Odwzorowania i układy
współrzędnych.
Odwzorowanie kartograficzne: jest to przekształcenie obszaru kulistego
na obraz płaski.
Przyjęcie danego odwzorowania kartograficznego powierzchni Ziemi
sprowadza
się do dwóch zasadniczych zadań:
1.utworzenia obrazu siatki geograficznej (południków i równoleżników) na
płaszczyźnie map czyli wyrysowanie tzw. siatki kartograficznej, na którą
następnie nanosi się treść map
2.wyprowadzenia wzorów matematycznych do przeliczenia
współrzędnych
geograficznych punktów geodezyjnych, znajdujących się na fizycznej
powierzchni Ziemi, na współrzędne prostokątne płaskie w danym
odwzorowaniu.
Odwzorowanie Gaussa-Krügera
Jest to odwzorowanie równokątne, walcowe
poprzeczne, przy czym południk środkowy
obszaru odwzorowuje się wiernie.
Odwzorowanie quasi stereograficzne
Jest to odwzorowanie płaszczyznowe skośne, przy czym
płaszczyzna rzutów jest płaszczyzną sieczną, tzn. przecina
glob ziemski na pewnej głębokości.Jest to tzw. układ „1965”.
W strefach 1-4, zastosowano odwzorowanie quasi-
stereograficzne, w strefie 5, stosowane jest odwzorowanie
Gaussa-Krugera.
Układ „2000"
W układzie tym teren Polski podzielony jest na pasy
trzystopniowe i zastosowano południków osiowe 15°, 18°, 21" i
24°.
Przy wyliczaniu współrzędnych płaskich zastosowano
współczynnik skali w południku osiowym m = 0,999923. Układ
ten przeznaczony jest do prowadzenia prac geodezyjnych
przedstawianych na mapach wielkoskalowych oraz na mapie
zasadniczej. Obraz równika jest linią prostą o równaniu x = O, a
obrazy południków osiowych są liniami prostymi o równaniach:
y = 5500 000 m - dla południka Lo = 15°,
y = 6500 000 m - dla południka Lo = 18°,
y = 7500 000 m - dla południka Lo = 21",
y = 8500 000 m - dla południka Lo = 24°.
Układ „1992"
W układzie tym zastosowano dla całej Polski jeden pas
szerokości 10° długości geograficznej. Południkiem
środkowym jest południk długości Lo = 19° (dł. wsch.). Przy
wyliczaniu współrzędnych płaskich zastosowano
współczynnik skali w południku osiowym m = 0,9993.
Początkiem układu jest punkt przecięcia się południka
osiowego z równikiem. Przy obliczaniu współrzędnych
ostatecznych od współrzędnej x odejmuje się 5300 000 m, a
do współrzędnej y dodaje się 500 000 m. W układzie tym
występują bardzo duże zniekształcenia długościowe (od -70
cm/km na południku osiowym do +90 cm/km na obrzeżach
strefy).