Definicje kosztów i przychodów przyjęte
przez prawo bilansowe,
Przez koszty i straty rozumie się uprawdopodobnione
zmniejszenia w okresie sprawozdawczym korzyści ekonomicznych,
o wiarygodnie określonej wartości, w formie zmniejszenia wartości
aktywów, albo zwiększenia wartości zobowiązań i rezerw, które
doprowadzą do zmniejszenia kapitału własnego lub zwiększenia
jego niedoboru w inny sposób niż wycofanie środków przez
Udziałowców lub właścicieli (art. 3 ust. 1 pkt.31).
Przez przychody i zyski rozumie się uprawdopodobnione
powstanie w okresie sprawozdawczym korzyści ekonomicznych o
wiarygodnie określonej wartości, w formie zwiększania wartości
aktywów, albo zmniejszania wartości zobowiązań, które
doprowadzą do wzrostu kapitału własnego lub zmniejszenia jego
niedoboru w inny sposób niż wniesienie środków przez
udziałowców lub właścicieli (art. 3 ust. 1 pkt.30
)
Aktywa
Zobowiązania
Sp. 1000
Kapitał własny
Sp. 1000
10
0
10
0
15
0
15
0
10
0
1 150
SK 1050
Koszty i straty
Przychody i zyski
Zysk = Kapitał t
2
-
Kapitał t
1
50 = 1050 - 1000
Rachunek kosztów
Obejmuje badanie i transformowanie, według
przyjętego modelu, informacji o kosztach
działalności podmiotu, służące
użytkownikom do oceny sytuacji,
podejmowania decyzji i kontroli ich
urzeczywistnienia.
Za względu na spełniane funkcje wyróżniamy:
- retrospektywny rachunek kosztów,
- prospektywny rachunek kosztów.
Modele rachunku
kosztów
Ze względu na zakres kosztów rozliczanych
pomiędzy produkty pracy wyróżniamy:
- rachunek kosztów pełnych,
- rachunek kosztów zmiennych.
Ze względu na sposób prezentacji informacji
kosztowych wyróżniamy:
- zbiorczy rachunek kosztów,
- rozdzielczy rachunek kosztów.
Rachunkowość finansowa wykorzystuje
zbiorczy rachunek kosztów pełnych
Klasyfikacja kosztów dla potrzeb
wyceny zapasów produktów pracy i
pomiaru wyniku
Ze względu na wpływ kosztów na wartość
produktów pracy
• koszty produkcji,
• koszty okresu.
Ze względu na ujęcie kosztów w sprawozdaniu
finansowym
• koszty zrealizowane,
• koszty niezrealizowane.
Ze względu na możliwość odniesienia kosztów
na produkty pracy
• koszty bezpośrednie,
• koszty pośrednie.
Przekroje ewidencyjne
kosztów
Pozostałe koszty/przychody operacyjne (76
x)
Koszty/Przychody finansowe (75 x)
Koszty/Przychody produktów (Zespoły 4 i 5)
• układ rodzajowy kosztów,
• układ funkcjonalno – podmiotowy (wg
mpk),
• układ przedmiotowy (wg nośników).
Rozliczenia
międzyokresowe kosztów i
przychodów
• rozliczenia międzyokresowe czynne,
• rozliczenia międzyokresowe bierne,
• rozliczanie w czasie kosztów zakupu
materiałów / towarów,
• rozliczanie w czasie przychodów.
Warianty ewidencji i
rozliczania kosztów
1. Swoboda w konstruowaniu zasad rachunku
kosztów danego przedsiębiorstwa.
2. Wymagania minimalne
Warianty:
• Zp 4, 490, Zp 5, Zp 6, KWS – Zp 7
• Zp 5, Zp 6, KWS – Zp 7
• Zp 4, 490, 64 x
Wpływ przyjętego wariantu na zamknięcia
roczne.
Ewidencja i rozliczanie kosztów – wariant 1
Zespoły
0,1,2,3,8
Zespół
4
490
Rozl.koszt.
640
Roz.m/o
kosztów
530
Prod.pomoc
.
503
Koszty zakupu
501
Prod.podst
.
580
Rozl.prod
.
550
Koszty
ogólnego
zarządu
507
Koszty
sprzedaży
605
Prod. w
toku
1
502
Koszty
wydz.
2a
2b
2g
2c
2d
3
5
4a
4b
4c
2e
2f
6
9
8
601
Wyroby na
skł.
706
Koszt wł.sp.
7
11
620 Odch.
od cen ewid.
10
10
12
12
13
14
Rozliczanie świadczeń
wydziałów produkcji
pomocniczej
• Pojęcie produkcji pomocniczej,
• Zakres produkcji pomocniczej,
• Metody rozliczania świadczeń,
1. Przy braku urządzeń pomiarowych
– klucze rozliczeniowe,
2. Przy istnieniu urządzeń pomiarowych
– kolejność rozliczeń,
- układ równań,
- stawki planowane.
Rozliczanie kosztów
wydziałowych
• Pojęcie kosztu wytworzenia,
• Zakres kosztów wydziałowych,
• Klucze rozliczeniowe kosztów wydziałowych,
• Wady rozliczania kosztów wydziałowych w
oparciu o klucze:
- zmiana klucza rozliczeniowego wpływa na
wysokość kosztu wytworzenia,
- koszt wytworzenia zależy od wielkości
produkcji.
Wycena produkcji
niezakończonej
• Pojęcie produkcji niezakończonej:
– półfabrykaty,
- produkcja w toku.
• Zasady wyceny półfabrykatów
• Poziomy wyceny produkcji w toku.
Podstawowe pojęcia
rachunku kalkulacyjnego
• Pojęcie kalkulacji,
• Nośniki kosztów
ostateczny i przejściowy;
pojedynczy i zbiorczy,
• Obiekt kalkulacyjny ,
• Jednostka kalkulacyjna.
Rodzaje kalkulacji
• Kalkulacja ex ante,
• Kalkulacja ex post,
Metody kalkulacji
• Podziałowa prosta,
• Podziałowa ze współczynnikami,
• Produkcji sprzężonej,
• Doliczeniowa – zleceniowa,
- asortymentowa,
• Fazowa (procesowa) – półfabrykatowa,
- bezpółfabrykatowa