BORELIOZA Z LYME
KRĘTKOWICA KLESZCZOWA
Borelioza- to wielonarządowa
przewlekła choroba zakaźna
wywoływana przez bakterie
należące do krętków (Borrelia
burgdorferi) przenoszona na
człowieka i niektóre zwierzęta
przez kleszcze z rodzaju Ixodes
.
Borrelia burgdorferi:
Należą do bakterii
Gram(-) spiralnych
.
Krętki te są cienkie, elastyczne, spiralnie
skręcone, ze znaczną ruchomością.
Wykrywane są w rozmazach krwi obwodowej
lub osadzie płynu mózgowo-rdzeniowego.
Hodowla- trudna
i często nieefektywna;
specjalne podłoża, 35˚C, 5-10 dni
Można je uwidocznić barwieniem Giemsy,
oranżem akrydynowym lub metodą
wysrebrzania
.
Borrelia burgdorferi:
Wywołują chorobę zwaną boreliozą z
Lyme.
Czynniki determinujące chorobotwórczość:
ściana komórkowa zawierająca toksyczny
lipopolisacharyd i prozapalny
peptydoglikan
odpowiedź immunologiczna odgrywa główną
rolę w patogenezie choroby(p/ciała,
kompleksy)
(?) toksyna bakteryjna – występowanie reakcji
podobnej do r. Jarischa- Herxheimera
Borelioza- epidemiologia:
Do zakażenia dochodzi w czasie ukłucia
przez zarażonego
kleszcza Ixodes
(w
Europie I.ricinus)- krętki są wydzielane
wraz ze śliną owada.
Głównie w okresie wiosenno-jesiennym.
(80% VI i VII)
Zarażenie nie zależy od płci, ryzyko wzrasta
wraz z wiekiem.
Największa l-ba zachorowań- świat:
pn.- wsch. stany USA, Europa Środkowa,
Skandynawia, Rosja oraz Australia
Największa l-ba zachorowań- Polska:
Mazury i Suwalszczyzna, woj. podlaskie
Woj. zachodniopomorskie:
Rok
L-ba zachorowań
2003
144 (3574)
2004
134 (3817)
2005
111 (4407)
2006
284 (6680)
2007
195 (7723)
I co dalej?
Borelioza
Bakterie organizmie człowieka
występują w kilku formach:
•
Krętka
•
Postaci owalnej bez ściany komórkowej
•
Cysty
•
Spory
Poszczególne formy wykazują różną
wrażliwość na antybiotyki.
Okres inkubacji: 3- 30 dni
Borelioza nieleczona przebiega w 3
stadiach:
Stadium I – rumień wędrujący
Stadium II – objawy neurologiczne i
kardiologiczne
Stadium III – zapalenie stawów
Okresy remisji i zaostrzeń.
Często odbiega od klasycznego
wzorca!
Stadium I – erythema
migrans
Charakterystyczny rumień:
- jasne/ martwicze centrum
- uniesiony czerwony brzeg
- ucieplony, ale niebolesny
Brak u ~ 15% pacjentów
Obj. towarzyszące: ogóle złe
samopoczucie, zmęczenie,
powiększenie okolicznych LN
Stadium II
Objawy neurologiczne
(neuroborelioza):
zespół Bannwartha
:
- objawy limfocytarnego zap. mózgu
- bóle korzonkowe
- objawy zap. czaszkowych i
obwodowych
Zaburzenia czucia, pamięci,
niedowład, drętwienia kończyn i
języka
Stadium II
Objawy kardiologiczne
:
- blok przedsionkowo- komorowy
- przerost serca
Stadium III
Zapalenie stawów
- początkowo wędrujący ból
mięśniowo-kostny
- później zajęcie i obrzęk dużych
stawów
( kolanowe!)
- postać przewlekła (~10%) –
uszkodz. chrząstek i kości
Przewlekłe zanikowe zapalenie
skóry kończyn
Rozpoznanie
Głównie na podstawie wywiadu i
objawów klinicznych
W przypadku braku rumienia- utrudnione
Metodą z wyboru- odczyny
wykrywające przeciwciała:
- EIA
- IF
gdy dodatnie – potwierdzenie Western blot
Leczenie
Kilkutygodniowa lub kilkumiesięczna
terapia antybiotykiem
Zazwyczaj: doksycyklina, makrolidy,
amoksycylina, ceftriakson, penicyliny i/lub
erytromycyna
Możliwość wstąpienia zespołu
poboreliozowego
Zapobieganie!