-Tasiemiec pasożytuje w postaci dojrzałej w jelicie cienkim psowatych:
psa,wilka,szakala,lisa,rzadziej u innych mięsożernych ssaków (np.
kota).
-Liczba żywicieli pośrednich znaczna obok człowieka wiele gatunków
i podgatunków:(owca,koza,bydło,świnia,koń,królik)
- Strobila ma 2-7 mm długości, składa się najczęściej
z 3 proglotydów, jałowy, hermafrodytyczny i trzeci
maciczny z jajami jest dłuższy od reszty ciała
tasiemca.
- Kulisty skoleks z podwójnym wieńcem 30-36
haczyków.
-Oderwane proglotydy wydostają się samodzielnie
przez odbyt na powierzchnię skóry żywiciela
ostatecznego
- Macica zawiera 400-800 jaj inwazyjnych
- Gryzonie i drobne ssaki oraz surowe mięso i trzewia
innych zwierząt mogą stanowić źródło zarażenia dla
zwierząt domowych, które zjadając pokarm z
inwazyjnymi formami pasożyta, ulegają zarażeniu
tasiemcem i wydalają jaja wraz z kałem na zewnątrz.
-Człowiek może zarazić się poprzez bezpośredni
kontakt
z zarażonym zwierzęciem.
- Pośrednim źródłem zarażenia mogą być również
nie myte warzywa i owoce, zwłaszcza rośliny i owoce
leśne oraz inne zabrudzone, bądź niehigienicznie
przygotowane pokarmy.
- W połkniętych i zapłodnionych jajach,znajdują się onkosfery,
które zostają uwolnione w przewodzie pokarmowym żywiciela
pośredniego. Onkosfery przedostają się do naczyń i płyną wraz z
krwią lub limfą do różnych organów: wątroba, płuca, gałka oczna,
mózg, węzły chłonne, serce, nerki, śledziona, trzustka, a nawet
kości. Może osiedlić się także w mięśniach.
- Onkosfera w miejscu docelowym otacza się osłonką i przekształca
w echinokokus. Od tej chwili wokół larwy zbiera się płyn
bezbarwny, a pęcherzyk zwiększa swoje rozmiary. Poprzez
pączkowanie powstają z larwy protoskoleksy, czyli formy larwalne
potomne, leżące w tzw. komorach lęgowych (larwy wtórne).W
protoskoleksie można wyróżnić cały skoleks.Echinokokus żyje
nawet 20 lat.
- Protoskoleksy zjedzone przez psa lub innego żywiciela
ostatecznego wynicowują sie w jelicie cienkim i przytwierdzają do
błony śluzowej jelita przyssawkami oraz hakami.Forma ostateczna
tasiemca powstaje po około 6-9 tygodniach.
-Echinokokoza-objawy i następstwa bąblowicy zależą od lokalizacji larw oraz
ich wielkości i liczby pęcherzy.
1.W bąblowicy wątroby objawy:
•ucisk naczyń krwionośnych i przewodów żółciowych, mogą pojawiać się w
kilka lub kilkanaście lat po zarażeniu tasiemcem bąblowcowym.
2. Ucisk na naczynia krwionośne:
•nadciśnienie wrotne
3. Ucisk na przewody żółciowe prowadzi do:
•żółtaczki mechanicznej, zastoinowego zapalenia dróg żółciowych.
4. Bąblowica płuc.Duże i liczne pęcherze, prowadzące do zmian wskutek
ucisku pęcherzy na tkankę płucną i zapalenia jej miąższu, dają wyraźne
objawy klinicznej jak:
•duszność, kaszel, krwioplucie, skrócenie oddechu, bóle w klatce piersiowej
5
. Przy lokalizacji larw w śledzionie dochodzi do powiększenia narządu
oraz wtórnych infekcji.
6. Przy lokalizacji larw w nerce, również następuje:
•powiększenie narządu, problemy z oddawaniem moczu, bóle okolicy
nerek,
•może pojawić się krew i białko w moczu
7. Larwy umiejscowione w kościach mogą prowadzić do rozpuszczenia
tkanki kostnej.
8. Najwcześniejsze i najbardziej dotkliwe objawy kliniczne dają pęcherze
umiejscowione w mózgu lub gałce ocznej, sugerujące guzy nowotworowe
tych narządów.
Pęknięcie zropiałego pęcherza bąblowca powoduje uogólnione zakażenie
ropne, kończące się śmiercią. Wreszcie rozerwanie cysty bąblowca
powoduje rozpowszechnienie się protoskoleksów w ustroju (przerzuty).
W rozpoznaniu istotną rolę odgrywają: tomografia komputerowa,
ultrasonografia, technika obrazowania rentgenowskiego, testy ELISA.
-Stosuje się leczenie chirurgiczne i farmakologiczne. Spośród leków,
najczęściej wykorzystuje się albendazol i mebendazol
(Zentel,Vermox).
- Podczas operacji chirurgicznej dąży się do wyłuszczenia pęcherza
wraz
z jego torebką. Jeśli nie jest możliwe wyłuszczenie, wówczas opróżnia
się pęcherz, a następnie wypełnia go roztworem soli fizjologicznej
(metoda Bobrowa) lub stężonym roztworem NaCl.
Konieczne jest dbanie o czystość rąk. Nie wolno dawać się lizać po twarzy
zwierzętom, przytulać twarzy do sierści zwierząt, spać ze zwierzętami.
Należy dbać o czystość owoców
i warzyw, unikać piaskownic i trawników zanieczyszczonych psimi lub
kocimi odchodami, jest to poważne źródło zakażenia dla człowieka. Nie
wolno podawać zwierzętom odpadków
z rzeźni. Koty zakażają się polując na gryzonie lub jedząc padlinę,
podobnie jak psy, lisy czy wilki.