Stres a rozwój

choroby

niedokrwiennej

serca

Ewa Jędrzejczyk

Katarzyna Zopołka

Wojciech Dziura

IV Lek., gr.2B

REAKCJA STRESOWA

Jest to niespecyficzna i ogólnoustrojowa

reakcja organizmu na stresor,
sygnalizujący zaburzenie homeostazy,
bądź sytuację przedłużającej się
rozbieżności pomiędzy oczekiwanym, a
faktycznym stanem otoczenia

Celem tej reakcji jest mobilizacja

organizmu do zmiany funkcjonowania
na bardziej skuteczne

P o b u d z a n i e p o t e n c ja ł e n e r g e ty c z n y

U ła tw i a n i e o c e n ę p r o b l e m u i j e g o r o z w i ą z a n ie

K o n s o l i d a c j a n e g a t y w n y c h e m o c j o n a l n i e p r z e ż y ć

P o p r a w a p a m i ę c i

U k a t y w n i e n i e s y s t e m u h a m o w a n i a b e h a w i o r a l n e g o

O p t y m a l i z o w a n i e z a c h o w a ń a d a p t a c y j n y c h

T w o r z e n i e n o w y c h b a r d z i e j d o s t o s o w a n y c h z a c h o w a ń

Z N A C Z E N IE S T R E S U D L A R O Z W O J U O R G A N IZ M U

Stres

Z biologicznego punktu widzenia ma

znaczenie pozytywne, służy adaptacji

do określonych warunków

psychospołecznych

Stres ostry, krótkotrwały – jest

korzystny (EUSTRES)

Stres przewlekły nie jest sytuacją

adaptacyjną, stanowi on zagrożenie dla

zdrowia emocjonalnego i fizycznego

DISTRES

czyli stres negatywny

Przewlekły stres

prowadzi do

uaktywnienia się

predyspozycji

genetycznych do

wystąpienia określonych

schorzeń

(w tym chorób

nowotworowych)

E m o c j e w s t r e s i e

S T R A C H

L Ę K

Z Ł O Ś Ć

W R O G O Ś Ć

S T R E S

STRES A CHOROBY UKŁADU

STRES A CHOROBY UKŁADU

KRĄŻENIA

KRĄŻENIA

Wyniki wieloletnich badań zagadnień

stresu wykazały związek stresu z
chorobami układu krążenia. Głównie
dotyczy to:

• Nadciśnienia pierwotnego
• Miażdżycy
• Choroby niedokrwiennej serca
• Zawału mięśnia sercowego

DZIAŁANIE STRESU NA UKŁAD

DZIAŁANIE STRESU NA UKŁAD

KRĄŻENIA

KRĄŻENIA

• Wzrost częstości akcji serca( a co za tym idzie

niemożność dostarczenia sercu odpowiedniej

ilości środków energetycznych) i objętości

wyrzutowej.

• Wzrost ciśnienia tętniczego krwi (zwiększający

pracę serca).

• Zwężenie naczyń krwionośnych w narządach

jamy brzusznej.

• Rozszerzenie naczyń na obwodzie ciała.
• Rozszerzenie naczyń wieńcowych.

Patologiczne działanie stresu w

Patologiczne działanie stresu w

chorobie niedokrwiennej serca

chorobie niedokrwiennej serca

Stres zwiększa wyrzut amin katecholowych z

rdzenia nadnerczy wywołując przyspieszenie
akcji serca i wzrost oporu obwodowego.

Stres pobudza układ renina – angiotensyna –

aldosteron (RAA) co powoduje wzrost wolemii
oraz wzrost oporu obwodowego.

Bodźce stresogenne działają pobudzająco na

ośrodki korowe i podkorowe w OUN.

Wszystkie te czynniki zwiększają

obciążenie serca!

Reakcja stresowa zwiększa wyrzut

endogennej TYROKSYNY. Ta z kolei
powodujące wzrost metabolizmu,
zwiększenie pojemności minutowej serca,
zwiększa szybkość krążenia, czynność serca
przyśpiesza, zwiększa się zużycie tlenu
przez serce, stężenie cholesterolu i
trójglicerydów spada a zawartość wolnych
kwasów tłuszczowych wzrasta.

Uwolnienie trójglicerydów i wolnych

kwasów tłuszczowych powoduje wzrost

potencjału energetycznego organizmu

wspomagającego prace mięśni.

Skurcz naczyń krwionośnych i

zagęszczenie krwi-zmniejsza tempo

upływu krwi i przyspiesza

zatamowanie w przypadku zranień,

lecz zmusza serce do cięższej pracy i

zwiększa prawdopodobieństwo

wystąpienia zakrzepów

Psychologiczne czynniki

rozwoju chorób stanowią

najczęściej zbiór

określonych cech

osobowości lub wzorów

zachowania,

predysponujących do

rozwoju danego

schorzenia

Koncepcja

Antonovsky’ego

•

Odporność na stres i tendencja do

zachowań prozdrowotnych zależy od

określonej orientacji życiowej (poczucia

koherencji)

•

Pewność że życie ma swój sens i

porządek

•

Pojawiające się wydarzenia są

przewidywalne i wytłumaczalne

•

Sprostanie wymogom życia jest możliwe,

a wyzwania te są warte

wysiłku i zaangażowania

W y s o k i p o z i o m t r ó j g l i c e r y d ó w

N i s k i e s t ę ż e n i e H D L

( f r a k c j a p o b i e r a j ą c a n a d m i a r c h o l e s t e r o l u z t k a n e k

i t r a n s p o r t u j ą c a g o d o w ą t r o b y )

W y s o k i e s t ę ż e n i e L D L

( j e s t t o f r a k c j a t r a n s p o r t u j ą c a c h o l e s t e r o l )

W y s o k i e s t ę ż e n i e c h o l e s t e r o l u

P a l e n i e t y t o n i u

z w ł a s z c z a w i ę c e j n i ż 2 0 p a p i e r o s ó w n a d o b ę

p o d w a j a r y z y k o I H D

N a d c i ś n i e n i e t ę t n i c z e

C i ś n i e n i e p o w y ż e j 1 4 0 / 9 0 m m H g

C u k r z y c a

R y z o k o I H D w z r a s t a 3 , 4 - k r o t n i e

O t y ł o ś ć

T e n c z y n n i k w i ą ż e s i ę z n a d c i ś n i e n i e m

z a b u r z e n i a m i g o s p o d a r k i l i p i d o w e j , c u k r z y c ą

R Y Z Y K O C H O R O B Y

N I E D O K R W I E N N E J S E R C A

( I H D )

INNE CZYNNIKI

RYZYKA CHOROBY

NIEDOKRWIENNEJ

SERCA

WIEK

PŁEĆ

PRZEDWCZESNA

MENOPAUZA

CZYNNIKI SPOŁECZNE

CECHY OSOBOWOŚCI

Psychologiczny typ

pacjenta

z chorobą wieńcową tzw.

TYP A

• Żyje w wysokiej presji, pośpiechu,

przyzwyczajony do pracy jak maszyna

• Człowiek pełen zapału, ambitny
• „Pełną szybkością naprzód”
• Bywa, że odznacza się wzmożoną

agresywnością i niższą tolerancją na
frustrację

• Intensywnie pragnie kierować

otoczeniem, sprawować nad nim kontrolę

Osoby o wzorze

zachowania A

• 2-3-krotnie częściej zapadają na

chorobę wieńcową;

• mają więcej patologicznych zmian

w naczyniach wieńcowych;

• manifestują bardziej intensywną

odpowiedź neurohormonalną i
fizjologiczną na emocjonalny stres

ZMNIEJSZONE RYZYKO

ZACHOROWAŃ U TYPU

B

Osoby z cechami wzoru zachowań typu B są

mniej zagrożone wystąpieniem choroby, dzięki

takim cechom jak:

umiejętność relaksowania się
łagodne usposobienie i pogoda ducha

nie poddawanie się presji czasu
mniejsze pobudzenie w sytuacji

stresowej

mniejsza skłonność do podejmowania

wyzwań.

Robię wdech i wiem, że jest we mnie złość.

Robię wydech i wiem, że ta złość jest mną.

Robię wdech i wiem, że złość jest

nieprzyjemna.

Robię wydech i wiem, że to uczucie minie.

Robię wdech i jestem spokojna.

Robię wydech i mam dosyć siły, by

zatroszczyć się o moje uczucia.

Thich Nhat Hanh „ Każdy krok niesie pokój”

DZIĘKUJEMY ZA UWAGĘ