Budowa stawu w

aspekcie

funkcjonalności

Paulina Gawęda

Kości

 

                                                                                                        

                          

Stawy



Stawy są to ruchome połączenia

między kośćmi.



Powierzchnie stawowe kości

pokryte są chrząstką stawową i są

względem siebie odpowiednio

dopasowane (np. głowa kości

udowej i panewka stawu

biodrowego).



W obrębie stawów mogą istnieć

także dodatkowe elementy

chrzęstne, dopasowujące

powierzchnie stawowe podczas

ruchu w stawie np. łąkotki w stawie

kolanowym.



Stałym elementem budowy stawu

jest torebka stawowa utworzona z

tkanki łącznej, w obrębie której

znajduje się jama stawowa

wypełniona mazią stawową.



Strukturami, które dodatkowo

stabilizują staw są więzadła -

połączenia kostno-kostne z tkanki

łącznej. Mogą one znajdować się

pozastawowo - często ściśle łącząc

się z torebką stawową, a także w

jamie stawowej.

 

                                                                                                                                                                                                      

                                      

Stawy można podzielić na
podstawie:



Liczby łączących się kości



Kształtu powierzchni stawowych



Ruchomości



Liczby osi

Rodzaje stawów



Staw prosty- składa się z 2 kości



Staw złożony- tworzy go kilka kości



Staw płaski- typ stawu wieloosiowego, posiada płaskie
pow.stawowe,umożliwiają one jedynie na przesuwanie się
względem siebie



Staw zawiasowy-typ stawu zawiasowego, pow.stawowe są
zróżnicowane, jedna z nich ma kształt walca, druga
odpowiada kształt wklęsłej panewki



Staw obrotowy- typ stawu zawiasowego, pow.stawowe mają
kształt panewki i główki



Staw eliptyczny- jest to staw 2-osiowy, czyli osie przecinają
się pod kątem 90

0



Staw siodełkowaty- jest to staw 2-osiowy, pow.stawowe
mają kształt siodełka



Staw kulisty- typ stawu wieloosiowego, pozwala na dowolne
ruchy.

1.- kulisty, 2.- eliptyczny, 3.-siodełkowaty,
4.- zawiasowy, 5.- obrotowy

Możliwość ruchów w stawie zależy
od:



Wiotkości i napięcia torebki
stawowej



Układu i siły więzadeł



Działania mięśni

Kończyna
górna wolna

Staw ramienny- prosty , kulisty

Budowa:
Pow.stawowa głowy

kości ramiennej,
panewka
stawowa(wydrąże
nie stawowe
przechodzące w
obrąbek)

Staw ramienny-

(articulatio

humeri) – zestawienie ruchów, ich
zakres.



Odwodzenie (abductio) 130

0

, (z

łopatką 180

0

)



Przywodzenie (adductio) 75

0



Zginanie (flexio) (unoszenie do
przodu), 160

0



Prostowanie (extensio) (unoszenie do
tyłu), 60

0



Nawracanie (pronatio) (Obracanie na
zewnątrz), 40

0

Staw łokciowy- złożony, zawiasowy,
obrotowy

Budowa:



Pow.stawowa bloczka
k.ramiennej,



Pow.stawowa główki
k.ramiennej, 2 stawy
głowy kości
promieniowej



Wcięcie promieniowe
k.łokciowej oraz
obwód stawowy głowy
kości promieniowej

Staw łokciowy

(articulatio cubiti) –

zestawienie ruchów, ich zakres.



Zginanie (flexio), 150

0



Prostowanie (extensio), max. - 15

0

(powyżej

tej wartości = przeprost (hyperextensio)



Odwracanie (supinatio), (obracanie na
zewnątrz), 90

0



Nawracanie (pronatio), (obracanie do
wewnątrz), 90

0

Staw
promieniowo-nadgarstkowy i
środnadgarstkowy

Budowa:



Panewka
(utworzona przez
pow.stawowa
nadgarstka
k.promieniowej),
pow.wypukła(wszys
tkie kości szeregu
bliższego
nagdgarstka z
wyj.k.grochowatej)

Budowa:



Pierwszy i drugi
szereg kości
nadgarstka.

Staw promieniowo-nadgarstkowy
i środnadgarstkowy

(art.

radiocarpea et mediocarpea)-
zestawienie ruchów, ich zakres.



Zginanie dłoniowe (flexio palmaris), 80

0



Zginanie grzbietowe (flexio dorsalis)



Prostowanie (extensio)

Stawy śródręczno-paliczkowe-
prosty , kulisty

Budowa:



Od II do V głowy k.śródręcza oraz
dołki stawowe położone na
podstawie członów bliższych
członów

Stawy śródręczno-paliczkowe

(art.

metacarpophalangeae) - zestawienie
ruchów.



Zginanie (flexio), 80

0



Prostowanie (extensio), max. - 45

0

Stawy międzypaliczkowe-
prosty , zawiasowy

Budowa:



Łączą paliczki każdego palca ( w
kciuku jeden, w pozostałych po 2
stawy międzypaliczkowe bliższe i
dalsze)

Stawy międzypaliczkowe ręki
bliższe i dalsze

(art..

interphalangeae proximalis et
distalis)



Zginanie (flexio)



Prostowanie (extensio)

Staw nadgarstkowo-śródręczny
kciuka- zawiasowy

Budowa:



Głowa kości I śródręcza oraz dołek
stawowy na podstawie paliczka kciuka

Staw nadgarstkowo-śródręczny
kciuka

(art.. carpometacarpea

pollicis)



Zginanie (flexio), 15

0



Prostowanie (extensio)



Odwodzenie (abductio), 70

0



Przywodzenie (adductio) (do palca II)



Przeciwstawianie (oppositio) (zakres
pełny, gdy opuszka kciuka osiągnie
czubek palca V)

Staw barkowy



1) ruch zginania i
prostowania
ramienia



2) odwodzenie i
przywodzenie
ramienia



1)skręcanie
ramienia do wew.i
na zew



2) ruch zginania i
prostowania
ramienia

Staw łokciowy



1) ruch zginania i
prostowania
przedramienia



2) zginanie i
prostowanie
przedramienia

Kończyna
dolna
wolna

Staw biodrowy- kulisty-
panewkowy

Budowa:



Pow.stawowe
tworzą
pow.księżycowatą
panewki kości
miednicznej
oraz pow.głowy
kości udowej

Staw biodrowy

(articulatio coxae)

zestawienie ruchów, ich zakres.



Zginanie (flexio), 110-120

0



Prostowanie (extensio), (w leżeniu na brzuchu
unoszenie kończyny), 30

0

, (>30

0

przeprost)



Odwodzenie (abductio), 50

0

, (zgięte biodro i

kolano odwodzenie 80-90

0

)



Przywodzenie (adductio), 40

0

, (zgięte biodro i

kolano przywodzenie 45-55

0

)



Obracanie do wewnątrz (rotatio interna), 45

0



Obracanie na zewnątrz (rotatio externa), 45

0

Staw kolanowy- złożony,
zawiasowo-obrotowy

Budowa:



Pow.stawowe tworzą
oba kłykcie kości
udowej oraz
pow.stawowe górne
kłykci
k.piszczelowej wraz
z pow.wew.rzepki
przylegającej do
kłykcia kości udowej

Staw kolanowy

(articulatio genus)

– zestawienie ruchów, ich zakres.



Zginanie (flexio), 130-150

0



Prostowanie (extensio)

Stawy stopy



W obrębie stopy
występują stawy:

1.staw skokowo-goleniowy
2.stawy między kośćmi

stępu

3.staw między kośćmi

stępu i kośćmi
śródstopia

4.stawy między kośćmi

śródstopia

5.stawy śródstopno-

paliczkowe i
międzypaliczkowe

Stawy stopy

(articulationes pedis)

– zestawienie ruchów, ich zakres

.



Zginanie grzbietowe (flexio dorsalis),20

0

,

(przy zgięciu stawu kolanowego 90

0

)



Zginanie podeszwowe (flexio plantaris),

40-50

0

(przy zgięciu stawu kolanowego 90

0

)



Odwracanie stępu (supinatio tarsi)
(unoszenie brzegu przyśrodkowego pięty, w

efekcie stęp przybiera ustawienie szpotawe)



Nawracanie stępu (pronatio tarsi)

(unoszenie brzegu bocznego pięty, w efekcie

stęp przybiera ustawienie koślawe)

Staw biodrowy



1) zginanie i
prostowanie uda



2) odwodzenie i
przywodzenie uda

Staw kolanowy



1) Zginanie i
prostowanie

Pozycje do ćwiczeń

Ze względu na usytuowanie ogólnego
środka ciężkości względem podłoża, pozycje
wyjściowe dzieli się na:



Wysokie- m.in..postawa stojąca



Średnie (półwysokie)-wszelkie pozycje
klęczne i przysiady



Niskie- siady i pozycje leżące



Pozycje izolowane- ograniczają lub
uniemożliwiają wykonanie ruchu
określonych odcinków ciała lub w
pojedynczych stawach,(siady, leżenia
oraz klęki w różnych odmianach).

Pozycje

Pozycje