Zagrożenia Radiologiczne

Zakład Medycyny Ratunkowej

AM Warszawa

Przyczyny skażeń

• wypadki w zakładach

przemysłowych

i służbie zdrowia

• wypadki w transporcie

• ataki terrorystyczne

Rodzaje promieniowania

• Promieniowanie

elektromagnetyczne

• Promieniowanie korpuskularne

Mechanizm działania

• faza fizyczna

• faza fizyko-chemiczna

• faza chemiczna

• faza biologiczna

LET

LET - linear energy transfer -

zdolność promieniowania do
jonizacji ośrodka

• Niskie LET - promieniowanie X i γ
• Wysokie LET- cząstki alfa, protony

Dawki promieniowania

Rodzaj

promieniowania

Dawki

małe

średnie

wysokie

Niskie LET

<0,2 Gy

(<0,05 mGy/min)

0,2-2,0 Gy

>2,0 Gy

(>0,05 Gy/min)

Wysokie LET

<0,05 Gy

(0,05 mGy/min)

0,05 – 05 Gy

> 0,5 Gy

Organizacja akcji

ratowniczej

Akcja ratownicza przebiega

identycznie

jak w przypadku skażeń

chemicznych

Ostry zespół popromienny

• zespół szpiku kostnego

• zespół żołądkowo jelitowy

• zespół ośrodkowego układu

nerwowego

• zespół skórny

Przebieg choroby

• okres prodromalny (zwiastunowy)
• okres latencji
• okres ostrej choroby
• okres powrotu do zdrowia lub

śmierć

Zespół szpiku kostnego

Objawy:
• znużenie, bezsenność
• osłabienie, apatia
• ból głowy, nudności, wymioty
• po trzech dniach następuje

poprawa stanu

Objawy c.d.

• limfocytopenia, leukopenia,

trombocytopenia

• spadek odporności
• krwotoki spowodowe zaburzeniami

układu krzepnięcia

• spadek liczby erytrocytów

Leczenie

• zapewnienie warunków

chroniących przed zakażeniem

• antybiotykoterapia
• przetaczanie preparatów krwi
• przeszczep szpiku

Zespół żołądkowo jelitowy

Objawy:
• 1 - 2 Gy po 2 h niewielkie nudności

i wymioty, miernie nasilone bóle
głowy

• 2 - 4 Gy po 2 h nasilone wymioty,

bóle głowy o większym natężeniu

• po 1 – 3 h wzrost temperatury ciała

Objawy c.d.

• 4 - 6 Gy po 1 h wymioty u

wszystkich chorych po 1-2 godzin
gorączka, u 10% chorych biegunka,
brak apetytu, po 6 h obrzęk
ślinianek

• 6 - 8 Gy po 30 min wymioty, po 1-3

godzinach biegunka, silne bóle
głowy, gorączka

• powyżej 8 Gy po 10 min wymioty
• w ciągu 1 h biegunka
• po1 h wysoka gorączka
• po 1-2 h silne bóle głowy z

zaburzeniami świadomości

Po 24 - 48 godzinach rozpoczyna

się okres latencji, który trwa od 2

– 7 dni

Objawy ostrej fazy

choroby

• zapalenie błony śluzowej jamy

ustnej, gardła, przełyku

• wzdęcia jelit, niedrożność
• krwiste biegunki
• zaburzenia wodno-elektrolitowe
• powikłania infekcyjne
• niewydolność wielonarządowa MOF

• prawidłowe nawodnienie i odżywianie

chorych

• antagoniści receptora 5-HT 3 np. Zofran
• leczenie przeciwbólowe, NLPZ, Mf
• antybiotykoterapia o szerokim zakresie,

suplementacja elektrolitów,
mikroelementów i witamin

• wymiatacze wolnych rodników

Zespół ośrodkowego

układu nerwowego

• dawka promieniowania > 20 Gy
• zaburzenia świadomości
• we wszystkich przypadkach

dochodzi do zgonu w ciągu 24-48
godzin.

Zespół skórny.

Objawy:
• wczesne zaczerwienienie,
• pieczenie , swędzenie
• ból
• czas powstania objawów waha się

w granicach od kilku godzin do
kilkunastu minut po napromieniowaniu
i zależy od wielkości wchłoniętej dawki

Leczenie

• przeciwbólowe
• przeciwzapalne (leki stosowane

miejscowo)

• antagoniści receptorów

histaminowych

• antybiotyki
• glikokortykosterydy

Pytania?