PSYCHOLOGIA EMOCJI i
MOTYWACJI
rok akademicki 2010/2011
W-I
. (06/07. X. 2010)
• WYKŁAD kursowy
profesor Marii
Jarymowicz
WYBRANY CEL KURSU
» Odpowiedzieć na GŁÓWNE PYTANIA
» (1) Skąd się biorą i jak powstają
różnorodne emocje?
» (2) Co wzbudza różnorodne motywacje
?
» UWAGA:
W tym rozróżnieniu kryje się ważna tajemnica dotycząca
ludzi: człowiek może zmierzać do czegoś wbrew swoim
emocjom.
MUSIMY rozróżnić pomiędzy emocjami/motywacjami,
które „rządzą” człowiekiem i
emocjami/motywacjami, nad którymi człowiek
panuje!
Przed
ZARYSEM MERYTORYCZNEJ
ORGANIZACJI WYKŁADU
Wykład podzielony jest na cykle - skupiające
uwagę na odmiennych podstawach oraz
rodzajach emocji i motywacji…ALE:
• Szczypiorski
• Chmielewska
• Grochowiak
• Korzeniowski
• Murawiew
• Pasternak
• Trawkin
•
Twardowski
• Hardy
• Ostrowski
• Kant
• Kwo wadis
• Kwoczka-Pstroczka
• Kwestia Żydowska
• Czerwone i czarne
• Szkarłatne żagle
• Karmazynowy pirat
• Czerwony kapturek
• Szkoła pod obłokami
• Obłok w spodniach
• Jak samemu uszyć spodnie
• Zosia Samosia
• Hamlet – książę duński
• Taszkient – miasto chleba
• Szpak – ptak wiosenny
• Świerzb – choroba brudnych rąk
Śmiech? A przecież taka klasyfikacja
wymaga poważnego intelektualnego
pomyślunku!
• ORGANIZACJA ZAJĘĆ
Dla Studentów II roku Wydziału
Psychologii (obu typów studiów)
* obowiązkowe wykłady
* egzamin (test z wielokrotnym wyborem)
* ew.wybrane zajęcia fakultatywne
ZAPOZNAJ SIĘ Z SYLABUSEM wykładów!
Ułatwi to percepcję całości!
Plansze po każdym wykładzie (I-XIII) –
dostępne także na stronie internetowej
WYKŁADY i EGZAMIN
•WYKŁAD
jest prowadzony równolegle i ma tę samą
treść dla
Studentów trybu
-- wieczorowego ( środy 16:00 - 17:30)
•-- dziennego (czwartki 10:15 - 11:45)
[Można więc uczęszczać zamiennie w obu
terminach]
* EGZAMIN odbędzie się we wtorek 25 stycznia
2011, o 16:00
UWAGA: Nie będzie żadnych innych terminów (ani
zerowych, ani
późniejszych, ani indywidualnych, ani grupowych) -
do czasu sesji poprawkowej.
ZAWARTOŚĆ WYKŁADU
- zob. SYLABUS,
gdzie podano
-- tematykę i daty poszczególnych wykładów
-- literaturę obowiązującą do egzaminu - ze
wskazaniem jej
powiązań z wykładami o określonych numerach
UWAGA:
Treść wykładów oraz zadana literatura
to obowiązkowy zakres wiedzy, którego dotyczyć
będzie
EGZAMIN
PSYCHOLOGIA EMOCJI I MOTYWACJI
WYBRANY ZAKRES PROBLEMATYKI WYKŁADU:
mechanizmy wzbudzania
emocji i motywacji
to jest – pytania o to
Skąd się biorą określone reakcje i
nastawienia emocjonalne?
Jak dochodzi do wzbudzenia rozmaitych
(niechcianych i chcianych) dążeń?
Od czego zależy ogromne zróżnicowanie
emocji i motywacji u różnych ludzi, oraz
tej samej osoby w różnych okresach
życia ?
WHAT
SEPARATES US
FROM ANIMALS?
PYTANIA o emocje i motywacje w
języku
zwykłych ludzkich zaciekawień...
• Czy można pozbyć się uzależnień?
• Czy można opanować nienawiść?
• Czy można przebaczyć mordercom własnego
dziecka?
• Czy każdy może zabić?
• Czy cierpienie uszlachetnia?
• Czy inwalidztwo może sprzyjać poczuciu szczęścia?
• Czy można „być prezydentem wszystkich Polakow”?
• Czym różni się przymusowe mycie rąk od planowania
w budowanym domu większej liczby łazienek niż
liczba jego lokatorów (jak to jest obecnie w USA)?
• ... ZBIERAMY PYTANIA!
PROCESY PSYCHICZNE
PROCESY PSYCHICZNE
INSTRUMENTALNE
USTOSUNKOWANIA
recepcja, percepcja, emocje
pamięć, wyobrażenia, motywacje
uwaga, myślenie, mowa
RECEPCJA to przedświadomy odbiór sygnałów
Procesy INTRUMENTALNE to procesy
deskryptywnego przetwarzania informacji.
Towarzyszy im „obróbka” ewaluatywna – procesy
związane z przedmiotem wykładów.
„Ilość informacji docierającą w ciągu sekundy na
powierzchnie
recepcyjne naszych zmysłów szacuje się na 100
miliardów bitów,
podczas gdy w tej samej sekundzie jesteśmy w
stanie uświadomić
sobie nie więcej niż 100 bitów.”
„Zasadniczą ilość informacji sieć neuronowa
zużywa w procesach automatycznych (...) lub
całkowicie ignoruje.”
„To implikuje, że nigdy nie zobaczymy świata nie
przefiltrowanego przez własny mózg i jesteśmy na
zawsze skazani na subiektywizm ograniczonej
percepcji.”
Andrzej
Wróbel (2001)
PROCESY EMOCJONALNE
PROCESY EMOCJONALNE
-wszelkie – świadome i nieświadome - procesy
wartościowania
każdej stymulacji
-[STYMULACJA – to zarówno pojedynczy dźwięk, jak i myśl „chyba będzie dziś
padać”]
PROCESY MOTYWACYJNE
PROCESY MOTYWACYJNE
- wszelkie – automatyczne i wolicjonalne – procesy
ukierunkowania aktywności
* realnych (reakcji behawioralnych, czynności i działań)
* symbolicznych (przetwarzania informacji)
Dla porównania - Definicje w: Psychologia, red. J. Strelau (2000), t. 1.
“Emocje: subiektywny stan psychiczny...” (Definicja ODMIENNA)
“Motywacja: mechanizmy odpowiedzialne za uruchomienie, ukierunkowanie,
podtrzymanie i zakończenie zachowania.” (Definicja PODOBNA)
GŁÓWNE STEREOTYPY
DO PODWAŻENIA w toku wykładu
I. ... że regulacja psychiczna oparta jest głównie o procesy
świadome, a emocje to wyłącznie doznania i przeżycia
II … że uczucia i rozum funkcjonują całkowicie niezależnie
III… że: (a) emocje zwierząt i ludzi nie różnią się -
bądź też, że
(b) są całkowicie odmienne
IV… że mechanizm motywacyjny
(a) sprowadza się do przywracania równowagi
oraz do
(b) relacji przyjemność - dążenie i przykrość – unikanie
bądź też, że
(c) funkcjonowanie człowieka jest w pełni wolicjonalne
Podstawowe zróżnicowanie reguł funkcjonowania
człowieka, (uwzględnione w wykładzie):
AUTOMATYCZNE versus REFLEKSYJNE
CYKLE WYKŁADU: od podstaw do
rozwojowo późniejszych
mechanizmów wzbudzania emocji
i motywacji
Podstawowe rozróżnienie treści wykładów
dotyczy podziału emocji i motywacji na
• * pierwotne, wspólne dla człowieka i
zwierząt
vs
specyficznie ludzkie
• * automatyczne, bezwolne
vs
zgodne
z wolą
• Do zobaczenia za tydzień!