Choroba niedokrwienna
serca
DEFINICJA
Są to zespoły kliniczne spowodowane
niedostatecznym zaopatrzeniem mięśnia
sercowego w tlen
- 90% - zwężone miażdżycowo naczynia
wieńcowe
- Inne (stenoza mitralna, nadmierne
zapotrzebowanie na tlen w nadczynności
tarczycy
Objawy niedokrwienia ujawniają się przy
zwężeniu przekraczającym 70 %
Czynniki ryzyka choroby
niedokrwiennej
• Palenie tytoniu
• Hiperlipidemia
- hipercholesterolemia z podwyższeniem
LDL
- hipertriglicerydemia
- hiperlipidemia mieszana
• Nadciśnienie tętnicze
• Cukrzyca
• otyłość
Postacie choroby wieńcowej
• Przewlekłe postacie
- dusznica bolesna stabilna
- nieme niedokrwienie
- przebyty zawał
• Postacie ostre - OZW
OSTRE ZESPOŁY WIEŃCOWE (OZW)
Są to postacie choroby niedokrwiennej serca (dusznica
bolesna niestabina i zawał) o ostrym, dynamicznym
przebiegu, związane z wysoką śmiertelnością, często
ujawniające się jako nagły zgon sercowy
KRYTERIA ROZPOZNANIA OZW:
• Obecność typowego bólu wieńcowego (wszystkie postacie)
• Aktywność biochemicznych markerów martwicy (typowe dla
zawału serca)
• Charakterystyczne zmiany w EKG
Podział OZW na podstawie EKG (najwcześniejszy okres
choroby)
– Z uniesieniem ST
– Bez uniesienia ST
OSTRE ZESPOŁY WIEŃCOWE (OZW)
c.d.
• NIESTABILNA DUSZNICA BOLESNA – z
odwracalnym uszkodzeniem mięśnia
sercowego
• ZAWAŁ SERCA BEZ UNIESIENIA ODCINKA ST
(NSTEMI)- z ogniskami nieodwracalnego
uszkodzenia mięśnia sercowego
• ZAWAŁ SERCA Z UNIESIENIEM ST (STEMI) – z
dużym obszarem martwicy
• Niektóre przypadki nagłego zgonu
sercowego
OSTRE ZESPOŁY WIEŃCOWE (OZW)
c.d.
• NIESTABILNA DUSZNICA BOLESNA – z
odwracalnym uszkodzeniem mięśnia
sercowego
• ZAWAŁ SERCA BEZ UNIESIENIA ODCINKA ST
(NSTEMI)- z ogniskami nieodwracalnego
uszkodzenia mięśnia sercowego
• ZAWAŁ SERCA Z UNIESIENIEM ST (STEMI) – z
dużym obszarem martwicy
• Niektóre przypadki nagłego zgonu
sercowego
Niestabilna choroba wieńcowa –
niestabilna dusznica bolesna –
unstabile angina pectoris
• Spowodowana jest nadżerką lub
pęknięciem blaszki miażdżycowej z
aktywacją płytek krwi i tworzeniem
skrzepliny
• Zamknięcie naczynia jest przemijające
– 10 -20 min
• Występują objawy dusznicy bolesnej –
są one nasilone, przedłużone w czasie,
często występują w spoczynku
OBJAWY DUSZNICY
BOLESNEJ
• Ból umiejscowiony za mostkiem – rozpierający, piekący,
gniotący lub ściskający – prawie nigdy nie ma charakteru
kłucia
• Chorzy używają określeń – uczucie ciężaru, ciasnoty,
zaciskanie obręczy
• Ból wskazują dłonią a nie palcem jak przy bólach
nerwicowych
• Ból promieniuje do krtani, żuchwy, barku, lewej łopatki
lub kręgosłupa
• Początek bólu gwałtowny
• Natężenie bólu małe lub umiarkowane
• Czas trwania 2- 10 min. – raczej nie przekracza 20 min.
• W dusznicy wysiłkowej ból związany z wysiłkiem –
pojawia się podczas jego wykonywania i ustępuje po
zaprzestaniu
OBJAWY DUSZNICY
BOLESNEJ
• Np. w dusznicy samoistnej – ból występuje z
powodu zimna
• W odmianie Prinzmetala objawy podobne do
wczesnej fazy zawału (często występują w nocy)
po ustąpieniu skurczu – objawów w EKG nie ma
• Inne objawy w czasie trwania bólu:
• tętno – przyśpieszone, zwolnione lub w normie
• RR- podwyższone, obniżone lub w normie
• Niepokój
• Bladość skóry
• Wzmożona potliwość
• BÓL ZAZWYCZAJ MIJA PO NITROGLICERYNIE
Badanie EKG
• ZMIANY DOTYCZĄ ODCINKA ST I
ZAŁAMKA T
• obniżenie ST lub ujemny załamek T
• PRAWIDLOWE EKG NIE WYKLUCZA
NIESTABILNEJ CHOROBY WIEŃCOWEJ
U PACJENTA Z BÓLEM WIEŃCOWYM
SPOCZYNKOWYM TRWAJĄCYM PONAD
15 -20 MIN W WARUNKACH
PRZEDSZPITALNYCH NIE MA
MOŻLIWOŚCI ODRÓŻNIENIA
NIESTABILNEJ CHOROBY WIEŃCOWEJ
OD ZAWAŁU SERCA – CHORY
WYMAGA HOSPITALIZACJI!!!
Postępowanie w miejscu
zachorowania
Wsparcie psychiczne (uspokojenie)
↓
Unieruchomienie pacjenta w pozycji
leżącej
↓
M- morfina
O- tlen
N- nitrogliceryna
A- aspiryna
Postępowanie w miejscu
zachorowania c.d
Nitrogliceryna* s.l (0,5 mg), spray lub
dwuazotan izosorbidu (Cardonit
prolongatum, Isoket,Sorbonit)
↓
Wkłucie dożylne (podłączenie 0,9% NaCl)
↓
Tlenoterapia (kaniula nosowa – przepływ
poniżej 5l/min. maska tlenowa – przepływ
min.5l/min. wielkość przepływu tlenu
określać na podstawie oceny saturacji.
Wskazaniem do tlenoterapii jest saturacja
poniżej 90%
Nitrogliceryna
• Ciśnienie skurczowe wyższe niż 90
mmHg
• Tętno 50 – 100 /min
• Przy utrzymującym się bólu dawkę
można powtórzyć 1- 2 razy w
odstępach 5- minutowych
Postępowanie w miejscu
zachorowania c.d
Narkotyczne leki przeciwbólowe
(morfina i.v.)5 mg w ciągu 2 min.
a następnie 2mg co 5 min. – pod
kontrolą częstości i głębokości
oddechów, ciśnienia tętniczego,
częstości rytmu serca – do ustapienia
bólu bądź wystąpienia objawów
niepożądanych
↓
Postępowanie w miejscu
zachorowania c.d
Aspiryna 150- 325mg p.o.(w formie
rozpuszczalnej, a nie powlekanej, dojelitowej)
↓
Szybki transport do szpitala
↓
Monitorowanie (świadomość, kardiomonitor,
RR, oddech, saturacja)
↓
Komfort termiczny
Postępowanie w szpitalu
EKG 12 – odprowadzeń
↓
Badanie krwi w kierunku wzrostu
enzymów martwiczych
↓
Jeżeli nie zawał
↓
Postępowanie w szpitalu c.d.
• Koronarografia
↓
- Leczenie zachowawcze
- Koronaroplastyka – angioplastyka
PTCA- tzw. balonikowanie,
implantacja stentu
- Pomostowanie aortalno – wieńcowe
(by –pass)
Postępowanie w szpitalu c.d.
• Nitrogliceryna i.v.
• Heparyna i.v.
• β- bloker (propranolol, metoprolol,
atenolol)
• Blokery kanału wapniowego
(nifedypina, werapamil, diltiazem)
• Stała ocena EKG