1
1
Przyczyny drgawek u
Przyczyny drgawek u
dzieci.
dzieci.
Postępowanie
Postępowanie
terapeutyczne
terapeutyczne
2
2
Drgawki
Drgawki
Należą do grupy
Należą do grupy stanów naglących
stanów naglących
w pediatrii
w pediatrii
Wskazują na zaburzenia w układzie nerwowym
Wskazują na zaburzenia w układzie nerwowym
Nagłe mimowolne zaburzenia czynnościowe
Nagłe mimowolne zaburzenia czynnościowe
mózgu, w postaci częściowej lub całkowitej
mózgu, w postaci częściowej lub całkowitej
utraty świadomości, nieprawidłowej czynności
utraty świadomości, nieprawidłowej czynności
ruchowej, zaburzeń zachowania
ruchowej, zaburzeń zachowania
i wegetatywnych
i wegetatywnych
3
3
Drgawki
Drgawki
Nie jest to jednostka chorobowa lecz objaw
Nie jest to jednostka chorobowa lecz objaw
sygnalizujący zmiany w OUN
sygnalizujący zmiany w OUN
Częsty objaw neurologiczny w każdym okresie wieku
Częsty objaw neurologiczny w każdym okresie wieku
rozwojowego, najczęściej w okresie noworodkowym
rozwojowego, najczęściej w okresie noworodkowym
i wczesnym dzieciństwie
i wczesnym dzieciństwie
4-6 przypadków
4-6 przypadków
na 1000 dzieci do 18 roku życia
na 1000 dzieci do 18 roku życia
Najczęstsza przyczyna konsultacji neurologa
Najczęstsza przyczyna konsultacji neurologa
dziecięcego
dziecięcego
Wymagają kompleksowych badań i ustalenia planu
Wymagają kompleksowych badań i ustalenia planu
postępowania terapeutycznego
postępowania terapeutycznego
4
4
Rodzaje drgawek
Rodzaje drgawek
Uogólnione
Uogólnione
– z utratą przytomności
– z utratą przytomności
Ogniskowe
Ogniskowe
– bez utraty
– bez utraty
przytomności,
przytomności,
ruchowe
ruchowe
: gwałtowny
: gwałtowny
zwrot gałek ocznych w jednym
zwrot gałek ocznych w jednym
kierunku lub ruchy kloniczne mięśni
kierunku lub ruchy kloniczne mięśni
twarzy lub kończyn
twarzy lub kończyn
czuciowe
czuciowe
: parestezje lub
: parestezje lub
umiejscowiony punktowy ból
umiejscowiony punktowy ból
5
5
Napady ruchowe
Napady ruchowe
Toniczno-kloniczne
Toniczno-kloniczne
Toniczne
Toniczne
: wzrost napięcia mięśniowego
: wzrost napięcia mięśniowego
i sztywność
i sztywność
Kloniczne
Kloniczne
: rytmiczny skurcz mięsni
: rytmiczny skurcz mięsni
Miokloniczne
Miokloniczne
: rodzaj wstrząśnienia mięśni
: rodzaj wstrząśnienia mięśni
Atoniczne
Atoniczne
:
:
z wiotkością lub bezruchem
z wiotkością lub bezruchem
6
6
Drgawki uogólnione
Drgawki uogólnione
tzw.
tzw. napad duży
napad duży
przebiega zawsze z utratą przytomności.
przebiega zawsze z utratą przytomności.
Wyprężenie ciała, zatrzymanie oddechu, sinica skóry.
Wyprężenie ciała, zatrzymanie oddechu, sinica skóry.
Następnie uogólnione drgawki, charczący oddech,
Następnie uogólnione drgawki, charczący oddech,
przygryzienie języka, oddanie moczu i stolca
przygryzienie języka, oddanie moczu i stolca
czas trwania napadu 2-3 minuty, chory jest nieprzytomny
czas trwania napadu 2-3 minuty, chory jest nieprzytomny
podczas całego napadu, głęboki sen. Niepamięć
podczas całego napadu, głęboki sen. Niepamięć
Napad drgawek uogólnionych należy odróżniać od
Napad drgawek uogólnionych należy odróżniać od
dreszczy i drżeń mięśni towarzyszących często różnym
dreszczy i drżeń mięśni towarzyszących często różnym
chorobom. Chorzy z drżeniami mięśni są zwykle
chorobom. Chorzy z drżeniami mięśni są zwykle
przytomni.
przytomni.
7
7
Drgawki częściowe,
Drgawki częściowe,
ogniskowe
ogniskowe
bez utraty przytomności
bez utraty przytomności
dotyczą twarzy i / lub kończyn po jednej stronie
dotyczą twarzy i / lub kończyn po jednej stronie
ciała.
ciała.
dotyczą niektórych grup mięśniowych po jednej
dotyczą niektórych grup mięśniowych po jednej
stronie ciała - kończyny górnej i dolnej , kąta ust.
stronie ciała - kończyny górnej i dolnej , kąta ust.
Są to
Są to
rytmiczne ruchy zrywające nie poddające się
rytmiczne ruchy zrywające nie poddające się
kontroli.
kontroli.
Trwają zwykle kilka minut.
Trwają zwykle kilka minut.
8
8
Przyczyny drgawek
Przyczyny drgawek
Padaczka
Padaczka
Inne przyczyny:
Inne przyczyny:
drgawki gorączkowe,
drgawki gorączkowe,
hypoglikemia,
hypoglikemia,
hypokalcemia z lub bez
hypokalcemia z lub bez
hypomagnezemią, uraz głowy,
hypomagnezemią, uraz głowy,
stany
stany
zapalne opon m-rdz i mózgu, zatrucia,
zapalne opon m-rdz i mózgu, zatrucia,
wpływ czynników toksycznych, guzy
wpływ czynników toksycznych, guzy
OUN
OUN
9
9
Diagnostyka drgawek
Diagnostyka drgawek
Wywiad chorobowy
Wywiad chorobowy
Badanie fizykalne poszerzone o ocenę
Badanie fizykalne poszerzone o ocenę
neurologiczną
neurologiczną
Badanie dna oka
Badanie dna oka
Zapis EEG
Zapis EEG
Badania obrazowe (USG przez ciemię, rtg
Badania obrazowe (USG przez ciemię, rtg
czaszki, tomokomputer, rezonans
czaszki, tomokomputer, rezonans
magnetyczny, badania angiograficzne)
magnetyczny, badania angiograficzne)
Badania laboratoryjne: morfologia krwi,
Badania laboratoryjne: morfologia krwi,
wskaźniki stanu zapalnego, gospodarka
wskaźniki stanu zapalnego, gospodarka
elektrolitowo-wodna i kwasowo-zasadowa,
elektrolitowo-wodna i kwasowo-zasadowa,
glukoza, ocena funkcji nerek i wątroby.
glukoza, ocena funkcji nerek i wątroby.
10
10
Drgawki gorączkowe
Drgawki gorączkowe
4% dzieci między 3 miesiącem
4% dzieci między 3 miesiącem
a 5 rokiem życia
a 5 rokiem życia
Niedojrzałość OUN + osobnicza
Niedojrzałość OUN + osobnicza
tendencja
tendencja
Rzadko przy temp. ciała < 39 st.
Rzadko przy temp. ciała < 39 st.
Na początku choroby, w okresie
Na początku choroby, w okresie
wzrostu gorączki
wzrostu gorączki
Zwykle kilka minut, toniczno-kloniczne
Zwykle kilka minut, toniczno-kloniczne
Brak zakażenia OUN i innych przyczyn
Brak zakażenia OUN i innych przyczyn
11
11
Podział drgawek
Podział drgawek
gorączkowych
gorączkowych
Proste
Proste
: napady uogólnione, trwające
: napady uogólnione, trwające
do 15 min., bez powtórzeń w
do 15 min., bez powtórzeń w
ciągu doby
ciągu doby
Złożone
Złożone
: ogniskowe, trwające
: ogniskowe, trwające
co najmniej 15 min.,
co najmniej 15 min.,
powtarzające się w ciągu
powtarzające się w ciągu
doby
doby
12
12
Drgawki gorączkowe
Drgawki gorączkowe
Gwałtowny wzrost temperatury ciała
Gwałtowny wzrost temperatury ciała
Wywiad rodzinny
Wywiad rodzinny
Określona morfologia napadu 5 – 10
Określona morfologia napadu 5 – 10
minut
minut
Konieczność różnicowania ze stanami
Konieczność różnicowania ze stanami
zapalnymi OUN
zapalnymi OUN
Nie ma trwałych patologicznych objawów
Nie ma trwałych patologicznych objawów
neurologicznych,
neurologicznych,
Zapis EEG – odpowiedni do wieku bez
Zapis EEG – odpowiedni do wieku bez
wyładowań wolnych
wyładowań wolnych
13
13
Drgawki przypadkowe
Drgawki przypadkowe
(przygodne)
(przygodne)
Czynnik wywołujący
Czynnik wywołujący
: bodziec
: bodziec
występujący przejściowo, okresowe
występujący przejściowo, okresowe
obniżanie progu występowania
obniżanie progu występowania
drgawek
drgawek
W zapisie EEG
W zapisie EEG
– nagłe pojawienie
– nagłe pojawienie
się potencjałów ostrych, po kilku
się potencjałów ostrych, po kilku
dniach normalizacja zapisu.
dniach normalizacja zapisu.
14
14
Drgawki przypadkowe
Drgawki przypadkowe
(przygodne)
(przygodne)
Zaburzenia metaboliczne: nagłe
Zaburzenia metaboliczne: nagłe
obniżenie poziomu w surowicy krwi:
obniżenie poziomu w surowicy krwi:
wapnia
wapnia
magnezu
magnezu
glukozy
glukozy
Ostre stany zapalne przewodu
Ostre stany zapalne przewodu
pokarmowego z towarzyszącą
pokarmowego z towarzyszącą
biegunką i wymiotami
biegunką i wymiotami
Cukrzyca typu I ! (pacjent na leczeniu
Cukrzyca typu I ! (pacjent na leczeniu
insuliną)
insuliną)
15
15
Przyczyny tężyczki
Przyczyny tężyczki
obniżony poziom wapnia we krwi
obniżony poziom wapnia we krwi
Niedobór witaminy D
Niedobór witaminy D
Zaburzenia wchłaniania wapnia (ZZW)
Zaburzenia wchłaniania wapnia (ZZW)
Niedoczynność przytarczyc
Niedoczynność przytarczyc
Utrata wapnia przez nerki:
Utrata wapnia przez nerki:
Kwasica nerkowa
Kwasica nerkowa
Nadmierna utrata – zespół nerczycowy
Nadmierna utrata – zespół nerczycowy
Nadmierne stężenie fosforanów (niewydolność
Nadmierne stężenie fosforanów (niewydolność
kłębuszkowa nerek)
kłębuszkowa nerek)
Inne rzadkie:
Inne rzadkie:
Hipomagnezemia
Hipomagnezemia
Hipoglikemia
Hipoglikemia
Galaktozemia
Galaktozemia
Niedobór pirydoksyny (wit.B
Niedobór pirydoksyny (wit.B
6
6
) - noworodek
) - noworodek
16
16
Objawy tężyczki
Objawy tężyczki
Drgawki toniczno-kloniczne
Drgawki toniczno-kloniczne
Kurcze dłoni i stóp
Kurcze dłoni i stóp
Toniczna sztywność umięśnienia
Toniczna sztywność umięśnienia
Laryngospasmus
Laryngospasmus
Napady bezdechu (noworodek)
Napady bezdechu (noworodek)
Zaburzenia czucia (dłonie i stopy)
Zaburzenia czucia (dłonie i stopy)
Zaburzenia biochemiczne:
Zaburzenia biochemiczne:
Ca
Ca
P
P
Fosfataza zasadowa
Fosfataza zasadowa
Magnez może być
Magnez może być
pH – może być zasadowica
pH – może być zasadowica
17
17
hipoglikemia
hipoglikemia
Obniżenie poziomu glukozy we krwi
Obniżenie poziomu glukozy we krwi
- endogenna
- endogenna
: poposiłkowa,
: poposiłkowa,
po dużym wysiłku, adaptacyjna u
po dużym wysiłku, adaptacyjna u
noworodków, wymioty
noworodków, wymioty
acetonemiczne, zaburzenia
acetonemiczne, zaburzenia
metaboliczne
metaboliczne
– egzogenna
– egzogenna
: po insulinie,
: po insulinie,
alkoholu, lekach
alkoholu, lekach
18
18
Hipoglikemia
Hipoglikemia
jest obecnie
jest obecnie
najważniejszym czynnikiem
najważniejszym czynnikiem
utrudniającym utrzymanie
utrudniającym utrzymanie
prawidłowej kontroli glikemii:
prawidłowej kontroli glikemii:
wywołuje strach u
wywołuje strach u
pacjentów i ich opiekunów,
pacjentów i ich opiekunów,
a równocześnie może stanowić
a równocześnie może stanowić
zagrożenie dla zdrowia, życia i rozwoju
zagrożenie dla zdrowia, życia i rozwoju
dzieci i młodzieży chorych na
dzieci i młodzieży chorych na
cukrzycę
cukrzycę
19
19
Klasyczne przyczyny
Klasyczne przyczyny
hipoglikemii
hipoglikemii
zbyt duża dawka insuliny (nieprawidłowa
zbyt duża dawka insuliny (nieprawidłowa
adaptacja dawki insuliny do aktualnego
adaptacja dawki insuliny do aktualnego
poziomu glikemii, planowanego wysiłku
poziomu glikemii, planowanego wysiłku
fizycznego oraz ilości w posiłku wymienników
fizycznego oraz ilości w posiłku wymienników
węglowodanowych i białkowo-tłuszczowych)
węglowodanowych i białkowo-tłuszczowych)
Ograniczenie spożycia posiłków zawierających
Ograniczenie spożycia posiłków zawierających
węglowodany
węglowodany
Nadmierny wysiłek fizyczny
Nadmierny wysiłek fizyczny
Zmiana kinetyki wchłaniania insuliny (np.
Zmiana kinetyki wchłaniania insuliny (np.
zmiana miejsca injekcji lub błąd w technice
zmiana miejsca injekcji lub błąd w technice
podania insuliny)
podania insuliny)
20
20
Postępowanie w przypadku
Postępowanie w przypadku
hipoglikemii
hipoglikemii
Hipoglikemia lekka lub umiarkowana (podanie od
Hipoglikemia lekka lub umiarkowana (podanie od
10 do 20 gram węglowodanów prostych: tabletki
10 do 20 gram węglowodanów prostych: tabletki
glukozy, słodki napój, po uzyskaniu prawidłowego
glukozy, słodki napój, po uzyskaniu prawidłowego
poziomu glikemii dodatkowej porcji węglowodanów
poziomu glikemii dodatkowej porcji węglowodanów
złożonych: pieczywo, krakersy
złożonych: pieczywo, krakersy
Hipoglikemia ciężka, głębokie zaburzenia
Hipoglikemia ciężka, głębokie zaburzenia
świadomości i/lub drgawki (podanie domięśniowo
świadomości i/lub drgawki (podanie domięśniowo
glukagonu 0,1-0,2 mg/10 kg masy ciała i
glukagonu 0,1-0,2 mg/10 kg masy ciała i
kontynuowanie leczenia w warunkach
kontynuowanie leczenia w warunkach
szpitalnych: dożylna podaż glukozy w
szpitalnych: dożylna podaż glukozy w
postaci roztworu 10-30%)
postaci roztworu 10-30%)
Przy stosowaniu pompy insulinowej (stały,
Przy stosowaniu pompy insulinowej (stały,
podskórny wlew insuliny)
podskórny wlew insuliny) WYŁĄCZYĆ POMPĘ !!!
WYŁĄCZYĆ POMPĘ !!!
21
21
22
22
Postacie kliniczne padaczki
Postacie kliniczne padaczki
Absence
Absence
– luka w świadomości
– luka w świadomości
Aura
Aura
– zwiastuny poprzedzające napad, wrażenia
– zwiastuny poprzedzające napad, wrażenia
zapachowe, wzrokowe
zapachowe, wzrokowe
Mioklonie
Mioklonie
– gwałtowne ruchy mięśniowe
– gwałtowne ruchy mięśniowe
Tiki
Tiki
– nawracające skurcze mięśni (rola psychiki)
– nawracające skurcze mięśni (rola psychiki)
Napady skłonów
Napady skłonów
(niemowlęta, małe dzieci)
(niemowlęta, małe dzieci)
Napady miokloniczne
Napady miokloniczne
– astatyczne – gwałtowny upadek
– astatyczne – gwałtowny upadek
Stany pomroczne
Stany pomroczne
– ograniczenia świadomości
– ograniczenia świadomości
Narkolepsja
Narkolepsja
– napady niepohamowanego zasypiania
– napady niepohamowanego zasypiania
Petitmal
Petitmal
– krótkie ograniczenie świadomości (sekundy)
– krótkie ograniczenie świadomości (sekundy)
i krótkotrwałe objawy ruchowe
i krótkotrwałe objawy ruchowe
Grandmal
Grandmal
– duży napad toniczno-kloniczny poprzedzony
– duży napad toniczno-kloniczny poprzedzony
aurą
aurą
Seria napadów –
Seria napadów – stan padaczkowy
stan padaczkowy
23
23
Padaczki:
Padaczki:
Pierwszy napad w życiu
Pierwszy napad w życiu
Nagła przerwa w podaży leków:
Nagła przerwa w podaży leków:
zakażenia z towarzyszącymi wymiotami
zakażenia z towarzyszącymi wymiotami
lub biegunką zaburzającymi wchłanianie
lub biegunką zaburzającymi wchłanianie
leku,
leku,
Przerwa w leczeniu spowodowana:
Przerwa w leczeniu spowodowana:
Brakiem akceptacji rozpoznania
Brakiem akceptacji rozpoznania
Błąd ludzki
Błąd ludzki
Względy socjalne
Względy socjalne
24
24
Objawy poprzedzające
Objawy poprzedzające
napad padaczki:
napad padaczki:
Faza przeddrgawkowa:
Faza przeddrgawkowa:
Na kilka dni lub godzin zmiana
Na kilka dni lub godzin zmiana
usposobienia dziecka:
usposobienia dziecka:
drażliwość, nadpobudliwość, chwiejność
drażliwość, nadpobudliwość, chwiejność
afektywna, zaburzenia snu
afektywna, zaburzenia snu
Aura:
Aura:
Bezpośrednio przed napadem:
Bezpośrednio przed napadem:
Zaburzenia widzenia, słuchu, węchu,
Zaburzenia widzenia, słuchu, węchu,
powtarzalność.
powtarzalność.
25
25
Krótkotrwałe stany
Krótkotrwałe stany
ograniczenia świadomości:
ograniczenia świadomości:
Drgawki przypadkowe (napady przygodne)
Drgawki przypadkowe (napady przygodne)
Padaczki
Padaczki
Napady afektywnego bezdechu
Napady afektywnego bezdechu
Napady omdleń pochodzenia
Napady omdleń pochodzenia
krążeniowego
krążeniowego
Wstrząśnienie mózgu
Wstrząśnienie mózgu
Napady psychogenne i histeryczne
Napady psychogenne i histeryczne
Senność napadowa
Senność napadowa
26
26
Napady afektywnego bezdechu:
Napady afektywnego bezdechu:
Reakcja dziecka na „niespełnione życzenie”:
Reakcja dziecka na „niespełnione życzenie”:
strach ból, uczucie zagrożenia karą.
strach ból, uczucie zagrożenia karą.
Płacz – krzyk – głęboki wydech –
Płacz – krzyk – głęboki wydech –
bezdech
bezdech
Czerwone zabarwienie twarzy
Czerwone zabarwienie twarzy
sinica
sinica
utrata przytomności
utrata przytomności
bezwład
bezwład
drgawki
drgawki
(różnicowanie z napadem padaczkowym)
(różnicowanie z napadem padaczkowym)
27
27
Napady afektywnego
Napady afektywnego
bezdechu
bezdechu
Klasyczny czas trwania
Klasyczny czas trwania
napadu
napadu
½ - 1 minuty
½ - 1 minuty
Po napadzie możliwy jest sen
Po napadzie możliwy jest sen
28
28
Napady psychogenne i histeryczne:
Napady psychogenne i histeryczne:
U dzieci duże trudności z różnicowanie
U dzieci duże trudności z różnicowanie
z histerią.
z histerią.
Za psychogennym tłem napadu
Za psychogennym tłem napadu
przemawia:
przemawia:
Zawsze związek z określoną sytuacją nie
Zawsze związek z określoną sytuacją nie
akceptowaną przez dziecko
akceptowaną przez dziecko
Możliwość reagowania na bodźce słowne,
Możliwość reagowania na bodźce słowne,
dotykowe i brak ponapadowego
dotykowe i brak ponapadowego
wyczerpania
wyczerpania
Różnorodność przebiegu napadu u tego samego
Różnorodność przebiegu napadu u tego samego
chorego
chorego
Zapis EEG prawidłowy
Zapis EEG prawidłowy
29
29
Napady omdleń
Napady omdleń
Przyczyna:
Przyczyna:
Przejściowe niedotlenienie OUN
Przejściowe niedotlenienie OUN
Faza wstępna:
Faza wstępna:
Zawroty głowy, migotanie w oczach”robi
Zawroty głowy, migotanie w oczach”robi
mi się czarno w oczach”, niekiedy
mi się czarno w oczach”, niekiedy
mdłości i bóle brzucha, obniżenie
mdłości i bóle brzucha, obniżenie
napięcia mięśni, utrata przytomności –
napięcia mięśni, utrata przytomności –
dziecko osuwa się na ziemię mogą
dziecko osuwa się na ziemię mogą
wystąpić urazy.
wystąpić urazy.
30
30
Omdlenie…
Omdlenie…
31
31
Przyczyny wywoławcze
Przyczyny wywoławcze
wymagające szybkiej interwencji
wymagające szybkiej interwencji
lekarskiej
lekarskiej
:
:
Choroby serca, a w szczególności wady
Choroby serca, a w szczególności wady
dużych naczyń, zwężenie aorty, tętnicy
dużych naczyń, zwężenie aorty, tętnicy
płucnej, złożone wady z sinicą,
płucnej, złożone wady z sinicą,
zaburzenia rytmu serca i przewodnictwa
zaburzenia rytmu serca i przewodnictwa
Wady naczyń mózgowych lub zmiany
Wady naczyń mózgowych lub zmiany
w naczyniach typu zatorowego
w naczyniach typu zatorowego
32
32
Napady omdleń – przyczyny:
Napady omdleń – przyczyny:
Zapaść ortostatyczna
Zapaść ortostatyczna
: długotrwałe przebywanie
: długotrwałe przebywanie
„na stojąco” lub nagła zmiana pozycji ciała
„na stojąco” lub nagła zmiana pozycji ciała
Nagły wzrost ciśnienia tętniczego krwi
Nagły wzrost ciśnienia tętniczego krwi
Zaburzenia emocjonalne: strach, ból
Zaburzenia emocjonalne: strach, ból
Podrażnienie zatoki szyjnej – tępe uderzenie
Podrażnienie zatoki szyjnej – tępe uderzenie
w szyję
w szyję
Zespół omdlenia wywołany napadowym
Zespół omdlenia wywołany napadowym
śmiechem lub kaszlem
śmiechem lub kaszlem
Na ogół stan pacjenta po napadzie
Na ogół stan pacjenta po napadzie
szybko się poprawia
szybko się poprawia
33
33
Długotrwała utrata świadomości
Długotrwała utrata świadomości
Stany wstrząsu o różnym podłożu
Stany wstrząsu o różnym podłożu
prowadzące do zmniejszenia
prowadzące do zmniejszenia
objętości krwi krążącej, co
objętości krwi krążącej, co
prowadzi do niedostatecznego
prowadzi do niedostatecznego
zaopatrzenia organizmu w tlen, a w
zaopatrzenia organizmu w tlen, a w
szczególności OUN
szczególności OUN
34
34
Wstrząs:
Wstrząs:
Krwotoczny
Krwotoczny
Urazowy
Urazowy
Zakaźno-toksyczny (uogólniona reakcja
Zakaźno-toksyczny (uogólniona reakcja
zapalna o różnej etiologii)
zapalna o różnej etiologii)
Anafilaktyczny
Anafilaktyczny
Procesy:
Procesy:
Zapalne
Zapalne
Nowotworowe
Nowotworowe
Uraz OUN
Uraz OUN
Zatrucia !
Zatrucia !
35
35
Stany zapalne OUN
Stany zapalne OUN
w tym odczyny poszczepienne
w tym odczyny poszczepienne
Zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych i
Zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych i
mózgu
mózgu
Wskazania do badania płynu mózgowo-
Wskazania do badania płynu mózgowo-
rdzeniowego, morfotycznego
rdzeniowego, morfotycznego
i bakteriologicznego
i bakteriologicznego
Ocena ciśnienia śródczaszkowego (badanie
Ocena ciśnienia śródczaszkowego (badanie
dna oka)
dna oka)
Różnicowanie:
Różnicowanie:
Uraz czaszkowo-mózgowy
Uraz czaszkowo-mózgowy
Procesy ekspansywne w OUN
Procesy ekspansywne w OUN
36
36
Typ napadu drgawek a wiek
Typ napadu drgawek a wiek
chorego
chorego
Padaczki
Padaczki
Objawowa
Objawowa
Samoistna
Samoistna
od 1 – 18 r.ż.
od 1 – 18 r.ż.
Drgawki tężyczkowe
Drgawki tężyczkowe
Drgawki gorączkowe
Drgawki gorączkowe
do 5 r.ż.
do 5 r.ż.
Napady skłonów
Napady skłonów
do 7 – 8 r.ż.
do 7 – 8 r.ż.
Napady Absences
Napady Absences
powyżej 4 r.ż.
powyżej 4 r.ż.
37
37
Przyczyny drgawek u
Przyczyny drgawek u
noworodka
noworodka
Uraz okołoporodowy i wady OUN
Uraz okołoporodowy i wady OUN
(biochemiczny i fizyczny)
(biochemiczny i fizyczny)
Wrodzone schorzenia metaboliczne
Wrodzone schorzenia metaboliczne
(rola wywiadu rodzinnego) jak:
(rola wywiadu rodzinnego) jak:
Choroba syropu klonowego
Choroba syropu klonowego
(obecność związków ketonowych w moczu)
(obecność związków ketonowych w moczu)
Nieketonowa hiperglikemia
Nieketonowa hiperglikemia
stężenia gliceryny we krwi i płynie mózgowo-
stężenia gliceryny we krwi i płynie mózgowo-
rdzeniowym
rdzeniowym
Stany zapalne OUN
Stany zapalne OUN
38
38
Obserwacja napadu pochodzenia
Obserwacja napadu pochodzenia
mózgowego
mózgowego
Ocena stanu ogólnego pacjenta:
Ocena stanu ogólnego pacjenta:
Tętno, oddech, RR, stan świadomości, mowa
Tętno, oddech, RR, stan świadomości, mowa
Wyjściowa pozycja ciała i jakie ruchy dziecko
Wyjściowa pozycja ciała i jakie ruchy dziecko
wykonuje
wykonuje
Stan napięcia mięśni rąk i nóg
Stan napięcia mięśni rąk i nóg
Pozycja głowy, wyraz twarzy dziecka
Pozycja głowy, wyraz twarzy dziecka
Obraz psychiczny chorego:
Obraz psychiczny chorego:
przed napadem
przed napadem
w trakcie trwania
w trakcie trwania
po napadzie
po napadzie
Czas trwania pojedynczego napadu
Czas trwania pojedynczego napadu
Czy pierwszy w życiu, ile na dobę?
Czy pierwszy w życiu, ile na dobę?
Stan ponapadowy pacjenta
Stan ponapadowy pacjenta
39
39
Pacjent nieprzytomny
Pacjent nieprzytomny
Nie podawać leków doustnie !!!
Nie podawać leków doustnie !!!
Wyłącznie
Wyłącznie
: podaż dożylna,
: podaż dożylna,
domięśniowa, podskórna,
domięśniowa, podskórna,
doodbytnicza
doodbytnicza
Ułożenie: zapewniające drożność dróg
Ułożenie: zapewniające drożność dróg
oddechowych i minimalizujące urazy
oddechowych i minimalizujące urazy
(drgawek)
(drgawek)
Zaburzenia tętna i oddechu – podjęcie
Zaburzenia tętna i oddechu – podjęcie
reanimacji
reanimacji
40
40
Dobór leku
Dobór leku
przeciwdrgawkowego
przeciwdrgawkowego
dożylnie
dożylnie
Relanium
Relanium
1 – 2 mg/kg/dobę
1 – 2 mg/kg/dobę
Luminal
Luminal
5 – 10 mg/kg/dobę
5 – 10 mg/kg/dobę
doodbytniczo
doodbytniczo
Chloralhydrat
Chloralhydrat
30 – 50 mg/kg/dawkę
30 – 50 mg/kg/dawkę
(3% roztwór)
(3% roztwór)
Diazepam
Diazepam
0,3 – 0,5 mg/kg/dawkę
0,3 – 0,5 mg/kg/dawkę
Lorazepam
Lorazepam
0,05 – 0,1 mg/kg/dawkę
0,05 – 0,1 mg/kg/dawkę
dawka wstępna
1/3 – 1/2 dawki
dobowej
41
41
42
42
43
43
44
44
45
45
46
46
Sopor
Sopor
– znaczne ograniczenie
– znaczne ograniczenie
świadomości, stan ten przypomina
świadomości, stan ten przypomina
głęboki sen, reagują jedynie na ból,
głęboki sen, reagują jedynie na ból,
bełkotanie, mowa niezrozumiała,
bełkotanie, mowa niezrozumiała,
mogą wydawać ostre okrzyki.
mogą wydawać ostre okrzyki.
Śpiączk
Śpiączk
a
a
– całkowity brak reakcji,
– całkowity brak reakcji,
wygaśnięcie odruchów
wygaśnięcie odruchów
fizjologicznych, zaburzenia tętna i
fizjologicznych, zaburzenia tętna i
oddechu, brak reakcji źrenic na
oddechu, brak reakcji źrenic na
światło (wyjątek zatrucie morfiną).
światło (wyjątek zatrucie morfiną).
47
47
Oceniając zaburzenia
Oceniając zaburzenia
świadomości określa się:
świadomości określa się:
Intensywność zaburzenia
Intensywność zaburzenia
Czas jego trwania
Czas jego trwania
Szybkość rozwoju zaburzenia
Szybkość rozwoju zaburzenia
Objawy towarzyszące
Objawy towarzyszące
48
48
Zaburzenia świadomości
Zaburzenia świadomości
Ilościowe ograniczenie
Ilościowe ograniczenie
przytomności
przytomności
(obniżona czujność).
(obniżona czujność).
Jakościowe ograniczenie
Jakościowe ograniczenie
przytomności
przytomności
(przytomność zostaje zachowana, ale
(przytomność zostaje zachowana, ale
procesy świadomości są upośledzone).
procesy świadomości są upośledzone).
49
49
Stany ograniczenia
Stany ograniczenia
świadomości
świadomości
Apatia
Apatia
– zobojętnienie. Dzieci są
– zobojętnienie. Dzieci są
„nieobecne”, niczym nie
„nieobecne”, niczym nie
zainteresowane, powolne w ruchach, w
zainteresowane, powolne w ruchach, w
udzielaniu odpowiedzi, które są
udzielaniu odpowiedzi, które są
poprawne.
poprawne.
Somnolencja
Somnolencja
– znaczna senność –
– znaczna senność –
stałe uczucie senności, zasypiają,
stałe uczucie senności, zasypiają,
odpowiadają na powtarzane pytania, ale
odpowiadają na powtarzane pytania, ale
odpowiedzi mogą być błędne.
odpowiedzi mogą być błędne.