Abdominal

Trauma

1

URAZY BRZUCHA

URAZY BRZUCHA

URAZY BRZUCHA

URAZY BRZUCHA

Abdominal

Trauma

2

ZAGADNIENIA

ZAGADNIENIA

ZAGADNIENIA

ZAGADNIENIA

•

Anatomia

Anatomia

•

Rodzaje urazów

Rodzaje urazów

– Tępe
– Penetrujące

•

Ocena pacjenta z urazem

Ocena pacjenta z urazem

brzucha

brzucha

•

Postępowanie w urazie brzucha

Postępowanie w urazie brzucha

Abdominal

Trauma

3

ANATOMIA

ANATOMIA

ANATOMIA

ANATOMIA

•

Trzy części

Trzy części

– Część podprzeponowa
– Część właściwa
– Przestrzeń zaotrzewnowa

 Krwawienie do tej przestrzeni nie

powoduje napięcia powłok

brzusznych

Abdominal

Trauma

4

ANATOMIA

ANATOMIA

ANATOMIA

ANATOMIA

Część podprzeponowa

Brzuch właściwy

Abdominal

Trauma

5

PRZESTRZEŃ

PRZESTRZEŃ

ZAOTRZEWNOWA

ZAOTRZEWNOWA

PRZESTRZEŃ

PRZESTRZEŃ

ZAOTRZEWNOWA

ZAOTRZEWNOWA

Abdominal

Trauma

6

RODZAJ URAZU

RODZAJ URAZU

RODZAJ URAZU

RODZAJ URAZU

•

Uraz tępy

Uraz tępy

•

Uraz

Uraz

penetrując

penetrując

y

y

Abdominal

Trauma

7

TĘPE URAZY

TĘPE URAZY

BRZUCHA

BRZUCHA

TĘPE URAZY

TĘPE URAZY

BRZUCHA

BRZUCHA

•

Śmiertelność 10-30%

Śmiertelność 10-30%

–

Współistnieją z urazami innych układów

–

Krwawienia wewnętrzne mogą być bardzo obfite

–

Tkliwość może nie występować podczas wczesnego

badania

–

Wczesne wystąpienie objawów sugeruje poważny

uraz

•

Obserwuj poszkodowanego w kierunku

Obserwuj poszkodowanego w kierunku

rozwijającego się wstrząsu

rozwijającego się wstrząsu

Abdominal

Trauma

8

URAZY TĘPE

URAZY TĘPE

POWODUJĄ

POWODUJĄ

URAZY TĘPE

URAZY TĘPE

POWODUJĄ

POWODUJĄ

•

Pęknięcie narządów miąższowych

Pęknięcie narządów miąższowych

– Krwotok

•

Pęknięcie narządów jamistych

Pęknięcie narządów jamistych

– Duże ryzyko zapalenia otrzewnej

•

Uszkodzenie więzadeł narządów, naczyń

Uszkodzenie więzadeł narządów, naczyń

krwionośnych i przyczepów krezki

krwionośnych i przyczepów krezki

•

Złamania dolnych żeber wiążą się z

Złamania dolnych żeber wiążą się z

dużym ryzykiem urazu wątroby lub

dużym ryzykiem urazu wątroby lub

śledziony

śledziony

Abdominal

Trauma

9

RANY PENETRUJĄCE

RANY PENETRUJĄCE

RANY PENETRUJĄCE

RANY PENETRUJĄCE

•

Rany postrzałowe

Rany postrzałowe

– Wysoka śmiertelność (do 15%), w wyniku

rozległych uszkodzeń tkanek wewnętrznych

•

Rany kłute

Rany kłute

– Śmiertelność 1-2%

•

Wszystkie rany penetrujące

Wszystkie rany penetrujące

brzucha powinny być zaopatrywane

brzucha powinny być zaopatrywane

w szpitalu

w szpitalu

Abdominal

Trauma

1
0

RANY PENETRUJĄCE

RANY PENETRUJĄCE

RANY PENETRUJĄCE

RANY PENETRUJĄCE

•

Przyczyny zgonów

Przyczyny zgonów

– Wstrząs hipowolemiczny
– Urazy trzewi
– Posocznica i/lub zapalenie otrzewnej są późnymi

przyczynami śmierci

•

Tor penetracji przedmiotu może nie być

Tor penetracji przedmiotu może nie być

widoczny przez ranę

widoczny przez ranę

– Rany kłute klatki piersiowej mogą penetrować do brzucha i

odwrotnie

– Rany kłute pośladków w 50% przypadków powodują urazy

wewnętrzne jamy brzusznej

Abdominal

Trauma

1
1

OCENA MIEJSCA

OCENA MIEJSCA

ZDARZENIA

ZDARZENIA

OCENA MIEJSCA

OCENA MIEJSCA

ZDARZENIA

ZDARZENIA

•

Niezwykle ważna

Niezwykle ważna

•

Dowiedz się jaki jest

Dowiedz się jaki jest

– Rodzaj urazu
– Kanał przebiegu rany
– Energia kinetyczna urazu

•

Weź pod uwagę

Weź pod uwagę

– rodzaj broni/przedmiotu
– Odległość
– Użytą siłę

Abdominal

Trauma

1
2

OCENA PACJENTA

OCENA PACJENTA

WSTĘPNE BADANIE URAZOWE

WSTĘPNE BADANIE URAZOWE

OCENA PACJENTA

OCENA PACJENTA

WSTĘPNE BADANIE URAZOWE

WSTĘPNE BADANIE URAZOWE

•

Ocena wstępna

Ocena wstępna

– ABC

•

Szybkie badanie urazowe

Szybkie badanie urazowe

– Głowa, szyja, klatka piersiowa
– Brzuch

 Szukaj ran, otarć, stłuczeń
 Oceń obronę mięśniową, bolesność,

wzdęcie

Abdominal

Trauma

1
3

OCENA PACJENTA

OCENA PACJENTA

WSTĘPNE BADANIE

WSTĘPNE BADANIE

URAZOWE

URAZOWE

OCENA PACJENTA

OCENA PACJENTA

WSTĘPNE BADANIE

WSTĘPNE BADANIE

URAZOWE

URAZOWE

•

Objawy urazu wewnętrznego zwykle rozwijają

Objawy urazu wewnętrznego zwykle rozwijają

się późno

się późno

–

Po przybyciu do szpitala

•

Ból brzucha lub obrona mięśniowa

Ból brzucha lub obrona mięśniowa

występujące na miejscu zdarzenia sugerują

występujące na miejscu zdarzenia sugerują

poważny uraz

poważny uraz

•

Poszkodowani zagrożeni są rozwojem wstrząsu

Poszkodowani zagrożeni są rozwojem wstrząsu

•

Rany penetrujące nadbrzusza mogą

Rany penetrujące nadbrzusza mogą

powodować urazy klatki piersiowej

powodować urazy klatki piersiowej

Abdominal

Trauma

1
4

POSTĘPOWANIE

POSTĘPOWANIE

POSTĘPOWANIE

POSTĘPOWANIE

•

Postępuj adekwatnie do problemów

Postępuj adekwatnie do problemów

rozpoznanych we wstępnym badaniu urazowym

rozpoznanych we wstępnym badaniu urazowym

•

100% tlen

100% tlen

•

Przy obronie mięśniowej powłok brzusznych -

Przy obronie mięśniowej powłok brzusznych -

„ładuj i jedź”

„ładuj i jedź”

•

Zaopatrz zranienia

Zaopatrz zranienia

•

Załóż dwa duże dojścia i.v. podczas drogi

Załóż dwa duże dojścia i.v. podczas drogi

–

przetaczaj 0,9% NaCl lub mleczan Ringera aby utrzymać

CTK skurczowe 90-100

Abdominal

Trauma

1
5

WYTRZEWIENIE

WYTRZEWIENIE

WYTRZEWIENIE

WYTRZEWIENIE

•

Okryj wytrzewione

Okryj wytrzewione

narządy wilgotnym

narządy wilgotnym

sterylnym

sterylnym

opatrunkiem i/lub

opatrunkiem i/lub

nieprzepuszczalnym

nieprzepuszczalnym

aby chronić przed

aby chronić przed

wysychaniem

wysychaniem

•

Nie próbuj wkładać

Nie próbuj wkładać

ich z powrotem

ich z powrotem

•

„

„

Ładuj i jedź”

Ładuj i jedź”

Abdominal

Trauma

1
6

PODSUMOWANIE

PODSUMOWANIE

PODSUMOWANIE

PODSUMOWANIE

•

Druga z głównych przyczyn śmierci z powodu

Druga z głównych przyczyn śmierci z powodu

urazów, którym można zapobiec

urazów, którym można zapobiec

•

Większość zgonów jest spowodowana

Większość zgonów jest spowodowana

opóźnieniem udzielenia kwalifikowanej opieki

opóźnieniem udzielenia kwalifikowanej opieki

•

Zwróć szczególną uwagę na mechanizm urazu

Zwróć szczególną uwagę na mechanizm urazu

•

Bądź podejrzliwy

Bądź podejrzliwy

•

Ból brzucha = zagrożenie wstrząsem

Ból brzucha = zagrożenie wstrząsem

•

Rany penetrujące brzucha lub jego tkliwość

Rany penetrujące brzucha lub jego tkliwość

oznaczają „ładuj i jedź”

oznaczają „ładuj i jedź”

Abdominal

Trauma

1
7

PYTANIA?

PYTANIA?

PYTANIA?

PYTANIA?