1 a. Asertywność - Asertywność to umiejętność, dzięki której ludzie otwarcie wyrażają swoje myśli, uczucia i przekonania, nie lekceważąc uczuć i poglądów innych osób. Teoria asertywności jest oparta na założeniu, że każda jednostka posiada pewne prawa. W sytuacjach konfliktowych umiejętności asertywne pozwalają osiągnąć kompromis bez poświęcenia własnej godności i rezygnacji z uznanych wartości. Ludzie asertywni potrafią powiedzieć `nie' bez poczucia winy czy leku. Jest to umiejętność nabyta.
Asertywność jest zatem sprawą kluczową, gdy trzeba oprzeć się naciskom.
Asertywne zachowanie to takie, gdy po nim wzrasta, choćby minimalnie, poczucie szacunku do siebie.
1 b. Asertywność to :
1. przyjmowanie odpowiedzialności za własne życie i dokonywane wybory, a nie poddawanie się czy kierowanie wyborami innych,
2. nabyta umiejętność nawiązywania kontaktów i wspłóżycia z innymi ludźmi,
3. umiejętność wyrażania siebie w sposób jasny i bezpośredni,
4. szacunek dla punktu widzenia rozmówcy oraz wobec samego siebie,
5. świadomość swoich wad i zalet,
6. umiejętność mówienia “miękkiego TAK / NIE,
7. sztuka mówienia świadomego TAK / NIE,
8. umiejętność postrzegania siebie takim, jakim się jest,
9. to umiejętność bycia sobą.
2. Mówienie, porozumiewanie się w sposób asertywny to :
1. mówienie prawdy,
2. to przyjmowanie odpowiedzialności za swoje życie, wybory,
3. to podejmowanie własnych decyzji, a nie bierne przyjmowanie życia,
4. to znalezienie kompromisu, aby żadna ze stron nie czuła się pokrzywdzona,
5. to przeanalizowanie każdej sytuacji konfliktowej; odpowiedzenie sobie na pytanie:
co mogłam/mogłem zrobić/powiedzieć, aby powstrzymać/załagodzić konflikt ?
3. [Tablica] Podstawowym elementem zachowania asertywnego jest pozytywne myślenie o sobie, własnych działaniach oraz szczere wyrażanie uczuć.
Dlatego ważną rolę odgrywają AFIRMACJE (pozytywne myślenie) - odwrotność przekonań
negatywnych - pozwalają one na dostrzeżenie pozytywnych stron danej sytuacji, wg zasady :
POZYTYWNE MYŚLENIE → POZYTYWNE REZULTATY
NEGATYWNE MYŚLENIE→ NEGATYWNE REZULTATY
4. [Tablica] Punktem wyjścia do asertywności jest :
ZAAKCEPTOWANIE SAMEGO SIEBIE
↓
ASERTYWNOŚĆ WOBEC SIEBIE
↓
BYCIE ASERTYWNYM WOBEC INNYCH
5. Osoba asertywna ma jasno określony cel i potrafi kontrolować własne emocje, nie poddaje się zbyt łatwo manipulacjom i naciskom emocjonalnym innych osób.
Człowiek asertywny swobodnie ujawnia innym siebie, wyraża otwarcie swoje myśli, uczucia, pragnienia. Czyni to w sposób uczciwy, bezpośredni, śmiało, bez paraliżującego lęku, akceptuje swoje ograniczenia, niezależnie od tego, czy w danej sytuacji udało mu się odnieść sukces, czy też nie. Potrafi odpowiedzieć nie, zażądać czegoś, co mu się należy, nie lęka się nadmiernie oceny, krytyki, odrzucenia. Pozwala sobie na błędy i potknięcia, dostrzegając swoje sukcesy i mocne strony. Gdy jest w centrum zainteresowania uwagi, potrafi działać bez niszczącego lęku. Akceptuje zmiany w sobie i innych. Potrafi się porozumieć z innymi, potrafi też dochodzić swych praw i egzekwować je.
6. Wyrażanie się w sposób asertywny.
Czasem dwie osoby mają różne opinie na dany temat, mogą wówczas:
- podzielić się nimi,
- skonstatować, że mają odmienne zdanie,
- pozostać każde przy swoim! (nie przekonuj do swoich opinii za wszelką cenę, to jest
agresywne, a nie asertywne, wkraczasz w “terytorium” i w prawa innej osoby).
Przekaz brzmi:
Takie jest moje zdanie
Tak to odczuwam
Tak oto widzę tę sytuację
Chciałabym usłyszeć jak się z tym czujesz, może uda nam się znaleźć rozwiązanie zadowalające nas oboje
7. Asertywność a uległość, agresywność
Asertywność czasem jest mylona z agresją, gdyż powiedzenie `nie' kojarzy się z czymś niegrzecznym, wręcz nieodpowiednim. Natomiast agresja to nic innego jak respektowanie praw swoich a lekceważenie praw innych jednostek. Przyjmujac postawę asertywną respektujemy prawa innych, ale także swoje,. Przeciwieństwem zachowania asertywnego jest natomiast uległość, kiedy prawa innych wydają nam się ważniejsze od praw innych.
Przykładowo:
Przekaz agresywny brzmi: ja tak uważam, a ty jesteś głupi skoro uważasz inaczej; takie są moje odczucia, twoje się nie liczą; tak oto wygląda ta sytuacji, nie obchodzi mnie jak ty ją widzisz.
Przekaz uległy brzmi: liczy się to co ty myślisz, nie to co ja myślę; liczą się twoje odczucia; ważne jest, jak ty widzisz tę sytuację.
Przekaz asertywny brzmi: moje zdanie na ten temat jest inne, szanuje to co myślisz natomiast ja myślę inaczej.
8. Zachowując się asertywnie możemy
Zyskać szacunek do siebie
Sprawić, że inni będą szanowali nas
Spowodować zmiany w relacjach z innymi
Uniknąć konfliktów
9. Scenki
10. Kwestionariusz asertywności
Sprawdź czy jesteś asertywna. Przeczytam 15 stwierdzeń, oznacz O te z poniższych sytuacji, w których czujesz się swobodnie, a przez X te, w których czujesz się skrępowany.
1. Słyszysz komplement o swoim wyglądzie.
2. Słyszysz komplement o czymś, co zrobiłeś.
3. Odpowiadasz "nie" na prośbę kolegi.
4. Prosisz nauczyciela, by pozwolił ci później przynieść pracę domową.
5. Przypominasz koledze, że jest ci winien pieniądze.
6. Umawiasz się na randkę przez telefon.
7. Umawiasz się na randkę podczas bezpośredniej rozmowy.
8. Mówisz, że nie przyjdziesz na randkę.
9. Przyznajesz, że nie miałeś racji.
10. Bronisz się przed nieuzasadnioną krytyką.
11. Prosisz kolegę, by ci coś pożyczył.
12. Nie chcesz jechać samochodem z pijanym kierowcą.
13. Mówisz koledze, że cię zdenerwował
14. Mówisz komuś, że go lubisz.
15. Zabierasz publicznie głos.
Zdecydowana większość O oznacza, że jesteś asertywna, gratulujemy ;D