Bez tytułu slajdu

Tematyka wykładu

•

Przekroje w rysunkach technicznych

oznaczenia przekrojów

kreskowanie przekrojów

rodzaje przekrojów w rysunku technicznym

kłady przekrojów

widoki i przekroje pomocnicze oraz cząstkowe

•

Oznaczenie chropowatości i stanu powierzchni

•

Oznaczenia obróbki cieplnej

Oznaczenia przekrojów

Położenie płaszczyzny siecznej oznacza się za pomocą krótkich,

grubych odcinków linii prostej i opisuje się je dwiema jednakowymi,

wielkimi literami np.

A, A

A, A.

Litery te umieszcza się tak, aby grube odcinki znajdowały się między

literami i rzutem pionowym. Kierunek rzutowania otrzymanego w ten

sposób przekroju zaznacza się za pomocą strzałek umieszczonych

koło liter w odległości

2 - 3 mm

2 - 3 mm od zewnętrznych końców odcinków

od zewnętrznych końców odcinków

linii grubej.

Nad tym rzutem, na którym jest odwzorowany przekrój umieszczamy

symbol płaszczyzny przekroju w postaci dwóch takich samych liter,

oddzielonych poziomą kreską.

Wszystkie

zasady

dotyczące

przekrojów

zostały

znormalizow

ane

Oznaczenia przekrojów

Gdy przekrój dokonany jest kilkoma

płaszczyznami, wówczas ich położenie

oznacza się za pomocą krótkich,

grubych odcinków linii prostej oraz na

każdym załamaniu linii określającej

przekrój. Odcinki te opisujemy

jednakowymi wielkimi literami. Przy

literze pierwszej i ostatniej umieszczamy

strzałki, a nad rzutem, na którym jest

odwzorowany przekrój - symbol

płaszczyzny przekroju.

Przekrój

stopnio

Przekró

łamany

Kreskowanie przekrojów

Pola przekrojów kreskujemy

umownymi liniami ciągłymi,

cienkimi i nachylonymi do

poziomu pod

kątem 45

Linie pokrywające przekrój

nie mogą być jednak

równoległe do konturów i

osi rzutu. W takich

przypadkach można przyjąć

kąt nachylenia do poziomu

równy 30

lub 60

W przypadkach jakichkolwiek przerw w liniach kreskowania

przekroju, spowodowanych np. istnieniem otworów, wgłębień itp.

Przerwane linie kreskowania powinny przynależeć do tych samych

linii prostych.

Odległość każdych dwóch sąsiednich linii cienkich pokrywających

pole przekroju nazywamy

podziałką kreskowania

podziałką kreskowania.

Zależy ona od wielkości przekroju i wynosi od

0.5 mm

0.5 mm przy

przy

przekrojach bardzo małych do

5 mm

5 mm przy przekrojach bardzo dużych.

przy przekrojach bardzo dużych.

Kreskowanie przekrojów

Kreskowanie

przekroju liniami

skierowanymi w

prawo ku górze

nazywamy

kreskowaniem

prawym, a w lewo ku

górze kreskowaniem

lewym.

Jeżeli na różnych rzutach tego

samego przedmiotu są

wyznaczone przekroje, to na

każdym z rzutów stosuje się

wyłącznie kreskowanie prawe

(lub wyłącznie kreskowanie

lewe), a podziałki kreskowania

muszą być sobie równe.

Kreskowanie przekrojów

Jeżeli przedmiot składa się z kilku stykających się ze sobą części,

wówczas na przekroju jednej z nich stosujemy kreskowanie prawe, a

na sąsiedniej lewe

(przykład - a),

(przykład - a), lub dla jednego z przekrojów

lub dla jednego z przekrojów

przyjmujemy inną podziałkę kreskowania

(przykład - b).

W każdym przypadku linie,

którymi kreskujemy przekroje

nie powinny mieć punktów

wspólnych na rzutach krawędzi

stykających się przedmiotów.

Kreskowanie przekrojów

W ściśle określonych

przypadkach, normy

zabraniają

kreskowania

przekrojów pewnych

elementów

przedmiotów nawet

wówczas, gdy

elementy te leżą w

płaszczyźnie

przekroju.

Nie kreskuje się podłużnych

przekrojów żeber (przykład - a),

klinów, wałków lub kołków, sworzni

(przykład - b), nitów, śrub itp.

Przekrojów wąskich nie kreskuje się,

lecz się je zaczernia.

Za przekrój wąski uważamy taki

przekrój, w którym odległości rzutów

linii konturowych są równe około dwóch

grubości tych linii.

Rzut pionowy przekrojonego

wydrążonego walca obrotowego z osiowo

wciśniętą tulejką walcową.

Rodzaje przekrojów w rysunku

technicznym

Przekrój

częściowy

Rzut przedmiotu wraz z

przekrojem całkowitym

przekrojem całkowitym, informując

, informując

dokładnie o wewnętrznej budowie przedmiotu, często nie dostarcza

jednoznacznych informacji o jego budowie zewnętrznej i to jest wadą

przekroju całkowitego. Do wad należy również konieczność

zakreskowania względnie dużego pola przekroju, co zwiększa

pracochłonność rysunku i wydłuża czas jego wykonania. Z tych m.in.

przyczyn, gdy jest to możliwe, nie stosujemy

przekrojów całkowitych

przekrojów całkowitych,

lecz

przekroje zwane częściowymi

przekroje zwane częściowymi, podając na jednym rzucie część

, podając na jednym rzucie część

przedmiotu w przekroju, a część w widoku.

Ten sposób odwzorowania nazywamy półwidokiem - półprzekrojem.

Rodzaje przekrojów w rysunku

technicznym

Uproszczeniem półwidoku-półprzekroju jest

półprzekrój. Uproszczenie to jest dozwolone, gdy

rysunek jest wówczas jednoznaczny i czytelny.

Rzut widocznej krawędzi przedmiotu powinien

pokrywać się z rzutem osi symetrii. Widoki i

przekroje przedmiotów symetrycznych można

oddzielać od siebie cienką linią falistą wykreśloną w

pobliżu osi, jak na przykładach od a do d.

Rodzaje przekrojów w rysunku

technicznym

Gdy kreślone przedmioty są

symetryczne względem dwu

wzajemnie prostopadłych

płaszczyzn, wówczas mogą być

odwzorowane w postaci

półwidoku i ćwierćwidoku

(przykład - a) lub np.

ćwierćwidoku i półprzekroju

(przykład - c).

Kłady przekrojów

Kłady przekrojów stosujemy na rysunkach technicznych w celu

uwidocznienia kształtu wsporników, ramion, żeber itp. Pozwalają one

na zmniejszenie liczby rzutów, koniecznych do jednoznacznego

odwzorowania przedmiotu.

Kład przekroju otrzymujemy przecinając dany przedmiot płaszczyzną

prostopadłą do rzutni, a następnie obracając ten przekrój o kąt 90

dookoła wygodnie przyjętej osi.

Kład

wykreślony

na widoku

przedmiotu

nazywamy

kładem

miejscowym

miejscowym.

Kład

przesunięty

poza zarys

widoku

przedmiotu

nazywamy

kładem

przesunięty

Kłady przekrojów

Przedstawienie szczegółu budowy

przedmiotu:

a) za pomocą widoku,

b) kładu,

c) przekroju poprzecznego

Kłady miejscowe

Kłady

przesunięte

Kłady

przesunię

oznaczon

Widoki i przekroje pomocnicze oraz

cząstkowe

Jeżeli celem przekroju jest odwzorowanie niewielkiego

szczegółu przedmiotu, to kreślenie przekroju całkowitego lub

innego nie jest celowe i potrzebne.

Kreśli się wówczas obok rzutu tylko fragment przekroju,

zwany

przekrojem cząstkowym uzupełniającym

przekrojem cząstkowym uzupełniającym.

Widoki i przekroje pomocnicze oraz

cząstkowe

Znaczne uproszczenie rysunku możemy otrzymać, podając

widok cząstkowy

widok cząstkowy, określający tylko kształt i wielkość pewnego

, określający tylko kształt i wielkość pewnego

szczegółu przedmiotu.

Widok cząstkowy może być podany tylko wówczas, gdy

dostarcza jednoznacznych informacji. W przeciwnym razie

należy wykreślić dodatkowe rzuty.

Widoki cząstkowe kreślimy linią grubą.

Przykład a - widok cząstkowy rowka. Przykład b i c - widok

cząstkowy otworu.

Widoki i przekroje pomocnicze oraz

cząstkowe

Przekroje cząstkowe wyrwane

podobnie jak przekroje

cząstkowe służą do

odwzorowania szczegółu

przedmiotu.

Przekroje cząstkowe wyrwane

kreśli się na rzucie przedmiotu

i ogranicza się je linią cienką

falistą lub zygzakową.

Linią ograniczającą przekrój cząstkowy wyrwany nie może być

nigdy rzut jakiejkolwiek krawędzi przedmiotu nie będącej jego

konturem zewnętrznym.

Nie należy stosować kilku wyrwań, leżących blisko siebie, lecz

podawać je na rysunku za pomocą jednego połączonego

przekroju cząstkowego wyrwanego

(przykład - c).

Oznaczenie chropowatości i stanu

powierzchni

Drobne

nierówności

powierzchni

przedmiotu

będące wynikiem

stosowanej

obróbki nazywamy

chropowatością tej

powierzchni.

Przecinając przedmiot

płaszczyzną prostopadłą

do powierzchni

nominalnej otrzymujemy

profil nominalny i

profil

zaobserwowany

zaobserwowany.

Oznaczenie chropowatości i stanu

powierzchni

Oś

X nazywamy średnią

nazywamy średnią

linią podziału.

Jeżeli suma wszystkich pół

zawartych między profilem

a linią, i znajdujących się

ponad nią, jest równa

sumie wszystkich pól

znajdujących się pod nią to

linię tę nazywamy

linią

środkową

środkową.

Dowolną linię umowną,

równoległą do linii

średniej, nazywamy

linią

odniesienia

odniesienia. Może nią

. Może nią

również być

linia średnia

podziału

podziału.

Rozróżniamy również

największe

max

najmniejsze

min

odchylenie profilu od linii

odniesienia oraz jego

największą nierówność

max.

Oznaczenie chropowatości i stanu

powierzchni

Liczbowa wartość

chropowatości

powierzchni jest

określona za

pomocą

parametru

chropowatości

chropowatości R

podającego

średnie

arytmetyczne

odchylenie profilu

od linii średniej,

obliczonego

według wzoru:





Przedziałem całkowania jest

elementarny odcinek o długości l

Został on znormalizowany i wynosi:

0.08; 0.25; 0.8; 2.5; 8 lub 25 mm.

Pomiary mogą być dokonane na

odcinku l

, będącym

wielokrotnością odcinka l

=m·l

Parametr R

jest parametrem podstawowym, a jego wartości

znormalizowane.

Oznaczenie chropowatości i stanu

powierzchni

Gdy wartość

parametru

parametru R

nie

może być

wyznaczona (np. z

braku przyrządów

pomiarowych),

wtedy można

podać parametr

pomocniczy

pomocniczy R

chropowatości.

Jest on określony

jako różnica

średniej

arytmetycznej

odległości od linii

odniesienia pięciu

najwyższych

punktów profilu i

średniej

arytmetycznej

odległości od tej

linii pięciu

najniższych

punktów, czyli:



 











Pomiary są dokonywane na długości

odcinka elementarnego l

. Parametr R

ma charakter pomocniczy. Jego wartości

są znormalizowane.

Oznaczenie chropowatości i stanu

powierzchni

Budowa pełnego oznaczenia chropowatości powierzchni

Położenie

znaków

chropowato

ści dla

powierzchni

różnie

usytuowany

względem

tabliczki

rysunkowej

Oznaczenie chropowatości i stanu

powierzchni

Przy opisywaniu na rysunkach

chropowatości powierzchni

stosuje się znaki, których

kształt i wielkość wynosi.

Kreśli się je liniami o grubości

0.5 linii konturowej. Wysokość

znaku powinna być w

przybliżeniu równa wysokości

liczb wymiarowych.

Znaki

chropowatości

umieszcza się na

liniach

ograniczających

wymiar, na liniach

odniesienia lub na

liniach

konturowych.

Oznaczenie chropowatości i stanu

powierzchni

Przy wpisywaniu wartości

parametru R

podajemy tylko

jego wartość liczbową,

opuszczając symbol R

Przy podawaniu wartości R

symbol ten zawsze należy

umieszczać przed wartością

liczbową.

W przypadku gdy dopuszczalna

chropowatość powierzchni ma

być uzyskana przy zastosowaniu

określonej obróbki, to

informację tę zapisuje się

słownie.

Wartości liczbowe

parametru R

w zależności

od rodzaju obróbki

Oznaczenie chropowatości i stanu

powierzchni

Elementami wyróżniającymi się w stanach powierzchni są powłoki

ochronne lub ozdobne, a stosuje się je w celu zabezpieczenia

materiałów przed szkodliwym działaniem różnych czynników lub dla

nadania im wymaganego wyglądu.

Na rysunkach podajemy materiał powłoki, jej grubość w

mikrometrach oraz symbol powłoki, którym określa się sposób

wytwarzania oraz wynikający stąd stan powierzchni. Materiały powłok

i ich wykonanie określamy symbolami podanymi w zestawieniach.

Zapis informacji o powłoce

nałożonej na powierzchnię

przedmiotu

Oznaczenia obróbki cieplnej

Jeżeli przedmiot ma być

poddany obróbce cieplnej, to

na rysunku podajemy

wymagania dotyczące jego

własności mechanicznych.

Na przykład, gdy istotna jest

twardość materiału podajemy

wymagania (HRC, HV, HB)

wynikające z prób twardości.

Jeżeli obróbce cieplnej ma być

poddany cały przedmiot, to

oznaczenie tej obróbki

podajemy nad tabliczką

rysunkową.

W przypadku gdy tylko część

powierzchni przedmiotu ma

być poddana obróbce cieplnej,

to kontury tych powierzchni

oznaczamy grubą linią

punktową w odległości nie

mniejszej niż 0.8 mm od

konturu.

Opis obróbki cieplnej bądź

czynności technologicznych

powinien być podany nad linią

odniesienia doprowadzoną do

grubej linii punktowej.

Oznaczenia obróbki cieplnej

Zapis obróbki

cieplnej nad

tabliczką rysunkową

Zapis obróbki cieplnej:

a) na linii odniesienia, b) dla powierzchni tworzących zarys

zamknięty,

c) zapis rodzaju obróbki – jako jedynej zapewniającej

wymagane własności

Document Outline