Nieoperacyjne
metody leczenia
zeza
„Sector occlusion”
• polega na częściowym zasłonięciu
tylnej powierzchni szkła
okularowego
• hamuje widzenie w określonym
kierunku
• nie zmienia kształtu, rozmiaru lub
umiejscowienia obserwowanego
obiektu (w przeciwieństwie do
stosowania pryzmatów lub ocznej
penalizacji)
• powoduje zahamowanie obszarów
odpowiedzialnych za dwojenie i
konfuzje wzrokową
• może być wykorzystana do leczenia
niedowidzenia
• u 384 dzieci ze stałym poziomym
zeza uzyskano u 44% (169)
ortoforię
• uzyskano też ortoforię u 85% dzieci
z odchyleniem mniejszym niż 30Δ
„Sector occlusion”
Leczenie ortoptyczne:
Wskazania:
• niedomoga konwergencji
• okresowa exotropia o małej amplitudzie
odchylenia
• zdekompensowana akomodacyjna esotropia
• jest pobudzeniem czynności wyższych
ośrodków mózgowych, które kontrolują
wrażenia wzrokowe i działanie mięśni
ocznych
Leczenie ortoptyczne:
• w ten sposób ćwiczy się koordynację całego
procesu widzenia składającego się z:
- części percepcyjnej oczu
- wyższych ośrodków mózgowych służących
do interpretacji widzenia
- mm ocznych
• celem jest uzyskanie obuocznego widzenia
• najczęściej stosowanym urządzeniem jest
synoptofor (amblioskop)
Pryzmaty
Zastosowanie:
• leczenie zezów pionowych i poziomych o małym
stopniu odchylenia.
• leczenie porażenia n VI i esotropii w położeniu
pierwotnym – stosuje się pryzmaty bazą do
skroni.
• leczenie wrodzonego oczopląsu i
kompensacyjnego ustawienia głowy
• mogą być użyte jako jedyne leczenie lub jako
próba przewidzenia wyniku chirurgicznego
• baza pryzmatu wywołuje przeciwne działanie
przesunięcia – odchylenie zeza
P
• Pryzmaty stosowane są w celach
leczniczych, aby uzyskać zmianę
kierunku bodźców optycznych
padających na siatkówkę.
• Folie pryzmatyczne zrobione z
wysoko transparentnego materiału
odznaczają się dużą elastycznością,
dobrą adhezją i jakością obrazową.
Pryzmaty
Toksyna botulinowa
• jest białkowym lekiem wytworzonym przez
bakterie Clostridium botulinum
• jest wstrzykiwana bezpośrednio do mm
zewnątrzgałkowych często lokalizowanych
za pomocą przenośnego urządzenia do
elektromiografii
• po wstrzyknięciu toksyna botulinowa jest
wiązana i przejęta w ciągu 24 – 48 godzin
miejscowo w zakończeniach nerwów
ruchowych, gdzie pozostaje przez wiele
tygodni i hamuje wydzielanie
acetylocholiny.
Toksyna botulinowa
• porażenie mm zaczyna się 2 – 4 dni
po iniekcji i trwa przynajmniej 5 – 8
tygodni.
• mm zewnątrzgałkowe wydłużają się,
gdy są porażone a ich antagoniści się
kurczą
Powikłania injekcji toksyny
botulinowej:
• blepharoptosis
• hypertropia
• perforacja gałki
• wylewy krwi podspojówkowe
Inne powikłania:
• przejściowe poszerzenie źrenicy
• krwotok pozagałkowy
• porażenie sąsiednich mięśni
• podwójne widzenie
• podrażnienie rogówki
• dezorientacja pacjenta
Toksyna botulinowa jest najbardziej
użyteczna w następujących
przypadkach:
• pooperacyjna nadkorekcja
• pacjenci, którzy nie kwalifikują się do
operacji z powodu choroby (w
wywiadzie złośliwa hipertermia)
• pacjenci po kilku operacjach zeza
• porażenie u VI
• łagodna esotropia w spoczynkowej
pozycji
Przeciwwskazania stosowania toksyny
botulinowej:
• pacjenci miasteria gravis
• pacjenci z zaburzeniami ruchomości
gałki z powodu zbliznowacenia
tkanek
Chirurgiczne
leczenie zeza
Leczenie chirurgiczne zeza jest
prowadzone w celu:
• przywrócenia widzenia obuocznego
• poprawy ustawienia oczu
• zwiększenia pola pojedynczego
widzenia obuocznego
• zmniejszenia nieprawidłowego
ustawienia głowy
• poprawy kosmetycznej wyglądu
pacjenta
Znieczulenie operacji zeza:
Sposób znieczulenia jest indywidualny
i zależy od wielu czynników takich jak:
• rodzaj wybranej techniki operacyjnej
• wiek pacjenta
• stan ogólny pacjenta
• u dzieci poniżej 16 roku życia zwykle
stosuje się znieczulenie ogólne
• niektórzy pacjenci wybierają narkozę z
powodów psychologicznych
Zalety znieczulenia
ogólnego:
• wyłączenie świadomości pacjenta
• wskazana w przypadku operacji obu
oczu
• wskazana u pacjentów, którzy
przebyli już operację oczu i można
się spodziewać blizn mięśni
gałkowych
Znieczulenie pozagałkowe:
• powoduje dostateczną akinezję i
znieczulenie dla starczych dzieci i
dorosłych, którzy tolerują iniekcję.
Zalety znieczulenia pozagałkowego:
• uniknięcie powikłań ogólnych
wynikających z narkozy
• szybki powrót do normalnego
funkcjonowania w okresie
pooperacyjnym
Wady znieczulenia
pozagałkowego:
• ryzyko uszkodzenia gałki lub nerwu II
• brak możliwości unieruchomienia m.
skośnego górnego
• brak możliwości operacji na obu
oczach w 1 sesji, chyba że użyta jest
inna technika operacji na drugim oku.
• iniekcja w brzusiec mięśnia z
możliwością przykurczu
Znieczulenie okołogałkowe:
• zalety podobne jak w przypadku
znieczulenia pozagałkowego
• wady – większy dyskomfort,
szczególnie gdy mięsień jest
trzymany na haku
• częstsze ryzyko uszkodzenia gałki
Procedury chirurgiczne:
Nacięcie spojówki:
• w celu odsłonięcia mm prostych
• może być rąbkowe lub w sklepieniu
Zalety nacięcia w rąbku:
• lepsze odsłonięcie mm prostych
• pozwala na cofnięcie spojówki i
zabezpiecza przed jej przykurczem
• umożliwia najlepsze odsłonięcie
węzła szwów w technice szwów
regulowanych
Przerwanie torebki Tenona:
Wytworzenie otworu na wprowadzenie
haka mięśniowego i łatwego
przesuwania go pod przyczepem
mięśniowym bez chwytania torebki
Tenona
Wyizolowanie m. prostego przy
użyciu haka mięśniowego
• należy zachować ostrożność, aby
uniknąć rozszczepienia przyczepu
mięśnia
• po zakończeniu preparowania zostaje
odnaleziony przyczep mięśnia
• operator unosi hak mięśniowy
odciągając go od powierzchni
twardówki
Rodzaje zabiegów
chirurgicznych w leczeniu zeza:
• zabiegi osłabiające: zmniejszają siłę
działania mięśni (recesja)
• zabiegi wzmacniające: zwiększają
siłę działania mięśni (resekcja)
• zabiegi zmieniające kierunek
działania mięśni
Recesja m. prostego
- zabieg osłabiający
- polega na cofnięciu przyczepu mięśnia
Można ją wykonać na każdym z 6ciu mm.
zewnątrzgałkowych.
Recesję m. prostego wykonuje się następująco:
• odsłania się mięsień i i zakłada się 2 szwy
wchłaniane na zewnętrzne brzegi ścięgna
• ścięgno odcina się od twardówki, odmierza się
miarką miejsce nowego przyczepu i oznacza je na
twardówce
• przyszywa się mięsień do twardówki w oznaczonym
miejscu do tyłu od pierwszego przyczepu
Zabiegi wzmacniające:
• Resekcja
– polega na skróceniu długości
mięśnia w celu zwiększenia siły jego
działania – wskazana jest tylko przy
operacjach na mm prostych
• przeprowadza się następująco:
• odsłania się mięsień i zakłada 2 szwy
wchłaniane w oznaczonych punktach do
tyłu od przyczepu
• odcina się kawałek mięśnia przed szwami, a
kikut przyszywa się do pierwotnego
przyczepu
Powikłania:
Uszkodzenie torebki Tenona może
spowodować:
• wypadnięcie tłuszczu oczodołowego
do przestrzeni podtorebkowej
• wystąpienie zeza restrykcyjnego
Niedokrwienie przedniego
odcinka oka:
• występuje częściej u pacjentów w
starszym wieku z zaburzeniami
krążenia
• występuje częściej po chirurgii 3 lub
więcej mięśni gdyż przedni odcinek
oka w większości zaopatrywany jest w
krew przez tętnice rzęskowe przednie
przechodzące przez 4 mm proste
Niedokrwienie przedniego
odcinka oka:
• jednoczesny zabieg chirurgiczny na 3
spośród tych mięśni – jeśli pacjent ma
zły przepływ krwi może prowadzić do
niedokrwienia przedniego odcinka
• obserwuje się zapalenie
wewnątrzgałkowe, ból,
zaczerwienienie, obrzęk nabłonka
rogówki
• leczenie: miejscowo, krople
kortykosteroidowe i ogólnie sterydy.
Nabłonkowa torbiel spojówki
• pojawia się kilka dni do kilku lat po
zabiegu
• torbiel może zniknąć samoistnie lub
w pozostałych przypadkach może
wymagać wycięcia chirurgicznego
Perforacje twardówki:
• występują częściej u pacjentów z wysoką
krótkowzrocznością i cienką twardówką i u
pacjentów po przebytych uprzednio operacje
zeza lub innych procedurach okulistycznych.
• jeśli podejrzewa się perforację należy
natychmiast rozszerzyć źrenicę i
skontrolować siatkówkę w czasie zabiegu
• leczenie: antybiotyki ogólnie a także
antybiotyki okołogałkowo w czasie
zamykania spojówki.
Nadkorekcja i
niedokorygowanie:
• większość przypadków może być
leczona zachowawczo
• w pozostałych przypadkach
konieczna jest kolejna operacja
Zgubiony lub ześlizgnięty
mięsień:
• ześlizgnięcie mięśnia zwykle zachodzi w
pierwszych 24 godzinach po operacji, ale
może wystąpić późno po 2 – 3 tygodniach
po operacji
• efektem jest nadkorekcja powodująca
niemożność przywodzenia w zajętym
kierunku spojrzenia operowanych mięśni
• konieczna jest reoperacja z identyfikacją
zagubionego mięśnia zewnątrzgałkowego i
ponowne solidne przymocowanie go do
twardówki.
Dziękuję