Marketing - mix
Produkt
•
Marka
•
Opakowanie
•
Usługi towarzyszące
•
Asortyment
Marka
Znak towarowy
lub
marka
to nazwa,
termin, symbol, napis, wzór albo
ich kombinacja, kompozycja
kolorystyczna, melodia lub
zestawienie wszystkich tych
elementów wykorzystywane w celu
odróżnienia danego produktu od
produktów konkurencyjnych.
Funkcje marki
Funkcja identyfikacyjna
– polega na odróżnieniu
produktu od dóbr i usług konkurencyjnych
Funkcja gwarancyjna
– oznacza, że właściciel
znaku zobowiązuje się do utrzymania jakości
produktu na określonym poziomie
Funkcja promocyjna
– jako narzędzie promocji
powinna przyciągać uwagę i zachęcać do
zakupu.
Strategie marek
Markowanie indywidualne
– poszczególne
rodzaje produktów są wyróżniane oddzielnymi
znakami
Strategia marek rodzinnych
– znakowanie
wspólna marką całego asortymentu produktów
lub poszczególnych rodzin produktów
Strategia marek kombinowanych
– łączenie
znaku firmowego ze znakami indywidualnymi.
Funkcje opakowań
Funkcja dystrybucyjna
:
- umożliwianie przemieszczania produktów,
- ochrona przed działaniem czynników
zewnętrznych w czasie transportu,
magazynowania i użytkowania.
Funkcja promocyjna
– opakowanie może
być nośnikiem promocji i jej środkiem.
Usługi towarzyszące
Do najważniejszych usług należą:
•
łatwy kontakt ze sprzedawcą i szybkość jego
reakcji na postulaty klientów,
•
możliwość uzyskania informacji i porad,
•
pewność i terminowość dostaw,
•
serwis sprzedażowy,
•
gwarancja usunięcia wad nabytego
produktu, wymiany produktu wadliwego lub
jego zwrotu,
•
serwis posprzedażowy,
•
zakup na kredyt, na raty lub w leasingu,
•
montaż dodatkowego wyposażenia i in.
Usługi towarzyszące
Podstawowe decyzje:
jakie usługi powinny stanowić składnik
produktu?
w jakiej formie należy je świadczyć?
na jakim poziomie należy je świadczyć?
Usługi towarzyszące
Usługi wolne
– mogą być nabywane
oddzielnie od usług. Możliwe do realizacji
wtedy gdy proces ich świadczenia daje się
wyodrębnić z działalności producenta lub
pośrednika.
Usługi związane
– są nierozdzielnie złączone
ze sprzedawanym produktem.
Usługi częściowo związane
– nabywca ma
możliwość wyboru zestawu nabywanych
usług. Rezygnując z konkretnej usługi
kupujący płaci niższą cenę.
Asortyment
Asortyment (mix produktowy)
– cała gama
produktów oferowanych przez dane
przedsiębiorstwo.
Asortyment produkcyjny
– zestaw dóbr
reprezentujących profil wytwórczy
przedsiębiorstwa. Charakteryzuje się dużą
jednorodnością.
Asortyment handlowy
– zestaw towarów
znajdujących się w placówce handlowej. Jest
mniej jednorodny niż asortyment produkcyjny.
Asortyment
Produkty o specyficznych rolach:
1.
Produkty, które rozstrzygają o pozycji
przedsiębiorstwa na rynku ze względu na swoją
niepowtarzalność,
2.
Produkty pełniące rolę przynęty,
3.
Produkty wytwarzane lub utrzymywane w
sprzedaży ze względu na prestiż,
4.
Produkty utrzymywane (zwykle przejściowo), aby
nie utracić nabywców,
5.
Produkty o funkcji regulacyjnej, przejmujące
część kosztów stałych,
6.
Produkty będące reakcją na działania bliskich
konkurentów.
Cena
•
Cena jako instrument
marketingu
•
Cele polityki cen
•
Sposoby ustalania cen
▫ w oparciu o koszty
▫ w oparciu o popyt
▫ w oparciu o ceny konkurencji
•
Strategie cen
Cena
JEST PIENIĘŻNYM WYRAŻENIEM WARTOŚCI
PRODUKTU.
CENA BĘDĄC WYDATKIEM DLA NABYWCY
JEST RÓZNOCZEŚNIE ŹRÓDŁEM
PRZYCHODÓW SPRZEDAWCY.
DECYZJA O WYSOKOŚCI CENY WPŁYWA
BEZPOŚREDNIO NA WIELKOŚĆ
OSIĄGANEGO DOCHODU PRZEZ
PRZDSIĘBIORCĘ.
Wyznaczniki znaczenia cen w
marketingu
Czynniki wpływające na
znaczenie cen
Znaczenie cen jako
instrumentu marketingu
Duże
Małe
Poziom cenowej elastyczności
popytu
wysoki
niski
Rodzaj konkurencji
cenowa
pozacenowa
Stopień homogeniczności
produktów
duży
mały
Poziom kosztów
niski
wysoki
Stopień wykorzystania zdolności
wytwórczych
mały
duży
Forma rynku
oligopol
polipol
Walory innych instrumentów
marketingowych
małe
Duże
Cele polityki cen
ZWIĄZANE ZE SPRZEDAŻĄ:
zwiększenie sprzedaży,
zwiększenie udziału w rynku.
ZWIĄZANE Z ZYSKIEM:
osiągniecie określonej kwoty zysku w
krótkim lub długim okresie,
osiągnięcie założonej dynamiki wzrostu
zysku,
osiągnięcie pożądanej stopy zwrotu
poniesionych nakładów
Cele polityki cen
ZWIĄZANE Z KONKURENCJĄ:
utrzymanie stabilizacji cen,
zdobycie przewagi konkurencyjnej,
kształtowanie wizerunki firmy taniej lub
drogiej w porównaniu z konkurencją.
Ustalanie cen w oparciu o
koszty
Najniższa dopuszczalna cena jest
wyznaczana przez koszt zmienny danego
produktu.
Drugi poziom dolnej granicy przedziału
cenowego jest determinowany przez
jednostkowy koszt bezpośredni i część
kosztów pośrednich.
Czynniki kształtujące
wrażliwość na ceny
1.
Unikatowa wartość produktu,
2.
Relacja jakości do ceny,
3.
Świadomość istnienia substytutów,
4.
Trudności z porównaniem jakości produktu
z substytutami,
5.
Udział produktu w wydatkach globalnych,
6.
Ponoszenie części wydatków na zakup
przez kogoś innego,
7.
Związek komplementarny produktu,
8.
Możliwość użytkowania produktu z innymi,
zakupionymi wcześniej,
9.
Brak możliwości przechowywania produktu.
POLITYKA CEN ZE WZGLĘDU NA
ELASTYCZNOŚĆ CENOWĄ
POPYTU
Stopień
elastycznośc
i cenowej
popytu
Charakter
zmian popytu
względem
ceny
Przykładowe
produkty
Polityka cen
E = 0
Stały
Sól, ziemniaki
Zwiększanie cen w
ograniczonym
zakresie, w którym
wartość wskaźnika
nie zmienia się
0 < E < 1
Nieelastyczny
Produkty
nabywane ze
snobizmu
Zwiększanie i
różnicowanie cen
E = 1
Elastyczny
Produkty
wybieralne
Wykorzystanie
instrumentów
pozacenowych
E > 1
Nadelastyczny
Produkty
wyższego rzędu i
luksusowe
Stopniowe
obniżanie cen
Sposoby ustalania cen
zorientowanych na konkurencję
Przywództwo cenowe,
Ustalanie cen według ceny lidera,
Ustalanie cen według ceny
przeciętnej,
Ustalanie cen według oczekiwań co
do ceny konkurentów,
Ustalanie cen w trakcie rozmów z
klientem.
Strategie cen nowych
produktów
STRATEGIA CEN WYSOKICH
ISTOTA - relatywnie wysoka cena na
wprowadzane produkty.
CELE – szybki zwrot poniesionych nakładów,
- osiągnięcie zysku w krótkim okresie czasu,
- tworzenie wizerunku produktu o wysokiej
jakości.
NABYWCY – nabywcy o wysokich dochodach,
skłonni zapłacić wysoką cenę za nowe
produkty.
Strategie cen nowych
produktów
STRATEGIA CEN WYSOKICH
/C.D./
PRODUKTY- innowacyjne, unikatowe, prestiżowe
- o bardzo krótkim cyklu życia,
- nie mające substytutów.
WARUNKI STOSOWANIA – względnie niski poziom
elastyczności cenowej popytu ze względu na brak
atrakcyjnych substytutów,
- zupełny brak lub niewielka konkurencja,
- produkt ma pewne cechy, które rekompensują
nabywcom jego wysoką cenę,
- przedsiębiorstwo dysponuje ograniczonymi
zdolnościami produkcyjnymi i nie ma możliwości
ich szybkiego zwiększenia,
- poziom kosztów charakteryzuje znaczna
zmienność
Strategie cen nowych
produktów
STRATEGIA CEN NISKICH
ISTOTA - relatywnie niska cena początkowa
dla nowego produktu,
CELE – dynamiczny wzrost sprzedaży w
różnych segmentach rynku,
- zdobycie dużego udziału w rynku,
- zniechęcenie potencjalnych konkurentów,
NABYWCY – nabywcy o wysokiej wrażliwości
cenowej, rynek masowy
Strategie cen nowych
produktów
STRATEGIA CEN NISKICH
/C.D./
PRODUKTY – mające w fazie wprowadzenia substytuty,
- charakteryzujące się wysoką elastycznością cenową
popytu,
- o długim cyklu życia,
WARUNKI STOSOWANIA – odpowiednio wysoki poziom
popytu,
- relatywna trudność i mała szybkość z jaką
konkurencja jest zdolna do wprowadzenia na rynek
konkurencyjnego produktu po podobnie niskiej cenie,
- koncentrowanie się na dużych segmentach rynku z
równoczesną rezygnacją z niewielkich segmentów o
specyficznych potrzebach,
- ograniczenie asortymentu oferowanych towarów do
najczęściej kupowanych,
- rezygnacja, a przynajmniej ograniczenie dodatkowych
usług sprzedażowych i posprzedażowych.
Strategie cen nowych
produktów
STRATEGIA CEN NEUTRALNYCH
ISTOTA – cena zbliżona do cen średnich w
danej klasie produktów
CELE – dążenie do zmniejszenia
prawdopodobieństwa błędnego ustalenia
cen
PRODUKTY – mające substytuty,
- o niskiej elastyczności cenowej popytu,
- o korzystnie wyróżniających atrybutach
pozacenowych.
Różnicowanie (dyskryminacja)
cen
Polega na oferowaniu tego samego
produktu nabywcom po różnych cenach.
Może mieć charakter:
•
regionalnego różnicowania cen,
•
różnicowania cen w czasie,
•
różnicowania według cech nabywców.
Rabaty
Rabaty dla pośredników:
rabat funkcjonalny,
rabat ilościowy,
rabat czasowy,
rabat wierności.
Rabaty dla finalnych nabywców:
obniżka za płatność gotówką,
obniżka za ilość,
wynagrodzenie wierności.
Dystrybucja
•
Istota i cele dystrybucji
•
Kanały dystrybucji
•
Projektowanie kanałów
dystrybucji
Dystrybucja
Obejmuje wszelkie decyzje i czynności
związane z dostarczaniem produktów
finalnemu nabywcy.
Zadaniem dystrybucji jest rozmieszczenie
produktów na rynku w sposób
umożliwiający nabywcom zakup produktu
w dogodnych dla nich warunkach,
odpowiadającym im miejscu i czasie oraz
po możliwej do zaakceptowania cenie.
Funkcje dystrybucji
1.
Funkcje przedtransakcyjne
-
zbieranie i przekazywanie informacji
rynkowych,
-
przekazywanie informacji promocyjnych,
-
poszukiwanie i zgłaszanie ofert kupna –
sprzedaży,
-
nawiązywanie kontaktów handlowych,
-
negocjowanie warunków sprzedaży,
2.
Funkcje transakcyjne
-
zawieranie umów kupna – sprzedaży
-
przekazywanie praw własności,
Funkcje dystrybucji
3. Funkcje logistyczne
-
obsługa zamówień,
- transport,
- utrzymanie magazynów,
- przechowywanie zapasów,
- przerób handlowy,
- przekazywanie produktów pośrednikom i ostatecznym
nabywcom
,
4. Funkcje potransakcyjne
-
realizacja praw nabywców z tytułu rękojmi i gwarancji,
- świadczenie nabywcom różnorodnych usług instalacyjnych,
naprawczych, dostawczych, itp.,
- badanie stopnia zadowolenia nabywców z dokonanych
zakupów, a także przyczyn utraty klientów.
Kanał dystrybucji
•
struktura komórek organizacyjnych firmy
oraz zewnętrznych instytucji
uczestniczących w sprzedaży produktu na
rynku.
•
zespół kolejnych ogniw (instytucji lub
osób), za pośrednictwem których dokonuje
się przepływ jednego lub więcej ilości
strumieni związanych z działalnością
marketingową.
Rodzaje i kierunki przepływu
strumieni w kanale dystrybucji
Rodzaje kanałów
dystrybucji
KRYTERIA KLASYFIKACJI
TYPY KANAŁÓW
1. Liczba pośredników
2. Liczba szczebli pośrednich
3. Liczba pośredników
4. Rodzaje przepływających
strumieni
5. Znaczenie kanału dla
producenta
6. Charakter powiązań pomiędzy
uczestnikami kanału
-bezpośrednie
- pośrednie
- krótkie
- długie
- wąskie
- szerokie
- transakcyjne
- rzeczowe
- podstawowe
- pomocnicze
-
konwencjonalne
- zintegrowane
- kontraktowe
- korporacyjne
- administrowane
Projektowanie kanałów
dystrybucji
Wybór kanałów dystrybucji jest ważny, bo:
decyduje o szybkości zbytu produktów,
decyduje o zwrocie poniesionych
nakładów,
decyduje o wielkości zrealizowanej
sprzedaży,
decyduje o pozycji konkurencyjnej firmy,
koszty dystrybucji są znaczne.
Wyznaczniki konstrukcji
kanałów dystrybucji
1.
Wymagania klientów
2.
Cechy produktu
3.
Zapotrzebowanie producenta na
określone czynności dystrybucyjne.
Rodzaje dystrybucji
Dystrybucja intensywna
- polega na oferowaniu
produktów we wszystkich dostępnych punktach
sprzedaży w granicach przestrzennie
wyodrębnionego rynku
Dystrybucja selektywna
- polega na oferowaniu
produktów przez ograniczoną liczbę
pośredników, wyselekcjonowanych według
określonych kryteriów.
Dystrybucja ekskluzywna
– polega na oferowaniu
produktów przez jednego (najwyżej kilku)
pośredników.
Promocja
•
Istota i cele promocji
•
Instrumenty promocji
•
Projektowanie kampanii
promocyjnej
przedsiębiorstwa
Promocja
/komunikacja marketingowa/
OBEJMUJE ZESPÓŁ DZIAŁAŃ I
ŚRODKÓW, ZA POMOCĄ KTÓRYCH
PRZEDSIĘBIORSTWO PRZEKAZUJE NA
RYNEK INFPRMACJE O PRODUKCIE
I/LUB FIRMIE, KSZTAŁTUJE POTRZEBY
NABYWCÓW ORAZ POBUDZA,
UKIERUNKOWUJE ORAZ ZMNIEJSZA
ELASTYCZNOŚĆ POPYTU.
Funkcje promocji
1.
Funkcja informacyjna
2.
Funkcja perswazyjna (zachęcająca,
nakłaniająca, aktywizująca)
ukazywanie braków i kształtowanie potrzeb,
prezentowanie możliwego sposobu ich
zaspokojenia,
kształtowanie preferencji wyboru przez
akcentowanie walorów własnej oferty,
kształtowanie lojalności wobec oferty firmy,
3.
Funkcja konkurencyjna
Szczegółowe cele promocji
CELE EKONOMICZNE
związane ze wzrostem dochodów,
nastawione na oszczędność kosztów
,
- kierowanie popytem w czasie,
- racjonalizacja sprzedaży
Szczegółowe cele promocji
CELE PSYCHOGRAFICZNE (SPOŁECZNE)
związane z przedsiębiorstwem,
-
zwiększenie stopnia znajomości firmy,
-
poprawa jej wizerunku,
-
przedstawienie zamierzeń,
związane z konsumentem,
-
pozyskanie wierności i lojalności nabywców,
-
zdobycie informacji o preferencjach nabywców,
związane z produktem,
- rozszerzenie stopnia znajomości produktu,
- informowanie o sposobach wykorzystania,
- kształtowanie wizerunku produktu.
Instrumenty promocji
1.
REKLAMA
2.
PROMOCJA OSOBISTA
3.
PROMOCJA DODATKOWA
4.
PUBLIC RELATIONS
Kształtowanie kampanii
promocyjnej przedsiębiorstwa
1.
Sformułowanie celów,
2.
Określenie docelowych adresatów
kampanii promocyjnej,
3.
Określenie kompozycji instrumentów
promocji,
4.
Ustalenie budżetu promocyjnego.
Kompozycja elementów
promocji
Podstawowe czynniki decydujące o doborze i
kompozycji elementów promocji:
•
wielkość i sytuacja ekonomiczna
przedsiębiorstwa,
•
przyjęte strategie rozwoju oraz system celów,
•
rodzaj i charakter rynku, na którym działa
przedsiębiorstwo (szczególnie sytuacja
konkurencyjna),
•
rodzaj produktu,
•
charakter popytu oraz stopień jego elastyczności
cenowej i dochodowej.
Kompozycja elementów
promocji
POWINNA BYĆ DOSTOSOWANA DO:
•
przyjętych celów polityki komunikacji,
•
wybranego segmentu rynku,
•
określonego budżetu promocji.
Metody ustalania budżetu
promocyjnego
METODY PRAGMATYCZNE
•
procentowej relacji do wartości sprzedaży
lub zysku,
•
możliwości finansowych,
•
parytetu konkurencji,
•
odchylenia od średniego poziomu budżetu
w sektorze,
METODY ZADANIOWE
– zorientowane na
osiągnięcie zamierzonego celu.