Współpraca przedszkola z
rodziną
Rola przedszkola w inicjowaniu
współpracy z rodzicami
Rodzina jest pierwszą ważną instytucją w życiu
dziecka.
W rodzinie powstają podstawy całego procesu
uspołeczniania i wychowania.
Przedszkole czy szkoła często nie są w stanie
zmienić cech nabytych w rodzinie.
Przejście z rodziny do przedszkola jest bardzo
istotną zmianą w życiu dziecka, która nieraz
może poważnie zaburzyć jego funkcjonowanie.
Przedszkole daje dziecku inną perspektywę
widzenia świata i stosunków społecznych niż
perspektywa rodzinna.
Rola przedszkola w inicjowaniu
współpracy z rodzicami
Przedszkole nie może działać bez uwzględnienia
zakresu uspołecznienia dokonanego w rodzinie.
Brak harmonijnego oddziaływania obu tych
instytucji prowadzi niekiedy do trudności i
problemów w rozwoju dziecka.
Stroną, która ma obowiązek inicjowania i rozwijania
wzajemnych kontaktów, powinno być przedszkole.
Zadaniem dyrektorów i nauczycieli jest więc
wybranie takich form i warunków współpracy, aby
zachęcić do niej wszystkich rodziców. Muszą przy
tym brać pod uwagę poziom kultury środowiska
społecznego, w którym pracują, oczekiwania
rodziców, warunki życia rodzinnego dziecka oraz
jego potrzeby.
Rola przedszkola w inicjowaniu
współpracy z rodzicami
Momentem przełomowym w życiu dziecka jest
początek edukacji w przedszkolu - współpracę z
rodzicami należy więc rozpocząć, zanim dziecko
zostanie zapisane do przedszkola.
Od chwili przekroczenia przez dziecko progu
przedszkola
–
cel
pracy
pedagogicznej
przedszkola i cel rodziny powinien być wspólny.
Z wychowawczego punktu widzenia jest
pożądane, aby te dwa najważniejsze ogniwa
działały wspólnie, wzajemnie się uzupełniając.
Tylko wtedy istnieje szansa uformowania
dobrego, mądrego i wrażliwego, młodego
człowieka.
Adaptacja
Adaptacja, to asymilacja i akomodacja, czyli
umiejętność zaspokojenia na terenie
przedszkola własnych potrzeb oraz zdolność
do spełnienia stawianych wymagań.
Czynnikami wpływającymi na poziom
zdolności przystosowawczych są czynniki
endogenne oraz egzogenne związane ze
środowiskiem. Największy wpływ na
przystosowanie się dziecka do przedszkola
ma system wychowawczy stosowany przez
rodziców
(wg. Jeana Piageta).
Funkcje przedszkola wobec
rodziców
( wg. D. Waloszek)
Wspomaganie działań wychowawczych
rodziców:
systematyczne informowanie o
zachowaniu dziecka w przedszkolu;
zbieranie informacji o zachowaniu
dziecka w domu;
przekazywanie wiedzy
pedagogicznej dotyczącej tematów
integrujących rodziców;
Funkcje przedszkola wobec
rodziców
( wg. D. Waloszek)
Integrowanie zabiegów wychowawczych:
uzgodnienie sposobów reagowania na
bodźce, zadania, wymagania w domu i
w przedszkolu;
uzgadnianie rodzaju, kierunku, zakresu
działań wychowawczych wspólnie
realizowanych w przedszkolu i w domu;
wspólnie z rodzicami opracowanie
warunków do rozwoju wyobraźni, do
eksperymentowania, swobodnego
doświadczania życia przez dziecko;
Funkcje przedszkola wobec
rodziców
( wg. D. Waloszek)
Wspieranie rodziców poszukujących
sposobów zmiany relacji między
dziećmi:
informowanie o prawach w dziedzinie
oświaty;
wspólne i indywidualne działania rodziców,
nauczycieli, dzieci;
poszukiwanie przyczyn „złych zachowań”
dzieci i sposobów reagowania na nie;
organizowanie doradztwa metodycznego,
psychologicznego, pedagogicznego.
POSTAWA RODZICIELSKA
POSTAWA RODZICIELSKA
(macierzyńska lub
(macierzyńska lub
ojcowska) – jest tendencja do zachowania się w
ojcowska) – jest tendencja do zachowania się w
pewien specyficzny sposób w stosunku do
pewien specyficzny sposób w stosunku do
dziecka
dziecka
/M. Ziemska/
/M. Ziemska/
Główne typy postaw rodzicielskich
wg Leo Kannera
Projekt typologii postaw
rodzicielskich wg. M. Ziemskiej
Akceptacja dziecka, czyli przyjęcie go takim,
jakie ono jest, z jego umysłowymi możliwościami.
Oznacza to wysoki stopień empatii i tolerancji,
ułatwiający rozumienie indywidualnych potrzeb
dziecka.
Współdziałanie z dzieckiem, świadczące o
pozytywnym zaangażowaniu i zainteresowaniu
rodziców zabawą i pracą dziecka.
Dawanie dziecku właściwej dla jego wieku
rozumnej swobody. Rodzice pozostawiają
dziecku duży margines swobody, ale potrafią
utrzymać autorytet i kierować dzieckiem w takim
zakresie, w jakim jest to pożądane.
Projekt typologii postaw
rodzicielskich wg. M. Ziemskiej
Uznanie praw dziecka w
rodzinie jako równych, lecz bez
przeceniania i niedoceniania jego
roli. Rodzice pozwalają na
odpowiedzialność za własne
działanie, a nawet oczekują
„dojrzałego" zachowania.
Główne typy niewłaściwych
postaw rodzicielskich:
Postawa unikająca. Charakteryzuje ją
ubogi stosunek uczuciowy między rodzicami
dzieckiem.
Postawa
odtrącająca.
Ta
postawa
charakteryzuje się nadmiernym dystansem
uczuciowym i dominacją rodziców.
Postawa nadmiernie wymagająca. To
nadmierne skoncentrowanie się na dziecku
oraz dominacja w postępowaniu.
Postawa nadmiernie chroniąca. Rodzice
są nadmiernie skoncentrowani na dziecku,
ale posiadają cechy uległości.
Podstawowe formy współpracy
z rodzicami
(wg. L. Weselińskiej)
Praca indywidualna:
kontakt bezpośredni odbywa się zanim dziecko zostanie
zapisane do placówki, są to tzw. „dni otwarte” organizowane w
miesiącach wiosennych od marca do maja. Atmosfera tego
pierwszego spotkania często rzutuje na dalsze kontakty
rodziców z przedszkolem,
“rozmowy okazjonalne” - rozmowy indywidualne przy okazji
przyprowadzania i odbierania dziecka z przedszkola. Należy
przestrzegać zasady, że w obecności maluchów nie należy
mówić o sprawach drażliwych dotyczących rodziców czy ich
samych,
„ zeszyt korespondencji pilnej z rodzicami”. Jeżeli nie pozwala
nam na to czas możemy przekazywać informacje w formie
korespondencji,
indywidualne konsultacje - w ramach współpracy indywidualnej
z rodzicami wprowadzane są w określone dni miesiąca, w
godzinach popołudniowych, dostosowane do potrzeb,
Podstawowe formy współpracy
z rodzicami
(wg. L. Weselińskiej)
Kącik dla rodziców
-
powinny znaleźć się w nim znaleźć takie
informacje jak:
–
regulamin przedszkola,
–
rozkład dnia w przedszkolu
–
tygodniowy plan pracy artykuły o tematyce pedagogicznej lub
psychologicznej,
–
ekspozycje literatury dziecięcej dla poszczególnych grup
wiekowych
–
wiersze i piosenki, których aktualnie uczą się dzieci,
–
telefony poradni specjalistycznych, zadania psychologa,
logopedy
–
ciekawe propozycje rozwiązań dotyczących ubioru dzieci,
–
podziękowania dla aktywnych rodziców
–
jadłospis,
–
wystawy prac dzieci
–
ogłoszenia
Podstawowe formy współpracy
z rodzicami
(wg. L. Weselińskiej)
Zebrania ogólne i grupowe:
służą załatwieniu spraw obchodzących
wszystkich rodziców i z reguły zwołuje się je na
początku roku szkolnego.
mogą dotyczyć zaplanowanego wcześniej tematu
zgłoszonego przez rodziców, mają formę
informacyjną o tym, co dzieje się w grupie, mogą
być okazją, aby wyjaśnić sobie wątpliwości lub
podzielić się swoimi uwagami na różne tematy.
na zebrania zapraszane są osoby współpracujące
z przedszkolem w zależności od potrzeb -
logopeda, psycholog, stomatolog, pediatra.
Podstawowe formy współpracy
z rodzicami
(wg. L. Weselińskiej)
Zajęcia otwarte dla rodziców:
umożliwiają
rodzicom bezpośrednią
obserwację
dziecka na tle grupy grupie, ocenę jego umiejętności i
poznanie stylu pracy nauczyciela,
odbywają się one w ustalone dni i godziny, co
najmniej dwa razy w roku, są interesujące,
wyzwalające aktywność dzieci i angażujące rodziców.
zauważone problemy czy niepowodzenia zmuszają
rodziców do refleksji. Może to być impuls skłaniający
do wyjaśniania przyczyn i szukania środków
zaradczych.
bardzo ważne są zajęcia podczas których rodzice
mogą uczestniczyć w nich. Nauczyciel powinien
dyskretnie
sugerować
włączenie
się
aktywne
rodziców,
nie
doprowadzając
do
sytuacji
„hospitowania”, obserwacji i kontroli,
Podstawowe formy współpracy
z rodzicami
(wg. L. Weselińskiej)
Spotkania warsztatowe dla rodziców i dzieci:
samopoznanie rodziców i dzieci,
rozwój poprawnej komunikacji w relacjach rodzice –dziecko,
budowanie pozytywnej samooceny dzieci i rodziców,
poznanie reguł rządzących kolejnymi etapami rozwoju,
wzbudzanie szacunku dla potrzeb i uczuć dziecka,
akceptacja dla trudności i ograniczeń.
Zajęcia takie obfitują w różnorakie aktywności powiązane z
ruchem, muzyką ,śpiewem, tańcem, rysunkiem itp.
W formach organizacyjnych przeplata się praca w parach,
zespołach, grupie, z
działaniami indywidualnymi.
Takie spotkania służą wzmacnianiu pozytywnych relacji w grupie.
Dochodzi do spontanicznych interakcji, wymiany doświadczeń
między
rodzicami.
Podstawowe formy współpracy
z rodzicami
(wg. L. Weselińskiej)
Spotkania okolicznościowe z okazji uroczystości
Z wielu uroczystości przedszkolnych, które angażują
rodziców, warto wymienić: Dzień Matki i Ojca, Dzień Babci
i Dziadka, pasowanie na przedszkolaka, bal karnawałowy,
koniec roku szkolnego dla dzieci 6-letnich.
powszechnie stosowana formą współpracy, jedne
odbywają się z udziałem zaproszonych gości (dziadków,
rodziców), inne maja charakter wewnętrzny -
organizowane są wyłącznie dla dzieci, jeszcze inne
związane są z tradycją obyczajową lub tradycją placówki.
W przeprowadzaniu tego rodzaju uroczystości według A.
Sawickiej dwie sprawy są niezwykle istotne: by wszystkie
dzieci z grupy brały w niej udział, a także by jej
organizacja nie spowodowała zmęczenia malców. Wartość
uroczystości polega między innymi na tym, że umożliwiają
one wyzyskanie różnych form ekspresji dziecięcej.
Podstawowe formy współpracy
z rodzicami
(wg. L. Weselińskiej)
Rada rodziców:
stanowi platformę współpracy przedszkola z rodzicami.
w jej skład wchodzą trójki grupowe z wszystkich
oddziałów, które spośród siebie wybierają zarząd,
powoływana jest na pierwszym zebraniu ogólnym w ciągu
roku, jej kadencja trwa trzy lata,
skład rady może być uzupełniany corocznie,
zajmuje się między innymi organizowaniem funduszy
niezbędnych do wspierania działalności przedszkola
poprzez dobrowolne składki, a także określanie zasad ich
wydatkowania,
czynnie włącza się w organizowanie imprez
okolicznościowych i wycieczek,
współpracuje ściśle z dyrektorem i radą pedagogiczną,
wspomagając ich działalność.
Inne formy współpracy z
rodzicami
Organizacja wspólnych wycieczek
Festyny, pikniki, zabawy taneczne,
Wizyta w domu rodzinnym dziecka
Gazetka przedszkolna
Zeszyt pilnej korespondencji
Skrzynka pytań
„Zadaniem przedszkola nie jest zastąpienie,
przejęcie roli rodziców, ale przyjście im
z pomocą - ułatwienie właściwego wychowania
dziecka, efektywność tych zamierzeń zależy
od systematycznej współpracy obu stron,
przebiegającej w atmosferze dobrej woli
i zaufania. Celem tej współpracy jest dobro
dziecka - możliwie wszechstronny rozwój jego
osobowości”
(
M. Dmochowska i M. Dunin - Wąsowicz
)