1

1

Termoregulacja

Termoregulacja

2

2

Utrzymanie stabilności

Utrzymanie stabilności

środowiska

środowiska

wewnętrznego

wewnętrznego

organizmu, tzw.

organizmu, tzw.

homeostazy stanowi

homeostazy stanowi

podstawowy warunek

podstawowy warunek

prawidłowego przebiegu

prawidłowego przebiegu

procesów życiowych

procesów życiowych

3

3

Najbardziej precyzyjnym

Najbardziej precyzyjnym

elementem homeostazy

elementem homeostazy

jest zachowanie

jest zachowanie

równowagi cieplnej

równowagi cieplnej

4

4

Sposoby regulacji cieplnej

Sposoby regulacji cieplnej

utratą bierną ciepła z organizmu

utratą bierną ciepła z organizmu

jest promieniowanie,

jest promieniowanie,

przewodzenie i konwekcja

przewodzenie i konwekcja

utrata czynną ciepła z

utrata czynną ciepła z

organizmu jest

organizmu jest

odparowanie potu

odparowanie potu

5

5

W pokojowej temperaturze

W pokojowej temperaturze

i w spoczynku około

i w spoczynku około

46% ogólnej utraty ciepła

46% ogólnej utraty ciepła

przypada na

przypada na

promieniowanie, 32% na

promieniowanie, 32% na

przewodzenie i konwekcje,

przewodzenie i konwekcje,

a 22% na parowanie przez

a 22% na parowanie przez

skórę i płuca

skórę i płuca

6

6

Utrata ciepła przez

Utrata ciepła przez

parowanie odgrywa już

parowanie odgrywa już

pewną rolę, gdy

pewną rolę, gdy

temperatura środowiska

temperatura środowiska

wynosi około 18

wynosi około 18

0

0

C

C

Ilość wydalanej w ten sposób

wody wynosi około 700 ml na

dobę

Do zmiany 1 ml wody w parę

wodną potrzeba 0,58 kcal ciepła,

zatem parująca ze skóry woda

odbiera ciału 400 kcal ciepła na

dobę

7

7

Gdy temperatura otoczenia

Gdy temperatura otoczenia

zbliża się do 37

zbliża się do 37

0

0

C, bierna

C, bierna

utrata ciepła maleje, potem

utrata ciepła maleje, potem

ustaje, a jeśli

ustaje, a jeśli

temperatura otoczenia

temperatura otoczenia

przewyższa 37

przewyższa 37

0

0

C, zmienia

C, zmienia

się w przyjmowanie ciepła

się w przyjmowanie ciepła

przez ustrój

przez ustrój

8

8

Wydzielanie potu bez

Wydzielanie potu bez

uzupełnienia utraconej

uzupełnienia utraconej

wody, prowadzi do

wody, prowadzi do

stopniowego odwodnienia

stopniowego odwodnienia

ustroju

ustroju

9

9

Potrzeby termoregulacyjne

Potrzeby termoregulacyjne

stoją pod względem

stoją pod względem

znaczenia fizjologicznego

znaczenia fizjologicznego

wyżej od potrzeby

wyżej od potrzeby

oszczędzania wody dla

oszczędzania wody dla

innych funkcji, czego

innych funkcji, czego

dowodem jest, że pot

dowodem jest, że pot

wydziela się mimo

wydziela się mimo

postępującego odwodnienia

postępującego odwodnienia

organizmu

organizmu

10

10

Odporność na gorąco

Odporność na gorąco

Odporność człowieka na

Odporność człowieka na

przebywanie w pomieszczeniu

przebywanie w pomieszczeniu

o tej samej temperaturze

o tej samej temperaturze

maleje wraz ze wzrostem

maleje wraz ze wzrostem

wilgotności względnej

wilgotności względnej

Po rozpoczęciu pracy
temperatura wnętrza ciała
wzrasta i osiąga stan równowagi
średnio po 60 minutach

11

11

Dla wyrównania wahań

Dla wyrównania wahań

klimatycznych organizm

klimatycznych organizm

rozporządza 3 podstawowymi

rozporządza 3 podstawowymi

reakcjami fizjologicznymi

reakcjami fizjologicznymi

przestawienie temperatury wnętrza

przestawienie temperatury wnętrza

ciała na inny poziom

ciała na inny poziom

zmiana ilości wytwarzanego ciepła

zmiana ilości wytwarzanego ciepła

zmiana przewodnictwa cieplnego

zmiana przewodnictwa cieplnego

powłok ciała

powłok ciała

12

12

Aklimatyzacja do gorącego

Aklimatyzacja do gorącego

objawia się uchwytnymi

objawia się uchwytnymi

zmianami w krążeniu,

zmianami w krążeniu,

produkcji potu i

produkcji potu i

temperaturze wnętrza ciała,

temperaturze wnętrza ciała,

która w wyniku

która w wyniku

aklimatyzacji ustawia się na

aklimatyzacji ustawia się na

wyższy poziom

wyższy poziom

13

13

W jaki sposób można

W jaki sposób można

skutecznie aklimatyzować

skutecznie aklimatyzować

się do wyższej

się do wyższej

temperatury ?

temperatury ?