Wykład:

Wykład:

Uwarunkowania rozwoju

Uwarunkowania rozwoju

organizacji

organizacji

Nauki o organizacji

Nauki o organizacji

ANALIZA ROZWOJU

ANALIZA ROZWOJU

ORGANIZACYJNEGO

ORGANIZACYJNEGO

Przez kierowanie

procesem rozwoju

rozumieć należy zespół

logicznie ze sobą

powiązanych czynności

ukierunkowanych na

realizację złożonych celów.

Luka rozwojowa jako

Luka rozwojowa jako

determinanata rozwoju

determinanata rozwoju



Rozwój organizacji przez likwidację luki

Rozwój organizacji przez likwidację luki

rozwojowej

rozwojowej



Istota luki rozwojowej

Istota luki rozwojowej

LR= Pd -Pw

LR= Pd -Pw

Pd - potencjał działania

Pd - potencjał działania

(siły pasywne:

(siły pasywne:

posiadane zasoby, kultura organizacji, umiejętności

posiadane zasoby, kultura organizacji, umiejętności

kierownicze)

kierownicze)

Pw - potencjał wpływu

Pw - potencjał wpływu

(siły aktywne:

(siły aktywne:

aspiracje efektywnościowe i kulturowe, struktura

aspiracje efektywnościowe i kulturowe, struktura

władzy, cechy przywództwa strategicznego)

władzy, cechy przywództwa strategicznego)



Dylemat rozwoju: ewolucja czy

Dylemat rozwoju: ewolucja czy

rewolucja ?

rewolucja ?

Luka rozwojowa

Luka rozwojowa



Rozwój organizacji przez likwidację luki

Rozwój organizacji przez likwidację luki

rozwojowej

rozwojowej



Istota luki rozwojowej

Istota luki rozwojowej

LR= Pd - Pw

LR= Pd - Pw

Pd - potencjał działania

Pd - potencjał działania

(siły pasywne:

(siły pasywne:

kultura organizacji, umiejętności kierownicze,

kultura organizacji, umiejętności kierownicze,

posiadane zasoby)

posiadane zasoby)

Pw - potencjał wpływu

Pw - potencjał wpływu

(siły aktywne:

(siły aktywne:

aspiracje efektywnościowe i kulturowe, struktura

aspiracje efektywnościowe i kulturowe, struktura

władzy, cechy przywództwa strategicznego)

władzy, cechy przywództwa strategicznego)



Rozwój ewolucyjny vs rewolucyjny

Rozwój ewolucyjny vs rewolucyjny

Gotowość organizacji do rozwoju

Gotowość organizacji do rozwoju



Restrukturyzacja – taka przebudowa zasobów

Restrukturyzacja – taka przebudowa zasobów

organizacji, która pozwala odzyskać utracone

organizacji, która pozwala odzyskać utracone

zdolności do realizacji zamierzonych celów

zdolności do realizacji zamierzonych celów



Wzrost lub ekspansja – wzrost organizacji przez

Wzrost lub ekspansja – wzrost organizacji przez

rozbudowanie jej potencjału wewnętrznego;

rozbudowanie jej potencjału wewnętrznego;

ekspansja oznacza w zasadzie łączenie się z

ekspansja oznacza w zasadzie łączenie się z

innymi organizacjami lub wchłanianie

innymi organizacjami lub wchłanianie



Rewitalizacja – proces infuzji nowej energii,

Rewitalizacja – proces infuzji nowej energii,

witalności i mocy w zachowania organizacji

witalności i mocy w zachowania organizacji

(nowa kultura organizacyjna)

(nowa kultura organizacyjna)



Odrodzenie

lub

schyłek

–

zintegrowana

Odrodzenie

lub

schyłek

–

zintegrowana

reorientacja lub likwidacja

reorientacja lub likwidacja

Gotowość organizacji do rozwoju

Gotowość organizacji do rozwoju

+

+

Potencjał

Potencjał

wpływu

wpływu

_

_

- +

- +

Potencjał działania

Potencjał działania

Restrukturyzacj

Restrukturyzacj

a

a

Wzrost lub

Wzrost lub

ekspansja

ekspansja

Odrodzenie lub

Odrodzenie lub

schyłek

schyłek

Rewitalizacja

Rewitalizacja



Termin

Termin

ewolucja

ewolucja

jest używany

jest używany

na oznaczenie dłuższych

na oznaczenie dłuższych

okresów wzrostu, w czasie

okresów wzrostu, w czasie

których nie zachodzą większe

których nie zachodzą większe

wstrząsy w praktykach

wstrząsy w praktykach

organizacji

organizacji



Termin

Termin

rewolucja

rewolucja

jest

jest

używany na oznaczenie

używany na oznaczenie

okresów poważnych

okresów poważnych

wstrząsów w życiu organizacji

wstrząsów w życiu organizacji

EWOLUCJA I REWOLUCJA

W ROSNĄCYCH

ORGANIZACJACH



Wiek organizacji

Wiek organizacji



Rozmiary organizacji i

Rozmiary organizacji i



Etap ewolucji

Etap ewolucji



Etap rewolucji

Etap rewolucji



Tempo wzrostu branży

Tempo wzrostu branży

Pięć kluczowych wymiarów

Pięć kluczowych wymiarów

o zasadniczym znaczeniu dla

o zasadniczym znaczeniu dla

budowy modelu rozwoju

budowy modelu rozwoju

organizacji:

organizacji:

Model rozwoju organizacji

Model rozwoju organizacji

Firma w branży
o wysokim
wzroście

Firma w branży
o średnim
wzroście

Firma w branży
o niskim wzroście

Wiek organizacji

Dojrzały

Młoda

Mała

Duża

W

ie

lk

o

ś

ć

o

rg

a

n

iz

a

c

ji

Etapy ewolucji

Etapy rewolucji

Pięć faz wzrostu

Pięć faz wzrostu

Wiek organizacji

Dojrzały

niedojrzały

Mała

Duża

W

ie

lk

o

ś

ć

o

rg

a

n

iz

a

c

ji

Fazy ewolucji

Fazy rewolucji

FAZA 1 FAZA 2 FAZA 3 FAZA 4
FAZA 5

1. Kryzys
przywództw
a

2. Kryzys
autonomi
i

3. Kryzys
kontroli

4. Kryzys
biurokracji

5. Kryzys ?..

1.
Wzrost
przez
twórczoś
ć

3. Wzrost
przez
delegowani
e

2. Wzrost
przez
kierowani
e

4. Wzrost
przez
koordynacj
ę

5. Wzrost
przez
współprac
ę

Sercem

Sercem

przedsiębiorstwa

przedsiębiorstwa

jest jego założyciel.

jest jego założyciel.

Jego wizja oraz styl

Jego wizja oraz styl

przywództwa

przywództwa

zajmują miejsce

zajmują miejsce

centralne

centralne

FAZA 1

FAZA 1

Twórczość

Twórczość

FAZA 1

FAZA 1

Twórczość

Twórczość

Cechy okresu twórczej

Cechy okresu twórczej

ewolucji:

ewolucji:



zorientowanie techniczne i

zorientowanie techniczne i

przedsiębiorcze założycieli firmy –

przedsiębiorcze założycieli firmy –

lekceważenie (?) działań

lekceważenie (?) działań

twórczych,

twórczych,



komunikacja miedzy pracownikami

komunikacja miedzy pracownikami

częsta i nieformalna,

częsta i nieformalna,



ciężka praca nagradzana

ciężka praca nagradzana

skromnymi płacami i obietnicą

skromnymi płacami i obietnicą

korzyści (jakich ?, np. z udziału we

korzyści (jakich ?, np. z udziału we

własności)

własności)



kontrola działalności następuje po

kontrola działalności następuje po

bezpośredniej informacji zwrotnej

bezpośredniej informacji zwrotnej

z rynku, „kierownictwo działa,

z rynku, „kierownictwo działa,

kiedy klienci reagują”

kiedy klienci reagują”

FAZA 1

FAZA 1

Twórczość

Twórczość

Pojawienie się

Pojawienie się

kryzysu

kryzysu

przywództwa

przywództwa



wzrost organizacji –

wzrost organizacji –

większa liczba

większa liczba

pracowników,

pracowników,



pojawienie się

pojawienie się

obowiązków zarządzania

obowiązków zarządzania

obciążających założycieli,

obciążających założycieli,



nieformalne

nieformalne

komunikowanie utrudnia

komunikowanie utrudnia

kierowanie organizacją,

kierowanie organizacją,

FAZA 2

FAZA 2

ZARZĄDZANIE

ZARZĄDZANIE

1.

1.

Rozwiązanie problemu zarządzania poprzez pozyskanie

Rozwiązanie problemu zarządzania poprzez pozyskanie

silnego menedżera, który zmobilizuje do pracy całą

silnego menedżera, który zmobilizuje do pracy całą

organizację w nowych warunkach.

organizację w nowych warunkach.

2.

2.

Następuje okres ewolucyjny, czyli okres trwalszego

Następuje okres ewolucyjny, czyli okres trwalszego

wzrostu firmy.

wzrostu firmy.

3.

3.

Cechy tego okresu:

Cechy tego okresu:



funkcjonalna struktura organizacyjna, specjalizacja pracy

funkcjonalna struktura organizacyjna, specjalizacja pracy



ustalanie bodźców, budżetów i norm pracy,

ustalanie bodźców, budżetów i norm pracy,



komunikowanie staje się bardziej formalne,

komunikowanie staje się bardziej formalne,



wprowadzenie systemów księgowania zapasów i

wprowadzenie systemów księgowania zapasów i

zakupów,

zakupów,



przejęcie odpowiedzialności za kierowanie przez

przejęcie odpowiedzialności za kierowanie przez

menedżera i jego przełożonych,

menedżera i jego przełożonych,



pracownicy niższych szczebli stają się specjalistami

pracownicy niższych szczebli stają się specjalistami

funkcjonalnymi,

funkcjonalnymi,

FAZA 2

FAZA 2

ZARZĄDZANIE/

ZARZĄDZANIE/

KIEROWANIE

KIEROWANIE



potrzeba

potrzeba

kontrolowania,

kontrolowania,

zróżnicowanej i złożonej

zróżnicowanej i złożonej

organizacji,

organizacji,



pojawiają się żądania

pojawiają się żądania

większej autonomii ze

większej autonomii ze

strony menedżerów

strony menedżerów

niższych szczebli,

niższych szczebli,

Pojawia się druga rewolucja, czyli kryzys autonomii,

Pojawia się druga rewolucja, czyli kryzys autonomii,

Faza 3 Delegowanie

Faza 3 Delegowanie

1.

1.

Delegowanie uprawnień

Delegowanie uprawnień

2.

2.

Zdecentralizowany

Zdecentralizowany

charakter struktury

charakter struktury

organizacyjnej

organizacyjnej

3.

3.

Duża autonomia

Duża autonomia

poszczególnych działów

poszczególnych działów

4.

4.

System kontroli oparty

System kontroli oparty

na analizie

na analizie

uzyskiwanych

uzyskiwanych

przychodów i

przychodów i

ponoszonych kosztów

ponoszonych kosztów

5.

5.

Określenie przez

Określenie przez

naczelne kierownictwo

naczelne kierownictwo

głównych zadań, a

głównych zadań, a

sposób realizacji

sposób realizacji

pozostawiony

pozostawiony

wykonawcom

wykonawcom

FAZA 3

FAZA 3

DELEGOWANIE

DELEGOWANIE



Zmiana mentalności

Zmiana mentalności



Klimat organizacyjny oparty na zaufaniu

Klimat organizacyjny oparty na zaufaniu



Ocena kompetencji pracowników

Ocena kompetencji pracowników



Strategia rozwoju umiejętności

Strategia rozwoju umiejętności



Kryzys kontroli

Kryzys kontroli

Faza ta cechuje się wykorzystaniem formalnych

Faza ta cechuje się wykorzystaniem formalnych

systemów pozwalających osiągnąć większą

systemów pozwalających osiągnąć większą

koordynację:

koordynację:



zdecentralizowane jednostki są łączone w

zdecentralizowane jednostki są łączone w

grupy projektowe,

grupy projektowe,



ustalane są formalne procedury planistyczne,

ustalane są formalne procedury planistyczne,

które poddawane są intensywnym przeglądom,

które poddawane są intensywnym przeglądom,



dokonuje się starannego wyważenia i

dokonuje się starannego wyważenia i

rozdzielenia wydatków inwestycyjnych w całej

rozdzielenia wydatków inwestycyjnych w całej

organizacji,

organizacji,



w celu pobudzania utożsamiania się z firmą

w celu pobudzania utożsamiania się z firmą

jako całością stosowane są możliwości zakupu

jako całością stosowane są możliwości zakupu

akcji lub systemy udziału w zysku.

akcji lub systemy udziału w zysku.

FAZA 4

FAZA 4

Koordynacja

Koordynacja

FAZA 4

FAZA 4

Koordynacja

Koordynacja

Ujawnia się kryzys

Ujawnia się kryzys

biurokratyczny

biurokratyczny



narasta brak zaufania

narasta brak zaufania

między linią a

między linią a

sztabem,

sztabem,



rozbudowany system

rozbudowany system

biurotyczny,

biurotyczny,



tłumione są

tłumione są

innowacje,

innowacje,



organizacja staje się

organizacja staje się

zbyt wielka i złożona,

zbyt wielka i złożona,

by mogła być

by mogła być

zarządzana przez

zarządzana przez

formalne pogramy i

formalne pogramy i

sztywne systemy.

sztywne systemy.

Nacisk na:



większą
spontaniczność w
działaniu
kierownictwa
poprzez zespoły i
zręczne wgrywanie
różnic
interpersonalnych

FAZA 5

FAZA 5

Współpraca

Współpraca

Cechy:

Cechy:



Silna kultura organizacyjna

Silna kultura organizacyjna

oparta na współpracy

oparta na współpracy



Dojrzałe zespoły pracownicze -

Dojrzałe zespoły pracownicze -

zespołowe rozwiązywanie

zespołowe rozwiązywanie

problemów

problemów



Struktura typu macierzowego

Struktura typu macierzowego



Wdrażanie zintegrowanych

Wdrażanie zintegrowanych

systemów zarządzania

systemów zarządzania



Sprawne mechanizmy

Sprawne mechanizmy

rozwiązywania sporów

rozwiązywania sporów

wewnątrzzakładowych

wewnątrzzakładowych



Skutecznie realizowana strategia

Skutecznie realizowana strategia

inwestycji technologicznych i

inwestycji technologicznych i

rozwoju personelu

rozwoju personelu



Partycypacyjny styl najwyższego

Partycypacyjny styl najwyższego

kierownictwa

kierownictwa



Nagrody ekonomiczne

Nagrody ekonomiczne

nakierowane na wyniki zespołowe

nakierowane na wyniki zespołowe

FAZA 5

FAZA 5

Współpraca

Współpraca



komunikacji

komunikacji

wewnętrznej,

wewnętrznej,



zasad

zasad

wynagradzania,

wynagradzania,



reagowania na

reagowania na

zmiany w otoczeniu

zmiany w otoczeniu

firmy,

firmy,



rozwoju produktów

rozwoju produktów

i personelu

i personelu

FAZA 5

FAZA 5

Współpraca

Współpraca

Proponowanie działań przeciwdziałających skutkom kryzysu to:

Proponowanie działań przeciwdziałających skutkom kryzysu to:



działania prewencyjne w obszarze :

działania prewencyjne w obszarze :

Zintegrowany

Zintegrowany

model rozwoju organizacji R.

model rozwoju organizacji R.

Quinna K. Camerona

Quinna K. Camerona



Faza przedsiębiorczości

Faza przedsiębiorczości

- kształtowanie zasobów,

- kształtowanie zasobów,

wielość pomysłów, działania przedsiębiorcze, niewiele

wielość pomysłów, działania przedsiębiorcze, niewiele

planowania i koordynacji, formowanie „swojej” niszy, władza

planowania i koordynacji, formowanie „swojej” niszy, władza

w ręku założyciela

w ręku założyciela



Faza zespołowości

Faza zespołowości

– nieformalna struktura i komunikacja,

– nieformalna struktura i komunikacja,

poczucie przynależności, praca wiele godzin, świadomość

poczucie przynależności, praca wiele godzin, świadomość

misji, kontynuacja innowacji, duże zaangażowanie,

misji, kontynuacja innowacji, duże zaangażowanie,



Faza formalizacji

Faza formalizacji

– stabilizacja struktur, nacisk na

– stabilizacja struktur, nacisk na

sprawność i wydajność, konserwatyzm, instytucjonalizacja

sprawność i wydajność, konserwatyzm, instytucjonalizacja

procedur,

procedur,



Faza dostosowania

Faza dostosowania

– dopracowanie struktury,

– dopracowanie struktury,

decentralizacja, rozszerzenie domeny działalności,

decentralizacja, rozszerzenie domeny działalności,

adaptacja, odnowa

adaptacja, odnowa

Model wartości konkurujących Camerona

Model wartości konkurujących Camerona

Quinna

Quinna

Elastyczność i swoboda działania

Elastyczność i swoboda działania

Orientacja

Orientacja

na

na

sprawy

sprawy

wewnętrzne

wewnętrzne

i integracja

i integracja

Organizacja

Organizacja

o orientacji

o orientacji

na klan

na klan

Organizacja o

Organizacja o

orientacji

orientacji

adhokratyczn

adhokratyczn

ej

ej

Orientacja na

Orientacja na

pozycję

pozycję

w otoczeniu

w otoczeniu

Organizacja

Organizacja

hierarchiczn

hierarchiczn

a

a

Organizacja o

Organizacja o

orientacji

orientacji

rynkowej

rynkowej

Stabilność i kontrola

Stabilność i kontrola

Model wartości konkurujących Camerona Quinna

Model wartości konkurujących Camerona Quinna

Organizacja „ klan”

Organizacja „ klan”

Przyjazne środowisko pracy, w

Przyjazne środowisko pracy, w

którym ludzie z przyjemnością ze

którym ludzie z przyjemnością ze

sobą współpracują; firma

sobą współpracują; firma

przypomina wielką rodzinę.

przypomina wielką rodzinę.

Szefowie i przełożeni pełnią role

Szefowie i przełożeni pełnią role

doradców, mentorów. Organizacja

doradców, mentorów. Organizacja

trwa dzięki lojalności i

trwa dzięki lojalności i

przywiązaniu pracowników. Wysoki

przywiązaniu pracowników. Wysoki

stopień zaangażowania wszystkich.

stopień zaangażowania wszystkich.

Duże morale, a miarą sukcesu jest

Duże morale, a miarą sukcesu jest

rozwój zasobów ludzkich i troska o

rozwój zasobów ludzkich i troska o

pracowników. Wysoko ceniona jest

pracowników. Wysoko ceniona jest

praca zespołowa, uczestnictwo i

praca zespołowa, uczestnictwo i

konsensus

konsensus

Organizacja „adhokracja”

Organizacja „adhokracja”

W firmie dominuje dynamika,

W firmie dominuje dynamika,

przedsiębiorczość i kreatywność. Ludzie

przedsiębiorczość i kreatywność. Ludzie

nie boją się ryzyka, a kierownicy

nie boją się ryzyka, a kierownicy

wyróżniają się kreatywnością i

wyróżniają się kreatywnością i

innowacyjnością. Wysoka chęć do

innowacyjnością. Wysoka chęć do

eksperymentowania i wprowadzania

eksperymentowania i wprowadzania

nowości. Ważne jest wieść prym w swej

nowości. Ważne jest wieść prym w swej

dziedzinie. Nastawienia na wzrost,

dziedzinie. Nastawienia na wzrost,

podejmowanie wyzwań i pozyskiwanie

podejmowanie wyzwań i pozyskiwanie

nowych zasobów. Sukces to oferowanie

nowych zasobów. Sukces to oferowanie

unikatowych produktów i zajęcie pozycji

unikatowych produktów i zajęcie pozycji

lidera. Zachęcanie do swobody zachowań

lidera. Zachęcanie do swobody zachowań

organizacyjnych.

organizacyjnych.

Grganizacja „hierarchia”

Grganizacja „hierarchia”

Wysoce sformalizowane miejsce

Wysoce sformalizowane miejsce

pracy ze ścisłą hierarchią.

pracy ze ścisłą hierarchią.

Dominacja świata procedur.

Dominacja świata procedur.

Kierownicy są nastawieni na

Kierownicy są nastawieni na

koordynacje i organizowanie;

koordynacje i organizowanie;

oczekują wysokiej efektywności.

oczekują wysokiej efektywności.

Najważniejsza jest sprawność

Najważniejsza jest sprawność

działania. Spójność gwarantowana

działania. Spójność gwarantowana

jest przez formalne reguły

jest przez formalne reguły

działania. Miarą sukcesu jest

działania. Miarą sukcesu jest

pewność działania

pewność działania

Organizacja „Rynek”

Organizacja „Rynek”

W firmie liczą się głównie wyniki, a ludzie

W firmie liczą się głównie wyniki, a ludzie

są bardzo ambitni i nastawieni na

są bardzo ambitni i nastawieni na

osiąganie celów. Przywódca jest nadzorcą

osiąganie celów. Przywódca jest nadzorcą

nastawionym na konkurencyjność i

nastawionym na konkurencyjność i

produkcję. Jest bezwzględny i

produkcję. Jest bezwzględny i

wymagający. Spójność zapewnia

wymagający. Spójność zapewnia

ekspansywność i chęć zwyciężania.

ekspansywność i chęć zwyciężania.

Głównym przedmiotem troski są reputacja

Głównym przedmiotem troski są reputacja

i sukces. W dłuższej perspektywie liczy się

i sukces. W dłuższej perspektywie liczy się

konkurencyjność i osiąganie wymiernych

konkurencyjność i osiąganie wymiernych

celów. Miarą sukcesu jest udział w rynku i

celów. Miarą sukcesu jest udział w rynku i

jego penetracja. Ważne są konkurencyjne

jego penetracja. Ważne są konkurencyjne

ceny i przewodzenie na rynku. Styl

ceny i przewodzenie na rynku. Styl

zarządzania to promowanie ostrej

zarządzania to promowanie ostrej

rywalizacji

rywalizacji