–utwór, programy komputerowe, bazy danych.
Krysiak Marlena
Sobolewska Agnieszka
Administracja,
niestacjonarne,
Rok III, gr. III.
każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym
charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie
od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia (art. 1
ust. 1 ustawy)
„zestaw instrukcji wykonywanych bezpośrednio lub
pośrednio przez komputer w celu osiągnięcia określonego
rezultatu". Program komputerowy, przy spełnieniu
przesłanek z art.1, stanowi utwór w rozumieniu przepisów
ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych
Zbiór niezależnych danych lub jakichkolwiek innych
materiałów i elementów zgromadzonych według
określonej
systematyki i metody, indywidualnie dostępnych w
jakikolwiek sposób
Abt podlegać ochronie baza danych nie musi mieć formy
elektronicznej; chronione są zbiory które mogą być
porządkowane, przechowywane
lub udostępniane za pomocą różnych środków.
Chronione prawem
utwory:
wyrażone słowem, symbolami matematycznymi,
znakami graficznymi (literackie, publicystyczne,
naukowe, kartograficzne oraz programy komputerowe);
plastyczne;
fotograficzne;
lutnicze;
wzornictwa przemysłowego;
architektoniczne, architektoniczno-urbanistyczne i
urbanistyczne;
muzyczne i słowno-muzyczne;
sceniczne, sceniczno-muzyczne, choreograficzne i
pantomimiczne;
audiowizualne (w tym filmowe)
Nie chronione:
odkrycia,
idee,
procedury,
metody i zasady działania
koncepcje matematyczne.
Przestępstwa – rodzaje:
Przywłaszczenie autorstwa
Wprowadzenie w błąd co do autorstwa
Rozpowszechnianie cudzego utworu w wersji
oryginalnej albo w postaci opracowania,
artystyczne wykonanie, fonogram, wideogram lub
nadanie
Rozpowszechnianie, utrwalanie lub
zwielokrotnianie cudzego utworu bez uprawnień
bądź wbrew jego warunkom
Nabywanie, pomaganie w jego zbyciu, przyjęcie
takiego przedmiotu lub pomoc w jego ukryciu
wytwarzanie urządzeń lub ich komponentów
przeznaczonych do niedozwolonego usuwania lub
obchodzenia skutecznych technicznych
zabezpieczeń przed odtwarzaniem,
przegrywaniem lub zwielokrotnianiem utworów
lub przedmiotów praw pokrewnych
obrót takimi urządzeniami lub ich komponentami,
reklamowanie ich w celu sprzedaży lub najmu
posiadanie, przechowywanie lub
wykorzystywanie urządzeń lub ich komponentów
uniemożliwianie lub utrudnianie wykonywania
prawa do kontroli korzystania z utworu,
artystycznego wykonania, fonogramu lub
wideogramu
odmowa udzielenia informacji co do
wynagrodzenia twórcy
pobieranie danych lub wtórne wykorzystywanie w
całości lub w istotnej, co do jakości lub ilości,
części bazy danych, a to wszystko w celu
osiągnięcia korzyści majątkowych i nie mając do
tego uprawnienia lub wbrew jego warunkom
zwany też kradzieżą intelektualną lub piractwem
literackim
Niektóre formy plagiatów
plagiaty koncepcji naukowych,
plagiaty gotowych dzieł naukowych,
plagiaty argumentacji naukowej,
plagiaty wniosków naukowych,
plagiaty wyników pracy naukowej,
plagiaty metod naukowych,
plagiaty treści pracy naukowej,
plagiaty dokumentacji naukowej,
plagiaty poprzez dopisanie się do zespołu autorów,
plagiaty poprzez pominięcie osoby spośród
współtwórców pracy zbiorowej
Przestępstwo plagiatu ma charakter
bezskutkowy. Może być popełnione wyłącznie
z działania, z zamiarem bezpośrednim.
Z plagiatem związane jest zagadnienie
dozwolonego cytatu, wyznaczonego
uzasadnionym wyjaśnianiem, analizą
krytyczną, nauczaniem lub prawami gatunku
twórczości
Wprowadzenie w błąd co
do całości lub części
cudzego utworu albo
artystycznego wykonania
Sprawca może działać z zamiarem
bezpośrednim lub ewentualnym. To nie tylko
wprowadzenie w błąd poprzez podanie innej
osoby jako autora utworu, ale i wyzyskanie
błędu innej osoby i niesprostowanie w sytuacji
wymagającej tego.
Piractwo komputerowe
wyszczególnione ze względu na
miejsce dokonania
Bazary, stoiska, przy których oferuje się
sprzedaż, ewentualnie nieuprawnione
kopiowanie „na miejscu”;
Piractwo domowe, czyli sprzedaż, dystrybucja,
łamanie zabezpieczeń, nielegalne kopiowanie,
dokonywane w warunkach domowych
Sprzedaż w sklepach komputerów z
nielegalnym oprogramowaniem
Sieci komputerowe: LAN, WAN i Internet
Formy rozpowszechniania
nielegalnego oprogramowania
w Internecie
Programy z protokołem typu peer 2 peer
Poczta e-mail
Serwery grup dyskusyjnych
Sieci typu Internet Realy Chat-IRC
Mail order lub strony aukcyjne
Serwery FTP
Direct link ( strony www zawierające nielegalne
oprogramowanie lub oferujące ich sprzedaż)
Site links ( odnośniki, bannery reklamowe)
Piractwo komputerowe
wyszczególnione ze względu na
sposób dokonania:
Wykonywanie dodatkowych kopii, powielanie
Instalacja na twardym dysku
Fałszowanie, polegające na nielegalnym powielaniu
Obchodzenie licencji
Wykorzystanie, bez zgody właściciela, kodu
programu
Przekroczenie zasady dozwolonego użytku
osobistego
Nielegalne uzyskanie licencji
Ochrona
cywilnoprawna
twórca, którego autorskie prawa osobiste zostały
zagrożone cudzym działaniem, może żądać zaniechania
tego działania
W razie dokonanego już naruszenia autorskich praw
osobistych, twórca może żądać:
zaniechania tego działania,
dopełnienia przez osobę, która dopuściła się naruszenia,
czynności potrzebnych do usunięcia jego skutków, w
szczególności złożenia publicznego oświadczenia o
odpowiedniej treści i formie,
przyznania twórcy przez sąd odpowiedniej sumy
pieniężnej tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę
(jeśli naruszenie było zawinione),
zobowiązania sprawcy naruszenia, aby uiścił odpowiednią
sumę pieniężną na wskazany przez twórcę cel społeczny
(jeśli naruszenie było zawinione)
Ochrona
cywilnoprawna Cd
Twórca może osobiście występować ze wskazanymi
wyżej roszczeniami do osób naruszających jego
autorskie prawa osobiste.
Po śmieci autora roszczenia te mogą być zgłaszane
przez: małżonka zmarłego, a w jego braku kolejno:
zstępnych, rodziców, rodzeństwo, zstępnych
rodzeństwa. Jeżeli twórca nie wyraził innej woli, o
ochronę autorskich praw osobistych może wystąpić
również stowarzyszenie twórców właściwe ze
względu na rodzaj twórczości lub organizacja
zbiorowego zarządzania prawami autorskimi, która
zarządzała prawami autorskimi zmarłego twórcy
(art. 78 ust. 2-4 pr. aut.).
Odpowiedzialność karna za
naruszenie
prawa autorskiego
Zgodnie z przepisem art. 115 pr. aut., kto
przywłaszcza sobie autorstwo albo wprowadza w
błąd co do autorstwa całości lub części cudzego
utworu podlega: grzywnie, karze ograniczenia
wolności albo karze pozbawienia wolności do lat 3.
Tej samej karze podlega, kto rozpowszechnia bez
podania nazwiska lub pseudonimu twórcy cudzy
utwór w wersji oryginalnej albo w postaci
opracowania, ewentualnie publicznie zniekształca
taki utwór.
Ściganie wskazanych wyżej przestępstw
następuje z oskarżenia
PRZESTĘPSTWA PRZECIWKO
PRAWOM AUTORSKIM
WYTWARZANIE PROGRAMU
KOMPUTEROWEGO DO
POPEŁNIENIA PRZESTĘPSTWA
Literatura:
Ustawa z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych;
Ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach
pokrewnych;
P. Waglowski, „Ochrona baz danych”, wyd. PARP, wydanie I;
Kodeks Karny
T. Rychlicki, „Przestępstwa przeciwko własności
intelektualnej. Scena warez. Modus operandi”, CBKE, e-
biuletyn;
M. Agnosiewicz, „Odpowiedzialność karna za czyny
naruszające prawa autorskie i prawa pokrewne”,
- Przestępstwa przeciwko prawom
autorskim;
Wytwarzanie programu komputerowego do
popełnienia przestępstwa;