WĘZŁY CHŁONNE –

WĘZŁY CHŁONNE –

zmiany chorobowe

zmiany chorobowe

Układ chłonny

Układ chłonny

twarzy i jamy

twarzy i jamy

ustnej

ustnej

Węzły chłonne podbródkowe

(lymphonoduli submentales)

siekacze dolne, przedsionkowa

powierzchnia dziąseł, warga dolna,
ślinianka podjęzykowa, koniec języka,
niekiedy błona śluzowa przedniej
części dna jamy ustnej, błona
śluzowa policzka

Węzły chłonne podżuchwowe

(lymphonoduli submandibulares)

uzębienie górne i dolne, kości szczęki i

żuchwy,

błona śluzowa policzka, przedsionkowa

powierzchnia dziąseł, trójkąt

zatrzonowcowy, przednia część dna jamy

ustnej, przednia część i boczne części

języka, nos, powieki, ślinianka

podżuchwowa, migdałek podniebienny i

gardło (niekiedy)

Węzły podoczodołowe –

(policzkowe i nadżuchwowe)

przednia i boczna powierzchnia

twarzy, podniebienie twarde i
miękkie (niekiedy)

Węzeł policzkowy „Starka” (tzw.

wędrujący)

Węzły przyuszne -

ślinianka

przyuszna, nos, powieki,
podniebienie twarde i miękkie
(niekiedy)

Węzły przeduszne i zauszne -

chłonka z okolicznych tkanek

Węzły chłonne szyjne

(lymphonoduli cervicales)

• powierzchowne – małżowina uszna i okoliczne

części skóry, są kolejnym miejscem spływu

chłonki z węzłów podżuchwowych i przyusznych)

• głębokie – językowa powierzchnia dziąsła, trójkąt

zatrzonowcowy, podniebienie twarde,

podniebienie miękkie, 2/3 tylne języka, migdałek

językowy z częścią tylną języka, migdałek

podniebienny

WĘZŁY CHŁONNE – zmiany

WĘZŁY CHŁONNE – zmiany

chorobowe

chorobowe

• Odczyny węzłowe jako objaw chorobowy węzłów chłonnych mogą

wywołać

• Zakażenia nieswoiste

• Nowotwory

• Zakażenia swoiste

• Schorzenia układowe
(głównie układu białokrwinkowego, ...)

• Choroby zakaźne układu chłonnego
(mononukleoza, choroby układu białokrwinkowego lub chłonnego,

...)

Zakażenia nieswoiste

W zdecydowanej większości są one zębopochodne (flora mieszana)

Objawy kliniczne

• zapalenia przewlekłego (lymphadenitis chronica)– węzeł jest

powiększony, wyczuwalny, niebolesny lub tkliwy, przesuwalny

• zapalenia podostrego (lymphadenitis subacuta)–

powiększony, wyczuwalny, bolesny, przesuwalny

• zapalenia ostrego (lymphadenitis acuta) – węzeł jest

powiększony, napięty, gładki, bardzo bolesny, o zmniejszonej

przesuwalności

• Zapalenie surowicze - po leczeniu wycofuje się

bez pozostawienia śladu w jego morfologii

• Zapalenie ropne - wyczuwalne chełbotanie, po

wyleczeniu tkanka bliznowata, pozostawia na stałe

zmiany w węźle w postaci jego stwardnienia

• Perilymphadenitis -

zapalenie okołowęzłowe

- węzeł traci swoją przesuwalność – tak względem kości

jak i skóry

- pojawia się wyraźne chełbotanie (lymphadenitis

abscedens)

- w proces zapalny zostaje wciągnięta skóra, tworzy się

ropień podskórny

Zmiany nowotworowe

Mogą to być zajęte węzły regionalne
Mogą to być odległe przerzuty nowotworów złośliwych

Obraz kliniczny

• powiększone

• niebolesne (tkliwe)

• twarde

• przesuwalne

• ale w miarę naciekania nowotworowego tkanek

okołowęzłowych –

• tracące przesuwalność

• łączą się w pakiety

ZAPALENIA SWOISTE

ZAPALENIA SWOISTE

Gruźlica węzła chłonnego

(lymphadenitis tuberculosa)

Może być pierwotna (zakażenie z jamy ustnej prądkiem ludzkim

lub bydlęcym (w mleku) lub przerzutowa (ognisko w płucach)

Diagnostyka:

• trudna

• proces przewlekły

• objawy kliniczne słabo zaznaczone

• mogą być nadkażenia florą bakteryjną nieswoistą

• w pierwszej kolejności należy eliminować przyczyny zębowe jako

najczęstszą przyczyny ich nieswoistego przewlekłego zapalenia

• przy braku poprawy, wystąpieniu wznowy należy przeprowadzić

badania w kierunku gruźlicy

Różnicowanie:

• nieswoisty proces zapalny

• kamica ślinianki podżuchwowej

• przerzuty nowotworowe

• zmiany nowotworowe okolicy podżuchwowej

(tłuszczak, śluzak, guz mieszany ślinianki

pożuchwowej, ...)

• torbiele tkanek miękkich

• kiła

• choroby układowe (białaczka, ziarnica

złośliwa, ...)

Rozwój choroby:

Obraz kliniczny jest zróżnicowany – zależnie od okresu rozwoju

gruźlicy

• węzeł powiększony, wyczuwalny, twardy, niebolesny lub tkliwy,

przesuwalny

• z objawów ogólnych może być złe samopoczucie i stany podgorączkowe

• w okresie serowacenia staje się rozmiękły i chełbocący

• proces gruźliczy rozprzestrzenia się drogami chłonnymi obejmując

sąsiednie węzły

• każdy z zajętych węzłów może przedstawiać inny obraz kliniczny – co

zależy od toczącego się w nim okresu rozwoju choroby

• węzły tracą swoją przesuwalność – tworzą się pakiety

• mogą być ropnie (tzw. zimny ropień) i przetoki

• należy wykonać badania histopatologiczne, mikrobiologiczne, próba

tuberkulinowa

• leczenie w poradni przeciwgruźliczej

• po wyleczeniu w wyniku ich zbliznowacenia i zwapnienia mogą na trwałe

pozostać twarde i wyczuwalne

Promienica węzła chłonnego

• Nie bywają zajęte promienicą
• Zmiany zapalne w węzłach są

odpowiedzią na współistniejącą
infekcję nieswoistą

Kiła

W obrębie jamy ustnej występuje bardzo rzadko

• Wykwit kiły I-rzędowej występuje niekiedy na wardze lub

śluzówce jamy ustnej jako owrzodzenie o gładkim dnie,

równych brzegach, z powiększeniem okolicznych węzłów

chłonnych.

• Miejscem wtargnięcia może być również ząb zgorzelinowy –

co doprowadza do zapalenia ozębnej (periodontitis luetica)

• Każde zapalenie kiłowe tkanek twarzy i jamy ustnej daje

nasilony odczyn w okolicznych węzłach chłonnych.

Możliwości badania węzłów chłonnych

• Badanie krwi
• Badanie radiologiczne (zwapnienia)
• Limphografia
• USG
• Termografia
• Biopsja cieńkoigłowa
• Wyłuszczenie węzłą
• Rezonans magnetyczny