OPAKOWANIA SZKLANE

PODZIAŁ OPAKOWAŃ SZKLANYCH I

MOŻLIWOŚCI ICH ZASTOSOWANIA

Opakowania szklane można usystematyzować

według:

• typów
• rodzajów
Cechy charakterystyczne typów opakowań:
• kształt
• wymiary
• pojemność
• masa
• rodzaj i rozmiar zamknięcia np. główki butelki lub

kołnierza słoja

CHARAKTERYSTYKA PODSTAWOWYCH CECH

TYPU OPAKOWANIA SZKLANEGO

Butelka:
• do piwa
• zwrotna
• wzór nie chroniony, nie zastrzeżony
• nazwa „Europa”

a

Pojemność:
•

nominalna 500 ml

•całkowita 520 lub 7+/_ 7%
Szkło:
• brunatne
Masa:
• 320 g
Kształt i wymiary:
• według rysunku technicznego

b

cd.

Rodzaj i rozmiar zamknięcia:
• według rysunku technicznego

b

Średnica otworu wlewowego:
•według rysunku technicznego

b

Odporność na ciśnienie wewnętrzne

a

:

• 1,2 MPa
Odpornośc termiczna

a

:

• 313 K (40

o

C)

Klasa odporności szkła na wodę:

a

cechy brane pod uwagę w uzasadnionych przypadkach

b

ewentualnie numer katalogowy producenta opakowania szklanego

lub numer normy

Ze względu na formę konstrukcyjną opakowań

jednostkowych szklanych dzielimy je na:

• butelki
• słoiki
• ampułki
• fiolki
• balony (forma opakowań transportowych )

BUTELKI

W zależności od przeznaczenia butelki dzielą się

na :

• butelki do artykułów spożywczych (np. wyrobów

spirytusowych czystych i gatunkowych, do wina, piwa,

do win musujących, do wód mineralnych, napojów

gazowanych, soków, mleka oraz olejów roślinnych)

• butelki na wyroby farmaceutyczne (np. do płynów

iniekcyjnych, do krwi i jej preparatów, do surowców

zielarskich)

• butelki na wyroby perfumeryjno-kosmetyczne (np. do

perfum, wód kwiatowych oraz innych płynów)

• butelki na artykuły chemiczne (np. do płynnych

środków piorących i myjących, do środków

czyszczących, do artykułów łatwo palnych, do

artykułów biurowych, do płynów podłogowych oraz

innych artykułów chemicznych

Cechy

charakterystyczne

butelek

do

artykułów spożywczych:

• wykonane są ze szkła bezbarwnego, półbiałego,

brązowego, zielonego

• mogą być na nich wykonane trwałe znaki (np.

dane dotyczące producenta, pojemności, roku
wydania)

Cechy charakterystyczne butelek na wyroby

farmaceutyczne:

• butelki zwykle o pojemności 5-500 cm

3

• butelki o różnych kształtach

Cechy charakterystyczne butelek na wyroby

perfumeryjno-kosmetyczne :

• butelki o różnych kształtach i wielkościach
• wykonane są ze szkła bezbarwnego i barwnego
Cechy charakterystyczne butelek na artykuły

chemiczne:

• posiadają stałe znaki
• dodatkowo posiadają oznakowanie symbolem „c”,

oznaczającym, że butelka przeznaczona jest
wyłącznie do produktów chemicznych

SŁOIKI

Słoiki należą do opakowań szerokootworowych.

W zależności od przeznaczenia słoiki dzielą się

na :

• słoiki do artykułów spożywczych (pakowanie

artykułów płynnych, mazistych, i stałych)

• słoiki na wyroby farmaceutyczne (pakowanie

artykułów płynnych, mazistych, i stałych)

• słoiki na wyroby kosmetyczne (pakowanie

artykułów płynnych, mazistych, i stałych)

• słoiki

na

artykuły

chemiczne

(pakowanie

artykułów płynnych, mazistych, i stałych)

Podział rodzajów słoików do artykułów

spożywczych w zależności od sposobu
zamknięcia i przeznaczenia:

• zamykane nakrywkami metalowymi np. słoje

Wecka

• Słoje z gwintem typu Twist-of

Podział typów słoików ze względu na kształt

oraz wielkości w zależności od pojemności
nominalnej, czyli umownej ilości płynu w
słoiku:

• różne wielkości i kształty

AMPUŁKI I FIOLKI

W zależności od kształtu wyróżnia się dwa typy

fiolek:

• fiolki z dnem wklęsłym
• fiolki z dnem płaskim
Cechy charakterystyczne fiolek i ampułek:
• produkowane z rurek wysokogatunkowego szkła

bezbarwnego

• szkło charakteryzuje się niskim stopniem

rozpuszczalności jego składników w wodzie

• mają zastosowanie w przemyśle farmaceutycznym

i spożywczym

• pojemność fiolek nie przekracza 0,1 dm

3

zaś

ampułek 0,2 dm

3

BALONY

Balony służą do przechowywania i transportu

produktów ciekłych przemysłu:

• spożywczego (np. W przemyśle owocowo-

warzywnym do pakowania moszczów, soków
pasteryzowanych,

przecierów

owocowych

i

warzywnych)

• chemicznego

Cechy charakterystyczne balonów:
• Wykonuje się je ze szkła o zabarwieniu

jasnozielonym, jasnoniebieskim, żółtawym

• Ich pojemność waha się 5-60 dm

3

W zależności od zamknięcia rozróżnia się

następujące typy balonów:

• z szyjką zamykaną zwykłym korkiem
• z szyjka i korkiem szklanym szlifowanym
• z szyjka do specjalnego zamknięcia

ZAMKNIĘCIA OPAKOWAŃ SZKLANYCH

W zależności od kształtu zamknięcia dzieli się

na:

• korki
• pokrywki
• nakrywki
• wieka
• kapturki
• zatyczki

W zależności od materiału, z którego są

wykonane

rozróżnia

się

następujące

zamknięcia:

• metalowe
• szklane
• ceramiczne
• z tworzyw sztucznych
• korkowe
• tekturowe

W zależności od sposobu umieszczenia

zamknięcia w opakowaniu rozróżnia się
zamknięcia:

• wciskane
• nasadzane
• nakręcane
• podwijane

W zależności od zasadniczej funkcji, jaką pełni

zamknięcie, wyróżnia się zamknięcia:

• zamykające
• zamykająco-amortyzujące
• zamykająco-dozujące

Powszechnie przyjął się następujący podział

zamknięć opakowań szklanych ze względu
na metodę zamykania:

• zamknięcia obrzeżne, (np. koronowe, aluminiowe,

do odrywania typu Alka, obrzeżno-stykowe typu
Feniks)

• zamknięcia nakrętkowe (np. Twist-of, Pano-twist,

Pilfer-prof)

• zamknięcia stykowe (np. pałąkowe, dźwigniowe,

korki, zatyczki typu Wecka

• zamknięcia

uszczelniająco-dekoracyjne

(np..

Ozdobne korki, nakładki uszczelniające na
zakorkowane butelki

Do często stosowanych rozwiązań należą

zamknięcia:

• Twist-of, tzn. otwierane przez kręcenie
• Pilfer-proof stosowane do zamykania butelek z

napojami alkoholowymi

• Pano zaopatrzone wewnątrz w uszczelkę

WYMAGANIA DOTYCZĄCE OPAKOWAŃ

SZKLANYCH

Podstawowe

wymagania

jakościowe

opakowań szklanych dotyczą ich:

• kształtu
• wymiarów
• masy
• pojemności
• formy konstrukcyjnej
• składu chemicznego masy szklanej
• jej barwy

Zakres tych wymagań dla poszczególnych

rodzajów opakowań w zależności od ich
zastosowania

określony

jest

w

odpowiednich normach przedmiotowych:

• dla opakowań do artykułów spożywczych w

PN-81/0-79700

„Opakowania

jednostkowe

szklane. Butelki do artykułów spożywczych.
Wymagania i badania” i PN-92/0-79701
„Opakowania jednostkowe szklane. Słoje do
artykułów spożywczych. Wspólne wymagania i
badania

• dla opakowań do leków w PN-76/0-79702

„ Opakowania szklane leków. Butelki i słoje.
Wymagania i badania”

• dla opakowań artykułów chemicznych w PN-

81/0-79560 „ Opakowania szklane do artykułów
chemicznych. Butelki i słoje. Wymagania i
badania”

• dla opakowań perfumeryjno-kosmetycznych w

PN-80/0-79704

„

Opakowania

szklane

perfumeryjno-kosmetyczne.Butelki

i

słoje.

Wymagania i badania”