Mięśnie klatki piersiowej

Podział:

- mięśnie powierzchowne przyczepiające się do kośćca barku
i ramienia

- mięśnie głębokie (właściwa mięśniówka klatki piersiowej)

- przepona

Mięśnie powierzchowne klatki piersiowej

• m. piersiowy większy (pectoralis maior)

- najbardziej powierzchowny
- szeroki, trójkątny
- położony w przedniej części klatki piersiowej

• przyczepy m. piersiowego większego

• rozpoczyna się trzema częściami
- część obojczykowa - połowa przyśrodkowa obojczyka
- część mostkowo - żebrowa - powierzchnia przednia mostka
i chrząstki żeber prawdziwych
- część brzuszna - od blaszki przedniej pochewki m. prostego
brzucha (może nie być tej części)
- mięsień kończy się ścięgnem długości ok. 5 - 7cm na grzebieniu
guzka większego kości ramiennej

- powierzchnie przednia mięśnia pokrywa blaszka powierzchowna
powięzi m. piersiowego większego
- powierzchnia tylna pokryta blaszką głęboką powięzi m. piersiowego
- spoczywa na mostku i powierzchniach żeber i przestrzeni
międzyżebrowych

- dolny brzeg mięśnia ogranicza ścianę przednią jamy pachowej
- wytwarza fałd pachowy przedni

- między m. piersiowym większym a naramiennym znajduje
się bruzda ramienno-piersiowa, w której przebiega żyła
odpromieniowa
- dół podobojczykowy

• czynność

- jest to najsilniejszy mięsień który przywodzi i opuszcza ramię
- pociąga łopatkę do przodu
- przyciąga ramię do przodu i przyśrodkowo
- opuszcza podniesione ramię
- pomocnicze mięśnie podczas wdechu

• mięsień piersiowy mniejszy (pectoralis minor)

- płaski, kształtu wydłużonego trójkąta
- przykryty przez mięsień piersiowy większy

- rozpoczyna się 3 - 4 wiązkami na powierzchni zewnętrznej
końców przednich 2 lub 3 do 5 żebra kostnego
- kończy się krótkim, silnym ścięgnem na wyrostku kruczym łopatki

- przednia powierzchnia odpowiada m. piersiowemu większemu
który w całości go przykrywa
- między nimi przebiegają naczynia i nerwy
- powierzchnia tylna mięśnia spoczywa na żebrach, przestrzeniach
międzyżebrowych i dalej bocznie na mięśniu zębatym przednim
- tworzy ścianę przednią jamy pachowej

• czynność
- obniża obręcz barkową
- przesuwa obręcz barkowa do przodu
- obraca łopatkę obniżając nieco panewkę stawową

• m. podobojczykowy (subclavius)
- mały, wrzecionowaty
- rozpoczyna się silnym ścięgnem na powierzchni górnej
żebra pierwszego
- kończy się na powierzchni dolnej obojczyka przy jego
końcu barkowym
- objęty silną powięzią, która jest zrośnięta ze ścianą
żyły podobojczykowej
- czynność: pociąga obojczyk ku dołowi i do przodu,
hamuje ruchy w stawie mostkowo-obojczykowym
przy podnoszeniu ramienia poszerza światło żyły
podobojczykowej

• m. zębaty przedni (serratus anterior)
- płaski, czworokątny
- położony na bocznej ścianie klatki piersiowej
- jeden z największych mięśni ciała

- rozpoczyna się przeważnie 10 zębami od zewnętrznej
powierzchni 9 górnych żeber
- biegnie ku tyłowi, ściśle przylegając do klatki piersiowej
- kończy się na brzegu kręgowym łopatki
- tworzy ścianę przyśrodkową jamy pachowej

- część górna - najgrubsza, od 1 żebra i 2 żebra
- część środkowa - najcieńsza od 2 i 3 żebra, czasami przerwy
między włóknami ( 2 zęby od 2 żebra, dlatego łącznie 10)
- część dolna - od 4 - 9 żebra, włókna biegną silnie, zbieżnie
do góry, kończą się po stronie wewnętrznej dolnego kąta
łopatki

• czynność
- część górna pociąga bark do przodu
- pociąga bark ku dołowi (część dolna)
- przesuwa kąt dolny łopatki do przodu i bocznie
- cały mięsień przyciska łopatkę do klatki piersiowej

Mięśnie głębokie klatki piersiowej

• ruchy oddechowe

• wzmocnienie ściany klatki piersiowej

• mm. międzyżebrowe (intercostales)
- płaskie, krótkie, cienkie
- występują w dwóch warstwach

• mm. międzyżebrowe zewnętrzne
- położone w przestrzeniach międzyżebrowych od guzków
żebrowych do bocznych końców chrząstek żebrowych
- rozpoczynają się na dolnych brzegach żeber
- kończą się na górnych brzegach następnych żeber

• mm. międzyżebrowe wewnętrzne
- położone w przestrzeniach międzyżebrowych od kątów żeber
do mostka
- rozpoczynają się na dolnym brzegu żeber
- włókna biegną ku dołowi i do tyłu w kierunku kręgosłupa
- kończą się na brzegu górnym następnego żebra

• czynność
- duży przekrój fizjologiczny, duża siła
- unoszą żebra (mięśnie wdechowe)
- wewnętrzne opuszczają żebra (wydechowe)
- stabilizują ścianę klatki piersiowej (różnica ciśnień)

• m. poprzeczny klatki piersiowej (transversus thoracis)
- płaski, bardzo cienki, trójkątny, położony do tyłu od mostka
- rozpoczyna się na powierzchni tylnej wyrostka mieczykowatego
i dolnej części trzonu mostka
- kończy się 5 zębami na granicy chrząstkowo-kostnej 2 - 6 żebra

• czynność:
- działa wydechowo - zmniejsza kąt przyczepu chrząstki do mostka

Przepona

• przepona (diaphragma)
- stanowi mięśniowe odgraniczenie jamy brzusznej od jamy
klatki piersiowej
- uwypuklona kopulasto, może więc poruszać się w obie strony
między oboma jamami
- pod względem pochodzenia należy do mięśni szyi
- unerwiono przez nerw przeponowy długości ok. 25 - 30 cm
- podobnie jak serce pracuje bez przerwy przez całe życie

- kształt nerkowaty, płaska, szeroka, cienka (średnio ok. 3mm)
- środek ścięgnisty
- zależnie od przyczepu wyróżniamy części:
lędźwiowa - zawiera rozwór przełykowy i aorty
żebrowa - najszersza
mostkowa - najmniejsza

• czynność
- mięsień wdechowy, powoduje oddech brzuszny
obie kopuły obniżają się o ok. 2 cm przy spokojnym wdechu
i do ok. 4 cm przy głębokim

Mięśnie grzbietu

Powierzchowne mięśnie
grzbietu

• wyróżniamy dwie podgrupy
- mm. kolcowo - ramienne
- mm. kolcowo - żebrowe

Mięśnie kolcowo - ramienne

• m. czworoboczny (trapezius)
- płaski, szeroki, trójkątny, kształt rombu
- położony w okolicy karku i górnej części grzbietu
- rozpoczyna się na kresie karkowej górnej i guzowatości
potylicznej, na więzadle karkowym, na wyrostkach kolczystych
wszystkich kręgów piersiowych i 7 kręgu szyjnego
- kończy się na końcu barkowym obojczyka, wyrostku barkowym
i grzebieniu łopatki

• czynność
- część górna dźwiga kark ku górze
- zbliża łopatkę do kręgosłupa - część środkowa
- część górna i dolna obraca łopatkę (panewka stawowa kieruje się
ku górze)
- cały mięsień cofa barki, zbliża łopatkę do kręgosłupa i przyciska
ja do klatki piersiowej

• m. najszerszy grzbietu (latissimus dorsi)
- położony w dolnej części grzbietu i bocznej klatki piersiowej
- ma największa powierzchnię ze wszystkich mięśni
- trójkątny

- rozpoczyna się: na wyrostkach kolczystych 6 dolnych kręgów
piersiowych, pięciu lędźwiowych i na grzebieniu krzyżowym
pośrodkowym
- na tylnej trzeciej części wargi zewnętrznej grzebienia kości
biodrowej
- powierzchni zewnętrznej 9 - 12 żebra
- na dolnym kącie łopatki
- przyczepia się spłaszczonym, czworokątnym ścięgnem
do grzebienia guzka mniejszego kości ramiennej

• czynność
- opuszcza podniesione ramię
- przy ustalonych ramionach jest dźwigaczem dolnych żeber
- mięsień kaszlu

• m. równoległoboczny (rhomboideus)
- szeroki, czworokątny i cienki
- początek od dolnego odcinka więzadła karkowego,
wyrostków kolczystych 6 i 7 kręgu szyjnego i 4 górnych
kręgów piersiowych (ich wyrostków kolczystych)
- szczelina między pęczkami szyjnymi i grzbietowymi
dzieli mięsień na równoległoboczny mniejszy i większy
- stanowi drugą głębsza warstwę m. powierzchownych

• czynność
- pociąga łopatkę przyśrodkowo i ku górze
- przyciska łopatkę do klatki piersiowej

• m. dźwigacz łopatki (levator scapulae)
- wydłużony trójkąt
- na powierzchni bocznej szyi
- rozpoczyna się na wyrostkach poprzecznych 1 - 4 kręgu
szyjnego
- przyczepia się do górnego odcinka brzegu kręgowego łopatki

• czynność
- pociąga łopatkę ku górze i przyśrodkowo
- obraca łopatkę (dolny kąt kieruje przyśrodkowo)
- zgina kręgosłup szyjny ku bokowi

Mięśnie kolcowo - żebrowe

• mm. zębate tylne
- niewielkie, czworokątne, cienkie
- słabo rozwinięte, szczątkowy charakter
- m. zębaty tylny górny
- m. zębaty tylny dolny

• czynność
- górny - dźwiga żebra (mięsień wdechowy)
- dolny - opuszcza żebra, kieruje je ku bokom

Głębokie mięśnie grzbietu

• inna nazwa prostowniki grzbietu

• sięgają od miednicy do czaszki

• przebiegają w bruździe po obu stronach wyrostków kolczystych

• wyróżniamy długie i krótkie mięśnie grzbietu

Długie mięśnie grzbietu

• mięśnie kolcowo-poprzeczne
- mm. płatowate (splenii)
- położone w okolicy karku
- wyróżniamy płatowy głowy i szyi
- zginają głowę ku tyłowi, obracają twarz w te sama stronę

• mięsień krzyżowo-grzbietowy
- położony w bruździe ograniczonej przez wyrostki kolczyste
z jednej strony oraz wyrostki poprzeczne i żebra z drugiej strony
- biegnie z okolicy krzyżowej do okolicy karku
- ku górze dzieli się na:
m. biodrowo-żebrowy (iliocostalis) lędźwi, grzbietu i karku
m. najdłuższy (longissimus) lędźwi, grzbietu, karku i głowy

• czynność
- silnie zgina kręgosłup w kierunku bocznym
- pociąga głowę ku tyłowi
- przy każdym kroku mięsień ten napina się
- bierze udział w ruchach oddychania

• m. kolcowy (spinalis)
- bardzo cienki
- przylega z prawej i lewej strony bezpośrednio do wyrostków
kolczystych
- biegnie od wyrostków kolczystych kręgów niżej położonych
do wyrostków kolczystych kręgów położonych wyżej
- najlepiej rozwinięty w części piersiowej
- wyróżniamy: m. kolcowy grzbietu, karku i jako odmiana głowy

• czynność
- zgięcie kręgosłupa w kierunku bocznym (napięcie jednostronne)
- czynność obustronna wzmaga zgięcie kręgosłupa ku tyłowi

• mięśnie poprzeczno-kolcowe
- pasmo ciągnące się od miednicy do czaszki
- włókna biegną od wyrostków poprzecznych do kolczystych
- wyróżniamy m. półkolcowy (semispinalis) głowy, grzbietu i karku
stanowiący warstwę powierzchowną, zginają kręgosłup w kierunku
bocznym, obracają kręgosłup w stronę przeciwną, jeżeli działa
obustronnie prostuje głowę
- m. wielodzielny (multifidus) stanowiący warstwę środkową,
biegnie wzdłuż całego kręgosłupa - prostuje kręgosłup, działając
jednostronnie zgina ku bokowi i obraca w stronę przeciwną
- mm. skręcające kręgosłup (rotatores) tworzą najgłębszą warstwę,
biegną od kości krzyżowej do drugiego kręgu szyjnego, działają
jak m. wielodzielny

Krótkie mięśnie grzbietu

- zachowały budowę metameryczną
- są rozpięte między dwoma sąsiednimi kręgami

• mm. międzykolcowe (interspinalis)
- występują między wszystkimi kręgami w odcinku szyjnym
i lędźwiowym kręgosłupa (w piersiowym przeważnie
zanikły
- łączą sąsiednie wierzchołki wyrostków kolczystych
- posiadają stosunkowo dużą siłę

• czynność
- prostują kręgosłup szyjny i lędźwiowy

• mm. międzypoprzeczne (intertransversarii)
- zachowały się w części szyjnej i lędźwiowej kręgosłupa
- łączy na kręgach szyjnych guzki przednie wyrostków
poprzecznych (m. przednie), guzki tylne jako m. poprzeczne
tylne
- w odcinku lędźwiowym występują m. międzypoprzeczne
boczne i przyśrodkowe

• czynność
- zginają kręgosłup bocznie

• dźwigacze żeber (levatores costarum)
- płaskie, trójkątne, cienkie, małe
- przyczepiają się do wyrostków poprzecznych 7 kręgu szyjnego
i 1 - 11 kręgu piersiowego, kończą się na następnym żebrze (brevis)
- longi jeżeli mijają jedną przestrzeń międzyżebrową

• czynność
- prostują kręgosłup
- obracają i zginają bocznie

• mięśnie podpotyliczne
- w liczbie pięciu
- rozciągają się miedzy kością potyliczną a oboma górnymi
kręgami

• powięzie grzbietu
- powierzchowna powięź grzbietu
- lędźwiowopiersiowa
- karkowa

Mięśnie brzucha