Rozpoznanie skażeń promieniotwórczych i

chemicznych

Marcin Smolski II G

Skażenie promieniotwórcze

to znaczny wzrost aktywności

promieniotwórczej przedmiotów, organizmów żywych,
budynków i wielkich obszarów na skutek:

- Niewłaściwego składowania materiałów radioaktywnych
- Wycieku promieniotwórczego
- Emisji radioaktywnych gazów
- W rezultacie opadania substancji promieniotwórczych z

obłoku wybuchu jądrowego.

Skażenie powstałe w wyniku opadania substancji promieniotwórczych
z pierwotnego źródła, nazywane jest

pierwotnym

, zaś skażenie

powstałe w wyniku przebywania na terenie skażonym nazywane jest

wtórnym

.

Wykrywanie skażeń

promieniotwórczych

•

Metoda chemiczna

– oparta na zmianie zabarwienia

substancji chemicznych pod wpływem promieniowania

• Metoda fotograficzna

– oparta na zjawisku

zaczerniania kliszy fotograficznej pod wpływem
napromieniowania

• Metoda luminescencyjna

– wykorzystuje świecenie

określonych substancji pod wpływem napromieniowania

•

Metoda jonizacyjna

– wykorzystująca jonizację

substancji napromieniowanych

Na skażonym obszarze nie ma środków do życia. Skażona
żywność nie nadaje się do spożycia. Nie jest możliwe
uzdatnienie wody ani żywności w warunkach domowych.
Wszelkie zboża i rośliny uprawne giną bądź wchłaniają
substancje promieniotwórcze same stając się źródłem
napromieniowania. Ludzi, zwierzęta gospodarskie oraz
żywność szczelnie opakowaną z terenów mniej skażonych
poddaje się dezaktywacji i przewozi poza obszar skażony.

Rentgenoradiometr

- urządzenie przeznaczone do

wykrywania skażeń różnych powierzchni ciałami
beta-promieniotwórczymi i pomiaru mocy dawki
promieniowania gamma. Wykorzystuje metodę
luminescencyjną.

Skażenie chemiczne

– zanieczyszczenie

powietrza, wody, gleby, ciała ludzkiego,
przedmiotów itp. substancjami szkodliwymi dla ludzi
na skutek katastrofy, procesów przemysłowych,
rolniczych, transportowych lub celowych działań
poprzez użycie bojowych środków trujących.

Najczęstsze przyczyny uwolnień niebezpiecznych środków
chemicznych:

• Awarie i katastrofy w obiektach przemysłowych
• Wypadki cystern
• Rozszczelnienia rurociągów przemysłowych
• Katastrofy morskich tankowców
• Rzadziej poprzez użycie BST (bojowych środków trujących)

Bojowy środek trujący

Toksyczny związek chemiczny, którego właściwości

umożliwiają militarne zastosowanie. BST stanowią
podstawowy skłądnik broni chemicznej. Celem
BST jest najczęściej skażenie atmosfery, terenu,
pojazdów i infrastruktury wojskowej.

Symbol broni
chemicznej

Wykrywanie skażeń chemicznych
ma na celu wskazanie użytego
BST i stopnia skażenia. Stężenie
określa siłę działania środka
trującego na organizm. Mierzy się
je w gramach na metr sześcienny
bądź miligramach na litr.

PChR-54M

– przyrząd rozpoznania

chemicznego, służący do wykrywania
skażeń chemicznych. Składa się z:
- rurki wskaźnikowej
- pompki kolektorowej
- nasadki na pompkę
- łopatki do pobierania próbek
- przebijaka do rurek
- filtrów przeciwdymnych i ochronnych
- papierki wskaźnikowe do wykrycia
ciekłych środków trujących

Zachowanie podczas skażenia chemicznego

– należy jak

najszybciej opuścić teren kierując się prostopadle do
kierunku wiatru. Chronić drogi oddechowe, wykonać filtr z
dostępnych materiałów np. zwilżona w wodzie chustka,
szalik, ręcznik itp.

Po przebywaniu w strefie skażonej należy jak najszybciej
zmienić ubranie na czyste, przemyć oczy, nos i usta dużą
ilością wody, wziąć prysznic.