TYPY NADWRAŻLIWOŚCI
Jan Żeromski
Wykład 7
PORUSZANE ZAGADNIENIA
• Nadwrażliwość wczesna
(anafilaktyczna) – typ I
• Nadwrażliwość typu II
(cytotoksyczny)
• Nadwrażliwość typu III (kompleksów
immunologicznych)
• Nadwrażliwość typu IV (komórkowa)
Cechy nadwrażliwości
typu I
• Reakcja typu I jest wynikiem pobudzenia przez
alergen komórek tucznych uczulonych IgE
• W chorobach alergicznych występuje wzrost
poziomów IgE
• Produkcja IgE jest pod kontrolą limfocytów Th2
• Supresja produkcji IgE zależy od limfocytów
Th1 a zwłaszcza IFN-gamma
• Przykłady chorób: astma oskrzelowa, katar
sienny, pokrzywki skóry, alergie, wstrząs
anafilaktyczny
DEFINICJE
• Atopia, choroba atopowa – wrodzona
predyspozycja do odmiennego reagowania
na alergrny
• Anafilaksja – kliniczna odpowiedźna
reakcja immunologiczną typu I
• Reakcje anafilaktoidalne – zbliżony
przebieg kliniczny do typu I ale nie jest to
reakcja Ag-Ab
• Wstrząs anafilaktyczny – uogólniona
reakcja ustroju na odpowiedź anafilaktyczną
Genetyka odpowiedzi
alergicznych u ludzi
Mechanizmy genetyczne regulują:
• Całkowity poziom IgE
• Odpowiedź alergenowo-swoistą
• Ogólną nadreaktywność
• Geny kontrolujące są związane z
HLA
Cechy nadwrażliwości
typu II
• Przeciwciało skierowane jest przeciwko
antygenowi obecnemu na własnej/obcej
komórce lub błonie podstawnej
• Mechanizm uszkodzenia: cytotoksyczność
zależna od przeciwciał (ADCC) i
aktywacja dopełniacza
• Przeciwciała należą do klasy IgG i IgM
• Przykłady chorób: choroba hemolityczna
noworodków, odczyny potransfuzyjne,
anemie hemolityczne, małopłytkowości
Trzy typy
autoimmunologicznych
niedokrwistości
hemolitycznych
Wywołane przez:
• Autoprzeciwciała „ciepłe” reagujące z
antygenem w 37°C często przeciw
antygenom układu Rhesus
• Autoprzeciwciała „zimne” (większość)
reagujące z antygenem tylko poniżej 37°C
należą do klasy IgM i silnie wiążą C. Czynne
przeciw układowi Ii (antygen grupowy krwi)
• Przeciwciała indukowane reakcjami
alergicznymi na leki
Cechy nadwrażliwości
typu III
• Reakcja typu III jest wynikiem odkładania
się kompleksów immunologicznych (IC) w
tkankach
• Kompleksów indukuje proces zapalny
• Stymulacja granulocytów i makrofagów
indukuje uwalniania cytokin prozapalnych
(TNF-alfa, IL-1, IL-6)
• Interakcje IC z bazofilami i płytkami krwi
(przez receptory Fc) prowadzą do
uwalniania amin naczynioruchowych
• Przykłady chorób: kłębuszkowe zapalenia
nerek, płuco rolnika, liszaj układowy,
choroba posurowicza
Kompleksy immunologiczne
(IC)
(1)
• Powstają gdy przeciwciało styka się z
antygenem
• Są usuwane przez układ fagocytów
jednojądrzastych
• Mogą tworzyć się zarówno w krwiobiegu
jak i miejscowo
• Dopełniacz ułatwia rozerwanie więzi Ag-
Ab i utrzymuje kompleksy
immunologiczne w stanie płynnym
Kompleksy immunologiczne
(IC)
(2)
• Erytrocyty Naczelnych mają receptor dla
C3b i transportują kompleksy zawierające C
do śledziony dla ich eliminacji
• Niedobory C powodują powstawanie dużych
nierozpuszczalnych IC odkładających się w
tkankach
• Antygeny kationowe mające ładunek
elektryczny mają zdolność wiązania się z
tkankami (kłębuszki nerkowe)
• Czynniki zwiększające przepuszczalność
naczyń krwionośnych ułatwiają odkładanie
IC w tkankach
Nadwrażliwość typu IV
• Trzy odmiany: kontaktowa, tuberkulinowa i
ziarniniakowa
• Źródłem nacieków komórkowych w skórze
są cytokiny produkowane przez limfocyty T,
komórki Langerhansa i keratynocyty
• Utrzymywanie się antygenu prowadzi do
różnicowania się makrofagów w komórki
nabłonkowate i ich fuzji w komórki
olbrzymie
• Tworzenie ziarniniaków jest wynikiem
aktywacji makrofagów przez limfocyty T i
jest zależne od TNF
Dziękuję !