Minimalne wymagania

dotyczące maszyn.

Normy zharmonizowane

Elementy sterownicze.

Maszyna powinna być wyposażona w środki

do wysyłania sygnałów, które podają
informacje dotyczące bezpieczeństwa.

Powinny umożliwiać użytkowanie ich w

sposób bezpieczny i powinny być łatwo
identyfikowalne po przez związane z nimi
oznakowanie na elementach
sterowniczych lub obok elementu
sterowniczego.

Elementy sterownicze.

Sygnały aktywne – do sygnalizacji

zagrożenia lub konieczności podjęcia
odpowiednich działań przez operatora.

Sygnały pasywne – do ostrzegania przed

stałym ryzykiem i do przekazywania
informacji dotyczącej np. dróg
ewakuacyjnych lub elementu
sterowniczego stopu awaryjnego.

Elementy sterownicze.

Elementy sterownicze.

Sygnały wizualne.
- umieszczone w polu widzenia

człowieka;

- odpowiednia jaskrawość i

kontrastowa barwa

Elementy sterownicze.

Pole widzenia:
- umieszczenie sygnałów i źródeł światła

dobrane tak, aby możliwe było
dostrzeganie ich działania ze wszystkich
miejsc, z których powinny być widoczne;

- sygnały aktywne dotyczące

bezpieczeństwa umieszczone tak aby
były widoczne przez operatorów i osoby
narażone, pod jak najszerszym kątem;

Elementy sterownicze.

Pole widzenia:
- panele wyświetlaczy widoczne w

niewielkim kącie powinny być
odpowiednio usytuowane;

- sygnały pasywne wizualne takie jak znaki

bezpieczeństwa i oznakowania
umieszczone tak aby osoby widziały te
sygnały bez konieczności przemieszczania
się w sposób zwiększający ryzyko.

Elementy sterownicze.

Sygnały akustyczne:
- wszystkie sygnały powinny ostrzegać

przed występującym zagrożeniem i
powinny sygnalizować początek i
trwanie sytuacji zagrożenia. Gdy
operator sprawuje nadzór nad
maszyną i może interweniować, sygnał
powinien trwać dopóki operator nie
zadziała.

Elementy sterownicze.

Sygnały dotykowe.
Powinny umożliwiać rozpoznanie i

rozróżnienie elementów
sterujących różnorodnymi
funkcjami maszyny, uwzględniając
chropowatość powierzchni, obrys
powierzchni, kształt przestrzenny i
ich wzajemne położenie.

Elementy sterownicze.

Kodowanie informacji – przekazywanie

usystematyzowanych
charakterystycznych sygnałów
wyrażonych za pomocą znanego zbioru
sygnałów.

Kodowanie sygnałów wizualnych –

odcieniem, kontrastem, symbolem,
częstotliwością, położeniem, kształtem.

Elementy sterownicze.

Kodowanie sygnałów akustycznych –

częstotliwością.

Kodowanie sygnałów dotykowych –

położeniem, kształtem, strukturą.

Elementy sterownicze.

Symbole graficzne określające

działanie elementów
sterowniczych.

Elementy sterownicze.

Umiejscowienie.
- poza strefami niebezpiecznymi;
- takie aby ich działanie nie wywołało

dodatkowego ryzyka;

- takie aby operator mógł rozpoznać, że

skutek końcowy został osiągnięty;

- Aby ruch elementu sterowniczego był

spójny ze skutkiem końcowym;

- takie aby uniknąć zwierciadlanego

symetrycznego rozmieszczenia tablic.

Elementy sterownicze.

Umiejscowienie.
O ile jest to możliwe należy nie dopuścić

do przypadkowego operowania

elementami sterowniczymi, które

mogłyby powadzić do stanu zagrożenia.

Należy stosować następujące

rozwiązania konstrukcyjne:
- umieszczać we wgłębieniach lub

osłonić element sterowniczy,

Elementy sterownicze.

Umiejscowienie.
Należy stosować następujące rozwiązania

konstrukcyjne:
- zwiększenie siły potrzebnej do zadziałania

elementu sterowniczego,
- stosować system z blokadą;
- umieszczenie elementu sterowniczego w

takim miejscu gdzie jest mało prawdopodobne,

że będzie przypadkowo uaktywniony;

Elementy sterownicze.

Umiejscowienie.
Należy stosować następujące

rozwiązania konstrukcyjne:
- zastosowanie zestawu elementów

sterowniczych wymagających działań

sekwencyjnych;
- zastosowanie systemu oburęcznego;
- zastosowanie urządzenia

zezwalającego.

Elementy sterownicze.

Współzależność między działaniem

zastosowanym do elementu
sterowniczego i skutkiem końcowym
powinna być oczywista dla
przewidywanego użytkowania
maszyny. Współzależność ta opiera się
na zakwalifikowaniu działań jak i
skutków końcowych do jednej z
dwóch grup.

Niezamierzone

uruchomienie.

Jakiekolwiek uruchomienie, które jest

spowodowane:

- sygnałem start, który jest rezultatem

uszkodzenia w systemie sterowania lub
oddziaływań zewnętrznych na ten system;

- sygnałem start, wywołanym przez

omyłkowe zadziałanie na element
sterowniczy uruchomienia lub inne części
maszyny;

Niezamierzone

uruchomienie.

- przywróceniem zasilania po jego

przerwaniu;

- oddziaływaniem zewnętrznym/

wewnętrznym na części maszyny
(siła ciężkości, wiatr, samozapłon
silnika spalinowego itp..)

Niezamierzone

uruchomienie.

Maszyna powinna być wyposażona w

urządzenia do odłączania i rozpraszania

energii, zwłaszcza ze względu na ważniejsze

prace związane z utrzymaniem ruchu.

Jeżeli nie jest możliwe odłączenie od źródła

energii i rozproszenie tej energii nie jest

stosowane (np. w przypadku częstych

krótkotrwałych ingerencji w strefach

zagrożenia) powinny być stosowane inne

środki zapobiegające niezamierzonemu

uruchomieniu.

Niezamierzone

uruchomienie.

Urządzenia do odłączania od źródeł energii

powinny:

- zapewnić niezawodne odłączenie;
- mieć odpowiednie mechaniczne połączenie

pomiędzy elementami sterowniczymi i
elementami odłączającymi;

- zapewnić wyraźną i jednoznaczną

identyfikację stanu urządzenia do
odłączenia.

Niezamierzone

uruchomienie.

Urządzenia do zamykania na klucz.
Urządzenia odłączające powinny

umożliwiać ich zamykanie na klucz
lub zabezpieczania w inny sposób
w położeniu odłącznym.

Niezamierzone

uruchomienie.

Urządzenia do rozpraszania lub

powstrzymania zakumulowanej energii.

Muszą być stosowane jeżeli energia

może powodować wzrost zagrożenia.

Niezbędne procedury dotyczące

rozpraszania lub powstrzymania
energii powinny być opisane w
instrukcji obsługi.

Niezamierzone

uruchomienie.

Elementy mechaniczne.
Jeżeli elementy mechaniczne mogą stanowić

zagrożenie:

- przez swój ciężar i usytuowanie,
- lub wyniku oddziaływania na nie obciążenia

siłami sprężystymi,

To należy zapewnić możliwość sprowadzenia ich

do najniższego stanu energetycznego stosując

zwykłe elementy sterownicze albo urządzenia

specjalne przeznaczone do tego celu.

Niezamierzone

uruchomienie.

Sprawdzenie.
Maszyna oraz urządzenie do

odłączania i rozproszenia energii
powinny być tak zaprojektowane,
dobrane i rozmieszczone, żeby
można było w sposób niezawodny
sprawdzić skuteczność odłączenia
i rozproszenia energii.

Niezamierzone

uruchomienie.

Przykłady prac wymagających obecności

osób w strefach zagrożenia:

sprawdzanie, ustawienia/regulacje,

ręczne podawanie/odbieranie, wymiana
narzędzi, smarowanie, czyszczenie,
wycofanie z eksploatacji, drobne prace
konserwacyjno – naprawcze,
diagnostyka, badanie, prace przy
obwodach energetycznych.

Sygnały

niebezpieczeństwa.

Wizualny sygnał niebezpieczeństwa.
Powinien zapewnić, że każda osoba

znajdująca się w obszarze postrzegania jest
w stanie dostrzec, rozróżnić i zareagować
na sygnał zgodnie z oczekiwaniami.

Powinien być: wyraźny w każdych warunkach

oświetleniowych, odróżnialny od
oświetlenia ogólnego i innych sygnałów
oraz mieć przypisane konkretne znaczenie.

Sygnały

niebezpieczeństwa.

Sygnały dźwiękowe..

Awaryjne zatrzymanie.

zapobiega wystąpieniu lub zmniejszeniu

istniejącego zagrożenia osób oraz
przeciwdziała uszkodzeniu maszyny
lub utracie wyników wykonywanej
pracy;

jest przeznaczony do inicjowania

pojedynczym zadziałaniem człowieka,
jeśli normalna funkcja zatrzymania jest
niewystarczająca.

Awaryjne zatrzymanie.

Element sterowniczy powinien być

zaprojektowany z myślą o łatwym
użyciu przez operatora. Rodzaje
elementów zatrzymania
awaryjnego: przyciski grzybkowe,
druty, linki, barierki, uchwyty

Awaryjne zatrzymanie.

Element sterowniczy powinien być

czerwony, a tło pozostające poza
elementem powinno mieć barwę żółtą.

Wymagania dotyczące drutów i linek –

w razie przerwania lub rozłączenia
drutu lub linki powinien zostać
automatycznie wygenerowany sygnał
zatrzymania awaryjnego.

Awaryjne zatrzymanie.

Awaryjne zatrzymanie.