BUDDA i KONFUCJUSZ

BUDDA i KONFUCJUSZ

Porównanie

Porównanie

BUDDYZM

BUDDYZM



Buddyzm

Buddyzm

i

i

konfucjanizm

konfucjanizm

to największe religie Chin i

to największe religie Chin i

Dalekiego Wschodu. Jednakże w przeciwieństwie do

Dalekiego Wschodu. Jednakże w przeciwieństwie do

buddyzmu konfucjanizm nie stał się religią światową.

buddyzmu konfucjanizm nie stał się religią światową.

Swym zasięgiem konfucjanizm obejmuje w zasadzie tylko

Swym zasięgiem konfucjanizm obejmuje w zasadzie tylko

Chiny oraz obszary, na których zaznaczył się wpływ

Chiny oraz obszary, na których zaznaczył się wpływ

kultury chińskiej.

kultury chińskiej.



Buddyzm liczący ponad 300 milionów wyznawców jest

Buddyzm liczący ponad 300 milionów wyznawców jest

czwartym, co do wielkości systemem wierzeniowym

czwartym, co do wielkości systemem wierzeniowym

świata, po chrześcijaństwie, islamie, i hinduizmie. Jednak

świata, po chrześcijaństwie, islamie, i hinduizmie. Jednak

buddyzm to raczej nie religia, lecz prąd duchowy lub

buddyzm to raczej nie religia, lecz prąd duchowy lub

system filozoficzny, choćby dlatego, że brak w nim

system filozoficzny, choćby dlatego, że brak w nim

pojęcia Boga.

pojęcia Boga.



Założycielem buddyzmu był Siddhartha Gautama

Założycielem buddyzmu był Siddhartha Gautama

, zwany

, zwany

BUDDĄ czyli „OŚWIECONYM” lub „PRZEBUDZONYM”.

BUDDĄ czyli „OŚWIECONYM” lub „PRZEBUDZONYM”.

KONFUCJANIZM

KONFUCJANIZM



Konfucjanizm podobnie jak buddyzm nie jest

Konfucjanizm podobnie jak buddyzm nie jest

systemem religijnym, lecz doktryną filozoficzno –

systemem religijnym, lecz doktryną filozoficzno –

społeczno - etyczną, kładącą nacisk na doskonalenie

społeczno - etyczną, kładącą nacisk na doskonalenie

osobowości, współżycie ludzi i sposoby rządzenia.

osobowości, współżycie ludzi i sposoby rządzenia.



Twórcą konfucjanizmu był Konfucjusz

Twórcą konfucjanizmu był Konfucjusz

.

.

BUDDA i KONFUCJUSZ

BUDDA i KONFUCJUSZ



BUDDA

BUDDA

(ok. 566-486

(ok. 566-486

p.n.e.)

p.n.e.)



KONFUCJUSZ

KONFUCJUSZ

(ok.551-479 p.n.e.)

(ok.551-479 p.n.e.)

BUDDA i

BUDDA i

KONFUCJUSZ

KONFUCJUSZ



Prawdziwe imię :

Prawdziwe imię :

Siddhartha Gautama

Siddhartha Gautama



Budda urodził się na nizinie

Budda urodził się na nizinie

Teraju leżącej u podnóża

Teraju leżącej u podnóża

Himalajów, w granicach

Himalajów, w granicach

współczesnego Nepalu.

współczesnego Nepalu.



Był wychowanym w przepychu

Był wychowanym w przepychu

księciem małego państewka.

księciem małego państewka.

Jako młody człowiek wiódł

Jako młody człowiek wiódł

wygodne i szczęśliwe życie.

wygodne i szczęśliwe życie.

Został on odseparowany od

Został on odseparowany od

życia codziennego.

życia codziennego.



Prawdziwe imię :

Prawdziwe imię :

Kong Qiu,

Kong Qiu,

zwany także Kongfuzi, K’ung fu-

zwany także Kongfuzi, K’ung fu-

tsy, czyli Mistrz K’ung

tsy, czyli Mistrz K’ung



Urodził się w chińskim księstwie

Urodził się w chińskim księstwie

Lu.

Lu.



Pochodził z biednej szlacheckiej

Pochodził z biednej szlacheckiej

rodziny. Jego ojciec był

rodziny. Jego ojciec był

urzędnikiem wojskowym, umarł

urzędnikiem wojskowym, umarł

kiedy syn miał 3 lata.

kiedy syn miał 3 lata.

Wychowała go samotnie matka,

Wychowała go samotnie matka,

poznał biedę i trudy życia. Od

poznał biedę i trudy życia. Od

małego musiał fizyczną pracą

małego musiał fizyczną pracą

zarabiać na siebie.

zarabiać na siebie.

BUDDA i KONFUCJUSZ

BUDDA i KONFUCJUSZ



Siddhartha w wieku 16 lat

Siddhartha w wieku 16 lat

poślubił Jasodharę, córkę

poślubił Jasodharę, córkę

sąsiedniego wodza, i miał z

sąsiedniego wodza, i miał z

nią syna Rahulę.

nią syna Rahulę.



W wieku 29 lat uświadomił

W wieku 29 lat uświadomił

sobie nieuchronność choroby,

sobie nieuchronność choroby,

śmierci i starości. Odszedł z

śmierci i starości. Odszedł z

pałacu wyrzekając się

pałacu wyrzekając się

bogactwa i chcąc znaleźć

bogactwa i chcąc znaleźć

ucieczkę od cierpienia oraz

ucieczkę od cierpienia oraz

sens istnienia. Przez sześć lat

sens istnienia. Przez sześć lat

oddawał się różnym

oddawał się różnym

dostępnym praktykom

dostępnym praktykom

medytacyjnym oraz skrajnej

medytacyjnym oraz skrajnej

ascezie.

ascezie.



W wieku 19 lat ożenił się i

W wieku 19 lat ożenił się i

rozpoczął karierę urzędniczą.

rozpoczął karierę urzędniczą.

Zdobył sławę człowieka

Zdobył sławę człowieka

niezwykle uczonego, miał znać

niezwykle uczonego, miał znać

na pamięć klasyczną „Księgę

na pamięć klasyczną „Księgę

Pieśni”. Był kolejno

Pieśni”. Był kolejno

naczelnikiem spichlerzy,

naczelnikiem spichlerzy,

nadzorcą pól książęcych i

nadzorcą pól książęcych i

ludzi doglądających zwierząt

ludzi doglądających zwierząt

ofiarnych.

ofiarnych.



Był doskonale wykształcony.

Był doskonale wykształcony.

Znał się na etykiecie, muzyce,

Znał się na etykiecie, muzyce,

łucznictwie, powożeniu

łucznictwie, powożeniu

zaprzęgiem, kaligrafii i

zaprzęgiem, kaligrafii i

arytmetyce, poezji i historii.

arytmetyce, poezji i historii.

Został więc znakomitym

Został więc znakomitym

nauczycielem. W 530 p.n.e.

nauczycielem. W 530 p.n.e.

założył szkołę, w której

założył szkołę, w której

uczono pisma, zasad

uczono pisma, zasad

zachowania się i podstawowej

zachowania się i podstawowej

wiedzy

wiedzy

BUDDA i KONFUCJUSZ

BUDDA i KONFUCJUSZ



Jednak po 6 latach intensywnych

Jednak po 6 latach intensywnych

praktyk zdał sobie sprawę, że

praktyk zdał sobie sprawę, że

surowe umartwianie i posty są

surowe umartwianie i posty są

równie pozbawione sensu, co

równie pozbawione sensu, co

poprzednie życie w przepychu.

poprzednie życie w przepychu.



Mając 35 lat, doznał pod drzewem

Mając 35 lat, doznał pod drzewem

figowym (zwanym odtąd drzewem

figowym (zwanym odtąd drzewem

bo) oświecenia (bodhi), gdy trwał

bo) oświecenia (bodhi), gdy trwał

w medytacji. Wtedy nazwał się

w medytacji. Wtedy nazwał się

Buddą („przebudzonym”).

Buddą („przebudzonym”).



Po osiągnięciu tego stanu, przez

Po osiągnięciu tego stanu, przez

45 lat głosił własne nauki, stając

45 lat głosił własne nauki, stając

się bodhisattwą. Starał się głosić

się bodhisattwą. Starał się głosić

ludziom wiedzę o tym, co odkrył o

ludziom wiedzę o tym, co odkrył o

naturze rzeczywistości i o tym jak

naturze rzeczywistości i o tym jak

można wykroczyć poza stan

można wykroczyć poza stan

ludzki.

ludzki.



W 517 roku p.n.e. (miał 34 lata)

W 517 roku p.n.e. (miał 34 lata)

udał się do stolicy królestwa Czou,

udał się do stolicy królestwa Czou,

gdzie spotkał wybitnego filozofa

gdzie spotkał wybitnego filozofa

Laozi. To spotkanie zaważyło na

Laozi. To spotkanie zaważyło na

dalszym życiu Konfucjusza.

dalszym życiu Konfucjusza.



W rodzinne strony powrócił

W rodzinne strony powrócił

bowiem już jako uznany

bowiem już jako uznany

mędrzec. Pełnił w Lu wiele

mędrzec. Pełnił w Lu wiele

ważnych funkcji publicznych,

ważnych funkcji publicznych,

lecz na skutek intryg popadł w

lecz na skutek intryg popadł w

niełaskę księcia. W

niełaskę księcia. W

towarzystwie kilku uczniów

towarzystwie kilku uczniów

przez 12 lub 14 lat błąkał się

przez 12 lub 14 lat błąkał się

po sąsiednich państwach

po sąsiednich państwach

głosząc swoją naukę.

głosząc swoją naukę.



W 483 p.n.e. wrócił do Lu i

W 483 p.n.e. wrócił do Lu i

zadowolił się pozycją

zadowolił się pozycją

nauczyciela.

nauczyciela.

BUDDA i KONFUCJUSZ

BUDDA i KONFUCJUSZ



Istotę nauki BUDDY stanowią

Istotę nauki BUDDY stanowią

cztery szlachetne prawdy

cztery szlachetne prawdy

buddyzmu:

buddyzmu:

1.

1.

Wszelkie istnienie nieuchronnie

Wszelkie istnienie nieuchronnie

wiąże się z cierpieniem .

wiąże się z cierpieniem .

2.

2.

Przyczyną cierpienia jest

Przyczyną cierpienia jest

pragnienie i żądza.

pragnienie i żądza.

3.

3.

Całkowite wygaszenie pragnień

Całkowite wygaszenie pragnień

prowadzi do usunięcia cierpienia.

prowadzi do usunięcia cierpienia.

4.

4.

Ostateczne wyzwolenie (nirwana)

Ostateczne wyzwolenie (nirwana)

osiąga się poprzez praktykowanie

osiąga się poprzez praktykowanie

zasad „szlachetnej ośmiorakiej

zasad „szlachetnej ośmiorakiej

ścieżki”: poznania,

ścieżki”: poznania,

postanowienia, słowa, czynu

postanowienia, słowa, czynu

(karman), życia (jego sposobie),

(karman), życia (jego sposobie),

wysiłku, myślenia oraz medytacji.

wysiłku, myślenia oraz medytacji.



Nauki Konfucjusza

Nauki Konfucjusza

koncentrowały się wokół

koncentrowały się wokół

bezkonfliktowego społeczeństwa

bezkonfliktowego społeczeństwa

i zasad rządzenia.

i zasad rządzenia.



Społeczeństwo opiera się na

Społeczeństwo opiera się na

pięciu związkach zależności i

pięciu związkach zależności i

wzajemnych zobowiązaniach:

wzajemnych zobowiązaniach:

1.

1.

Dobroć księcia- lojalność

Dobroć księcia- lojalność

poddanego.

poddanego.

2.

2.

Miłość ojca- przywiązanie syna.

Miłość ojca- przywiązanie syna.

3.

3.

Życzliwość starszych- szacunek

Życzliwość starszych- szacunek

młodszych.

młodszych.

4.

4.

Sprawiedliwość męża-

Sprawiedliwość męża-

posłuszeństwo kobiety.

posłuszeństwo kobiety.

5.

5.

Wierność przyjaciela-

Wierność przyjaciela-

wzajemność przyjaciela.

wzajemność przyjaciela.

BUDDA i KONFUCJUSZ

BUDDA i KONFUCJUSZ



PODSUMOWUJĄC: Konfucjusz

PODSUMOWUJĄC: Konfucjusz

postrzegał państwo jako

postrzegał państwo jako

przedłużenie rodziny, a władcę

przedłużenie rodziny, a władcę

jako ojca ludu.

jako ojca ludu.



W swoim ideale etycznym kładł

W swoim ideale etycznym kładł

nacisk na trzy zalety, które

nacisk na trzy zalety, które

powinny mieć człowiek szlachetny:

powinny mieć człowiek szlachetny:

roztropność, miłosierdzie i

roztropność, miłosierdzie i

odwaga.

odwaga.



Łączyło się z tym przestrzeganie

Łączyło się z tym przestrzeganie

pięciu starych cnót chińskich:

pięciu starych cnót chińskich:

humanitarność; uczciwość;

humanitarność; uczciwość;

znajomość etykiety; szczerość;

znajomość etykiety; szczerość;

mądrość , czyli dążenie do

mądrość , czyli dążenie do

zdobywania wiedzy.

zdobywania wiedzy.



Cechy te miały czynić człowieka

Cechy te miały czynić człowieka

szlachetnym, gdyż tylko on mógł

szlachetnym, gdyż tylko on mógł

sprostać obowiązkom rządzenia

sprostać obowiązkom rządzenia

lub pomagania w rządzeniu.

lub pomagania w rządzeniu.



JEDNYM SŁOWEM: GDY

JEDNYM SŁOWEM: GDY

NICZEGO NIE BĘDZIEMY

NICZEGO NIE BĘDZIEMY

CHCIEĆ, NIGDY NIE

CHCIEĆ, NIGDY NIE

POCZUJEMY SIĘ SMUTNI, BO

POCZUJEMY SIĘ SMUTNI, BO

NIC I NIKT NIE ZDOŁA NAS

NIC I NIKT NIE ZDOŁA NAS

ZRANIĆ !

ZRANIĆ !



Żeby jednak to osiągnąć,

Żeby jednak to osiągnąć,

potrzeba wielu lat medytacji i

potrzeba wielu lat medytacji i

pracy nad sobą.

pracy nad sobą.

BUDDA i KONFUCJUSZ

BUDDA i KONFUCJUSZ



Budda umarł w niewielkim mieście

Budda umarł w niewielkim mieście

Kusinara leżąc między dwoma

Kusinara leżąc między dwoma

drzewami

drzewami

sala

sala

, które cudownie

, które cudownie

zakwitły, choć nie była to pora ich

zakwitły, choć nie była to pora ich

kwitnienia. Mimo że częstokroć

kwitnienia. Mimo że częstokroć

powiada się, iż Budda zmarł

powiada się, iż Budda zmarł

zjadłszy zatrutą wieprzowinę

zjadłszy zatrutą wieprzowinę

podaną mu przez świeckiego

podaną mu przez świeckiego

wyznawce, z relacji zawartej w

wyznawce, z relacji zawartej w

Kazaniu o Wielkim Zgaśnięciu

Kazaniu o Wielkim Zgaśnięciu

jasno wynika, że po tym zdarzeniu

jasno wynika, że po tym zdarzeniu

doszedł on do zdrowia i umarł w

doszedł on do zdrowia i umarł w

jakiś czas póżniej, najwyraźniej z

jakiś czas póżniej, najwyraźniej z

przyczyn naturalnych.

przyczyn naturalnych.



Buddyzm nie stara się wyjaśnić

Buddyzm nie stara się wyjaśnić

problemu pochodzenia człowieka,

problemu pochodzenia człowieka,

nie opiera się na mitach czy Bogu.

nie opiera się na mitach czy Bogu.

Źródłem objawienia jest nie Bóg,

Źródłem objawienia jest nie Bóg,

a sam człowiek, który dzięki

a sam człowiek, który dzięki

medytacjom osiągnął stan

medytacjom osiągnął stan

przebudzenia.

przebudzenia.



Konfucjusz pochowany został

Konfucjusz pochowany został

w Qufu, gdzie do dziś znajduje

w Qufu, gdzie do dziś znajduje

się jego grób. Jego proste,

się jego grób. Jego proste,

nauki są wciąż popularne w

nauki są wciąż popularne w

Chinach i innych krajach

Chinach i innych krajach

Dalekiego Wschodu. W swej

Dalekiego Wschodu. W swej

nauce w ogóle nie odwoływał

nauce w ogóle nie odwoływał

się do sił nadprzyrodzonych,

się do sił nadprzyrodzonych,

jako jedyny z twórców wielkiej

jako jedyny z twórców wielkiej

doktryny nie twierdził, że

doktryny nie twierdził, że

pochodzi ona z jakiegokolwiek

pochodzi ona z jakiegokolwiek

boskiego źródła czy też

boskiego źródła czy też

natchnienia niedostępnego

natchnienia niedostępnego

dla innych ludzi.

dla innych ludzi.

BUDDYZM I KONFUCJANIZM

BUDDYZM I KONFUCJANIZM



Około IV wieku n.e., kiedy do Chin dotarł

Około IV wieku n.e., kiedy do Chin dotarł

buddyzm - bardzo szybko oba systemy

buddyzm - bardzo szybko oba systemy

zaczęły się przenikać i uzupełniać. Oba te

zaczęły się przenikać i uzupełniać. Oba te

nurty wprowadzały swoistą równowagę:

nurty wprowadzały swoistą równowagę:

konfucjanizm- stałość władzy i szacunek

konfucjanizm- stałość władzy i szacunek

dla niej, buddyzm- zaspokojenie

dla niej, buddyzm- zaspokojenie

ludzkiego pragnienia obrzędów i świętych

ludzkiego pragnienia obrzędów i świętych

ksiąg.

ksiąg.

WNIOSKI

WNIOSKI



Buddyzm przerodził się w późniejszym czasie w kult

Buddyzm przerodził się w późniejszym czasie w kult

samego Buddy. Jego ideą przewodnią było umrzeć

samego Buddy. Jego ideą przewodnią było umrzeć

raz na zawsze, by uniknąć cierpienia i zjednoczyć się

raz na zawsze, by uniknąć cierpienia i zjednoczyć się

ze światem duchowym; jeśli się to nie udało, dusza

ze światem duchowym; jeśli się to nie udało, dusza

skazana była na reinkarnację (utożsamianą głównie z

skazana była na reinkarnację (utożsamianą głównie z

pokutą i nowymi cierpieniami).

pokutą i nowymi cierpieniami).

Konfucjanizm był znacznie bardziej praktyczny.

Konfucjanizm był znacznie bardziej praktyczny.

Stanowił moralną ścieżkę, mówił co wolno, a czego

Stanowił moralną ścieżkę, mówił co wolno, a czego

nie wolno, jak powinno być i co robić by móc się

nie wolno, jak powinno być i co robić by móc się

cieszyć idealnym życiem codziennym.

cieszyć idealnym życiem codziennym.



Jedno i drugie miało służyć osiągnięciu osobistego

Jedno i drugie miało służyć osiągnięciu osobistego

szczęścia (choć szczęście było rozumiane zupełnie

szczęścia (choć szczęście było rozumiane zupełnie

różnie).

różnie).

Źródła

Źródła



Wikipedia – wolna encyklopedia

Wikipedia – wolna encyklopedia

internetowa

internetowa



Encyklopedia Audiowizualna

Encyklopedia Audiowizualna

Britannica – Filozofia i religia.

Britannica – Filozofia i religia.

Wyd.KURPISZ S.A. , Poznań 2006

Wyd.KURPISZ S.A. , Poznań 2006



Portal wiedzy Onet.pl

Portal wiedzy Onet.pl



Internetowa Encyklopedia PWN

Internetowa Encyklopedia PWN

Dziękuję za uwagę.

Dziękuję za uwagę.

Anna Stasiewicz klasa Va

Anna Stasiewicz klasa Va