KOMUNIKACJA
KOMUNIKACJA
INTERPERSONALNA
INTERPERSONALNA
mgr Joanna Pulkowska
mgr Joanna Pulkowska
Definicja komunikacji
Definicja komunikacji
Komunikacja
Komunikacja
– jest to proces, w którym
– jest to proces, w którym
ludzie podejmują działania w kierunku
ludzie podejmują działania w kierunku
dzielenia się znaczeniami za pomocą
dzielenia się znaczeniami za pomocą
środka przekazu, również symbolicznego.
środka przekazu, również symbolicznego.
Komunikacja skuteczna
Komunikacja skuteczna
– to taka, w której
– to taka, w której
informacja otrzymana przez odbiorcę ma
informacja otrzymana przez odbiorcę ma
możliwie
zbliżone
znaczenie
do
możliwie
zbliżone
znaczenie
do
zamierzonego przez nadawcę.
zamierzonego przez nadawcę.
Model przebiegu komunikacji wg
Model przebiegu komunikacji wg
Zbigniewa Nęckiego
Zbigniewa Nęckiego
nadawca (kto?) przekaz (co?)
nadawca (kto?) przekaz (co?)
kanał (jak?) odbiorca (komu?)
kanał (jak?) odbiorca (komu?)
skutek
skutek
Czynniki wpływające na jakość
Czynniki wpływające na jakość
komunikacji
komunikacji
Rodzaj przekazywanej informacji
Rodzaj przekazywanej informacji
Stosunki pomiędzy nadawcą a odbiorcą
Stosunki pomiędzy nadawcą a odbiorcą
Poglądy, wartości i postawy osób
Poglądy, wartości i postawy osób
uczestniczących w komunikacji
uczestniczących w komunikacji
Szumy (zakłócenia procesu komunikacji)
Szumy (zakłócenia procesu komunikacji)
Ludzie komunikują się:
Ludzie komunikują się:
odbierając i nadając informacje poprzez
odbierając i nadając informacje poprzez
poszczególne zmysły:
poszczególne zmysły:
- wzrok 83%
- wzrok 83%
- słuch 11%
- słuch 11%
- węch 3,5%
- węch 3,5%
- dotyk 1,5%
- dotyk 1,5%
- smak 1%
- smak 1%
przekazując sobie informacje w sposób:
przekazując sobie informacje w sposób:
- werbalny (słowny, językiem mówionym lub pisanym
- werbalny (słowny, językiem mówionym lub pisanym
- niewerbalny (poprzez ruchy ciała, wyraz twarzy, oddech, ton
- niewerbalny (poprzez ruchy ciała, wyraz twarzy, oddech, ton
głosu)
głosu)
Badania psychologiczne wskazują, iż w ciągu
Badania psychologiczne wskazują, iż w ciągu
10-30 sekund wyrabiamy sobie opinię o
10-30 sekund wyrabiamy sobie opinię o
rozmówcy.
rozmówcy.
Pierwsze wrażenie tworzone jest:
Pierwsze wrażenie tworzone jest:
- z tego, co mówimy
- z tego, co mówimy
- z tonu głosu
- z tonu głosu
- z wyglądu, gestów, mimiki
- z wyglądu, gestów, mimiki
Komunikacja werbalna
Komunikacja werbalna
To
przekazywanie
informacji
za
To
przekazywanie
informacji
za
pomocą wyrazów.
pomocą wyrazów.
Dużą rolę odgrywają tu takie
Dużą rolę odgrywają tu takie
czynniki, jak:
czynniki, jak:
-
-
akcent
akcent
– badania dowiodły, że jest
– badania dowiodły, że jest
ważniejszy niż treść wiadomości
ważniejszy niż treść wiadomości
-
-
stopień płynności mowy
stopień płynności mowy
– świadczy
– świadczy
o kompetencji i odpowiedzialności
o kompetencji i odpowiedzialności
Komunikacja niewerbalna
Komunikacja niewerbalna
To język ciała; bardzo istotne są w
To język ciała; bardzo istotne są w
niej takie czynniki jak:
niej takie czynniki jak:
Przestrzeń społeczna (dystans)
Przestrzeń społeczna (dystans)
– jest to
– jest to
wyraz uczuć lub władzy, choć różni się
wyraz uczuć lub władzy, choć różni się
w zależności od wzorców kulturowych
w zależności od wzorców kulturowych
Symbole
Symbole
– podkreślają dystans, władzę,
– podkreślają dystans, władzę,
zajmowane stanowisko
zajmowane stanowisko
Wyraz twarzy, mimika
Wyraz twarzy, mimika
Kontakt wzrokowy
Kontakt wzrokowy
Komunikacja jednostronna
Komunikacja jednostronna
Przebiega od nadawcy do odbiorcy
Przebiega od nadawcy do odbiorcy
Bez sprzężenia zwrotnego
Bez sprzężenia zwrotnego
Zabiera mniej czasu
Zabiera mniej czasu
Jest bardziej uporządkowana
Jest bardziej uporządkowana
Jest skuteczna w przypadku drobnych
Jest skuteczna w przypadku drobnych
i prostych spraw
i prostych spraw
Komunikacja dwustronna
Komunikacja dwustronna
Przebiega ze sprzężeniem zwrotnym
Przebiega ze sprzężeniem zwrotnym
Jest bardziej czasochłonna
Jest bardziej czasochłonna
Za jej pomocą osiąga się większą
Za jej pomocą osiąga się większą
dokładność
dokładność
Może być chaotyczna
Może być chaotyczna
Jest dobrym rozwiązaniem w
Jest dobrym rozwiązaniem w
przypadku skomplikowanych
przypadku skomplikowanych
problemów
problemów
Skuteczne słuchanie
Skuteczne słuchanie
Słuchanie aktywne:
Słuchanie aktywne:
-
-
parafrazowanie
parafrazowanie
– polega na powtarzaniu własnymi
– polega na powtarzaniu własnymi
słowami głównych sformułowań partnera, sprawdzając tym
słowami głównych sformułowań partnera, sprawdzając tym
samym, czy zostały dobrze zrozumiane
samym, czy zostały dobrze zrozumiane
-
-
odzwierciedlenie
odzwierciedlenie
– polega na odgadnięciu odczuć
– polega na odgadnięciu odczuć
partnera, aby dopasować się do jego klimatu i możliwości,
partnera, aby dopasować się do jego klimatu i możliwości,
stosujemy, gdy nie zależy nam na celowym zmniejszeniu
stosujemy, gdy nie zależy nam na celowym zmniejszeniu
dystansu pomiędzy nami a rozmówcą.
dystansu pomiędzy nami a rozmówcą.
-
-
prowadzenie
prowadzenie
– jest świadomym sterowaniem rozmową,
– jest świadomym sterowaniem rozmową,
tak, aby wypowiedzi partnera dotyczyły pożądanych przez
tak, aby wypowiedzi partnera dotyczyły pożądanych przez
nas tematów
nas tematów
-
-
precyzowanie
precyzowanie
– dopytywanie rozmówcy, tak, aby mieć
– dopytywanie rozmówcy, tak, aby mieć
pewność, że został on dobrze zrozumiany
pewność, że został on dobrze zrozumiany
Słuchanie empatyczne
Słuchanie empatyczne
Słuchanie otwarte – polega na wysłuchaniu partnera do
Słuchanie otwarte – polega na wysłuchaniu partnera do
końca, nie oceniając go
końca, nie oceniając go
Słuchanie świadome – zwracanie uwagi na to, czy treść
Słuchanie świadome – zwracanie uwagi na to, czy treść
komunikatu jest zgodna z tonem głosu, mimiką, postawą
komunikatu jest zgodna z tonem głosu, mimiką, postawą
ciała.
ciała.
Przeszkody w komunikacji i sposoby ich
Przeszkody w komunikacji i sposoby ich
eliminacji
eliminacji
Różnice w postrzeganiu
Różnice w postrzeganiu
Różnice językowe,
Różnice językowe,
kulturowe
kulturowe
Szum komunikacyjny
Szum komunikacyjny
Emocje
Emocje
Niezgodne komunikaty
Niezgodne komunikaty
werbalne i niewerbalne
werbalne i niewerbalne
Nieufność (nadawca
Nieufność (nadawca
niewiarygodny dla
niewiarygodny dla
odbiorcy)
odbiorcy)
Wyjaśnianie, poznawanie
Wyjaśnianie, poznawanie
poglądów odbiorców
poglądów odbiorców
Stosowanie prostego
Stosowanie prostego
języka, wspólne
języka, wspólne
definiowanie terminów
definiowanie terminów
Eliminacja zakłóceń
Eliminacja zakłóceń
Lepsze poznanie się,
Lepsze poznanie się,
neutralizacja (stworzenie
neutralizacja (stworzenie
pozytywnego klimatu)
pozytywnego klimatu)
Eliminacja fałszywych
Eliminacja fałszywych
komunikatów
komunikatów
Stwarzanie atmosfery
Stwarzanie atmosfery
zaufania
zaufania
Antropologia przestrzeni
Antropologia przestrzeni
Każdy człowiek wyznacza sobie własną
Każdy człowiek wyznacza sobie własną
strefę ochronną
strefę ochronną
Strefa ochronna to niewidzialne granice,
Strefa ochronna to niewidzialne granice,
których przekroczenie odczuwa się jako
których przekroczenie odczuwa się jako
naruszenie swojego prawa do prywatności,
naruszenie swojego prawa do prywatności,
dyskomfort
dyskomfort
Antropologia przestrzeni
Antropologia przestrzeni
Strefa intymna
Strefa intymna
- ma zasięg do 45 cm
- ma zasięg do 45 cm
- granicę tę w sposób naturalny wyznacza dotyk, ciepło lub
- granicę tę w sposób naturalny wyznacza dotyk, ciepło lub
zapach ciała między poszczególnymi osobami
zapach ciała między poszczególnymi osobami
Strefa osobista
Strefa osobista
- ma zasięg do 120 cm
- ma zasięg do 120 cm
- jest to strefa przyjaźni i poufałych rozmów
- jest to strefa przyjaźni i poufałych rozmów
- głos waha się między półtonem a tonem
- głos waha się między półtonem a tonem
Strefa oficjalna
Strefa oficjalna
- ma zasięg do 360 cm
- ma zasięg do 360 cm
- najczęściej występuje ona podczas narad, odpraw służbowych
- najczęściej występuje ona podczas narad, odpraw służbowych
Strefa publiczna
Strefa publiczna
- ma zasięg powyżej 360 cm
- ma zasięg powyżej 360 cm
- porozumiewanie się jednostronne
- porozumiewanie się jednostronne
- sytuacja podczas wykładów, przemówień
- sytuacja podczas wykładów, przemówień