Echinococcus granulosus
Tasiemiec bąblowcowy
Tasiemiec pasożytujący w postaci dojrzałej w
jelicie cienkim psa, wilka, lisa, szakala, dingo,
kojota, hieny i jenota nieomal na całym świecie.
Występuje tak także u kotowatych, nie osiągając
dojrzałości płciowej
Liczba żywicieli pośrednich znaczna, obok
człowieka wiele gatunków i podgatunków (owca,
koza, bydło, żyrafa, wielbłąd, świnia, koń, muł,
osioł, królik, zając, lemur, małpiatka)
Strobila ma 2-7
mm długości,
składa się
najczęściej ze
skoleksa oraz 3
proglotydów:
jałowy,
hermafrodytyczny
i trzeci maciczny z
jajami jest dłuższy
od reszty ciała
tasiemca.
Skoleks z
ryjkiem
uzbrojonym w
w dwa wieńce
haków
Proglotyd
maciczny odrywa
się od reszty i
samodzielnie
wydostaje się
przez odbyt na
powierzchnię
żywiciela
ostatecznego
Macica zawiera
400-800 jaj
inwazyjnych
Jajo
Echinococcus
granulossus
nie różni się
niczym
od jaj innych
przedstawicieli
rodziny
Taenidae.
Echinococcus granulosus
• Tasiemiec bąblowcowy krąży
wśród określonej grupy
żywicieli np. wśród zwierząt
gospodarskich – pies, domowe
kopytne – owce, bydło,świnie,
kozy, konie, wielbłąd, , znanych
wiele cyklów wśród zwierząt
dzikich.
Z połkniętych jaj, w żołądku lub jelicie
żywiciela pośredniego, wydostaje się
onkosfera, która przenika czynnie do naczyń
krwionośnych lub chłonnych jelita
cienkiego, trafiając układem żyły wrotnej
przede wszystkim do wątroby
Larwy wędrując dużym krwiobiegiem
trafiają do narządów i tam przekształcają się
w cerkoida typu bąblowiec (66% w wątrobie,
22% w płucach, pozostałe do nerek,
śledziony, mięśni, mózgu, gałki ocznej,
tkanki podskórnej, jamy brzusznej i kości)
Cykl
życiowy
Echinococc
s
granulosus
Echinococcus granulosus
u żywiciela pośredniego miesiąc po
zarażeniu powstają drobne guzki pod
torebką wątroby
po 5-6 mies. młody bąblowiec osiąga 10
mm średnicy rośnie i wytwarza płyn
torebki lęgowe pierwszego pokolenia z
których powstają protoskoleksy zwane sa
córczanymi
torebki te pękają i uwalniają torebki
lęgowe drugiego pokolenia (wnuczane)
protoskoleksy inwazyjne wytwarzane są
po upływie 12-24 mies.
Echinococcus granulosus
Protoskoleks jest to forma rozwojowa
całkowicie, zarówno morfologicznie, jak i
fizjologicznie, przygotowana do osiedlania
się w jelicie cienkim żywiciela ostatecznego
W protoskoleksie można wyróżnić – cały
skoleks
Z chwilą przedostania się ich do miąższu
wątroby lub do jamy brzusznej zamiast do
jelita wszystkie struktury ulegają
odróżnicowaniu (w procesie wezykulacji)
Echinococcus granulosus
Protoskoleksy zjedzone przez psa lub
innego żywiciela ostatecznego
wynicowują się w jelicie cienkim i
przytwierdzają do błony śluzowej jelita
przyssawkami oraz hakami.
Forma ostateczna tasiemca powstaje po
około 6-9 tygodniach.
larwa E. granulosus
rozwija się w formie
wolno
powiększającego
się pęcherza, który
wypełnia się
płynem
zawierającym liczne
protoskoleksy
(piasek
bąblowcowy)
Chorobotwórczość
Echinokokoza=Bąblowica
60% wątroba, 20% płuca, sporadycznie
w innych narządach,
Żółtaczka, zastoinowe zapalenie dróg
żółciowych, nadciśnienie wrotne,
wstrząs anafilaktyczny, wtórny rozsiew
kaszel, skrócenie oddechu, bóle w
klatce piersiowej, niedodma
objawy guza mózgu
Pęknięcie pęcherza,
np. na skutek urazu
mechanicznego,
może prowadzić do
wstrząsu
anafilaktycznego lub
na skutek wylania się
piasku bąblowcowego
do wtórnej
echinokokozy. Z
każdego
protoskoleksa
rozwinie się nowy
pęcherz. Takie
przypadki kończą się
śmiercią zarażonego
człowieka.
Wykrywanie
Protoskoleksy w
badaniu biopsyjnym
Badanie radiologiczne
(zwapniałe pęcherze
bąblowca)
USG (ujawnia obecność
torbieli)
CT (tomografia
komputerowa)
NMR (rezonans
magnetyczny)
Odczyny serologiczne
We krwi obwodowej
zwiększona ilość
krwinek
kwasochłonnych
Zwalczanie
Oświata sanitarna,
odrobaczanie psów
zaniechanie
karmienia psów i
lisów odpadkami
poubojowymi
Echinokokoza - leczenie
Operacyjne
Albendazol
(Zentel)
Mebendazol
(Vermox)
Torbiele bąblowca usunięte
chirurgicznie z płuca
pacjenta chorego na
echinokokozę.
Bibliografia
Zarys Parazytologii Lekarskiej, Rościsław
Kadłubowski, Alicja Kurnatowska
Zarys Helmintologii Lekarskiej, Alina
Woźniak
veterynaria.pl/uploads/galery/bablowica/1.jp
g&imgrefurl
gronkowiec.pl/tasiemiec_bomblowiec.html
grafika
pathmicro.med.sc.edu/parasitology/EchinococcusLifeCycle…
odrobaczanie.pl/images/robaki/
larwa_echinococcus_granulosus.jpg&imgrefurl
scielo.cl/fbpe/img/bres/v35n3-4/23.jpg
aapredbook.aappublications.org/content/images/large
/2006/1/130_01.jpeg
umanitoba.ca/faculties/science/zoology/faculty/dick/z346/images/
echinococ2.jpg
ufrgs.br/depbiot/206/novo-7.jpg
gsaygi.4t.com/echino52.jpg
wikipedia.org/w/index.php?
title=Grafika:Hydatid.jpg&filetimestamp=20071018181935
Systematyka
• Domena: eukarioty
• Królestwo: zwierzęta
• Typ: płazińce
• Gromada: tasiemce
• Rząd: Cyclophyllidea
• Rodzina: Taeniidae
• Rodzaj: Echinococcus
• Gatunek: Echinococcus granulosus