Protetyka na implantach
Dlaczego implant
• Utrata nawet pojedynczego zęba nie jest obojętna dla całego
układu gryzienia i każdy ubytek wymaga jak najszybszego
uzupełnienia. Zostawienie pustego miejsca po zębie jest
poważnym błędem.
Zęby bowiem tworzą tak spójny zespół, że zaczynają się
przesuwać lub wysuwać, aby spotkać inne, z którymi
mogłyby kontaktować. Utrata jednego lub większej ilości
zębów daje kilka możliwości uzupełnienia ich. Jedną z nich
jest umieszczenie w kości implantu czyli sztucznego korzenia.
• Współczynnik powodzenia implantów stomatologicznych jest
wysoki. Długookresowe powodzenie zabiegu zawdzięczamy
samemu tytanowi, jednak cały czas prowadzone są badania
mające na celu udoskonalenie powierzchni aby skracać czas
gojenia i redukować do minimum ryzyko odrzutu.
Budowa implantu
• Implanty mają kształt mniej lub bardziej
zbliżony do kształtu korzenia zębowego.
• Jedne wyglądają jak pełne śruby z gwintem na
powierzchni, a inne wyglądają jak perforowane
puste cylindry. Większość implantów
zrobionych jest z czystego tytanu, inne ze
stopu tytanu, a
ich pokryta jest
rozpyloną plazmą tytanową, lub
hydroksyapatytem, czyli porowatą substancją
ceramiczną, która ma stymulować wrastanie
żywej tkanki kostnej.
• Materiał, z którego są zrobione implanty,
nie może być szkodliwy dla organizmu
człowieka - rakotwórczy, toksyczny czy
radioaktywny, nie może też korodować.
Musi być zgodny biologicznie, czyli
tolerowany przez tkanki żywe - kość
nastąpi wtedy osteointegracja. Czysty
tytan, stop tytan-glin-wanad i
hydroksyapatyt to podstawowe materiały
stosowane do produkcji implantów.
• Na przebieg procesu gojenia ma
wpływ bioaktywna powierzchnia
implantu oraz budowa zapewniająca
przenoszenie sił z konstrukcji
protetycznej na powierzchnię
implantu oraz dalej na kość, która
przyjmuje obciążenie.
• Tytan zajmuje dziewiąte miejsce pod względem
obfitości występowania w przyrodzie. W stanie
naturalnym najczęściej spotykany jest jako
dwutlenek tytanu - minerał miękki, ale
wytrzymały. Stop tytanu został utworzony po to,
aby uzyskać tworzywo biozgodne o zwiększonej
wytrzymałości. Wyizolowany czysty tytan,
zalecany do implantów dentystycznych, ma
następujący skład: 99,75% stanowi tytan, 0,05%
żelazo, 0,1% tlen, 0,03% azot, 0,05% węgiel, a
0,012% wodór. Zarówno czysty tytan, jak i stop
tytanu, wykazują bardzo wysoką odporność na
korozję.
Kształt implantów
• Fizjologicznie wokół własnych zębów występuje
stabilna wysokość kostna oraz paraboliczny przebieg
kości i dziąseł. Do podobnej stabilności i zachowania
prawidłowych warunków dąży się również w
przypadku implantów. Zastosowanie popularnych
obecnie rodzajów wszczepów o płaskiej platformie
nośnej może przyczyniać się do powolnego zaniku
kości wokół szyjki wszczepu.
• Najnowszy produkt jakim jest implant paraboliczny
Nobel PERFECT wydaje się być rzeczywiście
perfekcyjny.
• Panewkowy kształt powierzchni nośnej implantu jest
wynikiem wnikliwych studiow i analizy budowy brzegu
kości wokół naturalnego zęba.
• Pierwsze badania
potwierdzaja, że dzieki
parabolicznemu
zaprojektowaniu powierzchni
nośnej implantu możliwe jest
utrzymanie i zachowanie
brzeżnej blaszki wyrostka
kostnego. To z kolei ułatwia
odtworzenie naturalnego
konturu dziąsła wokół
przyszłej korony oraz
brodawek międzyzębowych.
• Muszelkowe wyprofilowanie
powierzchni nośnej implantu
powinno zapewnić, że efekt
kosmetyczny dziąsła
otaczającego sztuczny ząb
będzie do złudzenia imitował
naturę
Implanty używane w stomatologii
najprościej podzielić można z uwagi
na:
• 1. zastosowanie
a/ implanty do fiksacji śródzębowej - sztyfty
przechodzące przez wierzchołek korzenia aż do
otaczającej kości - stabilizujące rozchwiane zęby
b/ implanty do replantacji wybitych zębów -
mocujące ząb, który po wybiciu został ponownie
umieszczony w zębodole
c/ implanty śródkostne (wewnątrzkostne) czyli te
powszechnie rozumiane jako sztuczne korzenie
• . techniki zabiegowe
a/ do zabiegów natychmiastowych po
usunięciu zęba
b/ do zabiegów odroczonych -
wykonywanych w pełnowartościowej kości
1/ jednoczasowe - z natychmiastowym
obciążeniem protetycznym
2/ wieloczasowe - z okresem gojenia 3-lub
6mcy ( po zastosowaniu dodatkowych
) i obciążeniem
protetycznym po skończeniu okresu gojenia
• 1. tkanka kostna otaczająca implant
2. implant
3. łącznik
4. śruba łącznika
5. protetyczny element koronowy
6. śruba mocująca konstrukcję
protetyczną
7. szkielet konstrukcji protetycznej
8. olicowanie
9. powierzchnia zwarcia
• Pomiędzy tymi elementami istnieją
powierzchnie przylegania, przez
które przenoszone są obciążenia
funkcjonalne, zanim ostatecznie
trafią na kość otaczającą implant.
Każde z dziewięciu miejsc
przenoszenia sił żucia odgrywa
specyficzną i dynamiczną rolę w
biomechanice implantu.
:
Według przyjętych norm międzynarodowych
systemy implantologiczne muszą spełniać
następujące wymogi
• udowodnione obszernymi i wieloletnimi badaniami
naukowymi pewne rezultaty
• odpowiedni materiał obojętny dla organizmu
• do każdego typu implantu powinien pasować każdy
rodzaj nadbudowy lecz jednocześnie powinna być
ograniczona liczba typów implantów i części do
nadbudów
• system zapewnia specyficzne oprzyrządowanie w
celu przygotowania kości oraz odpowiedni system
chłodzenia w celu uniknięcia uszkodzeń
termicznych ; instrumentarium jest wytrzymałe na
sterylizację, a praca nim nie może być za bardzo
skomplikowana
• precyzyjne dopasowane elementy muszą mieć
zagwarantowany duży współczynnik wytrzymałości i
elastyczności
• system musi zapewniać lekarzowi prostą i
bezpieczna technikę operacyjną i protetyczną ;
połączenia między różnymi częściami implantu tj.
trzonem i nadbudową nie mogą mieć szpar - jest to
bardzo ważne zwłaszcza w wypadku połączeń
znajdujących się poddziąsłowo
• sterylne opakowanie powinno umożliwiać zabieg bez
potrzeby dotknięcia powierzchni wewnątrzkostnej
• producent musi dawać gwarancje dostaw mimo
zmian systemu
• system zapewnia specyficzne oprzyrządowanie w celu
przygotowania kości oraz odpowiedni system chłodzenia w celu
uniknięcia uszkodzeń termicznych ; instrumentarium jest
wytrzymałe na sterylizację, a praca nim nie może być za bardzo
skomplikowana
• precyzyjne dopasowane elementy muszą mieć zagwarantowany
duży współczynnik wytrzymałości i elastyczności
• system musi zapewniać lekarzowi prostą i bezpieczna technikę
operacyjną i protetyczną ; połączenia między różnymi częściami
implantu tj. trzonem i nadbudową nie mogą mieć szpar - jest to
bardzo ważne zwłaszcza w wypadku połączeń znajdujących się
poddziąsłowo
• sterylne opakowanie powinno umożliwiać zabieg bez potrzeby
dotknięcia powierzchni wewnątrzkostnej
• producent musi dawać gwarancje dostaw mimo zmian systemu
•
• W część tytanowego implantu umieszczonej
w kości zachodzą komórkowe i tkankowe
reakcje gojenia. Proces ten oparty jest na
przebudowie tkanki kostnej, a jej budowanie
musi być szybsze od procesów resorpcji,
wywołanych ciałem obcym. Na równowagę
między tymi procesami mają wpływ m.in.
siły biomechaniczne wyzwalane przez
konstrukcję protetyczną- zarówno
prowizoryczną jak i stałą oraz zdolności
organizmu indywidualnego pacjenta.
Reakcje te mogą, ale nie w każdym
przypadku muszą, być jednakowe.
• Na poziomie komórkowym następuje
tak zwana
. Jest to
pojęcie biologiczne i oznacza zrost
żywej tkanki kostnej z tytanową
powierzchnią implantu, w efekcie
czego następuje zintegrowanie się
wszczepu z kością.
Diagnostyka
• Punktem wyjścia do planowania prac na
implantach u każdego pacjenta jest ocena ilości i
jakości tkanki kostnej mającej stanowić podłoże
dla wszczepu.
Istotne znaczenie w ocenie kości ma jej wartość i
jakość biologiczna. Wartość ta jest zróżnicowana
ze względu na przebyte i aktualne choroby,
dlatego konieczna jest rozmowa lekarza z
pacjentem i zebranie wywiadu lekarskiego.
Badanie kliniczne
• Badanie kliniczne jest nieodzownym uzupełnieniem
z pacjentem i analizy zdjęć
.
Podczas badania stomatologicznego pacjentów
przewidzianych do leczenia implantologicznego oceniamy
• tkanki miękkie ( ruchomość błony śluzowej, jej kolor i
grubość, występowanie blizn, owrzodzeń lub innych
schorzeń )
• zęby ( ruchomość, próchnica, płytka nazębna i kamień)
• przyzębie (krwawienie, kieszonki patologiczne)
• pozycje zębów (nachylenia, stłoczenia, przesunięcia)
• obszary bezzębne (szerokość i wysokość wyrostka,
podcienie, nieregularności)
Badanie radiologiczne
•
Powszechność stosowania zdjęć tradycyjnych wynika z
szerokiej dostępności tego rodzaju badania. Ich
niedoskonałość polega głównie na tym, że można na
nich zaobserwować dopiero znaczne różnice gęstości
kości przy około 40% ubytku związków nieorganicznych.
Istotne znaczenie w ocenie kości ma jej wartość i jakość
biologiczna. Wartość ta jest zróżnicowana ze względu na
przebyte i aktualne choroby, istniejące i utracone
uzębienie, wiek pacjenta i związaną z tym różną
czynność gruczołów dokrewnych. Wszystko to wpływa
na procesy metaboliczne kości szczęki i żuchwy.
• Jednak wśród bardziej
dostępnych technik
obrazowych
przydatnych w
implantologii
niezmiennie bazujemy
na zdjęciach
pantomograficznych i
CVCT pozwalających
ocenić warunki do
planowanej
implantacji.
Badania dodatkowe
• Nie jest możliwie ustalenie za pomocą metod współczesnej
diagnostyki potencjalnych zdolności gojenia tkanki kostnej.
Oznacza to, że przed wszczepieniem implantu lekarz może
przedstawić tylko prognozę ogólną przebiegu procesu gojenia.
Decyzję co do podjęcia leczenia z użyciem implantów ułatwia m.in.
zlecenie wykonania badań krwi.
Rutynowo prosimy, aby pacjent na wizytę konsultacyjną przyniósł
ogólne badania krwi (nie starsze jednak niż sprzed 3 miesięcy) lub
wykonał aktualnie nowe A są to:
• morfologia krwi z rozmazem
• OB
• czas krwawienia i krzepnięcia
• cukier
• HbS
• HIV
• hormony TSH, T3, T4
• wapń, sód, potas w surowicy
Przeciwwskazania
• Nie każdy pacjent może poddać się zabiegowi
implantacji ponieważ np. nie każda szczęka
stwarza taką możliwość. Choroby nie omijają
kości i analiza zdjęć radiologicznych -
struktury tkanki kostnej musi to wykluczyć
Przeciwwskazania do planowanej implantacji
możemy mieć ogólne - ze względu na stan
zdrowia i przebyte lub obecne choroby, oraz
miejscowe - z uwagi na stan kości i miejsce
planowanego zabiegu
Nie należy zakładać
implantów
• osobom z zaawansowaną paradontozą i stanami zapalnymi przyzębia
lub naganną higieną jamy ustnej, nawykowym zgrzytaniem -
bruksizmem
• osobom o nieustabilizowanej cukrzycy lub nieleczonych o wysokim
poziomie cukru - u nich gorzej goją się rany, wolniej przebiega
integracja tytanu z kością
• osobom po chorobach nowotworowych lub innych chorobach
wyniszczających organizm oraz pacjentom po przebytej radioterapi
okolicy twarzoczaszki
• nałogowym palaczom - mają gorzej ukrwioną, cienką błonę śluzową,
zaburzenia w krążeniu, co powoduje, że rany trudniej się goją
• osobom chorym na osteoporozę, choroby krwi, chorobę gośćcową
lub cierpiącym na stany zapalne kości.
•
• Podczas badania można stwierdzić następujące
ograniczenia miejscowe do leczenia
implantologicznego:
• niewystarczające do umieszczenia implantów wymiary
wyrostka zębodołowego
• brak miejsca w okluzji, czyli pomiędzy zębami górnymi
i dolnymi
• brak miejsca pomiędzy zębami sąsiednimi
(przechylenie trzonowca uniemożliwiające
wprowadzenie instrumentów chirurgicznych
• nieprawidłowa błona śluzowa w miejscu przyszłej
implantacji
•
Konsultacji dodatkowych u lekarzy prowadzących (lekarz domowy, lekarz specjalista)
wymagają pacjenci, u których stwierdzono:
•
choroby układu krążenia (nadciśnienie, niewydolność serca itp.), wrodzone wady
serca, protezy zastawek sercowych,
•
chorobę reumatyczną,
•
schorzenia endokrynologiczne t.j. gruczołów wydzielania wewnętrznego
•
chorobę Parkinsona,
•
choroby szpiku czyli układu krwiotwórczego
•
układu oddechowego (astma, przewlekłe zapalenie oskrzeli, przebyta gruźlica)
•
choroby psychiczne
•
choroby nerek
•
schorzenia wątroby
•
Nie wszczepia się implantów pacjentkom w ciąży.
• W miarę upływu lat określono klinicznie warunki konieczne
dla uzyskania osseointegracji:
• implant powinien zostać wszczepiony za pomocą mało
urazowej techniki chirurgicznej pozwalającej uniknąć
przegrzania kości podczas przygotowywania uprzednio
precyzyjnie wyznaczonego miejsca wprowadzenia implantu
• musi zostać umieszczony z zapewnieniem jego pierwotnej
stabilności
• nie powinien podlegać obciążeniom funkcjonalnym w
okresie wgajania, choc coraz częściej chirurdzy skłaniają się
do tego aby jak najszybciej obciążać implant, dodatkowo
stymuluje to i pobudza otaczającą kość do osteointegracji.
Zabieg jednoetapowy
• Zabieg jednoetapowy ma tę podstawową
zaletę, że ingerujemy tylko jeden raz w tkanki
otaczające implant. Wymaga jednak idealnej
dyscypliny higieny zarówno operowanego
miejsca jak i całej jamy ustnej. Implant po
wprowadzeniu na swoje miejsce jest od razu
zaopatrzony w śrubę zabliźniającą lub w
część do prowizorycznej odbudowy
protetycznej. Implant nie jest całkowicie
zagłębiony w kości, lecz jego górna część
przechodzi przez dziąsło.
• Niezależnie od techniki zastosowanej w okresie
wgajania się wszczepu trzeba zweryfikować jego
integrację wg następujących kryteriów:
• brak ruchomości
• występowanie zdrowej tkanki wokół wszczepu
• niewystępowanie objawów radiologicznych
rozrzedzenia kości
• Obecnie uznaje się, że współczynnik przeżycia
implantów po 15 latach ich funkcjonowania
wynosi 86% dla żuchwy i 78% dla szczęki.
Zabieg dwuetapowy
• Implantacja
• Przykrycie płatem śluzówkowo-
okostnowym
• Po 6 mieś w szczęce a 3 mieś w
żuchwie odsłonięcie implantu i
założenie śruby zablizniającej
• Po 10 dniach protetyka
Implantacja
natychmiastowa
• Natychmiastowa implantacja jest możliwa i
wykonywana, ale najczęściej w przypadku, gdy otwór
po usuniętym zębie jest na tyle mały, że można go
powiększyć kalibrowanym wiertłem pod średnicę
zaplanowanego implantu. Usuwany ząb nie może być
w stanie zapalnym.
Często przy takich zabiegach potrzebne jest
dodatkowe użycie specjalnych membran
ułatwiających kości regenerację wraz z syntetycznym
granulatem kostnym, którym uszczelnia się wolne
przestrzenie pomiędzy implantem, a ściankami
zębodołu.
Zabiegi
przedłużają zazwyczaj czas
gojenia do co najmniej 6 - ciu miesięcy.
• Coraz częściej chirurdzy skłaniają się do tego
aby jak najszybciej obciążać implant.
Oczywiście zwraca się szczególną uwagę na
nieprzeciążanie wszczepu. Prowizoryczne
uzupełnienia wykonane są z akrylu, który
jest bardziej miękki od zębów własnych, oraz
na początku wyłączone ze zgryzu. Stopniowa
aktywacja sił żujących i przenoszenie ich na
implant dodatkowo stymuluje i pobudza
otaczającą kość do osteointegracji.
Odbudowa protetyczna
• Po wytworzeniu solidnego oparcia jakim
jest wygojony w kości implant, możemy
przystąpić do odbudowania brakujących
zębów. Dokonywana jest analiza modeli
gipsowych odzwierciedlających warunki
zgryzowe u pacjenta . Bardzo istotne jest,
aby przyszłą odbudowę wykonać zgodnie
z regułami fizjologii i fizyki nie
zaniedbując przy tym oczywiście
kosmetyki.
Kompleks implant-korona
•
Elementy te to:
•
tkanka kostna otaczająca implant
•
implant
•
łącznik
•
śruba łącznika
•
protetyczny element koronowy
•
śruba mocująca konstrukcję protetyczną
•
szkielet konstrukcji protetycznej
•
olicowanie
•
powierzchnia zwarcia
•
Pomiędzy tymi elementami istnieją powierzchnie przylegania, przez które przenoszone są
obciążenia funkcjonalne, zanim ostatecznie trafią na kość otaczającą implant. Każde z dziewięciu
miejsc przenoszenia sił żucia odgrywa specyficzną i dynamiczną rolę w biomechanice całej
odbudowy protetycznej.
• W każdy implant wkręca się część pośrednią
czyli tzw. łącznik, dzięki której będzie mógł
być zamocowany pojedynczy ząb lub zespół
zębów.
Dokonywana jest analiza modeli gipsowych
odzwierciedlających warunki zgryzowe u
pacjenta . Bardzo istotne jest, aby przyszłą
odbudowę wykonać zgodnie z regułami
fizjologii i fizyki nie zaniedbując przy tym
oczywiście kosmetyki.
Pojedynczy brak
• Pojedyncza odbudowa wymaga specjalnej
ośmiokątnej śruby , która wkręcona do
wnętrza implantu będzie uniemożliwiała
swobodny obrót nowego zęba. Koronka jest
trwale przykręcona maleńką śrubką do
implantu, od wewnętrznej, niewidocznej
strony lub po prostu cementowane jak
korona na własnym zębie. Sposoby
mocowania nadbudowy protetycznej na
implantach są różne dla różnych systemów.
• W odcinkach przednich, gdzie kosmetyka
odgrywa decydującą rolę ,od zewnątrz - na
powierzchni wargowej brzeg korony wnika
pod dziąsło do złudzenia upodabniając się
do naturalnego zęba.
Dzięki parabolicznemu zaprojektowaniu
powierzchni nośnej nowego implantu Nobel
PERFECT możliwe jest utrzymanie i
zachowanie brzeżnej blaszki wyrostka
kostnego. To z kolei ułatwia odtworzenie
naturalnego konturu dziąsła wokół przyszłej
korony oraz brodawek międzyzębowych.
Miedzyzębowe braki
• Kiedy potrzebna jest odbudowa kilku
zębów możemy wykonać kilkupunktową
niezależną implantację i na niej oprzeć
pojedyncze brakujące zęby . Technika
jest taka jak omówiona już przy brakach
pojedynczych. Uzupełniając brakujące
zęby za pomocą klasycznego mostu,
stomatolog często zmuszony jest do
szlifowania całkowicie nieraz zdrowych
zębów, które stanowić będą tzw. filary.
• Most łączący implant z zębem własnym nie
wykazuje gorszej prognozy okresu
użytkowania niż most oparty wyłącznie na
wszczepach. Obawy o możliwe negatywne
oddziaływanie sztywnego połączenia zębów
filarowych z implantami nie zostały
potwierdzone klinicznie. Różna sztywność
naturalnego-fizjologicznego umocowania
zęba w przeciwieństwie do kościozrostu
implantu występuje tylko przy siłach
działających statycznie.
• Przeprowadzone pomiary in vivo wykazały
jednakże dynamiczny wzrost sił do 500 N/s
(ok.60kg) podczas żucia. Prawdopodobnie
szpara ozębnowa wypełniona płynem
tkankowym przy szybkim wzroście sił
zachowuje się podobnie sztywno jak
połączony z kością implant. Tylko przy powoli
wzrastającym i statycznym działaniu sił
elastyczne włókna przyzębia mogą tłumić
początkowo te siły i całkowicie przez
odchylenie zęba
• Jako filary dla mostów opartych na
implancie i zębie wskazane są szczególnie
zęby już koronowane, bądź też wymagające
koronowania, przez co można zrezygnować
z osadzania sąsiedniego implantu. Inaczej
zaleca się nienaruszanie zębów własnych i
stosowanie mostu opartego tylko na
implnatch.
Wszystkie te rozwiązania zaleca się
szczególnie tym osobom , które mają
kłopoty z przyzwyczajeniem się do
wyjmowanych protez oraz w przypadkach
gdy szkoda jest nam szlifować zęby własne .
Bezzębie
• Pacjenci bezzębni z powodu braku ozębnej,
w której są usytuowane receptory czuciowe,
nie mogą kontrolować wielkości sił
wyzwalanych podczas żucia, a możliwość
wyczuwania przeszkód artykulacyjnych jest
u nich 5-krotnie mniejsza niż u leczonych z
zębami naturalnymi.
• Ruchomość protez, brak prawidłowych kontaktów
artykulacyjnych i obniżona percepcja prowadzą
do uszkodzeń błony śluzowej jamy ustnej i
dolegliwości bólowych oraz do przyśpieszenia
zaników podłoża kostnego. Wszystkie dolegliwości
wynikające z ruchomości protez całkowitych, a
szczególnie protezy całkowitej dolnej, powodują
dyskomfort pacjenta podczas ich użytkowania.
63,5% badanych skarży się na tak duży
dyskomfort, że unikają z tego powodu spożywania
wielu rodzajów potraw, a 17% badanych
stwierdza, że znacznie efektywniej rozdrabniają
pokarm bez protez niż z protezami.
• Implanty zapewniają dodatkowe
umocowanie i fantastycznie
stabilizują protezy
Bezzębie min 8 implantów
• Liczba implantów potrzebnych do
wykonania protezy nakładowej w
żuchwie wynosi od 2 do 6, 8 i zależy
od rodzaju planowanej protezy,
miejscowych warunków
anatomicznych i możliwości
finansowych pacjenta.
• protezy - mosty oparte całkowicie na
implantach
• protezy oparte zarówno na
implantach, jak i na podłożu
śluzówkowo--kostnym.
• Stosując 2 implanty umieszcza się je z regułu
w miejscu kłów
Planując podparcie protezy nakładowej na 4
implantach, rozmieszczamy je w polu
trapezu. Zarówno 2, jak i 4 implanty najlepiej
szynujemy retencyjną belką. Zaletą
zastosowania 4 implantów jest
wyeliminowanie dodatkowo rotacji przednio-
tylnej protezy, która może występować przy
belce opartej na 2 implantach.
Implanty wprowadza się w przedniej
części trzonu żuchwy pomiędzy
otworami bródko-wymi; jakość
wyrostka bezzębnego i kości w tym
odcinku żuchwy są z reguły dobre.
Przy 2 wszczepach umieszczanych w
odcinku przednim, można również
zastosować zatrzaski punktowe,
które utrzymują protezę.