MIĘDZYNARODOWY TRANSFER
CZYNNIKÓW PRODUKCJI
Kapitału
Siły roboczej
Wiedzy naukowo-technicznej
Typy transferów
nieodpłatne i bezzwrotne (transfer jednostronny –
charakter pomocy)
nieodpłatne, ale zwrotne (nieoprocentowane
pożyczki zwrotne)
odpłatne i bezzwrotne (tzw. wieczny kredyt, ruchy
jednostronne)
odpłatne i zwrotne (typowe, najczęściej
występujące)
Oficjalna Pomoc Rozwojowa
(Official Development
Assistance, ODA)
są to darowizny i pożyczki udzielane krajom
rozwijającym się przez oficjalne instytucje
rządowe państw–dawców lub organizacje
międzynarodowe
mają na celu wsparcie rozwoju gospodarczego i
dobrobytu w tych krajach
pożyczki są kwalifikowane jako ODA tylko wtedy,
gdy zawierają element darowizny w wysokości
przynajmniej 25% wartości pomocy, a kraj-
biorca pomocy znajduje się na liście ustalanej
przez Komitet Pomocy Rozwojowej OECD
(Development Assistance Committee, DAC).
pomoc dwustronna jest kierowana bezpośrednio do
instytucji, organizacji i osób w kraju-biorcy
pomoc trójstronna polega na udzielaniu pomocy
rozwojowej wspólnie z innym krajem-donatorem (Polska
współpracuje w ten sposób na przykład z Kanadą)
pomoc wielostronna jest udzielana za pośrednictwem
instytucji międzynarodowych
Oficjalna pomoc rozwojowa (ODA)
Polski
w 2007 r. wyniosła 1,01 mld PLN (362,83
mln USD), co stanowiło 0,09%
wytworzonego DN
w stosunku do roku poprzedniego wzrosła o
ok. 9%
pomoc wielostronna
przekazywana za pośrednictwem
wyspecjalizowanych organizacji i funduszy
międzynarodowych
w 2007 r. Polska przeznaczyła 573,6 mln PLN,
a na pomoc dwustronną (przekazywaną
bezpośrednio) - 431,41 mln PLN.
Najważniejszym forum polskiej aktywności w
dziedzinie wielostronnej pomocy rozwojowej jest
Unia Europejska
w 2007 r. największą część środków w ramach
pomocy wielostronnej - 549,28 mln PLN (198,3
mln USD) - przekazano do budżetu pomocowego UE
pozostała część polskiej pomocy wielostronnej to
składki i wpłaty dobrowolne na rzecz instytucji
systemu Narodów Zjednoczonych (16,5 mln PLN),
Grupy Banku Światowego (2,29 mln PLN) oraz
innych funduszy i programów.
MIĘDZYNARODOWY PRZEPŁYW
KAPITAŁU:
w szerokim znaczeniu - wszelki odnotowany
w bilansie płatniczym ruch kapitału przez
granicę
w wąskim znaczeniu - przepływ kapitału
podejmowany jest z motywu zysku przez
podmioty gospodarcze inne niż Bank
Centralny
c.d.
transakcje kapitałowe dokonywane między
krajowymi i zagranicznymi podmiotami, które
powodują zmianę wysokości lub struktury salda
należności i zobowiązań danej gospodarki
narodowej wobec zagranicy (pozycji
zagranicznej netto)
transferów jednostronnych nie uważa się
generalnie za ruch kapitału, jednak w analizie
stosunków międzynarodowych ze względu na
skutki wygodnie jest je również analizować
Kryteria podziału:
motywy
okres
podmioty i sposoby przemieszczania się
charakter (autonomiczny – indukowany)
normalność (normalny – anormalny)
wpływ na równowagę (nadwyżka -
deficyt)
kierunek przepływu (eksport – import)
Motywy przepływu
Ekonomiczne
Polityczne
Humanitarne
PODMIOTY
MIĘDZYNARODOWEGO
PRZEPŁYWU KAPITAŁU:
przedsiębiorstwa,
gospodarstwa domowe,
banki komercyjne,
budżety różnych szczebli,
Bank Centralny
FORMY PRZEPŁYWU KAPITAŁU
(3 KRYTERIA):
1. Okres na jaki następuje wywóz /przywóz
kapitału:
krótkookresowy - jeżeli okres spłaty nie
przekracza
1 roku (lokaty bankowe, kredyty kupieckie)
długookresowy pow. 1 roku (inwestycje
bezpośrednie i pośrednie, kredyty)
2. Pochodzenie (kryterium
własności):
wywóz kapitału ze źródeł prywatnych - obejmuje
on wszelkie formy wywozu kapitału przez
przedsiębiorstwa, banki komercyjne i osoby
prywatne, cel - osiągnięcie zysku
wywóz kapitału ze źródeł publicznych - budżety
różnego rodzaju agend rządowych, lokalne,
budżety organizacji międzynarodowych
3. Ze względu na formę wywozu
kapitału:
lokaty na rynku walutowym -
krótkookresowe
lokowanie kapitału na
zagranicznym rynku w formie
depozytów krótkoterminowych oraz
niektórych papierów wartościowych
kredyty handlowe
- kredyty związane
bezpośrednio z wymianą towarową,
udzielane przez eksportera
importerowi
kredyty finansowe
- polegają na
postawieniu do dyspozycji
kredytobiorcy określonych środków
finansowych bez ograniczeń
dotyczących sposobu ich spożytkowania
(udzielane przez banki, bankom innych
krajów)
Inwestycje zagraniczne:
inwestycje portfelowe (pośrednie)
Bezpośrednie inwestycje
zagraniczne (BIZ, ZIB, FDI)
Inwestycje portfelowe
- są to
długookresowe
lokaty w zagranicznych
papierach
wartościowych (zwłaszcza w akcjach i
obligacjach)
Metoda PORTFOLIO
inwestor może osiągnąć wyższą stopę zysku przy
danym stopniu ryzyka
lub daną stopę zysku przy mniejszym ryzyku
w sytuacji, gdy dysponuje zróżnicowanym
portfelem akcji
czyli gdy spadkowi stopy zysku części akcji będzie
towarzyszył wzrost stopy zysku pozostałych
podejmowanie od podstaw samodzielnej
działalności gospodarczej za granicą
(
greenfield
)
lub też
przejmowanie kierownictwa już istniejącego
przedsiębiorstwa (
brownfield
)
Zagraniczne inwestycje
bezpośrednie