UKŁAD
TRAWIENY
FIZJOLOGIA
CZŁOWIEKA
BUDOWA UKŁADU
TRAWIENNEGO
•
Układ
trawienny.
ROLA:
•
Dostarczenie organizmowi
materiału do budowy i
odnowy własnych tkanek
oraz substancji
energetycznych służących
do podtrzymania wszelkich
procesów życiowych.
SCHEMAT BUDOWY UKŁADU
POKARMOWEGO
ODŻYWIANIE TO:
•
przyjmowanie pokarmów,
•
trawienie pokarmów,
•
wchłanianie składników
pokarmowych i wody,
•
przyswajanie składników
pokarmowych.
UKŁAD TRAWIENNY:
Substancje doprowadzane w
postaci pokarmu:
•
WĘGLOWODANY,
•
TŁUSZCZE,
•
BIAŁKA,
•
WITAMINY,
•
SOLE MINERALNE,
•
WODA.
Rola substancji
pokarmowych:
•
Węglowodany i tłuszcze-
źródło energii,
•
Białka-źródło
aminokwasów- materiału
niezbędnego do budowy
tkanek i narządów,
Rola substancji
pokarmowych:
Przy nadmiarze pokarmu
białkowego lub przy braku
węglowodanów i tłuszczów
aminokwasy ulegają
dezaminacji i mogą być
zużyte do celów
energetycznych!
TRAWIENIE
•
Zespół procesów zachodzących
w przewodzie pokarmowym ,
którym zostaje poddany
pokarm pobierany przez
człowieka z otoczenia w
postaci pierwotnej nie
pozwalającej na bezpośrednie
wykorzystanie go przez ustrój.
Trawienie składa się z:
•Procesów
mechanicznych
(żucie,
połykanie, ruchy
robaczkowe przełyku,
ruchy żołądka i jelit,
oddawanie stolca).
Trawienie składa się z:
• Procesów chemicznych
polegających na przekształcaniu
dużych cząstek złożonych
substancji organicznych na związki
proste mogące przenikać przez
błony komórkowe i które organizm
może użyć do budowy własnych
tkanek oraz podtrzymania
procesów życiowych związanych z
wydatkowaniem energii.
PRZYJMOWANIE
POKARMÓW:
•
Kontrolę nad
przyjmowaniem pokarmów
tj. nad ilością wprowadzonej
do organizmu energii mają
OŚRODKI
POKARMOWE W
PODWZGÓRZU.
OŚRODKI
POKARMOWE
•
OŚRODEK GŁODU
wyzwala
mechanizm poszukiwania,
zdobywania i przyjmowania
pokarmów,
•
OŚRODEK SYTOŚCI
hamuje
apetyt.
LEPTYNA
•
to hormon białkowy
wydzielany przez komórki
tkanki tłuszczowej działa jak
czynnik sytości – wpływa na
pobudliwość ośrodków
pokarmowych.
NEUROPEPTYD Y
•
( NPY) pobudza
,, OŚRODEK GŁODU,,
i może być
uważany za ,, czynnik
głodu,,
Trawienie pokarmu w
jamie ustnej:
•
Pokarmy o stałej
konsystencji
wprowadzone do jamy
ustnej są rozdrabniane i
mieszane ze śliną w
procesie żucia.
ŻUCIE:
•
Polega na mechanicznym
rozdrabnianiu pokarmu,
mieszaniu go ze śliną i
formowaniu kęsa
pokarmowego który
następnie zostaje połknięty
.
ŻUCIE:
•
Jest wynikiem skurczu mięśni
szkieletowych, powodujących
naprzemienne otwieranie i
zamykanie szczęk, połączone z
niewielkimi ruchami żuchwy ku
przodowi, do tyłu i boku.
Fazy ,,cyklu żucia’’:
•
przygotowawcza,
•
zetknięcie szczęk z kęsem
pokarmowym,
•
miażdżenie pokarmu,
•
zetknięcie zębów obu szczęk,
•
rozcieranie pokarmu między
szczękami.
•
końcowe centralne zamknięcie szczęk.
ŻUCIE
•
Jest regulowane odruchowo,
ośrodek integracyjny
znajduje się w pniu mózgu.
•
Receptory znajdują się w
mięśniach i błonie śluzowej
jamy ustnej.
ŚLINA
•
Wydziela się na drodze odruchu
bezwarunkowego w wyniku zetknięcia
się pokarmu z powierzchnią błony
śluzowej jamy ustnej.
•
Wydziela się na drodze odruchu
warunkowego ( nabytego) w odpowiedzi
na sam widok i zapach pokarmu.
ŚLINA
W ilości 1,5 L\ dobę, pH 7,O jest
wydzielana do jamy ustnej przez
trzy
parzyste gruczoły
unerwiane wydzielniczo
przez włókna przywspółczulne.
Są to:
•
Ślinianka podżuchwowa,
•
Ślinianka przyuszna,
•
Ślinianka podjęzykowa.
ŚLINA
•Ślinianki podżuchwowe
(wydziela ok.60% śliny) w tym najwięcej
śliny surowiczo-śluzowej,
•Ślinianki przyuszne
(wydzielają26%śliny) w tym w
mniejszych ilościach ślinę surowiczą,
•Ślinianki podjęzykowe
(wytwarzają
ok.5%) w tym najmniej śliny śluzowej.
ŚLINA
•
Surowicza
zawiera enzym
trawiący wielocukry –
ALPHA AMYLAZĘ ŚLINOWĄ.
•
Śluzowa
zawiera MUCYNY –
GLIKOPROTEIDY ułatwiające
połykanie uformowanego kęsa.
skład śliny:
Inne składniki
•
Wapń,
•
Magnez,
•
fosfor
SKŁADNIKI
STĘŻENIE
woda
994mL
Pok.suchy
6-7g/L
białko
3000mg/L
mucyna
2000mg/L
mocznik
100mg/L
Kw, mocz.
20mg/L
Cholest.
70mg/L
Sub.nieorg 2800mg/L
sód
600mg/L
potas
400mg/L
chlor
600mg/L
POŁYKANIE dzieli się na
trzy fazy:
•Ustno–gardłowa
( dowolna ), polega na
przesunięciu kęsa z jamy
ustnej do gardła, w czym
uczestniczą mięśnie języka i
policzków.
POŁYKANIE dzieli się na
trzy fazy:
•Gardłowo-przełykowa
(odruchowa): mięsień zwieracz
górny gardła początkowo rozkurcza
się, przepuszczając kęs a
następnie kurczy się i rozpoczyna
falę perystaltyczną przesuwającą
kęs wzdłuż gardła i przełyku.
POŁYKANIE dzieli się na
trzy fazy:
•Przełykowo -żołądkowa
( odruchowa):
kęs przesuwany przez
falę perystaltyczną zbliża
się do jamy żołądka.
Połykanie kęsa pokarmowego
(wg. Vandera)
POŁYKANIE
BUDOWA ŻOŁĄDKA
•
ŻOŁĄDEK
FUNKCJE ŻOŁĄDKA:
•
Gromadzenie i
przechowywanie
pokarmów,
•
Trawienie pokarmów,
•
Wyjaławianie pokarmów.
Trawienie pokarmów w
żołądku:
•
Pokarmy wypełniające część środkową
żołądka, niestykająca się z błoną
śluzową, są początkowo trawione przez
ALPHA AMYLAZĘ ŚLINOWĄ.
•
Właściwe trawienie pokarmów
rozpoczyna się po zmieszaniu
pokarmów z
sokiem żołądkowym.
żołądek
:
SOK ŻOŁĄDKOWY
Jest mieszaniną 3 wydzielin
wytwarzanych oddzielnie przez różne
komórki gruczołowe błony śluzowej:
• kom. okładzinowe
- HCL, H2O, czynnik
wiążący wit. B12,
• kom. główne
– pepsynogen,
• kom. dodatkowe (odźwiernikowe)
– śluz.
Trawienie pokarmów w
żołądku:
• Sok żołądkowy
jest wydzielany
przez gruczoły błony śluzowej
żołądka w ilości ok. 3L/ dobę,
•
pH ok. 1,0,
• Sok żołądkowy
zawiera: kwas
solny, enzymy trawienne, śluz, sole
mineralne i wodę.
Trawienie pokarmów w
żołądku:
•Kwas solny
(HCL) powstaje w
kanalikach wewnątrz
KOMÓREK
OKŁADZINOWYCH
-gruczołów
błony śluzowej pod wpływem
histaminy działającej na
receptory H2.
Trawienie pokarmów w
żołądku:
• W komórkach głównych
gruczołów błony
śluzowej żołądka znajdują się w
ziarnistości zawierające
PEPSYNOGEN
(nieczynny enzym proteolityczny).
Wydzielony do światła gruczołów błony
śluzowej zmienia się pod wpływem
kwasu solnego w aktywny enzym –
PEPSYNĘ.
PEPSYNOGEN
Wydziela się stale w
niewielkich ilościach
w warunkach
podstawowych.
PEPSYNOGEN
Wydzielanie nasilone
powoduje
: głód, miejscowe
pobudzanie żołądka
wywołane rozciąganiem
ścian, zakwaszenie błony
śluzowej, hormony jelitowe.
Trawienie pokarmów w
żołądku:
•
Pepsyna rozkłada
duże cząsteczki
białek na mniejsze
cząsteczki
polipeptydów.
WARSTWA
GRUCZOŁOWA
ŻOŁĄDKA ZAWIERA:
*
gruczoły wpustowe
-
część wpustowa żołądka,
*
gruczoły właściwe-
(główne,okładzinowe,
szyjkowe,niezróżnicowane)- dno i
trzon,
*
gruczoły odźwiernikowe-
odźwiernik
Motoryka żołądka:
Rodzaje aktywności błony
śluzowej żołądka:
• Nasilenie i osłabienie napięcia
mięśniówki żołądka występujące
naprzemiennie z czym wiążą się
wahania RR w jamie żołądka,
• Skurcze perystaltyczne-
rozpoczynające
się w części wpustowej i przesuwające
się wzdłuż ścian żołądka aż do
odźwiernika.
Wypełnianie żołądka
Pompa odźwiernikowa
•
Powtarzające się w ciągu kilku
godzin trawienia w żołądku cofanie
się treści stałej do jamy żołądka
powodujące jej mieszanie,
rozdrabnianie i stopniową zamianę
na treść płynną-
wyciskanie treści
płynnej do dwunastnicy i cofanie
się do żołądka treści stałej.
BER-podstawowy rytm
biologiczny:
•
Regularne występowanie skurczów
perystaltycznych wyzwalane jest
przez rozrusznik utworzony przez
komórki mięśniowe gładkie
warstwy podłużnej błony
mięśniowej żołądka w okolicy
krzywizny większej.
BER-podstawowy rytm
biologiczny:
•
W komórkach rozrusznika regularnie i
spontanicznie występuje stan czynny,
który rozprzestrzenia się na całą
błonę mięśniową.
•
Pokarmy płynne szybko przechodzą
przez żołądek, węglowodany
pozostają w żołądku kilka godzin,
białka –dłużej a tłuszcze- najdłużej.
Działanie pompy
odźwiernikowej.
Kontrola motoryki żołądka:
•Nerw błędny (n.X) i
gastryna-
nasila skurcze i
pobudza perystaltykę.
•Nerwy współczulne i
sekretyna-
zwalniają
perystaltykę.
Kontrola motoryki żołądka:
•
Rozciągnięcie dwunastnicy przez
pokarm, zawartość kwasów
tłuszczowych, częściowo strawionych
białek i węglowodanów w pokarmie,
sekretyna i cholecystokinina powstające
w dwunastnicy oraz wysokie RR
osmotyczne treści dostającej się do
dwunastnicy
to czynniki hamujące na
drodze odruchowej i humoralnej
perystaltykę żołądka
.
W regulacji wydzielania
żołądkowego wyróżniamy
trzy fazy:
•
Faza psychiczna –
nerwowa-głodowa,
•
Faza żołądkowa,
•
Faza jelitowa.
Faza psychiczna
wydzielania:
•
Wydzielanie odbywa się na zasadzie
odruchu warunkowego(nabytego)- na
bodźce uwarunkowane spożywaniem
pokarmu oraz odruchu bezwarunkowego
(wrodzonego)- zapach, smak pokarmu.
•
Na zakończeniach nerwu błędnego wydziela
się acetylocholina- pobudza komórki
okładzinowe i główne do wydzielania HCL i
enzymów oraz w mechanizmie humoralnym
wydziela się gastryna i histamina.
Faza żołądkowa wydzielania
Rozpoczyna się, gdy pokarm
znajdzie się w żołądku i może
trwać kilka godzin. Pozostaje pod
kontrolą wielu czynników:
acetylocholina uwalniana z
zakończeń nerwu błędnego, sploty
nerwowe śródścienne reagujące na
rozciąganie ścian żołądka,
histamina, gastryna.
Jelito- schemat budowy
•
Jelito
grube
Faza jelitowa wydzielania
•
Bodźce powstają w dwunastnicy
gdzie dostaje się pokarm nie
nasiąknięty kwasem - w przypadku
pokarmu kwaśnego wydzielanie
żołądkowe zmniejsza się. Powoduje
to sekretyna - antagonista gastryny.
•
Silnie hamuje wydzielanie pokarm
tłuszczowy nadchodzący do
dwunastnicy.
Jelito cienkie- motoryka
•
Przemieszanie miazgi
pokarmowej z sokami
trawiennymi i zetknięcie
strawionego pokarmu z
powierzchnią chłonną jelita.
•
Przesuwanie z odpowiednią
szybkością miazgi pokarmowej
w kierunku odbytu.
Jelito cienkie- motoryka
Czynniki pobudzające błonę
mięśniową:
•
Mechaniczne podrażnienie – rozciąganie
przez pokarm,
•
Podrażnienie chemiczne błony śluzowej
przez soki trawienne i substancje
pokarmowe (słabe kwasy, ługi, sole,
mydła- wzmagają, silne kwasy-
zwalniają i hamują ruchy jelit.
Jelito cienkie- motoryka
• Czynniki pobudzające błonę
mięśniową cd.:
•
Bodźce nerwowe nadchodzące do jelit
drogą n. błędnego( pobudza ruchy jelit i
zwiększa napięcie błony mięśniowej) i
n.współczulnego
(drażnienie
nerwów
trzewnych zwalnia ruchy jelitowe i
zmniejsza napięcie ich ściany.
Trzy rodzaje ruchów jelit:
•Ruchy wahadłowe
(okresowe
zmiany napięcia,
•Ruchy robaczkowe
(perystaltyczne),
•Ruchy rozdzielcze
(segmentacyjne, odcinkowe)
Ruchy wahadłowe
•
Polegają na rytmicznym
wydłużaniu się i kurczeniu lub
skręcaniu odcinka jelita
wskutek przesuwania się
(2,5cm/s) łagodnej fali skurczu
wzdłuż jelita na krótkim
odcinku 10-20 razy na minutę.
Ruch robaczkowy
•
W miejscu położonym za masą
pokarmową, następuje skurcz bł.
mięśniowej podłużnej wywołujący
skrócenie i rozszerzenie danego odcinka
jelita. Natychmiast po tym skurczu w
odcinku przed masą pokarmową
następuje skurcz bł. mięśniowej
okrężnej który wyciska treść w kierunku
odbytu.
Ruchy rozdzielcze
•
Polegają na silnych skurczach
błony mięśniowej okrężnej w
różnych odcinkach jelita przy
biernym rozluźnieniu błony
podłużnej. Następnie skurczone
odcinki ulegają rozluźnieniu a
skurcze pojawiają się w innych
miejscach.
Trawienie chemiczne w
jelicie cienkim
•W trawieniu treści jelita
cienkiego biorą udział:
•
Sok jelitowy,
•
Sok trzustkowy,
•
żółć
Sok jelitowy
•
Ma odczyn zasadowy,
•
Wydziela się w ilości ok. 3-6 L/dobę,
•
Zawiera śluz chroniący błonę śluzową
dwunastnicy przed działaniem kwaśnej
treści żołądkowej,
•
Wydziela się pod wpływem
mechanicznego podrażnienia błony
śluzowej przez przesuwającą się treść
jelitową i pośrednio przez pobudzające
działanie hormonów żołądkowo-jelitowych.
Sok jelitowy zawiera:
• Aminopeptydazy
rozkładające peptydy
do aminokwasów,
• Enzymy rozkładające kwasy
nukleinowe
do pentozy, zasad purynowych i
pirymidynowych oraz kwasu fosforowego,
• Enzymy rozkładające wielocukry
i
dwucukry do jednocukrów,
• Lipaza hydrolizująca tłuszcze
obojętne do
kwasów tłuszczowych i glicerolu.
Sok trzustkowy
•
Dostaje się do dwunastnicy przez
przewód trzustkowy i bańkę
wątrobowo-trzustkową,
•
Wydziela się ok.2L/dobę,
•
pH: 7.1-8.4 –zasadowy,
•
Jest bogaty w wodorowęglany.
Sok trzustkowy zawiera:
•
Trypsynogen i
chymotrypsynogen
nieaktywne
enzymy >
enterokinaza
(wydzielana przez błonę śluzową
dwunastnicy)>
trypsyna i
chymotrypsyna
–trawią białka do
aminokwasów.
Sok trzustkowy zawiera:
•Rybonukleazę i
deoksyrybonukleazę
– enzymy
trawiące kw. rybonukleinowy i
deoksyrybonukleinowy,
•Amylazę i diastazę
-
rozkładające
wielocukry do dwucukrów,
•Lipazę
– rozkładającą tłuszcze do kw.
tłuszczowych i glicerolu.
Sok trzustkowy
jest
bogaty w
wodorowęglany i dlatego
pod jego wpływem kwaśna
treść żołądka dostająca się
do dwunastnicy zostaje
szybko zobojętniona!
Kontrola
wydzielania
soku
trzustkowego:
Trzustka wydziela sok
pod wpływem
impulsów nerwowych i
czynników
humoralnych.
Fazy wydzielania soku
trzustkowego:
• Głowowa
(droga odruchowa gdy
pokarm znajduje się w jamie
ustnej- n.wydzielniczy to
n. błędny),
• Żołądkowa
(cholecystokinina-
pobudza kom. trzustki do
wydzielania),
• Jelitowa
(sekretyna)
Udział żółci w
trawieniu:
•
Żółć jest wytwarzana przez
komórki wątrobowe i
wydzielana do światła
kanalików.
•
Kanaliki łączą się w
przewody wątrobowe.
Udział żółci w
trawieniu:
•
Żółć jest złocistym płynem, o
odczynie lekko alkalicznym (pH
7,8-8,6) – produkowanym
nieustannie w ilości ok.0,5-
11L/dobę.
•
Pęcherzyk żółciowy może zagęścić
żółć 5-10 krotnie tj. do
ok.50ml.
Schemat budowy dróg
żółciowych
Skład żółci:
•
sole kwasów żółciowych,
•
bilirubina,
•
cholesterol,
•
kwasy tłuszczowe,
•
lecytyna.
Sole kwasów
żółciowych:
To:
cholowy
i
chenodezoksycholowy.
Są one wydzielane w połączeniu z
glicyną i turyną
jako
glikocholan
sodu i
taurocholan
potasu w
stosunku 3 do1.
Sole kwasów
żółciowych:
•
Około 90-95%kwasów
żółciowych ulega w jelicie
grubym reabsorpcji i powraca
przez naczynia układu
wrotnego do wątroby.
•
Barwnikiem żółci jest
bilirubina.
Kontrola wydzielania żółci:
• Sekretyna
– zwiększa wydzielanie
żółci,
• Cholecystokinina
–powoduje
równoczesne obkurczanie
pęcherzyka żółciowego i
rozluźnienie zwieracza bańki co
powoduje wyciśnięcie żółci do
dwunastnicy.
Rola
żółci
w procesach trawienia
•
Aktywowanie enzymów
trzustkowych, przede wszystkim
lipazy,
•
Emulgowanie tłuszczów – kwasy
żółciowe zmniejszają napięcie
powierzchniowe tłuszczów, wskutek
czego rozbijają się one na drobne
kuleczki, co ułatwia działanie lipazy,
Rola
żółci
w procesach trawienia
•
Rozpuszczanie kwasów
tłuszczowych,
•
Wzmaganie perystaltyki jelit.
Najważniejsze zadanie to:
udział w trawieniu
tłuszczów!
Schemat budowy jelita
grubego
Rola jelita grubego
•
Woda zawarta w treści jelita jest zwrotnie
wchłaniana,
•
Wchłaniane są : elektrolity, witaminy, sole
mineralne,
•
Niestrawione pokarmy są w nim czasowo
magazynowane i formowany jest kał,
•
Drobnoustroje stale się mnożą,
wytwarzając związki niezbędne (witaminy),
jak i toksyczne (tyraminę, amoniak)
Jelito grube
Gruczoły błony śluzowej
jelita grubego nie
wytwarzają enzymów
trawiennych.
Jedyną ich wydzieliną jest
śluz!
Treść jelita cienkiego
przedostaje się do
jelita ślepego w momencie
otwierania się zastawki krętniczo -
kątniczej.
Zastawka otwiera się gdy
przechodzi przez nią fala
perystaltyczna
(odruch żołądkowo-krętniczy) w
czasie opróżniania żołądka.
Motoryka jelita grubego:
•
Błona mięśniowa jelita grubego wykazuje
okresowe zmiany napięcia, skurcze
odcinkowe i skurcze perystaltyczne.
•
2-3 razy na dobę, na skutek rozciągnięcia
się jelita przez treść dochodzi do silnych
skurczów perystaltycznych-ruchów
masowych, które pojawiają się w
pierwszej godzinie po spożyciu pokarmów
na drodze odruchu żołądkowo-
okrężniczego.
Jelito grube:
kał- skład:
•
Woda i chlesterol,
•
nie strawione i nie dające się strawić resztki
pokarmów,
•
barwniki pochodzące z nie strawionego
pokarmu oraz barwniki żółciowe,
•
duże ilości drobnoustrojów(E.coli),
•
Produkty fermentacji bakterii (kw.
mlekowy, octowy, alkohol, CO2, indol,
skatol)
•
Sole mineralne Na, K, Ca, Mg, Fe.
defekacja
•
Rozpoczyna się parciem na
stolec wywołanym przez
rozciągnięcie ścian odbytnicy
masami kałowymi.
•
Do wydalania kału przyczynia
się tłocznia brzuszna tj. wzrost
RR w jamie brzusznej.
defekacja
Ośrodki nerwowe, kierujące
odruchem defekacji, mieszczą się
w w odcinku krzyżowym rdzenia
kręgowego.
Zniszczenie tego ośrodka prowadzi
do rozluźnienia mięśni zwieraczy
odbytu i nie trzymania kału.
UKŁAD TRAWIENNY
BUDOWA WĄTROBY
•
Wątroba
ŻOŁĄDEK:
•
Żołądek - gaster sive ventriculus.
Stanowi poszerzoną część
przewodu pokarmowego między
przełykiem a dwunastnicą. Spełnia
dwa zadania :
1.Stanowi zbiornik
pokarmu 2. Jest narządem
wydzielniczym wytwarzającym
kwas solny i enzymy.
Pod wpływem
tych enzymów pokarm zostaje
zmieniony na płynną miazgę.
ŻOŁĄDEK
•
W żołądku wyróżniamy:
wpust
(cardia) stanowiący połączenie
z częścią brzuszna przełyku.
•
Dno
( fundus)-zaokrąglona,
obszerna część żołądka
położona na lewo i ku górze od
wpustu
ŻOŁĄDEK
•
W żołądku rozróżnia się dwie
ściany- przednią i tylną. Ściany
te łączą się ze sobą u góry
wzdłuż tzw.
krzywizny
mniejszej
i u dołu wzdłuż
krzywizny większej
W górnej
części krzywizny mniejszej
żołądek łączy się z przełykiem.
ŻOŁĄDEK
•
Ujście żołądka do dwunastnicy
nazywa się
odźwiernikiem
(pylorus). Odźwiernik zaopatrzony
jest w gruby pierścień błony
mięśniowej okrężnej, tworzący
mięsień zwieracz odźwiernika ,
którego skurcz oddziela światło
żołądka od dalszej części przewodu
pokarmowego.
ŻOŁĄDEK
•
Żołądek cd
•
Część żołądka sąsiadująca z
odźwiernikiem nosi nazwę części
odźwiernikowej. Pomiędzy częścią
odźwiernikową a dnem znajduje
się trzon żołądka ( corpus
ventriculi).
ŚCIANA ŻOŁĄDKA
•
Ściana żołądka składa się z
czterech warstw:
•
1/. Błona surowicza
•
2/. Błona mięśniowa
•
3/. Tkanka podśluzowa
•
4/. Błona śluzowa.
BUDOWA ŚCIANY
ŻOŁĄDKA
•
Ad 1-
(surowicza)
jest częścią
otrzewnej, która pokrywa cały
żołądek z wyjątkiem wąskiego
paska wzdłuż obu krzywizn.
•
Ad 2
-(mięśniowa)
zbudowana z
pęczków mięśni gładkich
składa się z trzech warstw.
BŁONA MIĘŚNIOWA
•
Błona mięśniowa żołądka
składa się z warstwy
zewnętrznej podłużnej,
środkowej okrężnej i
wewnętrznej skośnej
.
BUDOWA ŚCIANY
ŻOŁĄDKA
•
Ad 3
(podśluzowa)
jest dość grubą
warstwą tkanki łącznej wiotkiej,
zawierającej liczne naczynia i nerwy.
•
Ad4
(śluzowa)
stanowi wewnętrzną
warstwę żołądka. W pustym żołądku
jest błona śluzowa jest mocno
pofałdowana.
Gruczoły żołądkowe
•
Gruczoły żołądkowe właściwe
występują w wielkiej ilości ( ok. 100 na 1
mm kwadratowy) w okolicy dna i trzonu
żołądka. Są to gruczoły cewkowe proste,
zawierające dwa rodzaje komórek
nabłonkowych: komórki główne
wyścielające światło gruczołu, oraz
komórki okładzinowe.
Gruczoły żołądkowe
•
Pierwsze
(komórki główne
wyścielające)
wytwarzają
pepsynogen, drugie
(okładzinowe)
kwas solny. Pepsynogen w
obecności kwasu solnego zmienia
się w pepsynę, która jest enzymem
proteolitycznym żołądka
Gruczoły odźwiernikowe
•
Występują w części odźwiernikowej żołądka.
Są to proste lub złożone gruczoły cewkowo-
pęcherzykowe, zbudowane z komórek
nabłonka walcowatego. Wydzielają one
prawie wyłącznie śluz. Śluz ten tworzy na
powierzchni błony śluzowej warstwę grubości
ok. 1 mm, chroniąc ją przed strawieniem
przez enzymy żołądkowe oraz zmniejsza
tarcie przy przechodzeniu pokarmu.
Dziękuje za
uwagę