Rodzaje olejów
smarowych
Podział olejów
smarowych
Oleje
smarowe
Natural
ne
Syntetycz
ne
Zwykłe
Ulepsza
ne
Destylowa
ne
Oleje
rafinowan
e
Typu
HD
Emulsyjne
Jednofazowe
Wysokoalkalicz
ne
Dyspersyjne
Węglowodoro
we
Niewęglowodor
owe
Dwuestro
we
Poliestro
we
Oleje naturalne
Oleje smarowe zwykłe -
definicje
• Oleje smarowe zwykłe, to takie które nie
zawierają żadnych dodatków polepszających ich
właściwości eksploatacyjne.
• Oleje smarowe (zwykłe) rafinowane są
oczyszczone
z niepożądanych składników i są bardziej odporne
na starzenie od olejów destylowanych
• Oleje smarowe (zwykłe) destylowane –
uzyskiwane są w wyniku destylacji zachowawczej
ropy naftowej. Charakteryzują się dużą skłonnością
do utleniania oraz dużą zawartością składników
niepożądanych np. asfalty, żywice i parafiny. Mają
zastosowanie w temperaturach otoczenia i olej
smarowy jest ciągle odnawiany. Cecha dodatnia-
większa smarność od olejów rafinowanych.
Oleje smarowe ulepszane -
definicje
•Oleje ulepszane
( inhibitowane) są to oleje
rafinowane, zawierające
specjalne dodatki (inhibitory) w
postaci związków chemicznych,
których zadaniem jest
polepszenie poszczególnych
własności oleju.
Oleje smarowe ulepszane -
właściwości
W zależności od dodatków wprowadzonych
do oleju uzyskuje się :
1. Polepszenie smarności oleju,
2. Zwiększenie lepkości oraz wskaźnika
lepkości oleju,
3. Obniżenie temperatury krzepnięcia
oleju,
4. Utrzymywanie w czystości powierzchni
smarowanych,
5. Zwiększoną odporność na utlenianie,
Oleje smarowe ulepszane
– c.d.
6. Zmniejszone oddziaływanie korozyjne oleju,
7. Mniejsze spienianie się oleju,
8. Zapewnienie smarowania przy dużych
naciskach powierzchniowych,
9. Naturalizację kwasów powstających przy
spalaniu paliw zawierających siarkę
Jeżeli wprowadzone do oleju dodatki polepszają
równocześnie kilka właściwości oleju, to
noszą nazwę dodatków wielofunkcyjnych
Oleje smarowe ulepszane
– c.d.
Oleje smarowe typu HD stosowane są
w ciężkich warunkach pracy.
Oleje te spełniają następujące zadania:
1.
Zapobiegają powstawaniu i osadzaniu
się w silniku szlamu olejowego,
2.
Zapobiegają tworzeniu się osadów na
tłoku, w strefie pierścieni tłokowych
i pod denkiem tłoka,
Oleje smarowe ulepszane typu HD –
c.d.
3. Przeciwdziałają powstawaniu kwasowych
produktów spalania paliw zawierających
siarkę i ty samym redukują właściwości
korozyjne oleju i związane z tym zużycie
pierścieni tłokowych, tulei cylindrowych
oraz łożysk,
4. Przedłużają okres pracy oleju w silniku,
dzięki zwiększeniu jego odporności na
starzenie
( utlenianie).
Oleje smarowe ulepszane
wysokoalkaliczne
• Oleje smarowe wysokoalkaliczne charakteryzują
się ogólną liczbą zasadową rzędu kilkudziesięciu
mg KOH/g i są zaliczane do olejów
o specjalnych własnościach.
• W zależności od struktury i składu chemicznego,
rozróżniamy następujące typy wysokoalkalicznych,
silnikowych olejów cylindrycznych:
1.Oleje emulsyjne,
2.Oleje dyspersyjne,
3.Oleje jednofazowe
Oleje smarowe ulepszane
wysokoalkaliczne – c.d.
• Oleje emulsyjne – nierozpuszczalne
w oleju dodatki alkaliczne wprowadza się
w roztworze wodnym tworzącym z olejem
emulsję. Oleje są nieprzejrzyste o kolorze
mlecznym,
• Oleje dyspersyjne –dodatki alkaliczne są silnie
rozdrobnione w stanie stałym lub
galaretowatym. Oleje są mętne i
nieprzejrzyste,
• Oleje jednofazowe – dodatki alkaliczne są
całkowicie rozpuszczone. Oleje są przejrzyste
i mają ciemne zabarwienie.
Oleje syntetyczne
Oleje syntetyczne
• Oleje syntetyczne mają zastosowanie
w turbinach gazowych typu lekkiego.
• Oleje syntetyczne węglowodorowe
uzyskuje się przez uwodornienie
pozostałości ropnych, smoły węglowej,oraz
oleje otrzymywane metodą Bergiusa przez
uwodornienie węgla. Uzyskany produkt
nazywamy syntetyczną ropą. Oleje
węglowodorowe są bardziej odporne na
starzenie niż oleje naturalne,ale mniej niż
niewęglowodorowe.
Oleje syntetyczne – c.d.
•Wśród olejów syntetycznych
niewęglowodorowych w turbinach gazowych
znalazły zastosowanie oleje dwuestrowe i
poliestrowe.
Zalety olejów dwuestrowych:
1. odporność na utlenianie w temperaturze rzędu
175 do 230ºC.
2. Znakomite właściwości smarne przy stosowaniu
prędkości rzędu 350 m/s (dla olejów mineralnych
prędkość rzędu 125 d0 150 powoduje uszkodzenie
powierzchni trących).
3. Oporność termiczna wynosi 290 do 315ºC
Oleje syntetyczne – c.d.
Zalety olejów poliestrowych:
1. Połączenie olejów dwuestrowych z olejami
poliestrowymi pozwala na uzyskanie prędkości
rzędu 500 m/s,
2. Odporność termiczna ( temperatura, które
przekroczenie powoduje pojawienie się
w oleju koksu w formie płytek) wynosi 340 do
370ºC
3. Wysoka odporność na utlenianie.
Wada olejów syntetycznych – wysoki koszt
Porównanie różnych
olejów smarowych dla
turbin gazowych
Oleje
mineralne
Oleje
syntetyczne
Dla turbin
parowych
ATF
dwuestro
we
poliestro
we
Koszt
względny
1
2
5
9
Temperat
ura pracy
[ºC]
90
135
175
200
Względna
odpornoś
ć na
utlenianie
1
4
8
11