Echinococcus
granulosus

Tasiemiec bąblowcowy

Występowanie



Tasiemiec pasożytujący w jelicie

cienkim psa, wilka, lisa, szakala,

dingo, likaona, kojota, hieny, jenota



Występuje niemal na całym świecie



Liczba żywicieli pośrednich jest

znaczna i obejmuje, oprócz

człowieka, wiele gatunków i

podgatunków (owca, koza, bydło,

żyrafa)

Budowa



Strobila składa się najczęściej ze
skoleksa oraz 3 proglotydów, przy
czym trzeci - maciczny z jajami jest
dłuższy od reszty ciała



Skoleks z ryjkiem uzbrojonym
ułożonymi w dwóch wieńcach 28-
50 hakami - większymi i
mniejszymi

c.d.



W jednym hermafrodytycznym proglotydzie

znajduje się 25-80 jąder rozmieszczonych

w przybliżeniu w jednakowej liczbie przed i

za poziomem zatoki płciowej, która

usytuowana jest blisko połowy długości

krawędzi bocznej proglotydu



Jajnik nerkowaty zwrócony wgłębieniem do

leżącego za nim ootypu



Macica workowata, z uwypukleniami,

zawiera 400-800 jaj inwazyjnych

Rozwój



Proglotyd maciczny odrywa się od reszty

strobili i samodzielnie wydostaje się przez

odbyt na powierzchnię skóry żywiciela

ostatecznego



Pełzając po podłożu powoduje wydostawanie

się jaj



Ruchliwe proglotydy wywołują świąd okolicy

odbytu zwierzęcia, które próbuje się ich

pozbyć pocierając odbytem o ziemię



Ruchy te sprzyjają rozprzestrzenianiu się jaj

c.d.



Jaja wykazują duży stopień oporności na

działanie niskiej temperatury i różnych środków

chemicznych, lecz wysuszone giną szybko



Wydalane jaja można znaleźć na sierści psa i w

jego otoczeniu



Z połkniętych jaj, w żołądku lub jelicie żywiciela

pośredniego, wydostaje się onkosfera, która

przenika czynnie do naczyń krwionośnych lub

chłonnych jelita cienkiego, trafiając z układem

żyły wrotnej głównie do wątroby

c.d.



Niewielkie rozmiary onkosfery, a także
zdolność do wydłużania swego ciała
sprawiają, że larwy bez trudu przedostają
się przez naczynia włosowate



Dzięki temu część z nich wędruje dużym
obiegiem krwi, trafiając do różnych
narządów, w których przekształcają się w
następne stadium rozwojowe - cerkoida
typu bąblowiec

c.d.



U owcy miesiąc po zarażeniu

powstają pod torebką wątroby drobne

guzki, zawierające płyn i larwę.



Dopiero po 5-6 mies. młody

bąblowiec osiąga ok. 10 mm średnicy



Otacza się dwiema błonami:

wewnętrzną - bardzo cienką,

syncytialną, twórczą oraz zewnętrzną

- grubą błoną oskórkową

c.d.



Błona wewnętrzna zawiera liczne jądra,

ciałka wapienne i ziarenka glikogenu



Błona zewnętrzna jest czynna osmotycznie



Żywiciel otacza cały pęcherz bąblowca

błoną łącznotkankową



Warstwa twórcza wytwarza do wewnątrz

tzw. komory lub torebki lęgowe

pierwszego pokolenia, w których powstają

protoskoleksy i torebki lęgowe drugiego

pokolenia

c.d.



Torebki lęgowe pierwszego pokolenia mogą
pozostawać w łączności z macierzystą błoną
twórczą lub oderwać się od niej i pływać
swobodnie w płynie pęcherza



Torebki te często pękają, uwalniając w ten
sposób torebki lęgowe drugiego pokolenia i
powstałe w ich wnętrzu protoskoleksy



Zarówno torebki lęgowe jak i protoskoleksy
mogą pączkować na zewnątrz pęcherza
macierzystego

c.d.



Protoskoleks jest formą rozwojową całkowicie

przygotowaną do osiedlenia się w jelicie

żywiciela ostatecznego



Możemy w nim wyróżnić cały skoleks



Z chwilą przedostania się do miąższu wątroby

lub do jamy brzusznej żywiciela pośredniego

zamiast do światła jelita żywiciela ostatecznego

- wszystkie struktury ulegają odróżnicowaniu



Proces powrotu protoskoleksa do potencji

rozwojowych młodszego w ontogenezie stadium

nosi nazwę wezykulacji

c.d.



Wnętrze pęcherza bąblowcowego

wypełnione jest płynem



Pęcherz bąblowcowy wytwarzający

protoskoleksy nosi nazwę bąblowca

płodnego



Bąblowiec jałowy występuje najczęściej u

bydła, bardzo rzadko u człowieka



Wskaźnikiem płodności jest liczba

protoskoleksów przypadająca na

jednostkę objętości płynu pęcherza

c.d.



Protoskoleksy zjedzone przez psa
lub innego żywiciela ostatecznego
wynicowują się w jelicie cienkim i
przytwierdzają do błony śluzowej
przyssawkami oraz hakami



Inwazja jest często mnoga



Forma ostateczna tasiemca
jednojamowego rozwija się 6-9 tyg.