Dializoterapia
Dializoterapia
Wykład 2
Wykład 2
Techniki nerkozastępcze-hemodializa
Techniki nerkozastępcze-hemodializa
Klinika Intensywnej Opieki
Klinika Intensywnej Opieki
Medycznej i Leczenia Bólu
Medycznej i Leczenia Bólu
Piśmiennictwo
Piśmiennictwo
Rowińska-Matuszkiewicz Joanna: Ostra
Rowińska-Matuszkiewicz Joanna: Ostra
niewydolność nerek, PZWL, 2006
niewydolność nerek, PZWL, 2006
Książek Andrzej, Rutkowski Bolesław:
Książek Andrzej, Rutkowski Bolesław:
Nefrologia, Lublin 2004
Nefrologia, Lublin 2004
I.Wewnątrzustrojowe:
1.Dializa otrzewnowa
II.Zewnątrzustrojowe:
1.Hemodializa
2.Hemofiltracja
3.Hemodiafiltracja
4.Hemoperfuzja
5.Plazmafereza
Techniki nerkozastępcze
Dializa otrzewnowa jest najstarszą techniką
oczyszczania krwi. Oparta jest na zjawisku dyfuzji.
Rolę błony półprzepuszczalnej spełnia w niej
otrzewna, a komory dializacyjnej - jama otrzewnej.
- stosowana głównie w leczeniu przewlekłej
niewydolności nerek
- ma niską zdolność oczyszczania
- zbyt powolna w opanowaniu hiperwolemii
Dializa otrzewnowa
Najczęstsze problemy
- infekcje
- hiperglikemia
- utrata albumin i immunoglobulin
- trudności w utrzymaniu drożności cewnika
dootrzewnowego
Dializa otrzewnowa
Zalety
- dobra tolerancja krążeniowa
- łagodność przesunięć osmotycznych, dzięki czemu
unika się tzw.
„zespołu niewyrównania”
- nie wymaga heparynizacji
Dializa otrzewnowa
Hemodializa
Hemodializa
– dyfuzja i
– dyfuzja i
ultrafiltracja
ultrafiltracja
Dializa jest to dynamiczny proces
Dializa jest to dynamiczny proces
wymiany przez błony półprzepuszczalne
wymiany przez błony półprzepuszczalne
składników dwóch roztworów dążących
składników dwóch roztworów dążących
do uzyskania równowagi izotermiczno -
do uzyskania równowagi izotermiczno -
izobarycznej.
izobarycznej.
Jest najwydajniejszą i podstawową
Jest najwydajniejszą i podstawową
techniką oczyszczania krwi w ostrej
techniką oczyszczania krwi w ostrej
niewydolności nerek.
niewydolności nerek.
Istotę
Istotę
hemodializy
hemodializy
stanowią dwa
stanowią dwa
zasadnicze zjawiska:
zasadnicze zjawiska:
dyfuzja
dyfuzja
i
i
ultrafiltracja
ultrafiltracja
.
.
Hemodializa
Hemodializa
– dyfuzja i
– dyfuzja i
ultrafiltracja
ultrafiltracja
Między krwią a płynem dializacyjnym
Między krwią a płynem dializacyjnym
oddzielonymi od siebie sztuczną błoną
oddzielonymi od siebie sztuczną błoną
półprzepuszczalną (celuloza, octan celulozy,
półprzepuszczalną (celuloza, octan celulozy,
hemofan, poliakrylonitryl, polisulfon, poliamid)
hemofan, poliakrylonitryl, polisulfon, poliamid)
dyfundują cząsteczki
dyfundują cząsteczki
zgodnie z prawem
zgodnie z prawem
Donnana ze środowiska o stężeniu większym do
Donnana ze środowiska o stężeniu większym do
środowiska o stężeniu mniejszym.
środowiska o stężeniu mniejszym.
Hemodializa
Hemodializa
– dyfuzja i
– dyfuzja i
ultrafiltracja
ultrafiltracja
Zdolność przenikania warunkuje stosunek
Zdolność przenikania warunkuje stosunek
wielkości związku do średnicy porów błony
wielkości związku do średnicy porów błony
dializacyjnej. Cząsteczki duże o masie molowej
dializacyjnej. Cząsteczki duże o masie molowej
powyżej 15 000 D nie dyfundują przez błony
powyżej 15 000 D nie dyfundują przez błony
dializacyjne, cząsteczki małe o masie molowej
dializacyjne, cząsteczki małe o masie molowej
poniżej 500 D takie jak mocznik, kreatynina,
poniżej 500 D takie jak mocznik, kreatynina,
kwas moczowy łatwo przenikają, natomiast
kwas moczowy łatwo przenikają, natomiast
cząsteczki o średniej masie o masie molowej od
cząsteczki o średniej masie o masie molowej od
1 000D do 15 000D przechodzą z
1 000D do 15 000D przechodzą z
ograniczeniami i w zależności od grubości błony.
ograniczeniami i w zależności od grubości błony.
Szybkość dyfuzji jest zależna od
Szybkość dyfuzji jest zależna od
transmembranowego gradientu stężeń cząstek
transmembranowego gradientu stężeń cząstek
nie związanych z białkiem.
nie związanych z białkiem.
Cząsteczki wody przemieszczają się do
Cząsteczki wody przemieszczają się do
środowiska o większej osmolarności w procesie
środowiska o większej osmolarności w procesie
ultrafiltracji.
ultrafiltracji.
Hemodializa
Hemodializa
- dyfuzja
- dyfuzja
Zależy od:
Zależy od:
1.
1.
wielkości przepływu krwi przez
wielkości przepływu krwi przez
dializator
dializator
2.
2.
wydajności dializatora wynikającej
wydajności dializatora wynikającej
z jego budowy
z jego budowy
3.
3.
wielkości przepływu płynu
wielkości przepływu płynu
dializacyjnego
dializacyjnego
4.
4.
m.cz. dyfundującej substancji
m.cz. dyfundującej substancji
Hemodializa
Hemodializa
- ultrafiltracja
- ultrafiltracja
Przechodzenie przez błonę
Przechodzenie przez błonę
filtracyjną wody
filtracyjną wody
i substancji w niej rozpuszczonych
i substancji w niej rozpuszczonych
wymuszone ciśnieniem
wymuszone ciśnieniem
hydrostatycznym i/lub osmotycznym
hydrostatycznym i/lub osmotycznym
Wskazania do leczenia
dializacyjnego
1.Kliniczne:
- przewodnienie grożące obrzękiem płuc lub
obrzękiem mózgu
- nadciśnienie tętnicze oporne na leczenie
- stany hiperkatabolizmu
- zaburzenia psychiczne
- drgawki, drżenia metaboliczne
- cechy skazy krwotocznej
- mocznicowe zapalenie osierdzia
Wskazania do leczenia
dializacyjnego
2. Biochemiczne:
- hiperkaliemia powyżej 6,5 mmol/l
- kwasica metaboliczna ze stężeniem
wodorowęglanów poniżej
13 mmol/l
- stężenie mocznika w surowicy powyżej 250 mg%
- hipernatremia
- hipermagnezemia
Wskazania do leczenia
dializacyjnego
3. Zatrucia:
- salicylany
- metanol
- glikol etylenowy
Budowa aparatu do
hemodializy
tzw. „Sztucznej nerki”
A. Dializator wraz z układem doprowadzania i
odprowadzania krwi
B. Urządzenia do przygotowania i transportu płynu
dializacyjnego
C. Elektroniczne układy monitorujące, kontrolujące
m.in. ciśnienie
krwi w aparacie, stabilizujące temperaturę i
skład płynu
dializacyjnego, wykrywające obecność krwi w
płynie dializacyjnym
oraz powietrza we krwi
D. System uzdatniania wody
Firmy produkujące aparaty do dializ: FRESENIUS,
BRAUN, GAMBRO, BELLCO, TRAVENOL
Aparat do hemodializy
-
„sztuczna nerka”
Hemodializa
Hemodializa
- dializator
- dializator
Dializatory
Dializatory
Obecnie znane są trzy typy dializatorów:
Obecnie znane są trzy typy dializatorów:
a.
a.
Kapilarny
Kapilarny
- krew płynie w tysiącach kapilar, które są
- krew płynie w tysiącach kapilar, które są
obmywane przez płyn dializacyjnyn. Jest to dializator
obmywane przez płyn dializacyjnyn. Jest to dializator
najbliższy ideałowi:
najbliższy ideałowi:
- wysoki stopień oczyszczenia dla małych i średnich
- wysoki stopień oczyszczenia dla małych i średnich
cząsteczek
cząsteczek
- efektywna ultrafiltracja
- efektywna ultrafiltracja
- minimalna ilość krwi traconej
- minimalna ilość krwi traconej
- możliwa wielokrotna reutylizacja
- możliwa wielokrotna reutylizacja
b.
b.
Arkuszowy
Arkuszowy
- krew przepływa między dwoma arkuszami
- krew przepływa między dwoma arkuszami
błony dializacyjnej
błony dializacyjnej
c.
c.
Zwojowy
Zwojowy
- krew przepływa w rurze celofanowej,
- krew przepływa w rurze celofanowej,
kuprofanowej lub akrylonitrylowej, nawiniętej
kuprofanowej lub akrylonitrylowej, nawiniętej
koncentrycznie na siatkę typu Holtzenbeina. Konstrukcja
koncentrycznie na siatkę typu Holtzenbeina. Konstrukcja
tej siatki zwiększa powierzchnię dializacyjną oraz
tej siatki zwiększa powierzchnię dializacyjną oraz
powoduje turbulentny przepływ krwi, co poprawia
powoduje turbulentny przepływ krwi, co poprawia
skuteczność zabiegu.
skuteczność zabiegu.
Dializatory
Dializatory
Dializatory arkuszowy i zwojowy
Dializatory arkuszowy i zwojowy
skonstruowane są w ten sposób, że zapewniają
skonstruowane są w ten sposób, że zapewniają
przeciwbieżny przepływ płynu dializacyjnego w
przeciwbieżny przepływ płynu dializacyjnego w
stosunku do krwi, co zwiększa skuteczność
stosunku do krwi, co zwiększa skuteczność
wymiany.
wymiany.
Dializatory są zasadniczo jednorazowe, ale
Dializatory są zasadniczo jednorazowe, ale
odpowiednie postępowanie umożliwia
odpowiednie postępowanie umożliwia
kilkakrotna ich reutylizację i kilkakrotne
kilkakrotna ich reutylizację i kilkakrotne
stosowanie u tego samego chorego.
stosowanie u tego samego chorego.
Przepływ krwi – 200 - 500 ml/min
Przepływ krwi – 200 - 500 ml/min
przepływu krwi o 100% powoduje
przepływu krwi o 100% powoduje
wzrost klirensu mocznika o 20-50%
wzrost klirensu mocznika o 20-50%
Dializatory
Dializatory
Dializatory
Dializatory
Przepływ dializatu – ok. 500 ml/min
Przepływ dializatu – ok. 500 ml/min
przepływu dializatu z 500 do 800
przepływu dializatu z 500 do 800
ml/min powoduje wzrost klirensu
ml/min powoduje wzrost klirensu
mocznika o 10%
mocznika o 10%
Dializator - reutylizacja
Dializator - reutylizacja
Najczęściej automatyczna (np.Renatron)
Najczęściej automatyczna (np.Renatron)
płukanie
płukanie
kontrola szczelności
kontrola szczelności
czyszczenie
czyszczenie
kontrola objętości
kontrola objętości
+ sterylizacja (chemiczna [ETO] lub
+ sterylizacja (chemiczna [ETO] lub
fizyczna prom.
fizyczna prom.
lub para wodna)
lub para wodna)
Uzdatnianie wody
Uzdatnianie wody
Woda wodociągowa nie może być stosowana do
Woda wodociągowa nie może być stosowana do
przygotowania płynu dializacyjnego, zwłaszcza u chorych
przygotowania płynu dializacyjnego, zwłaszcza u chorych
leczonych powtarzanymi dializami, ponieważ może wywołać
leczonych powtarzanymi dializami, ponieważ może wywołać
powikłania w czasie zabiegu (zespół twardej wody) i prowadzić
powikłania w czasie zabiegu (zespół twardej wody) i prowadzić
do hemosyderozy albo powodować ciężką niedokrwistość. W
do hemosyderozy albo powodować ciężką niedokrwistość. W
optymalnym systemie przygotowania wody do dializy jest ona
optymalnym systemie przygotowania wody do dializy jest ona
oczyszczana przez szereg urządzeń:
oczyszczana przez szereg urządzeń:
- filtr sedymentacyjny
- filtr sedymentacyjny
- jonowymienny zmiękczacz wody
- jonowymienny zmiękczacz wody
- filtr z węgla aktywowanego
- filtr z węgla aktywowanego
- urządzenie do odwróconej osmozy
- urządzenie do odwróconej osmozy
- demineralizator
- demineralizator
Uzyskana w ten sposób woda powinna być apyrogenna i
Uzyskana w ten sposób woda powinna być apyrogenna i
pozbawiona związków toksycznych. Powinna być też czysta pod
pozbawiona związków toksycznych. Powinna być też czysta pod
względem chemicznym, a także pozbawiona niektórych
względem chemicznym, a także pozbawiona niektórych
pierwiastków śladowych.
pierwiastków śladowych.
Płyn dializacyjny
Płyn dializacyjny
Głównym celem hemodializy jest normalizacja
Głównym celem hemodializy jest normalizacja
środowiska wewnątrzustrojowego chorego, więc skład
środowiska wewnątrzustrojowego chorego, więc skład
dializatu powinien odpowiadać ultraprzesączowi osocza. W
dializatu powinien odpowiadać ultraprzesączowi osocza. W
skład płynu dializacyjnego wchodzą: NA, K, Ca, Mg, Cl,
skład płynu dializacyjnego wchodzą: NA, K, Ca, Mg, Cl,
wodorowęglany lub octany.
wodorowęglany lub octany.
Indywidualny dobór płynu dializacyjnego ma istotny
Indywidualny dobór płynu dializacyjnego ma istotny
wpływ na przebieg dializy oraz długość i jakość życia
wpływ na przebieg dializy oraz długość i jakość życia
chorego. W ciągu minuty przechodzi przez dializator średnio
chorego. W ciągu minuty przechodzi przez dializator średnio
ok. 500 ml płynu dializacyjnego, co przy 4-godzinnym zabiegu
ok. 500 ml płynu dializacyjnego, co przy 4-godzinnym zabiegu
daje 120 l na jednego chorego.
daje 120 l na jednego chorego.
Hemodializa
Hemodializa
– dostęp naczyniowy
– dostęp naczyniowy
Rodzaje dostępów naczyniowych:
Rodzaje dostępów naczyniowych:
-
-
przetoka tętniczo-żylna z własnych naczyń
przetoka tętniczo-żylna z własnych naczyń
wytworzona chirurgicznie bok do boku
wytworzona chirurgicznie bok do boku
najczęściej między tętnicą promieniową a żyłą
najczęściej między tętnicą promieniową a żyłą
odpromieniową. Układ żylny na przedramieniu
odpromieniową. Układ żylny na przedramieniu
ulega arterializacji, a po 4-6 tygodniach od
ulega arterializacji, a po 4-6 tygodniach od
wytworzenia przetokę można wykorzystać do
wytworzenia przetokę można wykorzystać do
podłączenia dializy. Krew pobiera się nakłuwając
podłączenia dializy. Krew pobiera się nakłuwając
igłą dalszą część żyły, która po oczyszczeniu
igłą dalszą część żyły, która po oczyszczeniu
oddawana jest poprzez drugą igłę wprowadzoną
oddawana jest poprzez drugą igłę wprowadzoną
bliżej. Jest to wygodny dostęp, który może być
bliżej. Jest to wygodny dostęp, który może być
wykorzystywany przez wiele lat.
wykorzystywany przez wiele lat.
Najgroźniejszym powikłaniem jest zakażenie
Najgroźniejszym powikłaniem jest zakażenie
przetoki, które może wywołać posocznicę.
przetoki, które może wywołać posocznicę.
Hemodializa
Hemodializa
– dostęp naczyniowy
– dostęp naczyniowy
Rodzaje dostępów naczyniowych:
Rodzaje dostępów naczyniowych:
- przetoka tętniczo-żylna z wykorzystaniem
- przetoka tętniczo-żylna z wykorzystaniem
sztucznych naczyń
sztucznych naczyń
- cewniki naczyniowe tymczasowe, np.
- cewniki naczyniowe tymczasowe, np.
dwudrożny cewnik Sheldona, wprowadzony
dwudrożny cewnik Sheldona, wprowadzony
do żyły szyjnej wewnętrznej,
do żyły szyjnej wewnętrznej,
podobojczykowej lub udowej.
podobojczykowej lub udowej.
- cewniki naczyniowe permanentne -
- cewniki naczyniowe permanentne -
wprowadzone do dużego naczynia,
wprowadzone do dużego naczynia,
stabilizowane pod skórą. Mogą być
stabilizowane pod skórą. Mogą być
utrzymywane latami u chorych, u których
utrzymywane latami u chorych, u których
utracono inne formy dostępu naczyniowego.
utracono inne formy dostępu naczyniowego.
Są to cewniki silikonowe lub poliuretanowe
Są to cewniki silikonowe lub poliuretanowe
z dakronową mufką.
z dakronową mufką.
Hemodializa
Hemodializa
– dostęp naczyniowy
– dostęp naczyniowy
Źródła zakażeń cewnika do
Źródła zakażeń cewnika do
hemodializy
hemodializy
Ręce personelu
Ręce personelu
Manipulacje przy nasadce cewnika
Manipulacje przy nasadce cewnika
Opatrunek
Opatrunek
Niejałowe płyny
Niejałowe płyny
Zakażenia endogenne drogą krwi
Zakażenia endogenne drogą krwi
Naciek okołocewnikowy
Naciek okołocewnikowy
Skrzeplina wokół cewnika
Skrzeplina wokół cewnika
Zasady użytkowania przetok
Zasady użytkowania przetok
tętniczo-żylnych
tętniczo-żylnych
Pierwsze wkłucie do przetoki powinno nastąpić po 4-6
Pierwsze wkłucie do przetoki powinno nastąpić po 4-6
tygodniach od operacji
tygodniach od operacji
Każdorazowo należy zmieniać miejsce wkłucia
Każdorazowo należy zmieniać miejsce wkłucia
szczególnie w przetokach z przeszczepem sztucznym,
szczególnie w przetokach z przeszczepem sztucznym,
gdyż zapobiega tworzeniu się tętniaków rzekomych
gdyż zapobiega tworzeniu się tętniaków rzekomych
Wkłucie powinno być zgodne z kierunkiem przepływu
Wkłucie powinno być zgodne z kierunkiem przepływu
krwi, gdyż zmniejsza to możliwość powstawania
krwi, gdyż zmniejsza to możliwość powstawania
krwiaków i tworzenia się tętniaków rzekomych
krwiaków i tworzenia się tętniaków rzekomych
Należy bezwzględnie przestrzegać antyseptyki i
Należy bezwzględnie przestrzegać antyseptyki i
aseptyki
aseptyki
Należy z właściwą siłą uciskać przetokę po skończonej
Należy z właściwą siłą uciskać przetokę po skończonej
dializie
dializie
W zakrzepicy przetoki należy wykonać udrożnienie
W zakrzepicy przetoki należy wykonać udrożnienie
zabiegowe lub zastosować leczenie fibrynolityczne
zabiegowe lub zastosować leczenie fibrynolityczne
Dostęp naczyniowy
Dostęp naczyniowy
musi dostarczać większą ilość krwi niż wydatek
musi dostarczać większą ilość krwi niż wydatek
pompy krwi w maszynie do dializy
pompy krwi w maszynie do dializy
w przeciwnym razie część krwi wychodzącej z
w przeciwnym razie część krwi wychodzącej z
dializatora nie wraca do krążenia systemowego,
dializatora nie wraca do krążenia systemowego,
lecz z powrotem do dializatora. Zjawisko to nazywa
lecz z powrotem do dializatora. Zjawisko to nazywa
się recyrkulacją
się recyrkulacją
w skrajnych przypadkach recyrkulacja może
w skrajnych przypadkach recyrkulacja może
zmniejszyć klirens mocznika do tego stopnia, że
zmniejszyć klirens mocznika do tego stopnia, że
traci się całkowicie przyrost wydajności dializy
traci się całkowicie przyrost wydajności dializy
wynikający z zastosowania wysokich przepływów
wynikający z zastosowania wysokich przepływów
dostęp naczyniowy powinien umożliwiać
dostęp naczyniowy powinien umożliwiać
przepływ krwi z prędkością 150 - 500 ml/minutę.
przepływ krwi z prędkością 150 - 500 ml/minutę.
Antykoagulacja
Antykoagulacja
Aby uniknąć wykrzepienia krwi w
Aby uniknąć wykrzepienia krwi w
aparacie do dializy, powszechnie
aparacie do dializy, powszechnie
stosuje się heparynę lub heparyny
stosuje się heparynę lub heparyny
drobnocząsteczkowe.
drobnocząsteczkowe.
Ocena skuteczności
Ocena skuteczności
hemodializy
hemodializy
Adekwatność dializy wyrażamy w
Adekwatność dializy wyrażamy w
wartościach wskaźnika dializy Kt/V, który
wartościach wskaźnika dializy Kt/V, który
powinien wahać się w granicach 1,0 do 1,4
powinien wahać się w granicach 1,0 do 1,4
Kt/V=In{1/1-[1,84 x # x Pcr/v/Co]}
Kt/V=In{1/1-[1,84 x # x Pcr/v/Co]}
V- objętość dystrybucji mocznika lub
V- objętość dystrybucji mocznika lub
całkowitej wody w ustroju
całkowitej wody w ustroju
#- interwał czasowy między dializami
#- interwał czasowy między dializami
Pcr- współczynnik katabolizmu białka
Pcr- współczynnik katabolizmu białka
Co-stężenie po dializie azotu mocznika
Co-stężenie po dializie azotu mocznika
Pcr- współczynnik katabolizmu białka
Pcr- współczynnik katabolizmu białka
(norma 0,8 do 1,4 g białka/kg/dobę)
(norma 0,8 do 1,4 g białka/kg/dobę)
Ostre powikłania
Ostre powikłania
hemodializ
hemodializ
-
-
zespół niewyrównania
zespół niewyrównania
- dializacyjny zespół zaburzeń
- dializacyjny zespół zaburzeń
równowagi biologicznej lub zespół podializacyjny
równowagi biologicznej lub zespół podializacyjny
charakteryzuje się bólami głowy, złym samopoczuciem,
charakteryzuje się bólami głowy, złym samopoczuciem,
nudnościami, wymiotami, kurczem poszczególnych grup
nudnościami, wymiotami, kurczem poszczególnych grup
mięśniowych, napadami drgawek, zaburzeniami
mięśniowych, napadami drgawek, zaburzeniami
psychicznymi różnego stopnia - do zaburzeń
psychicznymi różnego stopnia - do zaburzeń
świadomości i utraty przytomności włącznie. Etiologia
świadomości i utraty przytomności włącznie. Etiologia
tego zespołu jest złożona. Przyjmuje się, że jest
tego zespołu jest złożona. Przyjmuje się, że jest
spowodowany nagłymi zmianami wzajemnych stężeń
spowodowany nagłymi zmianami wzajemnych stężeń
niektórych jonów w osoczu ( K/Ca, Mg/Ca) z tworzeniem
niektórych jonów w osoczu ( K/Ca, Mg/Ca) z tworzeniem
się patologicznych gradientów ich stężeń między
się patologicznych gradientów ich stężeń między
środowiskiem wewnątrz
środowiskiem wewnątrz
i zewnątrzkomórkowym, nierównomiernym
i zewnątrzkomórkowym, nierównomiernym
ustępowaniem kwasicy w płynie mózgowo-rdzeniowym
ustępowaniem kwasicy w płynie mózgowo-rdzeniowym
oraz środowisku wewnątrz i zewnątrzkomórkowym
oraz środowisku wewnątrz i zewnątrzkomórkowym
Ostre powikłania
Ostre powikłania
hemodializ
hemodializ
- zespół twardej wody
- zespół twardej wody
- jest wywołany
- jest wywołany
zwiększeniem w płynie dializacyjnym poziomu
zwiększeniem w płynie dializacyjnym poziomu
Ca i Mg. U chorych występują silne bóle
Ca i Mg. U chorych występują silne bóle
głowy, nudności, wymioty, nadciśnienie,
głowy, nudności, wymioty, nadciśnienie,
uczucie ogólnego rozbicia, apatia, psychozy,
uczucie ogólnego rozbicia, apatia, psychozy,
bóle i zaburzenia rytmu serca, parestezje i
bóle i zaburzenia rytmu serca, parestezje i
kurcze mięśniowe. Do zwiększenia poziomu
kurcze mięśniowe. Do zwiększenia poziomu
wapnia w płynie dializacyjnym najczęściej
wapnia w płynie dializacyjnym najczęściej
dochodzi przy uszkodzeniu urządzenia do
dochodzi przy uszkodzeniu urządzenia do
uzdatniania wody
uzdatniania wody
- hemoliza
- hemoliza
- zespół pierwszego użycia
- zespół pierwszego użycia
Ostre powikłania
Ostre powikłania
hemodializ
hemodializ
-
-
zator powietrzny- powstaje na skutek
zator powietrzny- powstaje na skutek
nieszczelności układu krwi. Pompa może zassać
nieszczelności układu krwi. Pompa może zassać
ze znaczną prędkością powietrze, które mieszając
ze znaczną prędkością powietrze, które mieszając
się z krwią tworzy pianę uniemożliwiającą
się z krwią tworzy pianę uniemożliwiającą
prawidłową pracę serca i prowadzi do
prawidłową pracę serca i prowadzi do
niedokrwienia mózgu. U chorego występuje
niedokrwienia mózgu. U chorego występuje
duszność, ból w klatce piersiowej, spadek
duszność, ból w klatce piersiowej, spadek
ciśnienia, utrata przytomności. Nad sercem
ciśnienia, utrata przytomności. Nad sercem
występuje typowy, turkoczący szmer. Powikłanie
występuje typowy, turkoczący szmer. Powikłanie
to stanowi poważne zagrożenie życia chorego.
to stanowi poważne zagrożenie życia chorego.
- kurcze mięśni
- kurcze mięśni
- świąd skóry
- świąd skóry
Ostre powikłania
Ostre powikłania
hemodializ
hemodializ
- odczyn gorączkowy
- odczyn gorączkowy
- pyrogeny lub toksyny bakteryjne
- pyrogeny lub toksyny bakteryjne
przedostające się do krwi z zakażonego płynu
przedostające się do krwi z zakażonego płynu
dializacyjnego, z przetaczaną krwią lub jest wyrazem
dializacyjnego, z przetaczaną krwią lub jest wyrazem
posocznicy
posocznicy
- hipoglikemia dializacyjna
- hipoglikemia dializacyjna
- hipernatremia, hiponatremia
- hipernatremia, hiponatremia
- hipokalemia
- hipokalemia
- hiperkalcemia
- hiperkalcemia
- hipotonia dializacyjna
- hipotonia dializacyjna
- może być następstwem
- może być następstwem
gwałtownej ultrafiltracji, utraty krwi do płynu lub jam ciała
gwałtownej ultrafiltracji, utraty krwi do płynu lub jam ciała
- hipertonia
- hipertonia
- pochodzenia reninowego
- pochodzenia reninowego
- zaburzenia rytmu serca
- zaburzenia rytmu serca
- spowodowane zbyt szybkim
- spowodowane zbyt szybkim
zmniejszeniem stężenia potasu w surowicy, zwłaszcza u
zmniejszeniem stężenia potasu w surowicy, zwłaszcza u
chorych przyjmujących glikozydy naparstnicy
chorych przyjmujących glikozydy naparstnicy
- zakażenie wirusami
- zakażenie wirusami
np. HCV
np. HCV
Sposoby zmniejszania
Sposoby zmniejszania
powikłań
powikłań
hemodializacyjnych
hemodializacyjnych
- stosowanie biozgodnych płynów i
- stosowanie biozgodnych płynów i
błon dializacyjnych
błon dializacyjnych
- normalizacja ciśnienia tętniczego
- normalizacja ciśnienia tętniczego
- unikać zbyt szybkiej ultrafiltracji
- unikać zbyt szybkiej ultrafiltracji
- modelować stężenie sodu w
- modelować stężenie sodu w
dializacie
dializacie
- stosować leczenie suplementacyjne
- stosować leczenie suplementacyjne
Hemodializa
Hemodializa
- przeciwwskazania
- przeciwwskazania
ostatnie stadium choroby
ostatnie stadium choroby
nowotworowej
nowotworowej
nieodwracalne zaburzenia
nieodwracalne zaburzenia
świadomości
świadomości
brak zgody pacjenta
brak zgody pacjenta
HD wysokoefektywna
HD wysokoefektywna
Dializatory o Kuf< 10 i KoA >700
Dializatory o Kuf< 10 i KoA >700
Wada:
Wada:
częsty zespół niewyrównania
częsty zespół niewyrównania
HD high-flux
HD high-flux
Kuf >10
Kuf >10
Zalety:
Zalety:
-usuwa średnie cząsteczki
-usuwa średnie cząsteczki
-usuwa
-usuwa
2
2
mikroglobulinę
mikroglobulinę
Wady:
Wady:
-ryzyko wstecznej ultrafiltracji
-ryzyko wstecznej ultrafiltracji