Wpływ opodatkowania na

kształtowanie rozmiarów,

struktury i rozkładu w

czasie kosztów

prowadzonej przez

przedsiębiorstwo

działalności

Wykład 3

Formy zatrudnienia

 Umowa o pracę: wynagrodzenie zasadnicze,

premie, nagrody, świadczenia rzeczowe,
finansowanie szkoleń, świadczenia z ZFŚS

 Umowa zlecenie
 Umowa o dzieło
 Wykonywanie czynności na podstawie

powołania

 Kontrakt menedżerski
 Umowa cywilno-prawna o świadczenie usług

(samozatrudnienie)

Dla pracowników zatrudnionych w pełnym

miesięcznym wymiarze czasu pracy płaca
minimalna wynosi - 1.600,- zł

W stosunku do pracowników

rozpoczynających pracę minimalne
wynagrodzenie



w pierwszym roku ich zatrudnienia może
wynosić 80% płacy minimalnej – 1.280,- zł,



w drugim roku zatrudnienia może wynosić
90% płacy minimalnej – 1.440,- zł.

Minimalne wynagrodzenie

za pracę

 Ustawodawca uznaje za przychód wszelkie

świadczenia, które otrzymuje pracownik w związku
ze stosunkiem pracy, chyba że są to świadczenia
związane co prawda ze stosunkiem pracy, ale są
zwolnione od podatku i wymienione w art. 21
ustawy.

 Ogólnie obowiązuje więc zasada, że wszelkie

świadczenia, które nie zostały wprost zwolnione od
podatku dochodowego stanowią przychód
podlegający opodatkowaniu.

 Wolne od podatków dla pracowników świadczenia

są wykorzystywane dla ograniczenia obciążeń
podatkowych i parapodatkowych.

Przychody wolne od

podatku

Koszty pracownicze

Dot.: stosunek służbowy, stosunek pracy,

spółdzielczy stosunek pracy, praca nakładcza

Pracownik uzyskujący przychody

Kwota

miesięcz

na

Kwota

roczna

Z jednego tytułu

111,25 zł

1.335,00 zł

Z więcej niż jednego tytułu

111,25 zł

2.002,05 zł

Z jednego tytułu – gdy miejsce

zamieszkania pracownika jest położone

poza miejscowością, w której znajduje się

zakład pracy a pracownik nie uzyskuje

dodatku za rozłąkę

139,06 zł

1.668,72 zł

Z więcej niż jednego tytułu – jw.

139,06 zł

2.502,56 zł

Za przychody z działalności

wykonywanej osobiście uważa się

m.in.:

 przychody z tytułu wykonywania usług na podstawie

umowy zlecenia lub umowy o dzieło;

 przychody otrzymane przez osoby, niezależnie od

sposobu ich powoływania, należące do składu
zarządów, rad nadzorczych, komisji lub innych organów
stanowiących osób prawnych;

 przychody uzyskane na podstawie umów o zarządzanie

przedsiębiorstwem, kontraktów menedżerskich lub
umów o podobnym charakterze, w tym przychody z
tego rodzaju umów zawieranych w ramach
prowadzonej przez podatnika pozarolniczej działalności
gospodarczej - z wyjątkiem przychodów, o których
mowa w poprzednim punkcie

Rozliczenie umowy zlecenie

Wynagrodzenie

1.000,00 zł

Składki na ubezpieczenia społeczne

(1.000 zł x 9,76% + 1.000 zł x 1,5%)

112,60 zł

Koszty uzyskania przychodu

(1.000 zł – 112,60 zł) x 20%

177,48 zł

Podstawa do opodatkowania

709,92 zł

Podatek należny

710 zł x 18%

127,80 zł

Składka na ubezpieczenie zdrowotne

(1.000 zł – 112,60 zł) x 9%

79,87 zł

Składka na ubezpieczenie zdrowotne do

odliczenia

(1.000 zł – 112,60 zł) x 7,75%

68,77 zł

Zaliczka na podatek dochodowy

59,00 zł

Do wypłaty

748,53 zł

Wynagrodzenie

200,00 zł

Składki na ubezpieczenia społeczne

(200 zł x 9,76% + 200 zł x 1,5%)

22,52 zł

Składka na ubezpieczenie zdrowotne

(200 zł – 22,52 zł) x 9%

15,97 zł

Zaliczka na podatek dochodowy

200 zł x 18%

36,00 zł

Do wypłaty

125,51 zł

Rozliczenie umów o wartości do

200 zł

(art. 13 pkt 2 oraz 5-9)

Rozliczenie podatku w PIT-
8AR

Przeniesienie praw

autorskich

 Dla pracowników otrzymujących wynagrodzenie

ze stosunku pracy z tytułu przeniesienia
praw autorskich koszty uzyskania przychodów
określa się w wysokości 50% wartości
uzyskanego przychodu, pomniejszonego
uprzednio o potrącone przez zakład pracy
w danym miesiącu składki na ubezpieczenia
społeczne obciążające pracownika (art. 22 ust. 9
pkt 3 ustawy o PDOF).

 W roku podatkowym łączne koszty uzyskania

przychodów nie mogą przekroczyć ½ kwoty
stanowiącej górną granicę pierwszego przedziału
skali podatkowej, tj. 42.764 zł.

Samozatrudnienie

 Aktywność zawodowa danej osoby nie będzie

działalnością gospodarczą jeśli wszystkie
poniższe warunki będą spełnione łącznie:

odpowiedzialność wobec osób trzecich za rezultat

jej działań oraz ich wykonywanie ponosi zlecający
wykonanie tych czynności,

jeśli wykonuje ona pracę pod kierownictwem

zlecającego oraz w miejscu i czasie wyznaczonym
przez niego,

i gdy osoba ta nie ponosi ryzyka gospodarczego

związanego ze swą działalnością.

Składki opłacane przez

przedsiębiorców

Rodzaj

ubezpieczenia

Staw

ka w

%

Składki

obniżone

w zł

Składki

standardowe w

zł

Podstawa składek na

ubezpieczenia

społeczne i Fundusz

Pracy

-

480,00 (30%

minimalnego

wynagrodzenia)

2.227,80

- emerytalne

19,52

93,70

434,87

- rentowe

8,00

38,40

178,22

- chorobowe

2,45

11,76

54,58

- wypadkowe

1,93

9,26

43,00

Fundusz Pracy

2,45

Nd

54,58

Podstawa składek na

ubezpieczenie

zdrowotne

-

2.908,13

2.908,13

- Składka do zapłaty

9,00

261,73

261,73

- Składka do

odliczenia

7,75

225,38

225,38

Porównanie kosztów

wynagrodzeń

- kwota netto ok. 3.200 zł

Wyszczególnieni
e

Wynagrodzenie

brutto

(koszt

pracodawcy)

Koszty

dodatkowe

ponoszone przez

pracodawcę

Łączne koszty

pracodawcy

Umowa o pracę

4500,00

1000,00

5500,00

Umowa zlecenie

4400,00

900,00

5300,00

Umowa o dzieło
– 20% kosztów

3750,00

0

3750,00

Umowa o dzieło
– 50% kosztów

3500,00

0

3500,00

Samozatrudnien
ie

4550,00

0

4550,00

Samozatrudnien
ie*

4050,00

0

4050,00

Amortyzacja – ujęcie

podatkowe

 zastosowanie metody degresywnej

 zastosowanie współczynników podwyższających

stawki amortyzacyjne

 zastosowanie indywidualnych stawek

amortyzacyjnych dla środków trwałych

ulepszonych lub używanych

 zastosowanie zasad amortyzacji środków

trwałych wykorzystywanych sezonowo

 możliwość obniżania stawek amortyzacyjnych

 dokonywanie kwartalnych lub rocznych odpisów

w celu uproszczenia ewidencji

 możliwość rozwiązań przewidzianych dla małych

podatników

Amortyzacja – ujęcie

podatkowe

 Regulacje dotyczące zasad amortyzacji, w

szczególności możliwość stosowania

amortyzacji przyspieszonej, mogą zmienić

decyzje dotyczące wielkości inwestycji, rodzaju

aktywów, które są przedmiotem inwestowania

oraz miejsca dokonywanych inwestycji

 Stosując metodę amortyzacji przyspieszonej

przedsiębiorstwo odracza w czasie zapłatę

podatku dochodowego. Odroczony w ten

sposób podatek należy traktować jak

bezprocentowy kredyt, udzielony

przedsiębiorstwu przez władzę publiczną

Argumenty za i przeciwko

stosowaniu amortyzacji

przyspieszonej

 Możliwość skorzystania z podatkowego kredytu

inwestycyjnego poprzez odroczenie zapłaty pewnej
części podatku dochodowego

 Skorzystanie z podatkowego kredytu

inwestycyjnego jest możliwe tylko wtedy, gdy koszt
amortyzacji znajdzie pokrycie w przychodach ze
sprzedaży. Z powodu wysokich kosztów
amortyzacji, wymagających ustalenia wysokiej
ceny produktów, może dojść do osłabienia pozycji
konkurencyjnej, a co za tym idzie do spadku
wolumenu sprzedaży

Zasady stosowania

degresywno – liniowej

metody amortyzacji

I. Zakres przedmiotowy

Maszyny i urządzenia zaliczone do grupy 3- 6 i 8 Klasyfikacji Środków Trwałych oraz środki transportu z
wyjątkiem samochodów osobowych

II. Istota metody

a. Do wartości początkowej środków trwałych w pierwszym roku ich używania stosuje się

stawki podane w Wykazie stawek amortyzacyjnych, podwyższone o określony
współczynnik, a w następnych latach podatkowych od ich wartości początkowej
pomniejszonej o dotychczasowe odpisy amortyzacyjne, ustalonej na początek kolejnych lat
ich używania

b. Począwszy od roku podatkowego, w którym tak określona roczna kwota amortyzacji miała

by być niższa od rocznej kwoty amortyzacji obliczonej z zastosowaniem metody liniowej i
stawek podanych w Wykazie, podatnicy dokonują dalszych odpisów amortyzacyjnych
zgodnie z tą metodą

III. Współczynniki podwyższające

1. 3,0 - dla środków trwałych używanych w zakładzie położonym na terenie gminy o

szczególnym zagrożeniu wysokim bezrobociem strukturalnym, albo w gminie zagrożonej
recesją i degradacją społeczną

2. 2,0 – w pozostałych przypadkach

Porównanie metody

liniowej

z metodą degresywną

Przykład. Urządzenie o wartości

początkowej 200.000 zł może być

amortyzowane według stawki 10%

metodą liniową lub metodą

degresywną z zastosowaniem

współczynnika podwyższającego

równego 2.

Metoda

Rok

1

Rok

2

Rok

3

Rok

4

Rok

5

Rok

6

Rok

7

Rok

8

Rok

9

Rok

10

Liniowa

20000 20000 20000 20000 20000 20000 20000 20000 20000 20000

Degresywna 40000 32000 25600 20480 20000 20000 20000 20000

1920

0

Rozwiązania specjalne

 Od 1 stycznia 2007 r. ustawodawca przewidział możliwość

dla małych podatników oraz tych, którzy w danym roku
rozpoczynają działalność gospodarczą, dokonania
jednorazowo odpisów amortyzacyjnych od wartości
początkowej środków trwałych zaliczonych do grup 3-8
Klasyfikacji Środków Trwałych, z wyłączeniem samochodów
osobowych, do wysokości 50.000 euro w skali roku.

 Jednak trzeba pamiętać, że jednorazowa amortyzacja

stanowi pomoc de minimis udzielaną w zakresie i na
zasadach określonych w bezpośrednio obowiązujących
aktach prawa wspólnotowego dotyczących pomocy w
ramach zasady de minimis. O wysokość dokonanych
jednorazowych odpisów amortyzacyjnych zmniejsza się
więc limit pomocy publicznej.

Stawki indywidualne dla

środków trwałych używanych

lub ulepszonych

 Dla środków trwałych zaliczanych do grupy 3-6 i 8 Klasyfikacji:

 24 miesiące – gdy ich wartość początkowa nie przekracza 25.000 zł
 36 miesięcy - gdy ich wartość początkowa jest wyższa niż 25.000 zł i

nie przekracza 50.000 zł

 60 miesięcy – w pozostałych przypadkach

 Dla środków transportu, w tym samochodów osobowych – 30

miesięcy

 Dla budynków (lokali) niemieszkalnych, dla których stawka

amortyzacyjna z Wykazu stawek amortyzacyjnych wynosi
2,5% - 40 lat pomniejszone o pełną liczbę lat, które upłynęły
od dnia ich oddania po raz pierwszy do używania do dnia
wprowadzenia do ewidencji środków trwałych oraz wartości
niematerialnych i prawnych prowadzonej przez podatnika, z
tym że okres amortyzacji nie może być krótszy niż 10 lat.

Porównanie kilku wariantów

amortyzacji (1)

Przykład. Przedsiębiorstwo (mały podatnik)

w listopadzie 2007r. nabyło używane

urządzenie z grupy 4 o wartości początkowej

100.000 zł. i w tym samym miesiącu

wprowadziło je do ewidencji środków

trwałych. Zgodnie z wykazem rocznych

stawek amortyzacyjnych może być

zastosowana roczna stawka 18%, rok

obrotowy i podatkowy to jednocześnie rok

kalendarzowy, a stawka podatku

obowiązująca w danym roku to 19%.

Przedsiębiorstwo przewiduje, że urządzenie

będzie wykorzystywane przez 10 lat.

Wariant amortyzacji

Wysokość odpisu w zł

Tarcza podatkowa w zł

Odpis podatkowy zrównany z

bilansowym

100.000 x 10% : 12 m-cy x 1 m-c =

833,33

833,33 x 19% = 158,33

Odpis podatkowy wg metody

liniowej

100.000 x 18% : 12 m-cy x 1 m-c =

1.500

1.500 x 19% = 285

Odpis podatkowy wg metody

degresywnej – współczynnik 2

100.000 x (18% x 2) : 12 m-cy x 1 m-

c = 3.000

3.000 x 19% = 570

Stawka indywidualna

100.000 : 60 m-cy x 1 m-c =

1.666,67

1.666,67 x 19% =

316,67

Jednorazowy odpis

100.000

100.000 x 19% =

19.000

Porównanie kilku wariantów

amortyzacji (2)

Analiza wydatków

inwestycyjnych

 analiza kosztów składowych nieruchomości, pozwala na

wyodrębnienie budynków, budowli, urządzeń i
wyposażenia oraz odpowiednią ich klasyfikację do grup
środków trwałych

 zawyżenie wartości budynku prowadzi do zmniejszenia

kwoty rocznych odpisów amortyzacyjnych, a tym
samym do zmniejszenia kosztów podatkowych w
pierwszych latach używania, gdyż stawki
amortyzacyjne dla budynków i budowli są niższe niż dla
innych składników majątku, np. dla maszyn i urządzeń
czy wyposażenia

 ma to dodatkowy niekorzystny aspekt w kontekście

zmniejszających się stawek podatku dochodowego

Efekty podatkowe umów

leasingowych

Rodzaje
umowy

Wykazanie
przedmiotu umowy
leasingu

Efekty podatkowe dla
finansującego

Efekty podatkowe
dla korzystającego

Leasing
finansowy

Majątek

korzystającego

Przychód:
•Jedynie część odsetkowa

(tj. część opłaty
przekraczająca spłatę

kapitału)

Koszt:
•Część odsetkowa
•Odpisy

amortyzacyjne

Leasing

operacyjny

Majątek finansującego

Przychód:
•Wszystkie opłaty

leasingowe
Koszt:
•Odpisy amortyzacyjne w

przypadku gdy przedmiot

umowy podlega
amortyzacji
•Wydatki na nabycie lub

wytworzenie przedmiotu

umowy, pomniejszone o

odpisy amortyzacyjne w

momencie sprzedaży

Koszt:
•Wszystkie opłaty

leasingowe
wynikające z treści

umowy

Leasing operacyjny w

ujęciu podatkowym

Opłaty ustalone w umowie leasingu, ponoszone przez korzystającego
w podstawowym okresie umowy z tytułu używania środków trwałych oraz
wartości niematerialnych i prawnych stanowią przychód finansującego
i odpowiednio w przypadku, o którym mowa w pkt 1, koszt uzyskania
przychodów korzystającego:

1) umowa leasingu, w przypadku gdy korzystającym nie jest osoba wymieniona

w pkt 2, została zawarta na czas oznaczony, stanowiący co najmniej 40%
normatywnego okresu amortyzacji, jeżeli przedmiotem umowy leasingu są
podlegające odpisom amortyzacyjnym rzeczy ruchome lub wartości
niematerialne i prawne, albo została zawarta na okres co najmniej 10 lat, jeżeli
jej przedmiotem są podlegające odpisom amortyzacyjnym nieruchomości;

2) umowa leasingu, w przypadku gdy korzystającym jest osoba fizyczna

nieprowadząca działalności gospodarczej, została zawarta na czas oznaczony;

3) suma ustalonych opłat w umowie leasingu, o której mowa w pkt 1 lub 2,

pomniejszona o należny podatek od towarów i usług, odpowiada co najmniej
wartości początkowej środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych.

Leasing operacyjny w

ujęciu podatkowym

 Przez normatywny okres amortyzacji środka trwałego należy

rozumieć okres dokonywania odpisów amortyzacyjnych według metody
liniowej, przy zastosowaniu stawek z Wykazu stawek amortyzacyjnych,
w którym następuje całkowite umorzenie środka trwałego.

 Na sumę opłat składają się: opłaty wstępne (czynsz inicjalny), raty

leasingowe, cena wykupu, jeśli została określona w umowie.

 Do sumy opłat nie wlicza się należnego VAT oraz:

 płatności na rzecz finansującego za świadczenia dodatkowe, o ile są one

wyodrębnione z opłat leasingowych,

 podatków, w przypadku których obowiązek podatkowy ciąży na

finansującym z tytułu własności lub posiadania środków trwałych, będących
przedmiotem umowy leasingu, oraz składek na ubezpieczenie tych środków
trwałych, jeżeli w umowie leasingu zastrzeżono, że korzystający będzie
ponosił ciężar tych podatków i składek niezależnie od opłat za używanie,

 kaucji określonej w umowie leasingu wpłaconej finansującemu przez

korzystającego.

Leasing operacyjny w

ujęciu podatkowym

 Wstępna opłata leasingowa należy do tzw. kosztów pośrednio związanych

z przychodem, które rozlicza się w dacie ich poniesienia. Jeżeli jednak koszty dotyczą
okresu przekraczającego rok podatkowy i nie jest możliwe określenie, jaka ich część
dotyczy danego roku, należy rozliczyć je proporcjonalnie do długości okresu, którego
dotyczą. Wątpliwości pojawiające się w kwestii konieczności rozliczania tych kosztów
w czasie rozwiało Ministerstwo Finansów w piśmie z 29 czerwca 2007 r.,
nr MB8/512/2007, będącym odpowiedzią na zapytanie naszego Wydawnictwa:

 "uzasadnionym jest, by koszty pośrednie, do których można zaliczyć m.in. wstępną

opłatę leasingową (czynsz inicjalny), dotyczącą ściśle określonego czasu trwania
umowy leasingu zawartej na czas oznaczony, podatnik rozliczał proporcjonalnie
do długości trwania tej umowy".

 Jak wynika z powołanego pisma, podatnicy prowadzący księgi rachunkowe (a także

podatkową księgę metodą memoriałową) powinni wstępną opłatę leasingową
rozliczać proporcjonalnie do długości trwania tej umowy. Natomiast podatnik
prowadzący podatkową księgę przychodów i rozchodów metodą uproszczoną -
wstępną opłatę leasingową zaliczy jednorazowo do kosztów uzyskania przychodów.
Koszt ten będzie zaewidencjonowany w księdze pod datą wystawienia faktury.

Leasing z punktu widzenia VAT

Operacyjny:

 Jest usługą
 Obowiązek

podatkowy

(wystawianie faktur i

opłacanie VAT)

powstaje z chwilą

otrzymania całości

lub części zapłaty,

nie później jednak,

niż z upływem

terminu płatności

określonego w

umowie lub fakturze

Finansowy:

 Jest dostawą towaru
 Obowiązek

podatkowy powstaje

z chwilą wydania

towaru, a jeżeli

dostawa towaru

powinna być

potwierdzona fakturą

nie później niż w

ciągu 7 dni od dnia

wydania.

Rozliczanie straty

podatkowej

 Potrącenie straty od dochodów wygenerowanych w

następnych latach

 Potrącenie straty od dochodów wygenerowanych w

latach poprzednich

 Najczęściej ograniczenie co do czasu rozliczania

strat od 5 do 15 lat

 W Polsce o wysokość straty poniesionej w roku

podatkowym można obniżyć dochód w najbliższych
kolejno po sobie następujących pięciu latach
podatkowych, z tym że wysokość obniżenia w
którymkolwiek z tych lat nie może przekroczyć 50%
kwoty tej straty

Przykład. Podatnik planuje rozpocząć działalność gospodarczą
w roku X, jednak w pierwszym i drugim roku działalności (X i
X+1) koszty będą przewyższać przychody w ujęciu
podatkowym. W roku X strata ma wynieść 100 tys. zł, w roku
X+1 tylko 50 tys. zł. W latach następnych przedsiębiorstwo
będzie generować dochód na poziomie 70 tys. zł.

Wyszczególnienie

Rok X

Rok X+1

Rok X+2

Rok X+3

Rok X+4

Wynik danego roku

-100.000

-50.000

70.000

70.000

70.000

Rozliczenie straty z roku

X

-

0

50.000

50.000

-

Rozliczenie straty z roku

X+1

-

-

20.000

20.000

10.000