Polska a UE
W aspekcie bezpieczeństwa
• W jakich organizacjach wojskowych i
sojuszach militarnych są siły zbrojne
państw europejskich?
• Które z nich „przypisane” są tylko do
ochrony interesów europejskich?
• NATO – organizacja polityczno-wojskowa
posiadająca „swoje siły zbrojne”,
niezależne od ONZ („Military Balance”)
• UE - powstały 1.XI.1993 na mocy Traktatu
z Maastricht gospodarczo-polityczny
związek demokratycznych krajów
europejskich – nie posiada „swoich sił
zbrojnych”;
• Art.. J.4 …obejmuje ona wszelkie kwestie
związane z bezpieczeństwem UE, włącznie
z docelowym sformułowaniem wspólnej
polityki obronnej, która z czasem mogłaby
prowadzić do wspólnej obrony.
• Czyli docelowo UE powinna posiadać
„własne siły zbrojne na wzór np. NATO
Deklaracja z St. Malo 1998r
• UE winna mieć autonomiczną zdolność do działań
w międzynarodowych kryzysach, dysponując siłą
wojskową i możliwością jej użycia (strona fizyczna-
SZ, prawna – umowy międzynarodowe);
• Pamiętając o art..5 europejczycy działać będą w
instytucjonalnych ramach UE w tym spotkań
ministrów obrony;
• UE winna posiadać zdolność oceny sytuacji, źródła
informacji, zdolność planowania strategicznego i
prawo sięgania do środków wojskowych NATO,
nawet jeżeli nie będzie w nim uczestniczyć całe
NATO.
• UE potrzebuje SZ zdolnych przeciwstawić się
nowym zagrożeniom, opartym na konkurencyjnej i
silnej bazie w przemyśle i technologii obronnej.
• Francja i W.Bryt. Potwierdziły gotowość połączenia
swoich wysiłków na rzecz realizacji tych celów.
Przyczyny
• Brak takowych zapisów na poziomie UE;
• Autonomia europejska w dziedzinie
obronności (Francja);
• Brak elementów organizacyjnych UE ds.
polityki bezpieczeństwa;
• Tempo podejmowania decyzji
kolegialnych nie koresponduje z
dynamiką wydarzeń;
• Bezsilność UE wobec wojny w Kosowie
(Europa)
Dokumenty UE
• V Traktat o Unii Europejskiej (1999);
• Deklaracja z Kolonii (1999);
• Wnioski prezydencji (Niemcy i
Finlandia);
• Uchwały szczytu NATO (1999).
Biała Księga UE
• Nie zostały określone interesy żywotne i
strategiczne;
• Brak spójnych doktryn militarnych;
• Duplikowanie gałęzi przemysłu obronnego
i polityki zakupu sprzętu dla wojska.
• Deficyt w wyposażeniu SZ UE w środki
transportowe dla przerzutu drogą
powietrzną sił szybkiego reagowania.
• Kto jest gwarantem bezpieczeństwa
Europy dzisiaj – a kto będzie jutro?
• Zmiana „przeciwnika” z ZSRR na konflikty
lokalne i wojny domowe w „małych
krajach”- nie zawsze jest to interes USA.
• Europejski Korpus Szybkiego Reagowania –
60÷100.000 żołnierzy;
• Możliwość działania do 6.000 km.
• W 2000r państwa zaproponowały swój
aport do tej struktury.
• Dla natychmiastowego reagowania
utworzono Siły Szybkiego Reagowania w
sile 1.500 żołnierzy.
• 2 zespoły bojowe są w gotowości do
natychmiastowego użycia.
Zaproponowane rozwiązanie docelowe
• Zadania
Zadania Eurokorpusu mogą być wykonywane zarówno
pod auspicjami NATO, Organizacji Bezpieczeństwa i
Współpracy w Europie, Unii Zachodnioeuropejskiej, a
także pod egidą ONZ. W skład tych sił wchodzą 3
dywizje i 2 brygady wydzielone zarówno z Francji, RFN,
Belgii, Hiszpanii i Luksemburga. Ten związek taktyczny
liczy około 50 tys. żołnierzy. W Strasburgu znajduje się
sztab, który jest podzielony na dwa zasadnicze piony, z
których jeden podlega naczelnemu dowódcy
Połączonych Sił Zbrojnych NATO.
• Działania bojowe tej jednostki zaczynają się wraz z
odpowiednią decyzją Rady Unii Zachodnioeuropejskiej.
• Działania prowadzone przez Unię Europejską obejmują
takie zadania jak: wsparcie ludności cywilnej na
terenach dotkniętych przez klęski żywiołowe,
ewakuacja obywateli Unii z obszarów objętych
kryzysem, monitorowanie zawieszenia broni, kontrola
granic, a także prowadzenie działań z użyciem siły.
• Swój wkład Eurokorpus miał już w Sarajewie, Kosowie i
Afganistanie.
• Austria – 2 tys.
• Belgia – 1 tys.; 3 tys. na 6-mcy, 25 samolotów, 9 okrętów;
• Dania – zwolniona;
• Hiszpania – 6 tys.; 40 samolotów bojowych, 1 lotniskowiec z
grupą powietrzno-morską;
• Finlandia – 2 tys.
• Francja – 12 tys.; 75 samolotów bojowych, 15 okrętów,
satelita rozpoznawczy;
• Grecja – 3,5 tys.;
• Holandia – 5 tys.;
• Irlandia – 1 tys.;
• Luksemburg – 0,1 tys.;
• RFN – 13,5 tys.; 93 samoloty, 20 okrętów;
• Portugalia – 1 tys.;
• Szwecja – 1,5 tys., 18 okrętów, 72 samoloty;
• Wlk. Bryt. – 12,5 tys.; 18 okrętów, 72 samoloty;
• Włochy – 6,5 tys.; 70 samolotów, 19 okrętów;
RAZEM: ~100 tys. Żołnierzy, 447 samolotów, 115 okrętów
Potencjał ilościowo-jakościowy, wysiłek poszczególnych państw.
• Belgia
• 1 tys.; 3 tys. na 6-mcy, 25 samolotów, 9 okrętów;
• SZ= 41.000; Lot = 8.600+232+46; MW = 1.600
+20;
• Szwecja
• 1,5 tys., 18 okrętów, 72 samoloty;
• SZ=34.000; Lot = 7.700+353; MW = 7.100+33;
• Włochy
• 6,5 tys.; 70 samolotów, 19 okrętów;
• SZ= 104.000; Lot = 45.000 + 585; MW = 35.000
+ 40.
Misje
• Pierwsza misja wojskowa miała miejsce na
Bałkanach, gdzie w 2005r UE przejęła dowodzenie
od NATO nad Stability Force (SFOR – Bośnia,
Hercegowina). Inne misja to: Afryka, Azja i
Wschód.
• W maju 2007 rozpoczęto misję policyjną (3 letnia)
w Afganistanie.
• Na początku 2008 oddział UE (3000) stacjonował
na granicy Czadu w celu ochrony uciekinierów z
regionu Sudanu.
• W grudniu 2008 UE rozpoczęła pierwszą misję
morską dla ochrony żeglugi przed piratami wzdłuż
wybrzeża Somali, szczególnie chroniono
transporty żywności dla Somali.
Komitet ds. Politycznych i Bezpieczeństwa
• Analiza rozwoju sytuacji międzynarodowej
• Wypracowywanie wniosków dla Rady UE w
zakresie bezpieczeństwa;
• Ocena dokumentów w temacie
bezpieczeństwo i polityka zagraniczna;
• W przypadku kryzysu militarnego –
przejęcie kontroli politycznej i
kierownictwo strategiczne operacji.
• Kontrola środków podjętych dla
rozwiązania sytuacji;
• Otrzymuje sprawozdania z poziomu
narodowego jak i UE
Komitet Wojskowy
• Dostarczanie opinii i rekomendacje dla
Kom. Polit.
• Wydawanie dyrektyw dla Sztabu
Wojskowego UE;
• Przedstawianie koncepcji i planów
operacji wojskowych;
• Monitoring i nadzór kierowania
prowadzenia działań;
(kierownictwo rotacyjne, kadencja 3
lata)
Sztab wojskowy
• Wczesne ostrzeganie;
• Ocena sytuacji;
• Strategiczne planowanie operacyjne;
• Ocena możliwości wykorzystania
komponentów narodowych i
międzynarodowych;
• Koordynacja działań z NATO;
• Od 2003 r. międzynarodowy antykryzysowy
zespół policyjny.
• (w razie potrzeby na 30 dni 1.000
funkcjonariuszy ma dysponować zdolnością
przemieszczania się w rejon kryzysu lub
rejon przeciwdziałania konfliktom)
Przyczyny konfliktów
• Wzrost ludności-przeludnienie III świata,
migracja,
• katastrofy naturalne na dużą skalę, katastrofy
ekologiczne,
• rozpad struktur państwowych lub ich słabość,
• przestępczość zorganizowana w połączeniu z
międzynarodową finansjerą,
• niechęć państw zachodnich do mieszania się
w konflikty militarne, redukcja budżetów na
obronę.
• Kłopoty z rozróżnieniem celów cywilnych i
wojskowych, kombatantami i
niekombatantami. Politycy zachodni chcą w
swojej działalności połączyć środki militarne z
dyplomatycznymi, jako akceptacja rozwiązań
siłowych XXIw.
Od 1.I.2010 UE dysponuje European Battlegroup (EU BG) I/2010.
Dowodzenie objęła Polska, skład: RFN, Litwa, Łotwa, Słowacja.
Polska jako dowodząca wystawia siły lądowe oraz część sił
wsparcia.
RFN wystawia kompanię rozpoznawczą, dowodzenie szczebla
operacyjnego, ABC, dowodzi logistyką oraz zabezpieczeniem
medycznym. W przypadku użycia dowodzenie realizowane będzie
ze stanowiska dowodzenia w Poczdamie w którym znajdą miejsce
komponenty dowództw narodowych. SD Poczdam posiada już
doświadczenia w kierowaniu operacjami UE. Certyfikat Polska
zdobyła na ćwiczeniu „Common Challenge 2009“ w Warszawie.
Kolejna Grupa Bojowa 2, na okres I połowy 2010 utworzona będzie
z sił: Wlk. Brytanii i Holandii.
W drugiej połowie roku 2010 będzie tworzona kolejna EU-
Battlegroup pod dowództwem Włoch z udziałem Rumunii i Turcji.
W roku 2008 EU-Battlegroup tworzyły siły: RFN, Francji, Belgii,
Luxemburga i Hiszpanii.
Stanowisko PL
• Potrzebna def, europejskiej koncepcji
strategicznej;
• Jaki ma być docelowy obszar działania UE;
• W jakich warunkach możliwe będzie użycie sił
i siły;
• Sposób prowadzenia operacji militarnych UE;
• Jak ma wyglądać szkolenie militarne i
planowanie;
• Proces podejmowania decyzji w odniesieniu
do konkretnej operacji reagowania
kryzysowego;
• Relacje pomiędzy polityką zagraniczną i
bezpieczeństwa UE;
• Relacje sił szybkiego reagowania NATO i UE