OCENA UCIĄŻLIWOŚCI
WYSIŁKU FIZYCZNEGO
ORAZ OBCIĄŻENIA
PSYCHICZNEGO W PRACY
KSIĘGOWEJ
Marcin Matuszewski
Karol Strzelczyk
Obciążenia
Fizyczne
Czym jest obciążenie
fizyczne?
Jest to wynik pokonywania przez układ
mięśniowy działających oporów bądź sił
przyciągania ziemskiego, wykonując różne
czynności. Mogą być one dynamiczne
związane z ruchem i kolejnym przemiennym
angażowaniem określonych partii mięśni i
układu kostnego, oraz statyczne związane
z wysiłkiem jednorodnym, angażującym
w sposób stały te same partie układu
mięśniowego - kostnego
Obciążenia fizyczne na
stanowisku pracy
pracownika księgowości
Podczas wykonywanej pracy, pozycja, jaką przyjmuje
pracownik jest wynikiem koordynacji mięśniowo-
nerwowej całego organizmu. Musi on ponieść pewien
koszt energetyczny aby utrzymać ciało w określonej
pozycji. Pracownik księgowości wykonuje swój zawód
w znacznej mierze w pozycji siedzącej, przed
komputerem (8 godz./dobę)
Pozycja siedząca charakteryzuje się:
dużą stabilizacją tułowia (ograniczenie ruchów
pozornych, pozwalających utrzymać ciało w danej
pozycji),
najlepszą koordynacją ruchową kończyn,
odciążeniem kończyn dolnych, a nieraz i górnych
(oparcia przy siedziskach),
odciążenie układu krwionośnego.
Inne obciążenia fizyczne:
• obciążenie wzroku podczas pracy na
komputerze
• obciążenia statyczne kręgosłupa
• ręczne wypełnianie dokumentów
• ciągłe pisanie na klawiaturze
Oparcie siedziska powinno umożliwić
podparcie odcinków kręgosłupa:
piersiowego, lędźwiowego oraz
krzyżowego.
Dolegliwości zdrowotne, które
mogą wystąpić przy długotrwałej
pracy siedzącej i przy komputerze
• ból (głowy, pleców, karku, rąk, nadgarstków itd.),
• zapalenie ścięgien, stawów, itd.
• obrzęk, opuchlizny palców, dłoni, stawów,
• zniekształcenie kości
• mrowienie, drętwienia (ramion, nóg, itd.),
• osłabienie koordynacji ruchów,
• zmęczenie (wywołanego głównie brakiem odpowiednich
przerw),
• osłabienie mięśni (wśród programistów obserwuje się np.
zaniki mięśni nóg),
• pieczenie oczu, rozmazywanie się obrazu (jako skutek
niewłaściwych monitorów),
• rozdrażnienie.
Ocena uciążliwości
wysiłku fizycznego w
pracy księgowej
Czas pracy na stanowisku księgowej
8h = 60 minut x 8 = 480 minut bez uwzględnienia przerw.
t = 480 minut
Pozycja: Siedząca
Wydatek energetyczny w zależności od pozycji ciała
(W1)
(W1) :
0,3 kcal/min , 1,2 kJ/min
(pozycja siedząca)
Wydatek energetyczny w zależności od wykonywanej
pracy (W2) :
0,8 kcal/min, 3,1 kJ/min
(praca palców,
dłoni i przedramienia (średnia))
Wielkość całkowitego wydatku energetycznego Wc
[ kJ/8h] obliczamy jako sumę wydatków energetycznych
W3 dla wszystkich czynności w ciągu 8-godzinnej zmiany
roboczej.
Wc = W3 = (W1+W2) x t
Wc = (1,2 + 3,1) x 480 = 2064 kJ/8h
Wc =
2064 kJ/8h
• Całkowity wydatek energetyczny Wc jaki przypada na
księgową w ciągu 8 godzin wynosi 2064 kJ.
Otrzymany wynik mieści się w przedziale 1260 – 3350 kJ/8h
(tab. 4), co można określić jako mały wydatek
energetyczny, zawierający się w przedziale punktowym 1
– 25.
• Ocena stopnia obciążenia statycznego:
Punkty: 1- 10
Pozycja ciała przy pracy: siedząca nie wymuszona
(większość prac biurowych)
• Liczba powtórzeń ruchów stereotypowych na zmianę
roboczą : ponad 1600
• Wywierana siła : do 100 Niutonów
• Stopień uciążliwości:
- Słownie: duży
- Punktowo: 61-100
Składnik
wysiłku
Ocena
punktowa
słowna
Wydatek
energetyczn
y 2064 kJ/8h
10
Mały
Obciążenia
statyczne
5
Powtarzalno
ść ruchów
100
duży
Suma pkt.:
115
Wysiłek
średni
OBCIĄŻENIE PSYCHICZNE
Czym jest obciążenie
psychiczne?
Na obciążenia psychiczne składają się
wszystkie zewnętrzne i wewnętrzne obciążenia
w systemie pracy działających na człowieka.
Obciążenie psychiczne można podzielić na
dwie składowe: wysiłek psychiczny,
związany z pracą oraz monotonie która może
tej pracy towarzyszyć . Monotonia może być
czynnikiem niezmiernie uciążliwym,
spowodowana jest zwykle niezmienną
sytuacją.
W celu określenia wysiłku
psychicznego, proces pracy dzieli
się na trzy etapy
• Uzyskiwanie informacji
• Podejmowanie decyzji
• Wykonywanie podjętej decyzji
Obciążenie psychiczne
księgowych
• Konieczność ciągłego zbierania i
przetwarzania informacji
• Wymagana odpowiedzialność i
terminowość
• Monotonia pracy i środowiska pracy
• Hałas mogący przeszkadzać w
skupieniu
• Brak kontaktów z innymi pracownikami
Jak zapobiegać obciążeniom
psychicznym?
• dobre wygłuszenie biura
zabezpieczające przed hałasem z
zewnątrz
• robienie przerw podczas wykonywanych
czynności
• wykonywanie ćwiczeń relaksacyjnych
• słuchanie relaksacyjnej muzyki
• zwiększenie kontaktu z innymi
pracownikami
OCENA OBCIĄŻENIA
PSYCHICZNEGO
Ocena obciążenia psychicznego
została przeprowadzona na
podstawie tabel zamieszczonych w
załączniku Z4.
Wszelkie tabele uzupełniono po
uprzedniej konsultacji z księgową
której stanowisko pracy jest przez
nas badane.
Obciążenie informacjami
Obciążenie monotonią
Całkowite obciążenie psychiczne
KONIEC