Choroba wysokoÂciowa

background image

Choroba wysokościowa

Choroba wysokościowa

Magdalena Górna

Magdalena Górna

background image

Choroba wysokościowa

Choroba wysokościowa

Definicja:

Definicja:

Zespół objawów spowodowany brakiem

Zespół objawów spowodowany brakiem

adaptacji do warunków panujących na

adaptacji do warunków panujących na

dużych wysokościach.

dużych wysokościach.

Z reguły powyżej 2500 m.n.p.m.

Z reguły powyżej 2500 m.n.p.m.

Objawy spowodowane niewielkiego stopnia

Objawy spowodowane niewielkiego stopnia

obrzękiem tkanki mózgowej w odpowiedzi

obrzękiem tkanki mózgowej w odpowiedzi

na niedotlenienie.

na niedotlenienie.

background image

Przyczyny:

Przyczyny:

Hipoksja

Hipoksja

(spowodowana spadkiem ciśnienia

(spowodowana spadkiem ciśnienia

atmosferycznego, i spadkiem ciśnienia

atmosferycznego, i spadkiem ciśnienia

parcjalnego tlenu).

parcjalnego tlenu).

Podatność

Podatność

zależna od predyspozycji

zależna od predyspozycji

genetycznych i szybkości wznoszenia.

genetycznych i szybkości wznoszenia.

Niezależna

Niezależna

od wieku, płci, kondycji

od wieku, płci, kondycji

fizycznej, aklimatyzacji.

fizycznej, aklimatyzacji.

Choroba wysokościowa

Choroba wysokościowa

background image

Czynniki sprzyjające:

Czynniki sprzyjające:

(wszystko co zwiększa zapotrzebowanie mózgu na

(wszystko co zwiększa zapotrzebowanie mózgu na

tlen)

tlen)

Stres, wysiłek fizyczny, wysoka lub niska

Stres, wysiłek fizyczny, wysoka lub niska

temperatura, choroba, zmęczenia, palenie

temperatura, choroba, zmęczenia, palenie

papierosów.

papierosów.

Przyspieszenie (przemieszczenie krwi do

Przyspieszenie (przemieszczenie krwi do

niższych partii ciała).

niższych partii ciała).

Choroba wysokościowa

Choroba wysokościowa

background image

Objawy:

Objawy:

(dyskretne i trudne do zauważenia przy szybko narastającej

(dyskretne i trudne do zauważenia przy szybko narastającej

wysokości- lot samolotem, dekompresja kabiny)

wysokości- lot samolotem, dekompresja kabiny)

Euforia

Euforia

, Wesołkowatość,

, Wesołkowatość,

Trudności z koncentracją i podejmowaniem decyzji,

Trudności z koncentracją i podejmowaniem decyzji,

Mrowienie skóry

Mrowienie skóry

Zaburzenia koordynacji ruchów,

Zaburzenia koordynacji ruchów,

Zaburzenia widzenia,

Zaburzenia widzenia,

Tachykardia

Tachykardia

,

,

Sinica centralna i obwodowa,

Sinica centralna i obwodowa,

Utrata przytomności.

Utrata przytomności.

Bóle głowy,

Bóle głowy,

Choroba wysokościowa

Choroba wysokościowa

background image

(Warunki wysokogórskie)

(Warunki wysokogórskie)

Rozpoznanie stawia się jeśli wystąpi

Rozpoznanie stawia się jeśli wystąpi

ból

ból

głowy

głowy

z jednym kilkoma objawami:

z jednym kilkoma objawami:

-

Utrata apetytu, nudności, wymioty,

Utrata apetytu, nudności, wymioty,

-

Męczliwość, osłabienie,

Męczliwość, osłabienie,

-

Trudności w zasypianiu,

Trudności w zasypianiu,

-

Splątanie.

Splątanie.

Ból głowy (okolicy czołowej, nasila się przy

Ból głowy (okolicy czołowej, nasila się przy

pochylaniu, nasila się przy odwodnieniu).

pochylaniu, nasila się przy odwodnieniu).

Choroba wysokościowa

Choroba wysokościowa

background image

Choroba wysokościowa

Choroba wysokościowa

OPIS WYLICZANIA STOPNIA

OPIS WYLICZANIA STOPNIA

PRZYSTOSOWANIA DO

PRZYSTOSOWANIA DO

WYSOKOŚCI:

WYSOKOŚCI:

0 00 oszustwo? niemożliwe!?!

0 00 oszustwo? niemożliwe!?!

ok 01~05 dobre przystosowanie,

ok 01~05 dobre przystosowanie,

brak powodów do obaw

brak powodów do obaw

U 06~10 UWAGA! ostrożnie na

U 06~10 UWAGA! ostrożnie na

dalszych etapach lekka

dalszych etapach lekka

forma AMS

forma AMS

P! 11~18 PRZECIWDZIAŁAĆ!

P! 11~18 PRZECIWDZIAŁAĆ!

dzień odpoczynku, nie

dzień odpoczynku, nie

podchodzić wyżej, pić! AMS

podchodzić wyżej, pić! AMS

A! 19~36 ALARM! Natychmiast

A! 19~36 ALARM! Natychmiast

przeciwdziałać! Zejście w

przeciwdziałać! Zejście w

dół, opieka lekarska. Silna

dół, opieka lekarska. Silna

forma AMS. Cokolwiek,

forma AMS. Cokolwiek,

szczególnie pogrubione = 3

szczególnie pogrubione = 3

background image

Choroba wysokościowa

Choroba wysokościowa

17. puls spoczynkowy
0 do 5 uderzeń ponad normalny
puls
1 od 6 do 15 uderzeń
2 od 16 do 30 uderzeń
3 ponad 30 uderzeń

18. sen
0 normalny sen
1 nie normalne zaburzenia snu
2 silne zaburzenia snu
3 całkowita bezsenność

19. oddychanie
0 normalne oddychanie
1 nieznaczne trudności z
oddychaniem
2 bezdech przy wysiłku
3 bezdech w spoczynku

20. ból głowy
0 bez bólu głowy
1 lekki ból głowy
2 umiarkowany ból głowy
3 uporczywy i silny ból głowy

21. apetyt/nudności
0 normalny apetyt
1 utrata apetytu albo lekkie
nudności
2 umiarkowane nudności lub
wymioty
3 silne nudności lub wymioty

22. mocz
0 jasny i dużo
1 średnio
2 ciemno żółty lub mało
3 znikome

23. kał (wydalanie)
0 normalny
1 miękki
2 bardzo miękki
3 wodnisty (rozwolnienie)

24. wydajność
0 brak zmęczenia,
brak spadku wydajności
1 nieznaczny spadek wydajności,
nieznaczne zmęczenie
2 umiarkowane zmęczenie,
słabość,
ciągłe obniżenie wydajności
3 duże zmęczenie, osłabienie;
silny, nagły spadek wydajności

25. równowaga
0 żadnych zawrotów głowy
1 lekkie zawroty głowy
2 umiarkowane zawroty
głowy
3 silne zaburzenia równowagi

26. urazy
0 brak
1 lekkie, małe urazy
2 ograniczające urazy
3 ciężkie urazy

27. choroby
0 brak
1 lekkie zachorowania
2 ograniczające
zachorowania
3 ciężkie zachorowania

28. samopoczucie
0 bez problemów, dobre
samopoczucie
1 słaba motywacja
2 silne problemy z
motywacją
3 złe samopoczucie, niska
motywacja

background image

Postępuje gwałtownie, stan zagrożenia

Postępuje gwałtownie, stan zagrożenia

życia.

życia.

Objawy:

Objawy:

-

Zaburzenia zachowania,

Zaburzenia zachowania,

-

zdezorientowanie,

zdezorientowanie,

-

zaburzenia koordynacji ruchów,

zaburzenia koordynacji ruchów,

ataksja

ataksja

.

.

-

Z reguły w nocy.

Z reguły w nocy.

HACE – High Altitude Cerebral

HACE – High Altitude Cerebral

Edema

Edema

background image

Postępowanie:

Postępowanie:

Przetransportowanie chorego

Przetransportowanie chorego

niezwłocznie na wysokość, na której

niezwłocznie na wysokość, na której

czuł się dobrze.

czuł się dobrze.

Tlenoterapia bierna.

Tlenoterapia bierna.

Deksametazon.

Deksametazon.

Komora hiperbaryczna.

Komora hiperbaryczna.

HACE – High Altitude Cerebral

HACE – High Altitude Cerebral

Edema

Edema

background image

Objawy ustępują całkowicie jeśli

Objawy ustępują całkowicie jeśli

zareagowano odpowiednio wcześnie.

zareagowano odpowiednio wcześnie.

Ponowna wspinaczka jest dopuszczalna

Ponowna wspinaczka jest dopuszczalna

po całkowitym ustąpieniu

po całkowitym ustąpieniu

dolegliwości.

dolegliwości.

HACE – High Altitude Cerebral

HACE – High Altitude Cerebral

Edema

Edema

background image

Objawy:

Objawy:

-

Męczliwość,

Męczliwość,

-

Duszność spoczynkowa,

Duszność spoczynkowa,

-

Szybki i płytki oddech,

Szybki i płytki oddech,

-

Produktywny kaszel (krwista lub różowawa

Produktywny kaszel (krwista lub różowawa

plwocina),

plwocina),

-

Charczenie,

Charczenie,

-

Sinica centralna i obwodowa,

Sinica centralna i obwodowa,

-

Zaburzenia świadomości.

Zaburzenia świadomości.

-

Może towarzyszyć gorączka!

Może towarzyszyć gorączka!

HAPE – High Altitude Pulmonary

HAPE – High Altitude Pulmonary

Edema

Edema

background image

Występuje z reguły u młodych, zdrowych

Występuje z reguły u młodych, zdrowych

osób, na drugą dobę po rozpoczęciu

osób, na drugą dobę po rozpoczęciu

wspinaczki.

wspinaczki.

Przyczyna to odruchowe obkurczenie

Przyczyna to odruchowe obkurczenie

części naczyń krążenia płucnego,

części naczyń krążenia płucnego,

powodujące wzrost ciśnienia w

powodujące wzrost ciśnienia w

krążeniu małym.

krążeniu małym.

Skutkuje przesiękaniem płynu z naczyń

Skutkuje przesiękaniem płynu z naczyń

do przestrzeni śródmiąższowej i światła

do przestrzeni śródmiąższowej i światła

pęcherzyków płucnych.

pęcherzyków płucnych.

HACE – High Altitude Pulmonary

HACE – High Altitude Pulmonary

Edema

Edema

background image

Postępowanie

Postępowanie

:

:

Tlenoterapia.

Tlenoterapia.

Zejście na wysokość dobrze

Zejście na wysokość dobrze

tolerowaną przez pacjenta.

tolerowaną przez pacjenta.

Objawy ustępują szybko wraz ze

Objawy ustępują szybko wraz ze

zmniejszaniem wysokości.

zmniejszaniem wysokości.

Ponowna wspinaczka dozwolona po

Ponowna wspinaczka dozwolona po

całkowitym ustąpieniu objawów.

całkowitym ustąpieniu objawów.

HACE – High Altitude Pulmonary

HACE – High Altitude Pulmonary

Edema

Edema

background image

Różnicowa z:

Różnicowa z:

Kaszel i zapalenie oskrzeli związane z

Kaszel i zapalenie oskrzeli związane z

wysokością (produktywny, przetrwały

wysokością (produktywny, przetrwały

kaszel, bez duszności spoczynkowej,

kaszel, bez duszności spoczynkowej,

osłabienia, spadku saturacji.

osłabienia, spadku saturacji.

Zapalenie płuc ( gorączka, brak

Zapalenie płuc ( gorączka, brak

poprawy podczas schodzenia)

poprawy podczas schodzenia)

Astma

Astma

HACE – High Altitude Pulmonary

HACE – High Altitude Pulmonary

Edema

Edema

background image

Leczenie:

Leczenie:

Płyny, odpoczynek, leki przeciwbólowe

Płyny, odpoczynek, leki przeciwbólowe

(acetaminofen, ibuprofen).

(acetaminofen, ibuprofen).

Acetazolamid

Acetazolamid

Deksametazon

Deksametazon

Choroba wysokościowa

Choroba wysokościowa

background image

Acetazolamid

Acetazolamid

Inhibitor anhydrazy węglanowej, działający w obrębie kanalika

Inhibitor anhydrazy węglanowej, działający w obrębie kanalika

bliższego nerki. Słaby efekt moczopędny, zwiększa

bliższego nerki. Słaby efekt moczopędny, zwiększa

wydalanie wody, jonów potasowych i sodowych z moczem.

wydalanie wody, jonów potasowych i sodowych z moczem.

Powoduje kwasicę metaboliczną (tym samym kompensuje

Powoduje kwasicę metaboliczną (tym samym kompensuje

zasadowicę oddechową).

zasadowicę oddechową).

Dawkowanie:

Dawkowanie:

Profilaktyka AMS

Profilaktyka AMS

250mg – 500mg co 12h 1-2 doby przed rozpoczęciem

250mg – 500mg co 12h 1-2 doby przed rozpoczęciem

wspinaczki, kontynuować 2 doby po osiągnięciu dużej

wspinaczki, kontynuować 2 doby po osiągnięciu dużej

wysokości.

wysokości.

Leczenie AMS

Leczenie AMS

250mg co 12 h do czasu ustąpienia objawów.

250mg co 12 h do czasu ustąpienia objawów.

Leczenie zaburzeń oddychania

Leczenie zaburzeń oddychania

125mg godzinę przed snem.

125mg godzinę przed snem.

Choroba wysokościowa

Choroba wysokościowa

background image

Deksametazon

Deksametazon

Syntetyczny glikokortykosteryd o długotrwałym i

Syntetyczny glikokortykosteryd o długotrwałym i

silnym działaniu przeciwzapalnym,

silnym działaniu przeciwzapalnym,

przeciwalergicznym, immunosupresyjnym.

przeciwalergicznym, immunosupresyjnym.

Działanie

Działanie

objawowe

objawowe

, nie przyspiesz akimatyzacji.

, nie przyspiesz akimatyzacji.

Skutki uboczne stosowania to euforia, zaburzenia

Skutki uboczne stosowania to euforia, zaburzenia

snu, hiperglikemia.

snu, hiperglikemia.

Dawkowanie:

Dawkowanie:

Leczenie AMS 4mg co 6 godzin

Leczenie AMS 4mg co 6 godzin

Nie kontynuować wspinaczki w ciągu 12 godzin od

Nie kontynuować wspinaczki w ciągu 12 godzin od

ostatniej dawki!

ostatniej dawki!

Choroba wysokościowa

Choroba wysokościowa

background image

Tlen

Tlen

Tlenoterapia bierna (2-4 litry/minutę)

Tlenoterapia bierna (2-4 litry/minutę)

Skuteczna jeśli trwa co najmniej kilka

Skuteczna jeśli trwa co najmniej kilka

godzin.

godzin.

Terapia hiperbaryczna

Terapia hiperbaryczna

Przenośna komora hiperbaryczna.

Przenośna komora hiperbaryczna.

Choroba wysokościowa

Choroba wysokościowa

background image

Zapobieganie:

Zapobieganie:

Aklimatyzacja (wg zasady climb high, sleep low)

Aklimatyzacja (wg zasady climb high, sleep low)

Unikanie alkoholu, tabletek nasennych,

Unikanie alkoholu, tabletek nasennych,

opioidowych leków przeciwbólowych (nasilają

opioidowych leków przeciwbólowych (nasilają

zaburzenia oddychania).

zaburzenia oddychania).

Profilaktyczna farmakoterapia (gdy objawy AMS

Profilaktyczna farmakoterapia (gdy objawy AMS

w przeszłości, konieczna szybka wspinaczka,

w przeszłości, konieczna szybka wspinaczka,

np. akcje ratunkowe) – Acetazolamid.

np. akcje ratunkowe) – Acetazolamid.

Choroba wysokościowa

Choroba wysokościowa

background image

Pytania?

Pytania?


Document Outline


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
choroba wysokogórska
03 11 2013 Choroba wysokościowa
choroba wysokogórska gr 6 01
choroba wysokościowa
Choroba wysokościowa 2
Przewlekla choroba wysokogorska( choroba Mongego)
ostra choroba wysokogórska
Choroba wysokościowa
choroba wysokosciowa
NOTATKI choroby wysokościowe

więcej podobnych podstron