„UWARUNKOWANIA ROZLICZEŃ
FINANSOWYCH PRZEDSIĘBIORSTW
W OBROCIE ZAGRANICZNYM I KRAJOWYM”
* akredytywa- to forma rozliczeń krajowych i zagranicznych za pośrednictwem banku stosowana jako instrument zabezpieczający interesy stron kontraktu. Dokument określający warunki tych rozliczeń, zwany jest także listem kredytowym (ang. Letter of Credit, L/C, LC, LOC).
W obrocie stosowanych jest wiele rodzajów akredytyw, ale wspólny mechanizm ich działania można opisać następująco:
* Kredytodawca, którym najczęściej jest kupujący, zabezpiecza w banku określoną sumę, najczęściej poprzez dokonanie blokady albo złożenie gwarancji.
* Kredytodawca instruuje bank, pod jakimi warunkami i do jakiej kwoty strony trzecie (zazwyczaj sprzedający) mają prawo korzystać z tych pieniędzy. Sposób korzystania z kredytu może być różny, np. może to być kredyt dla sprzedającego, akceptacja weksli sprzedającego, zapłata sprzedającemu itp. Jeśli akredytywa służy jako zabezpieczenie interesów sprzedającego, to musi być nieodwołalna.
* Bank wystawia akredytywę (list kredytowy) zgodnie z instrukcjami.
* Strona upoważniona (najczęściej sprzedający) korzysta z kredytu pod warunkiem przedstawienia bankowi dowodu, że wywiązuje się ze swych zobowiązań.
Tzw. akredytywę dokumentową wystawia bank na wniosek kupującego i zgodnie z jego instrukcjami. W akredytywie bank zobowiązuje się wypłacić określoną kwotę sprzedającemu pod warunkiem, że ten przedstawi i złoży w banku komplet dokumentów dowodzących, iż wywiązał się ze swych zobowiązań kontraktowych oraz innych dokumentów wymaganych przez kupującego.
Wspomnianym dowodem jest zazwyczaj konosament albo list przewozowy podpisany przez odbiorcę na znak, że towar został dostarczony na miejsce przeznaczenia (albo na inne miejsce, zgodnie z bazą kontraktu); dowodem takim może być też np. protokół odbioru usługi.
* inkaso samochodowe- możliwość odbierania pieniędzy bezpośrednio z siedziby przedsiębiorstwa. Podstawową zaletą tej usługi jest przede wszystkim to, że bank gwarantuje bezpieczeństwo transportowanej gotówki, przyjmując na siebie ciężar odpowiedzialności za powierzone pieniądze. Warunkiem podpisania umowy i przyjmowania przez bank wpłat w trybie inkasa samochodowego jest posiadanie „zobowiązania”. Forma zabezpieczania i zapakowania pieniędzy przez przedsiębiorstwo odpowiada zasadom ogólnoobowiązującym, przy dokonywaniu wpłat zamkniętych.
* inkaso dokumentowe- jedna z form zabezpieczenia transakcji. Tego typu zabezpieczenia są realizowane przez banki a zabezpiecza ono sprzedającego i kupującego. Sprzedającego przed ryzykiem odebrania towaru przez partnera handlowego bez dokonania zapłaty, a kupującemu daje natomiast możliwość odroczenia płatności do momentu otrzymania towaru.
Inkaso dokumentowe jest stosowane najczęściej przy kontaktach z klientami mającymi swoją siedzibę poza granicami Polski.
Inkaso dokumentów polega na wydaniu przez bank płatnikowi inkasa powierzonych mu dokumentów w zamian za zapłatę określonej sumy pieniężnej lub zabezpieczenie zapłaty w przyszłości.
W przypadku tego typu zabezpieczenia bank jest pośrednikiem w przekazywaniu dokumentów i realizacji płatności, tak więc nie jest zobowiązany do wykonania płatności z własnych środków, jak to jest
w przypadku akredytywy, lecz jest on odpowiedzialny za wykonywanie dyspozycji dokumentami otrzymanymi od sprzedawcy /zleceniodawcy/.
Inkaso dokumentowe należy do uwarunkowanych form płatności, w którym wejście w posiadanie towaru uzależnione jest od spełnienia określonych warunków. Z uwagi na fakt, że należy do prostych i tanich form płatności, jest powszechnie stosowane w handlu zagranicznym. Inkaso dokumentowe może być stosowane także dla rozliczenia przez bank transakcji zawartych między partnerami krajowymi.