Stres – jak sobie radzić?
Stres – jak sobie radzić?
1.
1.
Co mnie właściwie stresuje?
Co mnie właściwie stresuje?
– uświadomienie sobie i
– uświadomienie sobie i
określenie przyczyny naszego aktualnego stanu
określenie przyczyny naszego aktualnego stanu
2.
2.
Czy mam wpływ na tą sytuację?
Czy mam wpływ na tą sytuację?
– określenie czy i w
– określenie czy i w
jakim zakresie możemy zmienić obecny stan rzeczy
jakim zakresie możemy zmienić obecny stan rzeczy
3.
3.
Jak się zachowałem/zachowuję w tej sytuacji?
Jak się zachowałem/zachowuję w tej sytuacji?
–
–
uświadomienie sobie swojego stanu emocjonalnego
uświadomienie sobie swojego stanu emocjonalnego
4.
4.
O co właściwie chodzi? -
O co właściwie chodzi? -
hierarchizacja problemów
hierarchizacja problemów
określających sytuację
określających sytuację
5.
5.
Jak czują się inni, jak się zachowali/zachowują?
Jak czują się inni, jak się zachowali/zachowują?
–
–
spojrzenie na sytuację pod różnymi kątami
spojrzenie na sytuację pod różnymi kątami
Od czego zacząć?!
Od czego zacząć?!
Stres – jak sobie radzić?
Stres – jak sobie radzić?
W nawiązaniu do psychologicznego ujęcia teorii
W nawiązaniu do psychologicznego ujęcia teorii
stresu, radzenie sobie ze stresem obejmuje
stresu, radzenie sobie ze stresem obejmuje
trzy kategorie aktywności:
trzy kategorie aktywności:
- poszukiwanie informacji
- poszukiwanie informacji
- bezpośrednie działania
- bezpośrednie działania
- powstrzymywanie się od działania
- powstrzymywanie się od działania
Proces radzenia sobie pełni dwie funkcje:
Proces radzenia sobie pełni dwie funkcje:
1.Instrumentalną – uporanie się z problemem, który jest
1.Instrumentalną – uporanie się z problemem, który jest
źródłem stresu
źródłem stresu
2.Regulującą emocje – zmiana swojego zachowania,
2.Regulującą emocje – zmiana swojego zachowania,
zmniejszenie napięcia
zmniejszenie napięcia
Komunikacja społeczna
Komunikacja społeczna
Komunikacja społeczna
Komunikacja społeczna
rodzaje
rodzaje
•
WERBALNA – głos, słowa
WERBALNA – głos, słowa
(przekazuje informacje)
(przekazuje informacje)
•
NIEWERBALNA :
NIEWERBALNA :
(określa stosunki między ludźmi; ich
(określa stosunki między ludźmi; ich
postawy; motywuje do sympatii
postawy; motywuje do sympatii
lub antypatii)
lub antypatii)
-
Dystans - strefy
Dystans - strefy
-
Postawa
Postawa
-
Mimika – Oczy; Uśmiech!!!
Mimika – Oczy; Uśmiech!!!
-
Gesty
Gesty
-
Powierzchowność - ubiór
Powierzchowność - ubiór
Elementy przekazu - udział
procentowy
Komunikacja społeczna
Komunikacja społeczna
pierwsze wrażenie
pierwsze wrażenie
Efekt pierwszego wrażenia
Efekt pierwszego wrażenia
-
-
to subiektywne postrzeganie innej
to subiektywne postrzeganie innej
osoby, nasza własna teoria na temat drugiego człowieka, jego
osoby, nasza własna teoria na temat drugiego człowieka, jego
osobowości konstruowana w pierwszych 15 - 30 sekundach kontaktu.
osobowości konstruowana w pierwszych 15 - 30 sekundach kontaktu.
Na ogół spostrzeżenia tu zaistniałe traktowane są jako coś trwałego.
Na ogół spostrzeżenia tu zaistniałe traktowane są jako coś trwałego.
Zachowanie
Emocje
Nastawienie
Twoja „broń” to:
Wygląd – ubiór
Ton głosu
Mowa ciała:
(
Postawa; Mimika; Gesty)
PAMIĘTAJ!
Raz wywołane pierwsze wrażenie zwykle bardzo trudno
zmienić!!
Komunikacja społeczna
Komunikacja społeczna
pierwsze wrażenie – efekt
pierwsze wrażenie – efekt
niekorzystny
niekorzystny
Przekaz zniechęcający:
WZROK: unikanie spojrzenia, patrzenie w inną
stronę; agresywne, wyzywające spojrzenie
MIMIKA: napięte mięśnie twarzy, zmarszczone
brwi, zwężone oczy, zaciśnięte usta, wysunięty
podbródek
GŁOS: podniesiony głos, ostry ton, mówienie
przez zęby, cichy, monotonny, drżący głos
GESTY: gwałtowne, nerwowe ruchy, nadmierna
gestykulacja lub jej brak , dłonie w kieszeniach,
lub zaciśnięte w pięści
POSTAWA: napięta, przygarbiona, pochylona
sylwetka, ręce skrzyżowane na piersi, lub splecione
za plecami
Komunikacja społeczna
Komunikacja społeczna
pierwsze wrażenie – efekt
pierwsze wrażenie – efekt
korzystny
korzystny
Przekaz zachęcający:
WZROK:
nawiązanie i utrzymywanie
kontaktu wzrokowego, przyjazne
spojrzenie
MIMIKA
:
rozluźnione mięśnie
twarzy,
uśmiech !!!
GŁOS
:
mówienie wyraźne,
zdecydowane,
spokojne i naturalne
GESTY:
otwarte miękkie gesty,
korzystne są „poziome” gesty
POSTAWA:
pewna, wyprostowana
sylwetka ale rozluźniona, ręce wzdłuż
ciała, bliski bezpośredni kontakt z
rozmówcami
Komunikacja społeczna
Komunikacja społeczna
elementy werbalne
elementy werbalne
Zasady pożądane:
Zasady pożądane:
-
Grzeczność
Grzeczność
-
Aprobata
Aprobata
-
Skromność
Skromność
-
Zgodność
Zgodność
-
Kooperacja
Kooperacja
-
Ironia, humor
Ironia, humor
-
Ciekawość
Ciekawość
Czynniki szkodliwe:
Czynniki szkodliwe:
•
Przerywanie rozmówcy
Przerywanie rozmówcy
•
Udzielanie natarczywych rad
Udzielanie natarczywych rad
•
Obwinianie
Obwinianie
•
Upominanie
Upominanie
•
Usilne zadawanie pytań
Usilne zadawanie pytań
•
Protekcjonalna postawa w
Protekcjonalna postawa w
przekazie
przekazie
•
Używanie żargonu i
Używanie żargonu i
słownictwa niezrozumiałego
słownictwa niezrozumiałego
•
Odbieganie od tematu
Odbieganie od tematu
•
Lekceważenie lub
Lekceważenie lub
niedowierzanie
niedowierzanie
Komunikacja społeczna
Komunikacja społeczna
elementy werbalne
elementy werbalne
Elementy „techniczne” wypowiedzi:
Elementy „techniczne” wypowiedzi:
Ton i barwa głosu
Ton i barwa głosu
(Ton – emocje;
(Ton – emocje;
barwa – temperament, charakter)
barwa – temperament, charakter)
Artykulacja
Artykulacja
Siła głosu
Siła głosu
(głośna wypowiedź
(głośna wypowiedź
charakteryzuje entuzjazm oraz
charakteryzuje entuzjazm oraz
pewność siebie)
pewność siebie)
Tempo mówienia
Tempo mówienia
Rytm
Rytm
( decyduje które słowa w
( decyduje które słowa w
zdaniu będą akcentowane)
zdaniu będą akcentowane)
Dlatego rozmawiając starajmy się:
Dlatego rozmawiając starajmy się:
mówić wyraźnie, dokładnie
mówić wyraźnie, dokładnie
akcentując słowa i zdania;
akcentując słowa i zdania;
robić przerwy, podyktowane
robić przerwy, podyktowane
sensem wypowiedzi;
sensem wypowiedzi;
nie mówić zbyt cicho;
nie mówić zbyt cicho;
nie mówić zbyt głośno – głośna
nie mówić zbyt głośno – głośna
wypowiedź drażni
wypowiedź drażni
nie mówić monotonnie –
nie mówić monotonnie –
monotonny głos męczy i osłabia
monotonny głos męczy i osłabia
zainteresowani
zainteresowani
e
e
Komunikacja
Komunikacja
społeczna
społeczna
aktywne słuchanie
aktywne słuchanie
Niewerbalne oznaki:
Niewerbalne oznaki:
•
Kontakt wzrokowy
Kontakt wzrokowy
•
Otwarta postawa
Otwarta postawa
•
Potakiwanie
Potakiwanie
•
Element ciszy
Element ciszy
Werbalne oznaki:
Werbalne oznaki:
Stawianie pytań
Stawianie pytań
Parafraza
Parafraza
Odzwierciedlanie
Odzwierciedlanie
Podsumowywanie
Podsumowywanie
Słuchając czyjejś wypowiedzi możemy kontrolować przebieg
konwersacji; docieramy do sedna przekazu, wzbudzamy
zaangażowanie partnera rozmowy …
„Ludzie potrzebują 3 lat, aby nauczyć się mówić i 50
lat , aby nauczyć się słuchać”
Ernest
Hemingway
Komunikacja społeczna
Komunikacja społeczna
sztuka zadawania pytań
sztuka zadawania pytań
Stawianie pytań w komunikacji:
Stawianie pytań w komunikacji:
-
Umożliwia poznanie intencji partnera
Umożliwia poznanie intencji partnera
-
Podkreśla nasze zainteresowanie – aktywne słuchanie
Podkreśla nasze zainteresowanie – aktywne słuchanie
-
Pozwala na kontrolowanie rozmowy
Pozwala na kontrolowanie rozmowy
PYTANIA:
PYTANIA:
Otwarte –
Otwarte –
( Co…; Jak…; W jaki sposób…; Dlaczego…; Proszę
powiedzieć jak…)
–Pozwalają na swobodę wypowiedzi!
Zamknięte –
(Czy …; Lubi pan…; Czy to nie jest najlepsze
rozwiązanie)
–
ograniczają swobodę wypowiedzi wymagając
wyboru lub odpowiedzi TAK, NIE
efektywne –
(Czy ma pan jakieś zastrzeżenia…; Wspomniała
pani że… czy możemy do tego wrócić; Co pan o tym sądzi?)
–pozwalają kierować rozmową poprzez konkretyzowanie jej
Komunikacja społeczna
Komunikacja społeczna
mowa ciała
mowa ciała
Postawa
Postawa
:
:
•
otwartość
otwartość
•
szczerość
szczerość
•
złość
złość
•
nieprzychylność
nieprzychylność
•
zachęca do kontaktu
zachęca do kontaktu
•
zniechęca do kontaktu
zniechęca do kontaktu
Komunikacja społeczna
Komunikacja społeczna
mowa ciała
mowa ciała
•
pięść -
pięść -
siła,
siła,
otwarta dłoń –
otwarta dłoń –
otwartość
otwartość
•
dłoń zwinięta w trąbkę
dłoń zwinięta w trąbkę
- patrzenie na świat trochę z góry bo
- patrzenie na świat trochę z góry bo
ma się intelektualną przewagę, wie się lepiej od innych
ma się intelektualną przewagę, wie się lepiej od innych
•
delikatne podparcie brody na odwróconej dłoni -
delikatne podparcie brody na odwróconej dłoni -
kokieteria i
kokieteria i
przekonanie o własnej urodzie
przekonanie o własnej urodzie
•
pięść wciśnięta w policzek
pięść wciśnięta w policzek
– poważny wewnętrzny stres
– poważny wewnętrzny stres
•
pięść przyłożona do brody
pięść przyłożona do brody
- ukrytą brutalność i popędliwość
- ukrytą brutalność i popędliwość
Gesty:
Komunikacja społeczna
Komunikacja społeczna
mowa ciała
mowa ciała
Gesty
Gesty
-
-
palec wskazujący
palec wskazujący
–
–
ustawiony w górę jak wykrzyknik
ustawiony w górę jak wykrzyknik
•
ma podkreślić wagę tego co się mówi
ma podkreślić wagę tego co się mówi
•
reprezentuje potrzebę eksponowania własnego ego
reprezentuje potrzebę eksponowania własnego ego
•
ma wystraszyć, ostrzegać, zranić
ma wystraszyć, ostrzegać, zranić
•
gest typowy dla mężczyzn
gest typowy dla mężczyzn
•
ma charakter polecenia „ zrób to i nie dyskutuj”!
ma charakter polecenia „ zrób to i nie dyskutuj”!
•
podkreśla nieodwołalność wygłaszanych kwestii
podkreśla nieodwołalność wygłaszanych kwestii
Komunikacja społeczna
Komunikacja społeczna
bariery w komunikowaniu się
bariery w komunikowaniu się
Zewnętrzne
Zewnętrzne
–
–
o charakterze
o charakterze
psychologiczno-fizycznym:
psychologiczno-fizycznym:
Różnice kulturowe
Różnice kulturowe
Nieumiejętność
Nieumiejętność
decentracji
decentracji
Utrudnienia
Utrudnienia
percepcyjne
percepcyjne
Stereotypy
Stereotypy
Wybiórczość uwagi
Wybiórczość uwagi
Samopoczucie
Samopoczucie
Wewnętrzne
Wewnętrzne
–
–
wynikają z
wynikają z
naszych emocji, lub zakłóceń w
naszych emocji, lub zakłóceń w
odbieraniu sygnałów:
odbieraniu sygnałów:
Osądzanie
Osądzanie
Decydowanie za innych
Decydowanie za innych
Uciekanie od
Uciekanie od
problemów innych
problemów innych
Blokady językowe
Blokady językowe
Asertywność
Asertywność
Asertywność - istota
Asertywność - istota
•
Asertywność
Asertywność
– sposób komunikowania się z innymi
– sposób komunikowania się z innymi
zakładający równorzędne traktowanie wszystkich
zakładający równorzędne traktowanie wszystkich
stron, na równi stawiane są przekonania,
stron, na równi stawiane są przekonania,
oczekiwania, poglądy, interesy wszystkich stron;
oczekiwania, poglądy, interesy wszystkich stron;
•
Narzędzie, które sprawi, że nasze relacje z innymi
Narzędzie, które sprawi, że nasze relacje z innymi
staną się
staną się
równorzędne,
równorzędne,
unika się poczucia
unika się poczucia
górowania lub poniżenia pojawiającego się często
górowania lub poniżenia pojawiającego się często
po nieudanej próbie wyrażenia własnych potrzeb.
po nieudanej próbie wyrażenia własnych potrzeb.
•
Zachowania umożliwiające podkreślenie własnej
Zachowania umożliwiające podkreślenie własnej
godności, obronę własnej wartości, wprowadzenie
godności, obronę własnej wartości, wprowadzenie
zdrowych stosunków międzyludzkich między
zdrowych stosunków międzyludzkich między
pracownikami, stronami rozmowy itp.
pracownikami, stronami rozmowy itp.
„Bądź uczciwy w stosunku do innych, ale uważaj na nich,
dopóki nie staną się uczciwi w stosunku do ciebie”.
Alan Alda
Asertywność - relacje
Asertywność - relacje
AGRESJA – korzystasz ze swoich praw
AGRESJA – korzystasz ze swoich praw
naruszając prawa innych
naruszając prawa innych
ASERTYWNOŚĆ – korzystasz ze
ASERTYWNOŚĆ – korzystasz ze
swoich praw szanując prawa
swoich praw szanując prawa
innych
innych
ULEGŁOŚĆ – ktoś korzysta ze swoich
ULEGŁOŚĆ – ktoś korzysta ze swoich
praw kosztem twoich
praw kosztem twoich
Asertywne podejście -
Asertywne podejście -
efekty
efekty
Zagrożenia:
Zagrożenia:
Wrogie nastawienie innych
Wrogie nastawienie innych
Etykieta „rozpychających
Etykieta „rozpychających
się łokciami”
się łokciami”
Zmiana relacji z innymi
Zmiana relacji z innymi
Ciągła krytyka innych
Ciągła krytyka innych
Korzyści:
Korzyści:
•
Lepsze poznanie siebie i
Lepsze poznanie siebie i
innych
innych
•
Zbliżenie się do ludzi
Zbliżenie się do ludzi
•
Zrozumienie przyczyn
Zrozumienie przyczyn
zachowań innych ludzi
zachowań innych ludzi
•
Uzyskanie naszych celów
Uzyskanie naszych celów
•
Samorealizacja, zadowolenia
Samorealizacja, zadowolenia
•
sympatia , przyjaźń,
sympatia , przyjaźń,
uznanie
uznanie
Asertywność - przesłanie
Asertywność - przesłanie
Zawsze koncentrujemy się na własnej osobie,
Zawsze koncentrujemy się na własnej osobie,
a nie na obiektywnych przyczynach, innych
a nie na obiektywnych przyczynach, innych
osobach itp.
osobach itp.
„
„
Ja tego nie zrobię!”
Ja tego nie zrobię!”
„
„
Nie mam na to ochoty”
Nie mam na to ochoty”
„
„
Mam inne plany”
Mam inne plany”
„
„
Ja tak uważam”
Ja tak uważam”
Główne obszary zastosowania asertywności w kontaktach z
Główne obszary zastosowania asertywności w kontaktach z
innymi:
innymi:
-
Obrona własnych praw
Obrona własnych praw
-
Odmowa realizacji niechcianych czynności
Odmowa realizacji niechcianych czynności
-
Przyjmowanie ocen – akceptowanych przez nas i nie
Przyjmowanie ocen – akceptowanych przez nas i nie
Asertywność – pochwały,
Asertywność – pochwały,
krytyka
krytyka
Zawsze pamiętamy o swojej wartości,
Zawsze pamiętamy o swojej wartości,
wypowiadane opinie to nie obiektywna
wypowiadane opinie to nie obiektywna
prawda o nas ale jeden z punktu widzenia.
prawda o nas ale jeden z punktu widzenia.
Postawa: „Jestem w porządku” – wewnętrzna
Postawa: „Jestem w porządku” – wewnętrzna
akceptacja siebie – pozwala na:
akceptacja siebie – pozwala na:
- pogodzenie się z krytyką niektórych naszych zachowań,
- pogodzenie się z krytyką niektórych naszych zachowań,
działań, z których sami nie jesteśmy zadowoleni -
działań, z których sami nie jesteśmy zadowoleni -
KRYTYKA KONSTRUKTYWNA
KRYTYKA KONSTRUKTYWNA
- akceptacje negatywnych opinii innych ludzi, mimo że się
- akceptacje negatywnych opinii innych ludzi, mimo że się
z nimi nie zgadzamy - KRYTYKA NIESŁUSZNA
z nimi nie zgadzamy - KRYTYKA NIESŁUSZNA
- aprobatę pochwał kierowanych do nas przez inne osoby
- aprobatę pochwał kierowanych do nas przez inne osoby
- POCHWAŁA
- POCHWAŁA
Asertywność - komunikaty
Asertywność - komunikaty
Asertywna aprobata
Asertywna aprobata
– wypowiadana
– wypowiadana
wtedy, gdy zgadzamy się w pełni ze
wtedy, gdy zgadzamy się w pełni ze
zdaniem drugiej osoby
zdaniem drugiej osoby
„
„
Tak, masz rację”
Tak, masz rację”
„
„
Tak. Ja uważam tak samo”
Tak. Ja uważam tak samo”
„
„
Tak. Ja tez tak myślę”
Tak. Ja tez tak myślę”
„
„
Tak. Zgadzam się z Tobą.”
Tak. Zgadzam się z Tobą.”
Asertywność - komunikaty
Asertywność - komunikaty
Asertywna dezaprobata
Asertywna dezaprobata
–
–
wypowiadana, gdy nie zgadzamy się z
wypowiadana, gdy nie zgadzamy się z
opinią naszego rozmówcy – np.
opinią naszego rozmówcy – np.
nieuzasadniona krytyka
nieuzasadniona krytyka
„
„
Nie. Nie zgadzam się z Tobą.”
Nie. Nie zgadzam się z Tobą.”
„
„
Nie. Ja uważam inaczej”
Nie. Ja uważam inaczej”
„
„
Nie. Nie masz racji.”
Nie. Nie masz racji.”
Asertywność –
Asertywność –
reakcja na negatywne
reakcja na negatywne
zachowanie
zachowanie
W sytuacji niekorzystnego dla nas zachowania stosujemy
W sytuacji niekorzystnego dla nas zachowania stosujemy
stopniowanie naszej reakcji asertywnej:
stopniowanie naszej reakcji asertywnej:
Etap 1.
Etap 1.
udzielenie informacji
udzielenie informacji
–zwracamy komuś uwagę co
–zwracamy komuś uwagę co
robi oraz że to nam przeszkadza.
robi oraz że to nam przeszkadza.
Etap 2.
Etap 2.
wyrażanie uczuć
wyrażanie uczuć
– stanowcze i zdecydowanie
– stanowcze i zdecydowanie
wyrażenie sprzeciwu wobec niestosownego zachowania
wyrażenie sprzeciwu wobec niestosownego zachowania
Etap 3.
Etap 3.
przywołanie zaplecza
przywołanie zaplecza
– informacja o tym co
– informacja o tym co
zrobimy, gdy intruz nie zmieni swojego zachowania –TO
zrobimy, gdy intruz nie zmieni swojego zachowania –TO
NIE GROŹBA!
NIE GROŹBA!
Etap 4.
Etap 4.
skorzystanie z zaplecza
skorzystanie z zaplecza
– realizacja
– realizacja
zapowiedzianego wcześniej rozwiązania
zapowiedzianego wcześniej rozwiązania
Asertywność –
Asertywność –
obrona własnych praw
obrona własnych praw
Prawo do „bycia sobą”-
Prawo do „bycia sobą”-
najważniejsze indywidualne prawo
najważniejsze indywidualne prawo
człowieka – oznacza swobodę w dysponowaniu własnym
człowieka – oznacza swobodę w dysponowaniu własnym
czasem, energią, własnością oraz w wyrażaniu myśli,
czasem, energią, własnością oraz w wyrażaniu myśli,
uczuć, opinii – o ile nie naruszam przy tym praw innych
uczuć, opinii – o ile nie naruszam przy tym praw innych
Asertywne działanie (miejsca wymiany „usług społecznych”):
Asertywne działanie (miejsca wymiany „usług społecznych”):
1.
1.
Rozpoznać w danej sytuacji swoje prawa, pamiętając że
Rozpoznać w danej sytuacji swoje prawa, pamiętając że
mamy prawo prosić o coś
mamy prawo prosić o coś
2.
2.
Skorzystać ze swoich praw, koncentrując się wyłącznie na
Skorzystać ze swoich praw, koncentrując się wyłącznie na
realizacji celu, a nie na osobie; Nie naruszamy praw
realizacji celu, a nie na osobie; Nie naruszamy praw
innych, postępujemy łagodnie i stanowczo
innych, postępujemy łagodnie i stanowczo
Ja mam prawo prosić, ty masz prawo odmówić.
Ja mam prawo prosić, ty masz prawo odmówić.
Ja mam prawo odmówić, ty masz prawo prosić.
Ja mam prawo odmówić, ty masz prawo prosić.
Asertywna odmowa
Asertywna odmowa
–
–
stosowana, gdy nie wyrażamy
stosowana, gdy nie wyrażamy
zgody na oczekiwania drugiej strony; używamy jej
zgody na oczekiwania drugiej strony; używamy jej
wtedy, gdy spełnienie prośby innej osoby osłabia nasze
wtedy, gdy spełnienie prośby innej osoby osłabia nasze
prawa, interesy, dążenia
prawa, interesy, dążenia
PRAWIDŁOWA KONSTRUKCJA!
PRAWIDŁOWA KONSTRUKCJA!
„
„
Nie. Nie zrobię tego.”
Nie. Nie zrobię tego.”
„
„
Nie. Nie mogę ci teraz pomóc”
Nie. Nie mogę ci teraz pomóc”
„
„
Nie. Nie zrobię tego bo…. Ale pomogę ci jutro
Nie. Nie zrobię tego bo…. Ale pomogę ci jutro
Asertywność - komunikaty
Asertywność - komunikaty
Ja mam prawo prosić, ty masz prawo
Ja mam prawo prosić, ty masz prawo
odmówić. Ja
odmówić. Ja
mam prawo odmówić, ty masz prawo
mam prawo odmówić, ty masz prawo
prosić.
prosić.
Zmiękczenia:
„Przykro mi…”
„Kocham, ale nie dam"
„Jest mi trudno”
Asertywność -techniki
Asertywność -techniki
Techniki wspomagające asertywną
Techniki wspomagające asertywną
odmowę:
odmowę:
o
Zdarta Płyta
Zdarta Płyta
–
–
powtarzanie naszego komunikatu aż do
powtarzanie naszego komunikatu aż do
skutku – gdy nasz komunikat nie dociera do rozmówcy
skutku – gdy nasz komunikat nie dociera do rozmówcy
ponawia on swoją prośbę
ponawia on swoją prośbę
o
Jujitsu
Jujitsu
– (ugięcie się) –
– (ugięcie się) –
pozostawiamy naszego rozmówcę
pozostawiamy naszego rozmówcę
z mocą jego argumentów skierowana w próżnię
z mocą jego argumentów skierowana w próżnię
o
Jestem słoniem
Jestem słoniem
–
–
kontrola tempa naszego zachowania –
kontrola tempa naszego zachowania –
mówimy wolniej, głęboko oddychamy utrzymujemy kontakt
mówimy wolniej, głęboko oddychamy utrzymujemy kontakt
wzrokowy – dajemy do zrozumienia że to nie emocje powodują
wzrokowy – dajemy do zrozumienia że to nie emocje powodują
naszą decyzje
naszą decyzje
Negocjacje
Negocjacje
Negocjacje – definicje
Negocjacje – definicje
Negocjacje
Negocjacje
–
–
sposób komunikowania się co najmniej
sposób komunikowania się co najmniej
dwóch stron-partnerów, proces zmierzający do
dwóch stron-partnerów, proces zmierzający do
rozwiązania kwestii sprzeczności (
rozwiązania kwestii sprzeczności (
konfliktu
konfliktu
)
)
interesów; zbiór występujących po sobie zachowań
interesów; zbiór występujących po sobie zachowań
parterów w celu ustalenia wspólnego stanowiska
parterów w celu ustalenia wspólnego stanowiska
wobec rozbieżności interesów
wobec rozbieżności interesów
WARUNKI KONIECZNE:
WARUNKI KONIECZNE:
-
Konflikt interesów partnerów
Konflikt interesów partnerów
-
Poczucie wspólności części zagadnień
Poczucie wspólności części zagadnień
-
Dobrowolny udział obu stron
Dobrowolny udział obu stron
-
Chęć znalezienia wspólnego rozwiązania konfliktu
Chęć znalezienia wspólnego rozwiązania konfliktu
-
Sekwencyjność zdarzeń negocjacyjnych (akcja -
Sekwencyjność zdarzeń negocjacyjnych (akcja -
ocena-reakcja)
ocena-reakcja)
Negocjacje – przyczyny
Negocjacje – przyczyny
Konflikt
Konflikt
– sytuacja pomiędzy dwoma stronami,
– sytuacja pomiędzy dwoma stronami,
zależnymi od siebie, w której co najmniej jedna ze
zależnymi od siebie, w której co najmniej jedna ze
stron spostrzega że jej interesy (cele, wartości) są
stron spostrzega że jej interesy (cele, wartości) są
sprzeczne z interesami drugiej strony
sprzeczne z interesami drugiej strony
Możliwe rozwiązania konfliktu:
-Unikanie - odstąpienie od współpracy z osobą konfliktogenną
-Uleganie - wykorzystanie przez silniejszego swojej pozycji, słabszy
postępuje zgodnie z interesem strony przeciwnej
- Rywalizacja - strony konfliktu rywalizują zmuszając przeciwnika do
ustąpienia
-Kompromis
- zmierza do zaspokojenia interesów obu stron, ma to miejsce
tylko częściowo, gdyż każda ze stron w pewnym zakresie ustępuje drugiej
stronie;
-Współpraca – NEGOCJACJE
- strony wspólnym wysiłkiem znajdują
rozwiązania w pełni je satysfakcjonujące
Konflikt w organizacji jest nieuchronny!!!
Negocjacje - przebieg
Negocjacje - przebieg
CYKL NEGOCJACYJNY (spirala negocjacyjna)
CYKL NEGOCJACYJNY (spirala negocjacyjna)
Faza 3.
Faza 3.
Negocjowanie
Negocjowanie
Faza 1.
Organizowanie akcji
negocjacyjnej
Faza 2.
Przygotowanie spotkania
negocjacyjnego
Faza 0.
Artykulacja sporu
Faza 4.
Dochodzenie do zgody
Faza5.
Zawarcie umowy
oddziaływani
e
Stabilizacja
finalizowanie
Wybadanie
partnera
Ruchy negocjacyjne
Negocjacje
Negocjacje
psychologiczne aspekty
psychologiczne aspekty
1. Błędy percepcyjne:
1. Błędy percepcyjne:
-
Autogloryfikacja własnej strony
Autogloryfikacja własnej strony
-
Aksjologizacja konfliktu
Aksjologizacja konfliktu
-
Dehumanizacja przeciwnika
Dehumanizacja przeciwnika
-
Gotowość do poświęceń
Gotowość do poświęceń
-
Zubożenie intelektualne
Zubożenie intelektualne
2. Emocje:
2. Emocje:
•
samokontrola emocjonalna
samokontrola emocjonalna
•
przesunięcie emocji w stronę przeciwnika
przesunięcie emocji w stronę przeciwnika
•
umowa obustronna o otwartości tematów podczas negocjacji bez
umowa obustronna o otwartości tematów podczas negocjacji bez
obrażania się, agresji itp.
obrażania się, agresji itp.
•
rozładowywanie powstających emocji
rozładowywanie powstających emocji
3. Komunikowanie się
3. Komunikowanie się
–
–
oddziaływanie na elementy przekazu,
oddziaływanie na elementy przekazu,
Negocjacje
Negocjacje
psychologiczne aspekty
psychologiczne aspekty
Kierunki działania:
Kierunki działania:
Określenie celów do osiągnięcia - BATNA
Określenie celów do osiągnięcia - BATNA
Jasne wyartykułowanie interesów każdej ze
Jasne wyartykułowanie interesów każdej ze
stron – o co nam chodzi?
stron – o co nam chodzi?
Osobiste zaangażowanie stron w swoje
Osobiste zaangażowanie stron w swoje
sprawy, „paradoks siły”
sprawy, „paradoks siły”
Rozważne podejmowanie ryzyka – możliwość
Rozważne podejmowanie ryzyka – możliwość
wynegocjowania większej stawki
wynegocjowania większej stawki
Zrozumienie pozycji partnera, jego intencji –
Zrozumienie pozycji partnera, jego intencji –
uzasadnienie sytuacji konfliktowej
uzasadnienie sytuacji konfliktowej
Pozyskanie sympatii i zaufania partnera
Pozyskanie sympatii i zaufania partnera
Założenie długofalowej współpracy z
Założenie długofalowej współpracy z
partnerem
partnerem
Negocjacje – warunki
Negocjacje – warunki
prowadzenia
prowadzenia
Terytorialne i przestrzenne:
Terytorialne i przestrzenne:
Dotyczy terytorium:
Dotyczy terytorium:
-
Własnego
Własnego
–
–
pozycja
pozycja
dominująca, gramy „u siebie”;
dominująca, gramy „u siebie”;
ustalenie przestrzeni; zasady
ustalenie przestrzeni; zasady
gościnności
gościnności
-
Partnera
Partnera
–
–
niewiadoma
niewiadoma
związana z usytuowaniem
związana z usytuowaniem
przestrzennym przez druga stronę
przestrzennym przez druga stronę
-
Neutralnego
Neutralnego
– pomieszczenie
– pomieszczenie
wspólnie wybrane, bez pozycji
wspólnie wybrane, bez pozycji
dominującej żadnej strony
dominującej żadnej strony
Czasowe:
Czasowe:
Pora dnia
Pora dnia
Ramy czasowe
Ramy czasowe
Pośpiech
Pośpiech
Negocjacje - style
Negocjacje - style
Siła konfliktu/waga spraw:
Siła konfliktu/waga spraw:
-
Styl miękki
Styl miękki
-
-
unikanie
unikanie
eskalacji konfliktu, ustępstwa,
eskalacji konfliktu, ustępstwa,
polubowne załatwienie sprawy
polubowne załatwienie sprawy
-
Styl twardy
Styl twardy
– walka o
– walka o
zwycięstwo, nasilenie konfliktu,
zwycięstwo, nasilenie konfliktu,
presja na druga stronę
presja na druga stronę
-
Styl rzeczowy
Styl rzeczowy
– oparty na
– oparty na
meritum, partnerstwo,
meritum, partnerstwo,
koncentracja na zadaniach,
koncentracja na zadaniach,
wspólne rozwiązania problemów
wspólne rozwiązania problemów
Nastawienie wobec
Nastawienie wobec
konfliktu:
konfliktu:
- „P
- „P
rzegrana-przegrana”
rzegrana-przegrana”
–
–
wzajemne wyniszczanie się,
wzajemne wyniszczanie się,
pognębianie przeciwnika
pognębianie przeciwnika
- „
- „
Wygrana-przegrana”
Wygrana-przegrana”
– dążymy
– dążymy
do naszej wygranej za wszelka cenę
do naszej wygranej za wszelka cenę
-
-
„Wygrana-wygrana”
„Wygrana-wygrana”
- dbamy o
- dbamy o
wzajemne interesy obu stron,
wzajemne interesy obu stron,
współpraca do wygranej obu stron
współpraca do wygranej obu stron
Negocjacje - techniki
Negocjacje - techniki
Etap II .
Etap II .
właściwe negocjowanie
właściwe negocjowanie
:
:
1.Eskalacyjne
1.Eskalacyjne
2.Obronne
2.Obronne
3.Przejmowania inicjatywy
3.Przejmowania inicjatywy
4.Podtrzymywania dobrej
4.Podtrzymywania dobrej
atmosfery
atmosfery
5.Manipulacji psychologicznej
5.Manipulacji psychologicznej
6.Zaangazowania mediatora
6.Zaangazowania mediatora
Wybór techniki zależy od etapu negocjacji, wagi
negocjowanych spraw, podejścia naszego partnera, przebiegu
dotychczasowych negocjacji itp..
Etap I.
rozpoczęcie rozmów:
- Efekt Pierwszego
wrażenia - Prezentacja
samego siebie -
Prezentacja instytucji
Etap III.
finalizacja negocjacji
- prewencyjne
- redukcji
niezadowolenia
Negocjacje - wskazówki
Negocjacje - wskazówki
-
Mierz wysoko – więcej zyskasz w
Mierz wysoko – więcej zyskasz w
efekcie
efekcie
-
Określ cele – BATNA – wiesz ile
Określ cele – BATNA – wiesz ile
chcesz wynegocjować
chcesz wynegocjować
-
Wierz w swoje siły
Wierz w swoje siły
-
Nie bój się ryzyka
Nie bój się ryzyka
-
Kontroluj zachowanie partnera
Kontroluj zachowanie partnera
-
Pamiętaj o swych prawach
Pamiętaj o swych prawach