ZASADY ORGANIZACJI

ZASADY ORGANIZACJI

AKCJI RATOWNICZEJ

AKCJI RATOWNICZEJ

( RATOWNICTWO MEDYCZNE)

( RATOWNICTWO MEDYCZNE)

Łańcuch przeżycia:

Łańcuch przeżycia:

uratowanie ludzkiego życia zależy od

uratowanie ludzkiego życia zależy od

sprawności każdego z ogniw

sprawności każdego z ogniw

łańcucha!

łańcucha!

„

„

ŁAŃCUCH RATUNKOWY”

ŁAŃCUCH RATUNKOWY”

-

-

to

to

kolejne czynności ratunkowe mające

kolejne czynności ratunkowe mające

na celu zapewnić ofierze urazu lub

na celu zapewnić ofierze urazu lub

zachorowania

zachorowania

udzielenie

udzielenie

szybkiej

szybkiej

specjalistycznej pomocy.

specjalistycznej pomocy.

 

 

Pojęcie łańcucha przeżycia

Pojęcie łańcucha przeżycia

wprowadził

wprowadził

w latach 60-tych Ahnefeld. W latach

w latach 60-tych Ahnefeld. W latach

90-tych powstała nowa koncepcja

90-tych powstała nowa koncepcja

EMS- Emergency Medical System

EMS- Emergency Medical System

–

–

System Postępowania

System Postępowania

Przedszpitalnego.

Przedszpitalnego.

ŁAŃCUCH

ŁAŃCUCH

PRZEŻYCIA:

PRZEŻYCIA:



profilaktyka,

profilaktyka,



szybki dostęp do medycznych

szybki dostęp do medycznych

służb

służb

ratunkowych

ratunkowych

(

(

112, 999, 998,

112, 999, 998,

997

997

),

),



wczesne wdrożenie BLS

wczesne wdrożenie BLS

,

,



wczesna defibrylacja (po 2 min BLS

wczesna defibrylacja (po 2 min BLS

)

)

,

,



wczesne wdrożenie ALS

wczesne wdrożenie ALS

,

,



transport do ośrodka

transport do ośrodka

specjalistycznego

specjalistycznego

leczenia

leczenia

,

,



rehabilitacja – powrót do zdrowia.

rehabilitacja – powrót do zdrowia.

SYSTEM ZINTEGROWANEGO

SYSTEM ZINTEGROWANEGO

RATOWNICTWA

RATOWNICTWA

WYPADEK

INFORMACJA DO CPR
112 ( 999, 998, 997 )

POGOTOWI
E
RATUNKOW
E

STRAŻ POŻARNA

POLICJA

SŁUŻBY TECHNICZNE

Dzi

Dzi

ę

ę

ki takiemu

ki takiemu

przekazywaniu informacji

przekazywaniu informacji

na miejsce wypadku

na miejsce wypadku

docieraj

docieraj

ą

ą

prawie

prawie

jednoczasowo odpowiednie

jednoczasowo odpowiednie

s

s

ł

ł

u

u

ż

ż

by

by

( oszcz

( oszcz

ę

ę

dzamy czas ).

dzamy czas ).

FAZA

PRZEDSZPITALN
A

FAZA

SZPITALN
A

-- PIERWSZA POMOC
-- POMOC
KWALIFIKOWANA

SZPTALNY ODDZIAŁ RATUNKOWY
- WCZESNA DIAGNOSTYKA I STABILIZACJA

LECZENIE OSTATECZNE-SPECJALISTYCZNE
- OPERACYJNE,
- INTENSYWNA TERAPIA,
- WCZESNA REHABILITACJA.

„

„

Z

Z

ł

ł

ota godzina”

ota godzina”

czas

czas

mierzony od zaistnienia

mierzony od zaistnienia

zdarzenia skutkującego

zdarzenia skutkującego

zagrożeniem życia pacjenta

zagrożeniem życia pacjenta

do chwili przekazania go do

do chwili przekazania go do

oddziału ratunkowego.

oddziału ratunkowego.

ZŁOTA GODZINA

ZŁOTA GODZINA

Maksymalny czas, w którym

Maksymalny czas, w którym

pacjent powinien dotrzeć na

pacjent powinien dotrzeć na

oddział ratunkowy i otrzymać

oddział ratunkowy i otrzymać

specjalistyczną pomoc- 30-40

specjalistyczną pomoc- 30-40

minut.

minut.

ZASADA- im ciężej poszkodowany,

ZASADA- im ciężej poszkodowany,

tym bardziej trzeba skrócić czas

tym bardziej trzeba skrócić czas

dostarczenia go do szpitala.

dostarczenia go do szpitala.

ZASADA Z

ZASADA Z

Ł

Ł

OTEJ GODZINY:

OTEJ GODZINY:

zaopatrzenie na miejscu

zaopatrzenie na miejscu

wypadku

wypadku

,

,

szybki transport do SOR-u

szybki transport do SOR-u

lub Izby Przyj

lub Izby Przyj

ęć

ęć

odpowiedniego

odpowiedniego

szpitala

szpitala

,

,

diagnostyka i wst

diagnostyka i wst

ę

ę

pne leczenie

pne leczenie

w szpitalu

w szpitalu

.

.

Przy wykonywaniu tej procedury na

Przy wykonywaniu tej procedury na

miejscu zdarzenia należy tylko

miejscu zdarzenia należy tylko

wykonać:

wykonać:

-

Unieruchomienie kręgosłupa

Unieruchomienie kręgosłupa

-

Zabezpieczenie drożności dróg

Zabezpieczenie drożności dróg

oddechowych i wentylacji

oddechowych i wentylacji

-

Zaopatrzenie wiotkiej klatki

Zaopatrzenie wiotkiej klatki

piersiowej

piersiowej

-

Zabezpieczenie odmy otwartej

Zabezpieczenie odmy otwartej

-

Zatamowanie krwotoków

Zatamowanie krwotoków

-

Przywrócenie krążenia

Przywrócenie krążenia

-

Zapewnienie dostępu dożylnego

Zapewnienie dostępu dożylnego

ETAPY AKCJI RATUNKOWEJ

ETAPY AKCJI RATUNKOWEJ

1.

1.

Utrzymanie stanu gotowości.

Utrzymanie stanu gotowości.

2.

2.

Uruchomienie systemu ratownictwa

Uruchomienie systemu ratownictwa

medycznego.

medycznego.

3.

3.

Dojazd na miejsce zdarzenia.

Dojazd na miejsce zdarzenia.

4.

4.

Działania ratunkowe na miejscu

Działania ratunkowe na miejscu

zdarzenia.

zdarzenia.

5.

5.

Transport poszkodowanego do

Transport poszkodowanego do

oddziału ratunkowego.

oddziału ratunkowego.

6.

6.

Powrót do bazy i przywrócenie stanu

Powrót do bazy i przywrócenie stanu

gotowości.

gotowości.

1. UTRZYMANIE STANU GOTOWOŚCI

1. UTRZYMANIE STANU GOTOWOŚCI

OBEJMUJE ONO:

OBEJMUJE ONO:

-

stałą kontrolę techniczną i utrzymanie

stałą kontrolę techniczną i utrzymanie

sprawności ambulansu

sprawności ambulansu

:

:



standardowe przeglądy techniczne;

standardowe przeglądy techniczne;



uzupełnienie zapasów paliwa;

uzupełnienie zapasów paliwa;



wyposażenie ambulansu w komplet

wyposażenie ambulansu w komplet

dokładnych map i planów terenu działania

dokładnych map i planów terenu działania

UTRZYMANIE STANU GOTOWOŚCI

UTRZYMANIE STANU GOTOWOŚCI

-kontrolę działania oraz dezynfekcję i stałe

-kontrolę działania oraz dezynfekcję i stałe

uzupełnianie sprzętu medycznego

uzupełnianie sprzętu medycznego



na początku każdego dyżuru sprawdzić sprawność

na początku każdego dyżuru sprawdzić sprawność

sprzętu i kompletność wyposażenia;

sprzętu i kompletność wyposażenia;



uzupełnienie zużytego sprzętu i leków po każdej

uzupełnienie zużytego sprzętu i leków po każdej

akcji i wykonanie dezynfekcji

akcji i wykonanie dezynfekcji



konieczność znajomości instrukcji obsługi

konieczność znajomości instrukcji obsługi

używanego sprzętu oraz zasad bezpieczeństwa

używanego sprzętu oraz zasad bezpieczeństwa

związanych z jego stosowaniem

związanych z jego stosowaniem



używanie odzieży ochronnej z oznakowaniem

używanie odzieży ochronnej z oznakowaniem

widocznym w trudnych warunkach

widocznym w trudnych warunkach

atmosferycznych i w nocy

atmosferycznych i w nocy

UTRZYMANIE STANU GOTOWOŚCI

UTRZYMANIE STANU GOTOWOŚCI

-

psychiczne i fizyczne przygotowanie

psychiczne i fizyczne przygotowanie

ratowników

ratowników

Utrzymanie dobrej formy psychicznej i fizycznej- od

Utrzymanie dobrej formy psychicznej i fizycznej- od

dobrej kondycji ratownika może zależeć życie i

dobrej kondycji ratownika może zależeć życie i

zdrowie jego samego, współpracowników oraz

zdrowie jego samego, współpracowników oraz

pacjentów

pacjentów



stosowanie racjonalnej diety (odpowiednia ilość

stosowanie racjonalnej diety (odpowiednia ilość

kalorii, witamin, mikroelementów, lekkostrawnej)

kalorii, witamin, mikroelementów, lekkostrawnej)



systematyczne ćwiczenia dla utrzymania

systematyczne ćwiczenia dla utrzymania

sprawności fizycznej

sprawności fizycznej



przyjmowanie szczepień ochronnych (WZW typ B,

przyjmowanie szczepień ochronnych (WZW typ B,

grypa)

grypa)



poddawanie się badaniom lekarskim

poddawanie się badaniom lekarskim



rozładowanie stresu – pomoc psychologa

rozładowanie stresu – pomoc psychologa

2. URUCHOMIENIWE SYSTEMU RATOWNICTWA

2. URUCHOMIENIWE SYSTEMU RATOWNICTWA

MEDYCZNEGO

MEDYCZNEGO

Jednostki ratownictwa medycznego

Jednostki ratownictwa medycznego

mobilizowane są na miejsce

mobilizowane są na miejsce

zdarzenia przez dyspozytora

zdarzenia przez dyspozytora

Centrum Powiadamiania

Centrum Powiadamiania

Ratunkowego

Ratunkowego

3. DOJAZD NA MIEJSCE ZDARZENIA

3. DOJAZD NA MIEJSCE ZDARZENIA

-

dostosowanie prędkości jazdy do

dostosowanie prędkości jazdy do

warunków drogowych

warunków drogowych

-

skrócenie czasu przejazdu pojazdem

skrócenie czasu przejazdu pojazdem

uprzywilejowanym (tzn. z włączonymi

uprzywilejowanym (tzn. z włączonymi

sygnałami świetlnymi i dźwiękowymi)

sygnałami świetlnymi i dźwiękowymi)

– szczególnie na zatłoczonych ulicach

– szczególnie na zatłoczonych ulicach

-

zapinanie pasów bezpieczeństwa w

zapinanie pasów bezpieczeństwa w

czasie jazdy do poszkodowanego

czasie jazdy do poszkodowanego

-

właściwe usytuowanie sprzętu w

właściwe usytuowanie sprzętu w

ambulansie - umocowanie

ambulansie - umocowanie

Etap IV – działania ratunkowe

Etap IV – działania ratunkowe

na miejscu zdarzenia

na miejscu zdarzenia

MIEJSCE ZDARZENIA

MIEJSCE ZDARZENIA

– miejsce w

– miejsce w

którym doszło do powstania nagłego

którym doszło do powstania nagłego

zagrożenia zdrowia i życia oraz strefa

zagrożenia zdrowia i życia oraz strefa

na którą rozciągają się skutki tego

na którą rozciągają się skutki tego

zagrożenia

zagrożenia

Etap IV – działania ratunkowe

Etap IV – działania ratunkowe

na miejscu zdarzenia

na miejscu zdarzenia

1.

1.

Bezpieczeństwo ratującego

Bezpieczeństwo ratującego

(odzież ochronna, rękawice,

(odzież ochronna, rękawice,

okulary, maska)

okulary, maska)

1.

1.

Zabezpieczenie miejsca akcji

Zabezpieczenie miejsca akcji

W PIERWSZEJ KOLEJNOŚCI NALEŻY ZADBAĆ O

W PIERWSZEJ KOLEJNOŚCI NALEŻY ZADBAĆ O

BEZPIECZEŃSTWO WŁASNE I WSZYSTKICH

BEZPIECZEŃSTWO WŁASNE I WSZYSTKICH

CZŁONKÓW ZESPOŁU RATUNKOWEGO

CZŁONKÓW ZESPOŁU RATUNKOWEGO

MIEJSCE PARKOWANIA AMBULANSU

MIEJSCE PARKOWANIA AMBULANSU

:

:

- jak najbliżej poszkodowanych

- jak najbliżej poszkodowanych

- jak najdalej od strefy zagrożenia

- jak najdalej od strefy zagrożenia

- ambulans powinien być widoczny z daleka (światła

- ambulans powinien być widoczny z daleka (światła

awaryjne, sygnały świetlne)

awaryjne, sygnały świetlne)

- pojazdy ratunkowe powinny stanowić strefę ochronną dla

- pojazdy ratunkowe powinny stanowić strefę ochronną dla

pracującego przy zdarzeniu personelu

pracującego przy zdarzeniu personelu

Zabezpieczenie miejsca

Zabezpieczenie miejsca

akcji

akcji



Straż pożarna odpowiedzialna jest za zapewnienie

Straż pożarna odpowiedzialna jest za zapewnienie

bezpieczeństwa uczestnikom akcji ratunkowej

bezpieczeństwa uczestnikom akcji ratunkowej



Dowódca jednostki ma obowiązek poinformować

Dowódca jednostki ma obowiązek poinformować

kierownika zespołu ratunkowego o istniejących

kierownika zespołu ratunkowego o istniejących

zagrożeniach i udzielić zgody na podejście do

zagrożeniach i udzielić zgody na podejście do

poszkodowanych

poszkodowanych



W bezpośredniej strefie zagrożenia mogą działać

W bezpośredniej strefie zagrożenia mogą działać

tylko strażacy – do nich należy ewakuacja z tej

tylko strażacy – do nich należy ewakuacja z tej

strefy

strefy



Strażacy mogą dopuścić służby medyczne do

Strażacy mogą dopuścić służby medyczne do

działań w strefie zagrożenia – ale muszą je

działań w strefie zagrożenia – ale muszą je

odpowiednio zabezpieczyć, ponoszą też za nich

odpowiednio zabezpieczyć, ponoszą też za nich

odpowiedzialność

odpowiedzialność

Zabezpieczenie miejsca

Zabezpieczenie miejsca

akcji

akcji

Jeżeli na miejscu zdarzenia nie ma jednostek

Jeżeli na miejscu zdarzenia nie ma jednostek

straży pożarnej to należy zwrócić uwagę na:

straży pożarnej to należy zwrócić uwagę na:



Poduszki powietrzne uszkodzonych samochodów,

Poduszki powietrzne uszkodzonych samochodów,

które nie otworzyły się podczas kolizji

które nie otworzyły się podczas kolizji



Rozlaną benzynę

Rozlaną benzynę



Zbiorniki gazu

Zbiorniki gazu



Stacyjkę uszkodzonego samochodu

Stacyjkę uszkodzonego samochodu



Rozlany płyn z akumulatora

Rozlany płyn z akumulatora



Powietrze wokół płonącego pojazdu jest

Powietrze wokół płonącego pojazdu jest

toksyczne- należy pozostawać po tzw. stronie

toksyczne- należy pozostawać po tzw. stronie

zawietrznej

zawietrznej

Zabezpieczenie miejsca

Zabezpieczenie miejsca

akcji

akcji

Miejsca specjalne akcji ratunkowych

Miejsca specjalne akcji ratunkowych



Miejsca z ograniczonym stężeniem tlenu i oparami

Miejsca z ograniczonym stężeniem tlenu i oparami

gazów toksycznych

gazów toksycznych



Miejsca z ograniczonym dostępem tlenu

Miejsca z ograniczonym dostępem tlenu



Miejsca działania dużych dawek promieniowania

Miejsca działania dużych dawek promieniowania

elektromagnetycznego

elektromagnetycznego



Miejsca trudno dostępne bez użycia sprzętu

Miejsca trudno dostępne bez użycia sprzętu

specjalistycznego

specjalistycznego



Miejsca w których odnaleziono ładunki

Miejsca w których odnaleziono ładunki

wybuchowe lub podejrzewa się ich obecność

wybuchowe lub podejrzewa się ich obecność



Miejsca podmokłe – defibrylacja – bezpieczeństwo

Miejsca podmokłe – defibrylacja – bezpieczeństwo

ratownika

ratownika

Zabezpieczenie miejsca

Zabezpieczenie miejsca

akcji

akcji



Miejsca przestępstw kryminalnych

Miejsca przestępstw kryminalnych



Chorzy psychicznie (prosić o pomoc

Chorzy psychicznie (prosić o pomoc

policję)

policję)



Narkomani (możliwość zakłucia

Narkomani (możliwość zakłucia

skażoną igłą)

skażoną igłą)



Gapie

Gapie

3. Wstępna ocena liczby i stanu

3. Wstępna ocena liczby i stanu

poszkodowanych

poszkodowanych



Liczba poszkodowanych –

Liczba poszkodowanych –

przeszukanie terenu, relacje

przeszukanie terenu, relacje

świadków, obejrzeć przedmioty w

świadków, obejrzeć przedmioty w

samochodzie, lista uczestników

samochodzie, lista uczestników

np.wycieczki

np.wycieczki



Stan poszkodowanych – badanie BTLS

Stan poszkodowanych – badanie BTLS

4.

4.

Wezwanie dodatkowej pomocy

Wezwanie dodatkowej pomocy



Droga radiowa – do CPR

Droga radiowa – do CPR



Oszacowaniem potrzeb dodatkowej pomocy ze strony policji,

Oszacowaniem potrzeb dodatkowej pomocy ze strony policji,

ratownictwa chemicznego, pogotowia elektrycznego czy gazowego

ratownictwa chemicznego, pogotowia elektrycznego czy gazowego

powinien zająć się kierujący akcją z ramienia straży pożarnej

powinien zająć się kierujący akcją z ramienia straży pożarnej



Jeżeli zespół ratownictwa medycznego jest pierwszy na miejscu

Jeżeli zespół ratownictwa medycznego jest pierwszy na miejscu

zdarzenia to on decyduje o wezwaniu dodatkowej pomocy

zdarzenia to on decyduje o wezwaniu dodatkowej pomocy



Wzywając dodatkowe ambulanse trzeba mieć na uwadze – każdy

Wzywając dodatkowe ambulanse trzeba mieć na uwadze – każdy

ciężko ranny powinien być transportowany osobnym ambulansem

ciężko ranny powinien być transportowany osobnym ambulansem



W wypadkach masowych- osoby z drobnymi obrażeniami mogą

W wypadkach masowych- osoby z drobnymi obrażeniami mogą

być przewiezione przez autokar pod opieką medyczną –

być przewiezione przez autokar pod opieką medyczną –

organizuje transport CPR

organizuje transport CPR



wzywając śmigłowiec ratunkowy – trzeba wiedzieć czy jest

wzywając śmigłowiec ratunkowy – trzeba wiedzieć czy jest

możliwość jego lądowania w najbliższej okolicy

możliwość jego lądowania w najbliższej okolicy

5.

5.

Rozpoznanie możliwych urazów

Rozpoznanie możliwych urazów



Rozpoznanie mechanizmu urazu,

Rozpoznanie mechanizmu urazu,

przyczyny zachorowania czy zatrucia

przyczyny zachorowania czy zatrucia

ma istotne znaczenie w

ma istotne znaczenie w

postępowaniu

postępowaniu



Wydobywanie poszkodowanych

Wydobywanie poszkodowanych

uwięzionych w pojazdach

uwięzionych w pojazdach

Kwalifikacja chorego do

Kwalifikacja chorego do

kategorii „załaduj i jedź” (load

kategorii „załaduj i jedź” (load

and go)

and go)

1.

1.

Podczas Oceny Wstępnej

Podczas Oceny Wstępnej

a.

a.

Zaburzenia świadomości

Zaburzenia świadomości

b.

b.

Zaburzenia oddychania

Zaburzenia oddychania

c.

c.

Zaburzenia krążenia (wstrząs lub

Zaburzenia krążenia (wstrząs lub

krwawienie niemożliwe do

krwawienie niemożliwe do

opanowania)

opanowania)

Kwalifikacja chorego do

Kwalifikacja chorego do

kategorii „załaduj i jedź” (load

kategorii „załaduj i jedź” (load

and go)

and go)

2. Podczas Szybkiego Badania

2. Podczas Szybkiego Badania

Urazowego

Urazowego

– zmiany prowadzące do

– zmiany prowadzące do

wstrząsu:

wstrząsu:



Odchylenia w badaniu klatki piersiowej

Odchylenia w badaniu klatki piersiowej

(wiotka klatka piersiowa, otwarta rana

(wiotka klatka piersiowa, otwarta rana

klatki piersiowej, odma prężna lub krwiak

klatki piersiowej, odma prężna lub krwiak

opłucnej)

opłucnej)



Tkliwy, wzdęty brzuch

Tkliwy, wzdęty brzuch



Niestabilność miednicy

Niestabilność miednicy



Obustronne złamanie kości udowej

Obustronne złamanie kości udowej

lub

lub

Kwalifikacja chorego do

Kwalifikacja chorego do

kategorii „załaduj i jedź” (load

kategorii „załaduj i jedź” (load

and go)

and go)

3. Podczas oceny miejsca zdarzenia

3. Podczas oceny miejsca zdarzenia

–

–

jaki był mechanizm urazu

jaki był mechanizm urazu

Lub

Lub

4. Kierujący akcją w ocenie własnej,

4. Kierujący akcją w ocenie własnej,

biorąc pod uwagę mechanizm

biorąc pod uwagę mechanizm

urazu, wiek, wrażenie ogólne,

urazu, wiek, wrażenie ogólne,

obrażenia w wielu miejscach,

obrażenia w wielu miejscach,

podejrzewa istnienie dodatkowych

podejrzewa istnienie dodatkowych

obrażeń wewnętrznych

obrażeń wewnętrznych

Procedury do wykonania na

Procedury do wykonania na

miejscu zdarzenia

miejscu zdarzenia

1.

1.

Wstępne zaopatrzenie dróg oddechowych

Wstępne zaopatrzenie dróg oddechowych

2.

2.

Podanie tlenu o dużym przepływie

Podanie tlenu o dużym przepływie

3.

3.

Unieruchomienie kręgosłupa szyjnego

Unieruchomienie kręgosłupa szyjnego

4.

4.

Wspomaganie oddechu

Wspomaganie oddechu

5.

5.

Resuscytacja krążeniowo- oddechowa

Resuscytacja krążeniowo- oddechowa

6.

6.

Zaopatrzenie dużych krwawień zewnętrznych

Zaopatrzenie dużych krwawień zewnętrznych

7.

7.

Zaopatrzenie otwartych ran klatki piersiowej

Zaopatrzenie otwartych ran klatki piersiowej

8.

8.

Stabilizacja wiotkiej klatki piersiowej

Stabilizacja wiotkiej klatki piersiowej

9.

9.

Odbarczenie odmy prężnej

Odbarczenie odmy prężnej

10.

10.

Unieruchomienie wbitych przedmiotów

Unieruchomienie wbitych przedmiotów

! Założenie wkłucia dożylnego – decyzja ratowników ( w

! Założenie wkłucia dożylnego – decyzja ratowników ( w

zależności od umiejętności, stanu pacjenta,

zależności od umiejętności, stanu pacjenta,

ewentualności wstrząsu)

ewentualności wstrząsu)

Etap V – transport poszkodowanego do

Etap V – transport poszkodowanego do

oddziału ratunkowego

oddziału ratunkowego



Transport ambulansem

Transport ambulansem



Transport śmigłowcem

Transport śmigłowcem

Etap VI – powrót do bazy i

Etap VI – powrót do bazy i

utrzymanie stanu gotowości

utrzymanie stanu gotowości