Choroba wysokościowa

Zakład Medycyny Ratunkowej

AM Warszawa

Skład atmosfery ziemskiej

N

2

78,09%

O

2

20,95%

Ar

0,93%

CO

2

0,033%

Ślad: He, Ne, Kr, Xe, CH

4

, H

2

, N

2

O,

NO

2

,

Rn, J

2

, NH

3

Prawo Daltona

Ciśnienie wywierane przez gaz

zawarty

w mieszaninie jest wprost

proporcjonalne do zawartości

procentowej gazu w tej mieszaninie

pGx = pM x zawartość %

Ciśnienie parcjalne O

2

(pO

2

)

w atmosferze

pO

2

= 760 mmHg x 0.2094= 159,2

mmHg

Kaskada tlenowa

• nasycenie powietrza parą wodną

• wprowadzenie do mieszaniny gazów

CO

2

w pęcherzykach płucnych

• bariera pęcherzykowo -

włośniczkowa

pO

2 art

= 100 mm Hg

pO

2

w drogach

oddechowych

pO2= (patm - pH2O) x 0.2094

pO2 = (760 - 47) x 0.2094 =

149,30 mmHg

Przyczyną choroby

wysokościowej jest

zmniejszanie się wraz z

wysokością ciśnienia

parcjalnego tlenu w

powietrzu

Punkt krytyczny

30 mmHg

Podział choroby

wysokościowej w

zależności od wysokości

•umiarkowane niedotlenienie

w przedziale od 2400 do 4200 m
n.p.m.

•duże niedotlenienie w przedziale

od 4200 do 5500 m n.p.m.

•bardzo duże niedotlenienie

powyżej 5500 m n.p.m.

Podział choroby

wysokościowej w

zależności od czasu

trwania

• ostre niedotlenienie: czas

ekspozycji

od kilu sekund do dwóch godzin

• przewlekłe niedotlenienie:

od kilku godzin do wielu lat

Ostre niedotlenienie

wysokościowe

Szybkie przeniesienie człowieka

do atmosfery o zmniejszonym

ciśnieniu parcjalnym tlenu

Czas rezerwowy

Wysokość w km

Czas rezerwowy w sekundach

Umiarkowany wysiłek

fizyczny

Pozycja siedząca w

spokoju

6,7

7,6

8,5

9,1

10,7

12,2

19,9

300

120

60

45

30

18

12

600

180

90

75

45

30

12

Objawy podmiotowe

• uczucie duszności

• zawroty głowy

• bóle głowy

• nudności

• uczucie gorąca na twarzy

• pogorszenie ostrości widzenia

• widzenie za mgłą

Objawy podmiotowe c.d.

• podwójne widzenie

• pobudzenie

• wesołkowatość

• spadek krytycyzmu

• senność

• pogorszenie samopoczucia

• osłabienie

Objawy przedmiotowe

• przyspieszenie oddechu

• pogłębienie oddechu

• ziewanie

• drżenia mięśniowe

• pocenie, bladość

• sinica, zmiany wyrazu twarzy

• tachykardia

Objawy przedmiotowe c.d.

• bradykardia

• zaburzenia krytycyzmu

• niewyraźna mowa

• zaburzenia koordynacji ruchowej

• drgawki

• utrata przytomności

Postępowanie

• Natychmiastowe zastosowanie tlenu

• 11300 m tlen pod zwiększonym

ciśnieniem

• 13700 m podawanie tlenu

nieskuteczne

Ostra choroba

wysokogórska

pO

2

pCO

2

Przepływ mózgowy
Przepuszczalność naczyń
Wydzielanie ADH

Objawy

• osłabienie

• zmęczenie

• brak łaknienia

• nudności

• obustronny ból głowy

Objawy ostrej choroby

wysokogórskiej

• nasilenie się w/w objawów

• skąpomocz

• wymioty

• duszność

Leczenie

• tlenoterapia

• paracetamol, kwas

acetylosalicylowy

• chlorpernazyna, fenactil

• dexametazon co 6 godz.

• acetazolamid

• torba Gamowa

Leczenie c.d.

• zejście na niższą wysokość

• bezwzględne wskazania

do wycofania się z gór to:

zaburzenia świadomości, ataksja,

obrzęk płuc

Profilaktyka

• rozpoczęcie na 12-24 godziny

przed wspinaczką podawania

acetazolamidu

• stopniowe zwiększanie

wysokości, maksymalnie 600 m

w ciągu 24 godzin

• unikanie zmian wysokości

przed noclegiem

Pytania?