CHOROBY ZAPALNE

CHOROBY ZAPALNE

UKŁADU

UKŁADU

ODDECHOWEGO

ODDECHOWEGO

Dr n. med. Krzysztof

Dr n. med. Krzysztof

Gutkowski

Gutkowski

OSTRE ZAPALENIE

OSTRE ZAPALENIE

OSKRZELI

OSKRZELI

OSTRE ZAPLENIE OSKRZELI

OSTRE ZAPLENIE OSKRZELI

•

Etiologia

Etiologia

•

Wirusy i mikoplazmy, będące najczęściej

Wirusy i mikoplazmy, będące najczęściej

przyczyną banalnego przeziębienia. U dzieci są

przyczyną banalnego przeziębienia. U dzieci są

to najczęściej wirusy: adenowirusy, Coxsackie,

to najczęściej wirusy: adenowirusy, Coxsackie,

ECHO. U dorosłych myksowirusy ( grypa i

ECHO. U dorosłych myksowirusy ( grypa i

paragrypa) oraz mikoplazmy.

paragrypa) oraz mikoplazmy.

•

W przebiegu innych chorób np. krztusiec, odra,

W przebiegu innych chorób np. krztusiec, odra,

bruceloza

bruceloza

•

Grzyby np. plaśniawkowe zapalenie oskrzeli

Grzyby np. plaśniawkowe zapalenie oskrzeli

•

Substancje drażniące np. gazy, pyły

Substancje drażniące np. gazy, pyły

•

Patogeneza

Patogeneza

•

Postacie- nieżytowa, włóknikowo-ropna,

Postacie- nieżytowa, włóknikowo-ropna,

krwotoczno-zmartwiająca, wrzodziejąca. Istotą

krwotoczno-zmartwiająca, wrzodziejąca. Istotą

jest uszkodzenie nabłonka pokrywającego

jest uszkodzenie nabłonka pokrywającego

drzewo oskrzelowe

drzewo oskrzelowe

OSTRE ZAPLENIE OSKRZELI

OSTRE ZAPLENIE OSKRZELI

•

Obraz kliniczny:

Obraz kliniczny:

•

Objawy ostrego zapalenia oskrzeli:

Objawy ostrego zapalenia oskrzeli:

- pobudzenie kaszlowe lub bóle za mostkiem

- pobudzenie kaszlowe lub bóle za mostkiem

podczas kaszlu

podczas kaszlu

- ciągnąca się skąpa wydzielina ( ropna przy

- ciągnąca się skąpa wydzielina ( ropna przy

nadkarzeniu bakteryjnym)

nadkarzeniu bakteryjnym)

- gorączka, bóle głowy, mogą wystąpić bóle

- gorączka, bóle głowy, mogą wystąpić bóle

kończyn i innych mięśni

kończyn i innych mięśni

- w badaniach laboratoryjnych stwierdza się

- w badaniach laboratoryjnych stwierdza się

leukopenię lub nieznaczną leukocytozę i nieco

leukopenię lub nieznaczną leukocytozę i nieco

przyspieszone OB.

przyspieszone OB.

•

Objawy zwykłego przeziębienia:

Objawy zwykłego przeziębienia:

- nieżyt nosa, kichanie, piekące bóle gardła

- nieżyt nosa, kichanie, piekące bóle gardła

OSTRE ZAPLENIE OSKRZELI

OSTRE ZAPLENIE OSKRZELI

•

Powikłania wirusowego zapalenia oskrzeli:

Powikłania wirusowego zapalenia oskrzeli:

•

Odoskrzelowe zapalenie płuc

Odoskrzelowe zapalenie płuc

•

Wtórne bakteryjne zakażenie oskrzeli

Wtórne bakteryjne zakażenie oskrzeli

( Haemofilus influenzae, pneumokoki,

( Haemofilus influenzae, pneumokoki,

gronkowce itd.)

gronkowce itd.)

•

Rzadko poważne pod względem

Rzadko poważne pod względem

rokowniczym zapalenie oskrzelików –

rokowniczym zapalenie oskrzelików –

obejmuje oskrzela poniżej średnicy 1 mm

obejmuje oskrzela poniżej średnicy 1 mm

z zagrożeniem ich zatkania.

z zagrożeniem ich zatkania.

•

Uwaga- toksyczne zapalenie oskrzelików

Uwaga- toksyczne zapalenie oskrzelików

może rozwinąć się również po oddychaniu

może rozwinąć się również po oddychaniu

gazami drażniącymi

gazami drażniącymi

.

.

OSTRE ZAPLENIE OSKRZELI

OSTRE ZAPLENIE OSKRZELI

•

Leczenie

Leczenie

•

Leki wykrztuśne

Leki wykrztuśne

A – rozrzedzające wydzielinę- np. Ambroxol

A – rozrzedzające wydzielinę- np. Ambroxol

B – mukolityczne – powodują upłynnienie

B – mukolityczne – powodują upłynnienie

wydzieliny oskrzelowej przez niszczenie

wydzieliny oskrzelowej przez niszczenie

mostków dwusiarczkowych np. N-

mostków dwusiarczkowych np. N-

acetylocysteina

acetylocysteina

•

Leki przeciwkaszlowe – tylko w męczącym kaszlu

Leki przeciwkaszlowe – tylko w męczącym kaszlu

np. Kodeina

np. Kodeina

•

Okłady na klatkę piersiową lub maści

Okłady na klatkę piersiową lub maści

rozgrzewające

rozgrzewające

•

Antybiotyki – w zapaleniu oskrzeli o ciężkim

Antybiotyki – w zapaleniu oskrzeli o ciężkim

przebiegu, w razie zagrożenia odoskrzelowym

przebiegu, w razie zagrożenia odoskrzelowym

zapaleniem płuc

zapaleniem płuc

•

Inhalacje

Inhalacje

PRZEWLEKŁE ZAPALENIE

PRZEWLEKŁE ZAPALENIE

OSKRZELI

OSKRZELI

PRZEWLEKŁE ZAPLENIE OSKRZELI

PRZEWLEKŁE ZAPLENIE OSKRZELI

= POCHP

= POCHP

•

Definicja (WHO)

Definicja (WHO)

– rozpoznaje się

– rozpoznaje się

gdy u chorego w dwóch po sobie

gdy u chorego w dwóch po sobie

następujących latach wystąpił co

następujących latach wystąpił co

najmniej przez 3 miesiące w roku

najmniej przez 3 miesiące w roku

kaszel produktywny ( z

kaszel produktywny ( z

odksztuszaniem.

odksztuszaniem.

•

Częstość

Częstość

– jest to najczęstrza

– jest to najczęstrza

przewlekła choroba płuc

przewlekła choroba płuc

PRZEWLEKŁE ZAPLENIE OSKRZELI

PRZEWLEKŁE ZAPLENIE OSKRZELI

•

Etiologia

Etiologia

•

Czynniki zewnątrzpochodne

Czynniki zewnątrzpochodne

•

Palenie papierosów – 90%

Palenie papierosów – 90%

wszystkich chorych na POCHP

wszystkich chorych na POCHP

•

Zanieczyszczenie powietrza, SO

Zanieczyszczenie powietrza, SO

2

2

,

,

kurz, wilgotny klimat,

kurz, wilgotny klimat,

•

Zespół zapalenia zatok i oskrzeli

Zespół zapalenia zatok i oskrzeli

•

Czynniki wewnątrzpochodne

Czynniki wewnątrzpochodne

•

Zespół niedoboru przeciwciał np.

Zespół niedoboru przeciwciał np.

IgA

IgA

•

Niedobór inhibitorów

Niedobór inhibitorów





1-proteazy

1-proteazy

•

Pierwotna dyskineza rzęsek

Pierwotna dyskineza rzęsek

PRZEWLEKŁE ZAPLENIE OSKRZELI

PRZEWLEKŁE ZAPLENIE OSKRZELI

•

Patogeneza

Patogeneza

– początkowo dochodzi do

– początkowo dochodzi do

niewydolności nabłonka rzęskowego a

niewydolności nabłonka rzęskowego a

następnie do jego zniszczenia.

następnie do jego zniszczenia.

•

Zwiększa się wydzielanie gęstego śluzu

Zwiększa się wydzielanie gęstego śluzu

przez duże oskrzela, przerost

przez duże oskrzela, przerost

gruczołów śluzowych, nacieki z

gruczołów śluzowych, nacieki z

limfocytów i plazmocytów. Po okresie

limfocytów i plazmocytów. Po okresie

początkowego przerostu dochodzi do

początkowego przerostu dochodzi do

zaniku błony śluzowej oskrzeli. Ściana

zaniku błony śluzowej oskrzeli. Ściana

oskrzeli ulega zwiotczeniu i zapada się

oskrzeli ulega zwiotczeniu i zapada się

przy forsownym wydechu.

przy forsownym wydechu.

PRZEWLEKŁE ZAPLENIE OSKRZELI

PRZEWLEKŁE ZAPLENIE OSKRZELI

•

Przebieg kliniczny

Przebieg kliniczny

•

Choroba rozwija się w 3 etapach.

Choroba rozwija się w 3 etapach.

1.

1.

Przewlekłe proste zapalenie oskrzeli

Przewlekłe proste zapalenie oskrzeli

2.

2.

Przewlekłe zaporowe zapalenie

Przewlekłe zaporowe zapalenie

oskrzeli

oskrzeli

3.

3.

Późne powikłania

Późne powikłania

PRZEWLEKŁE ZAPLENIE OSKRZELI

PRZEWLEKŁE ZAPLENIE OSKRZELI

•

Przebieg kliniczny

Przebieg kliniczny

1.

1.

Przewlekłe proste zapalenie oskrzeli –

Przewlekłe proste zapalenie oskrzeli –

jest to przewlekłe zapalenie oskrzeli z

jest to przewlekłe zapalenie oskrzeli z

kaszlem i odksztuszaniem

kaszlem i odksztuszaniem

(odwracalne). Występuje poranne

(odwracalne). Występuje poranne

odksztuszanie wydzieliny. Jeśli

odksztuszanie wydzieliny. Jeśli

dochodzi do nadkażenia bakteryjnego

dochodzi do nadkażenia bakteryjnego

wydzielina jest ropna. Jeśli wydzielina

wydzielina jest ropna. Jeśli wydzielina

ma gnilny zapach należy wziąć pod

ma gnilny zapach należy wziąć pod

uwagę możliwość zapalenia płuca lub

uwagę możliwość zapalenia płuca lub

tworzenie się ropnia płuca.

tworzenie się ropnia płuca.

PRZEWLEKŁE ZAPLENIE OSKRZELI

PRZEWLEKŁE ZAPLENIE OSKRZELI

•

Przebieg kliniczny

Przebieg kliniczny

•

2. Przewlekłe zaporowa zapalenie

2. Przewlekłe zaporowa zapalenie

oskrzeli przebiega z dusznością

oskrzeli przebiega z dusznością

wysiłkową i zmniejszeniem

wysiłkową i zmniejszeniem

wydolności.

wydolności.

•

3. Powikłania późne – rozedma z

3. Powikłania późne – rozedma z

zatkaniem, niewydolność oddechowa,

zatkaniem, niewydolność oddechowa,

serce płucne. Dolegliwości nasilają

serce płucne. Dolegliwości nasilają

się jesienią i zimą.

się jesienią i zimą.

PRZEWLEKŁE ZAPLENIE OSKRZELI

PRZEWLEKŁE ZAPLENIE OSKRZELI

•

Powikłania

Powikłania

– może wystąpić

– może wystąpić

odoskrzelowe zapalenie płuc, ropne

odoskrzelowe zapalenie płuc, ropne

zapalenie oskrzeli, ropień płuca, wtórne

zapalenie oskrzeli, ropień płuca, wtórne

rozstrzenie oskrzeli.

rozstrzenie oskrzeli.

•

Drobnoustroje wykrywane w czasie

Drobnoustroje wykrywane w czasie

zaostrzeń :

zaostrzeń :

–

–

bakterie (Haemofilus influenzae),

bakterie (Haemofilus influenzae),

pneumokoki, gronkowce, pałeczka ropy

pneumokoki, gronkowce, pałeczka ropy

błękitnej,

błękitnej,

–

–

wirusy grypy, rinowirusy

wirusy grypy, rinowirusy

–

–

mikoplazmy

mikoplazmy

PRZEWLEKŁE ZAPLENIE OSKRZELI

PRZEWLEKŁE ZAPLENIE OSKRZELI

•

Leczenie

Leczenie

– konsekwentne, długotrwałe

– konsekwentne, długotrwałe

•

Eliminacja toksyn – papierosy

Eliminacja toksyn – papierosy

•

Leczenie istniejących ognisk zapalenia

Leczenie istniejących ognisk zapalenia

•

W razie zaostrzenia leczenie

W razie zaostrzenia leczenie

szerokospektralnym antybiotykiem

szerokospektralnym antybiotykiem

•

Leki: mukolityczne, inhalacje z użyciem

Leki: mukolityczne, inhalacje z użyciem





2

2

sympatykomimetykiem, oklepywanie

sympatykomimetykiem, oklepywanie

klatki piersiowej w celu pobudzenia

klatki piersiowej w celu pobudzenia

wyksztuszania, gimnastyka dróg

wyksztuszania, gimnastyka dróg

oddechowych, szczepienia p/ko

oddechowych, szczepienia p/ko

dwoinkom zapalenia płuc i wirusom

dwoinkom zapalenia płuc i wirusom

grypy

grypy

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ