KSZTAŁCENIE W
KSZTAŁCENIE W
SZKOLE WYŻSZEJ
SZKOLE WYŻSZEJ
UCZENIE SIĘ:
UCZENIE SIĘ:
•
jest przede wszystkim kontrolowane przez uczącego się
jest przede wszystkim kontrolowane przez uczącego się
•
jest unikalne i indywidualne
jest unikalne i indywidualne
•
jest uzależnione od ogólnego stanu osoby uczącej się
jest uzależnione od ogólnego stanu osoby uczącej się
•
jest uzależnione od współdziałania i współpracy
jest uzależnione od współdziałania i współpracy
•
jest procesem ewolucyjnym
jest procesem ewolucyjnym
•
jest wynikiem doświadczenia
jest wynikiem doświadczenia
•
nie jest bezpośrednio obserwowalne
nie jest bezpośrednio obserwowalne
Typy wykładów:
Typy wykładów:
•
Wykład konwencjonalny –
Wykład konwencjonalny –
treść przedstawiana jest przez
treść przedstawiana jest przez
wykładowcę w gotowej do zapamiętania postaci
wykładowcę w gotowej do zapamiętania postaci
•
Wykład problemowy –
Wykład problemowy –
oparty na postawieniu jakiegoś
oparty na postawieniu jakiegoś
zagadnienia, ukazania dróg prowadzących do jego
zagadnienia, ukazania dróg prowadzących do jego
rozwiązania i konsekwencji, do jakich to rozwiązanie
rozwiązania i konsekwencji, do jakich to rozwiązanie
doprowadziło
doprowadziło
•
Wykład konwersatoryjny –
Wykład konwersatoryjny –
jest swoistym mixem
jest swoistym mixem
wypowiedzi wykładowcy i słuchaczy, wykonujących
wypowiedzi wykładowcy i słuchaczy, wykonujących
odpowiednie zadania dla nabycia sprawności w stosowaniu
odpowiednie zadania dla nabycia sprawności w stosowaniu
nabytej wiedzy
nabytej wiedzy
•
Wykład monograficzny –
Wykład monograficzny –
poświęcony głębokiej analizie
poświęcony głębokiej analizie
wybranego zagadnienia wraz z przedstawieniem aspektów
wybranego zagadnienia wraz z przedstawieniem aspektów
metodologicznych
metodologicznych
Wykład zbyt trudny powoduje znużenie,
Wykład zbyt trudny powoduje znużenie,
Wykład zbyt łatwy powoduje znudzenie
Wykład zbyt łatwy powoduje znudzenie
Cechy osobnicze wpływające na zmiany w
Cechy osobnicze wpływające na zmiany w
cyklach napięcia i spadku uwagi:
cyklach napięcia i spadku uwagi:
•
wprawa w słuchaniu wykładu
wprawa w słuchaniu wykładu
•
inteligencja ogólna
inteligencja ogólna
•
zaawansowanie w tematyce wykładu
zaawansowanie w tematyce wykładu
•
stosunek emocjonalny do treści i osoby wykładowcy
stosunek emocjonalny do treści i osoby wykładowcy
•
aktualne samopoczucie słuchacza
aktualne samopoczucie słuchacza
Nie można oczekiwać od studenta ciągłej,
Nie można oczekiwać od studenta ciągłej,
niezmiennej, napiętej uwagi, skierowanej
niezmiennej, napiętej uwagi, skierowanej
na treść wykładu.
na treść wykładu.
Cechy dobrego wykładu:
Cechy dobrego wykładu:
Wykład jest interesujący: treść, tempo, media
Wykład jest interesujący: treść, tempo, media
Wykład jest logiczny i zwięzły (porządek treści)
Wykład jest logiczny i zwięzły (porządek treści)
Wykład jest przystępny i użyteczny
Wykład jest przystępny i użyteczny
Wykład prowadzony jest językiem precyzyjnym
Wykład prowadzony jest językiem precyzyjnym
Tok wykładu jest łatwy do notowania
Tok wykładu jest łatwy do notowania
Wykładowca eksponuje istotę treści
Wykładowca eksponuje istotę treści
Dokończenie ->
Dokończenie ->
Cechy dobrego wykładu
Cechy dobrego wykładu
(dokończenie)
(dokończenie)
:
:
Treści wykładu powiązane są z praktyką
Treści wykładu powiązane są z praktyką
Treści wykładu korelują z innymi przedmiotami
Treści wykładu korelują z innymi przedmiotami
Wykład jest stymulatywny
Wykład jest stymulatywny
Treści wykładu oparte są o najnowszą wiedzę
Treści wykładu oparte są o najnowszą wiedzę
Wykład obudowany jest multimediami
Wykład obudowany jest multimediami
Wykładowca posiada dobry kontakt z grupą
Wykładowca posiada dobry kontakt z grupą
Cechy osobowe wykładowcy (!)
Cechy osobowe wykładowcy (!)
Jak wykładać ?
Jak wykładać ?
Wykładowca musi dążyć do:
Wykładowca musi dążyć do:
Ukierunkowania na treści procesu spostrzegania
Ukierunkowania na treści procesu spostrzegania
Utrzymania tego procesu przez czas wykładu
Utrzymania tego procesu przez czas wykładu
Manipulowania treścią i bodźcami
Manipulowania treścią i bodźcami
Takiego doboru treści, by zrealizować cele
Takiego doboru treści, by zrealizować cele
Czujnego badania stopnia odbioru treści
Czujnego badania stopnia odbioru treści
Czujnego badania stopnia przedwiedzy
Czujnego badania stopnia przedwiedzy
studentów
studentów
Zdiagnozowania preferencji studentów w
Zdiagnozowania preferencji studentów w
zakresie zapotrzebowania na określone treści
zakresie zapotrzebowania na określone treści
kształcenia
kształcenia
Efektywny nauczyciel - klinicysta
Efektywny nauczyciel - klinicysta
•
Student wykonuje zlecone zadania, nie jest biernym
Student wykonuje zlecone zadania, nie jest biernym
obserwatorem Twojej pracy
obserwatorem Twojej pracy
•
Okazuj studentom pozytywne nastawienie do
Okazuj studentom pozytywne nastawienie do
nauczanych treści
nauczanych treści
•
Stosuj wypróbowane sposoby rozwiązywania
Stosuj wypróbowane sposoby rozwiązywania
problemów
problemów
•
Skupiaj się na integracji medycyny klinicznej z
Skupiaj się na integracji medycyny klinicznej z
naukami podstawowymi ogólnymi i medycznymi
naukami podstawowymi ogólnymi i medycznymi
•
Pouczanie o faktografii, odłóż na później
Pouczanie o faktografii, odłóż na później
Dokończenie
Dokończenie
Efektywny nauczyciel - klinicysta
Efektywny nauczyciel - klinicysta
•
Nadzoruj studentów bezpośrednio podczas zbierania
Nadzoruj studentów bezpośrednio podczas zbierania
wywiadu i badania chorych; nie polegaj na słownej
wywiadu i badania chorych; nie polegaj na słownej
relacji studenta na sali ćwiczeń
relacji studenta na sali ćwiczeń
•
Student nie dostrzega tego, co Ty; ma swoją prawdę
Student nie dostrzega tego, co Ty; ma swoją prawdę
o przypadkach
o przypadkach
•
Daj studentom okazje do wypróbowania swoich
Daj studentom okazje do wypróbowania swoich
umiejętności
umiejętności
•
Dawaj zawsze dobry przykład osobisty
Dawaj zawsze dobry przykład osobisty
•
Twoje nauczanie ma być nastawione zarówno na
Twoje nauczanie ma być nastawione zarówno na
chorobę, jak i na chorego
chorobę, jak i na chorego
•
Stwarzaj dobre warunki nauczania
Stwarzaj dobre warunki nauczania
Kierownicza rola nauczyciela
Kierownicza rola nauczyciela
akademickiego sprowadza się do:
akademickiego sprowadza się do:
-
wywołania procesu uczenia się
wywołania procesu uczenia się
-
wstępnej organizacji i doboru
wstępnej organizacji i doboru
treści kształcenia
treści kształcenia
-
utrzymania aktywności
utrzymania aktywności
studentów
studentów
-
stworzeniu warunków
stworzeniu warunków
sprzyjających świadomemu
sprzyjających świadomemu
aktywnemu i samodzielnemu
aktywnemu i samodzielnemu
uczeniu się
uczeniu się
-
interweniowaniu, gdy ustaje
interweniowaniu, gdy ustaje
proces uczenia się
proces uczenia się
-
interweniowaniu, gdy czynność
interweniowaniu, gdy czynność
uczenia się traci na dłuższy
uczenia się traci na dłuższy
czas potrzebny kierunek
czas potrzebny kierunek
Ćwiczenia
Ćwiczenia
jako forma
jako forma
organizacyjna
organizacyjna
pracy w
pracy w
uczelni wyższej
uczelni wyższej
Charakterystyka prowadzenia ćwiczeń
Charakterystyka prowadzenia ćwiczeń
tok podający
tok podający
tok poszukujący
tok poszukujący
* wiadomości przedstawione
* wiadomości przedstawione
* ćwiczenia problemowe
* ćwiczenia problemowe
w gotowej do
w gotowej do
przeprowadzone zgodnie
przeprowadzone zgodnie
opanowania postaci
opanowania postaci
z zasadami nauczania
z zasadami nauczania
probleowego
probleowego
* umiejętności eksponowania
* umiejętności eksponowania
w drodze pokazu lub ścisłej
w drodze pokazu lub ścisłej
instrukcji
instrukcji
Wyróżniamy 5 rodzajów
Wyróżniamy 5 rodzajów
ćwiczeń:
ćwiczeń:
1)
1)
przeznaczone na poznawanie nowego materiału,
przeznaczone na poznawanie nowego materiału,
tj. nowych wiadomości i umiejętności,
tj. nowych wiadomości i umiejętności,
2)
2)
przeznaczonych na utrwalenie materiału,
przeznaczonych na utrwalenie materiału,
3)
3)
poświęcone pogłębianiu rozumienia materiału,
poświęcone pogłębianiu rozumienia materiału,
4)
4)
poświęcone rozszerzaniu zakresu stosowania
poświęcone rozszerzaniu zakresu stosowania
wcześniej opanowanych metod i umiejętności,
wcześniej opanowanych metod i umiejętności,
5)
5)
przeznaczone na kontrolę postępów.
przeznaczone na kontrolę postępów.
Metodyka prowadzenia ćwiczeń
Metodyka prowadzenia ćwiczeń
- tok podający -
- tok podający -
Rola nauczyciela:
Rola nauczyciela:
kieruje procesem zapamiętania
kieruje procesem zapamiętania
wiadomości i opanowania
wiadomości i opanowania
umiejętności w logicznym
umiejętności w logicznym
ustalonym
ustalonym
wcześniej porządku
wcześniej porządku
Ogniwa dydaktyczne:
Ogniwa dydaktyczne:
1)
1)
zapoznanie studentów z zadaniami dydaktycznymi
zapoznanie studentów z zadaniami dydaktycznymi
ćwiczeń, ukazanie tych zadań w kontekście
ćwiczeń, ukazanie tych zadań w kontekście
ogólnych celów całego kursu tego przedmiotu;
ogólnych celów całego kursu tego przedmiotu;
2)
2)
sprawdzenie przygotowania do zajęć;
sprawdzenie przygotowania do zajęć;
3)
3)
opracowanie nowego materiału;
opracowanie nowego materiału;
4)
4)
systematyzacja nowego materiału, nawiązanie do
systematyzacja nowego materiału, nawiązanie do
posiadanego zasobu wiadomości i umiejętności;
posiadanego zasobu wiadomości i umiejętności;
5)
5)
zastosowanie praktyczne;
zastosowanie praktyczne;
6)
6)
ćwiczenie i utrwalanie nowo opanowanych
ćwiczenie i utrwalanie nowo opanowanych
wiadomości i umiejętności;
wiadomości i umiejętności;
7)
7)
wskazówki do pracy samodzielnej nad materiałem
wskazówki do pracy samodzielnej nad materiałem
z odbytych ćwiczeń;
z odbytych ćwiczeń;
8)
8)
omówienie przygotowania się studentów do
omówienie przygotowania się studentów do
następnych zajęć.
następnych zajęć.
Metodyka prowadzenia ćwiczeń
Metodyka prowadzenia ćwiczeń
- tok poszukujący -
- tok poszukujący -
Rola nauczyciela:
Rola nauczyciela:
stwarza warunki do
stwarza warunki do
samodzielnego
samodzielnego
rozwiązywania problemu przez
rozwiązywania problemu przez
studentów, nadając ogólny
studentów, nadając ogólny
kształt
kształt
procesowi dydaktycznemu.
procesowi dydaktycznemu.
Ingeruje,
Ingeruje,
gdy czynności studentów tracą
gdy czynności studentów tracą
właściwy kierunek.
właściwy kierunek.
Ogniwa dydaktyczne:
Ogniwa dydaktyczne:
1)
1)
zapoznanie studentów z celami i zadaniami
zapoznanie studentów z celami i zadaniami
dydaktycznymi
dydaktycznymi
2)
2)
sprawdzenie przygotowania do zajęć;
sprawdzenie przygotowania do zajęć;
3)
3)
organizowanie sytuacji problemowej;
organizowanie sytuacji problemowej;
4)
4)
formułowanie problemów;
formułowanie problemów;
5)
5)
wytwarzanie i weryfikacja hipotez;
wytwarzanie i weryfikacja hipotez;
6)
6)
systematyzowanie, utrwalanie i uzupełnianie
systematyzowanie, utrwalanie i uzupełnianie
wiedzy wyniesionej z rozwiązywania problemu;
wiedzy wyniesionej z rozwiązywania problemu;
7)
7)
zastosowanie do zadań praktycznych i
zastosowanie do zadań praktycznych i
teoretycznych;
teoretycznych;
8)
8)
wskazówki do dalszej samodzielnej pracy;
wskazówki do dalszej samodzielnej pracy;
9)
9)
omówienie przygotowania się studentów do
omówienie przygotowania się studentów do
następnych zajęć.
następnych zajęć.
Metodyka prowadzenia ćwiczeń
Metodyka prowadzenia ćwiczeń
-
Ćwiczenia problemowe – to pedagogiczna
Ćwiczenia problemowe – to pedagogiczna
modyfikacja badania naukowego
modyfikacja badania naukowego
? ? Problem ? ?
? ? Problem ? ?
? Wywołanie sytuacji problemowej ?
? Wywołanie sytuacji problemowej ?
* Problemem jest tylko takie zadanie, które przez
* Problemem jest tylko takie zadanie, które przez
studentów odbierane jest jako problem. Treść
studentów odbierane jest jako problem. Treść
problemu i efekty jego rozwiązania muszą mieć
problemu i efekty jego rozwiązania muszą mieć
określone miejsce w programie kształcenia.
określone miejsce w programie kształcenia.
Typologia metod kształcenia
Typologia metod kształcenia
Metody
Metody
asymilacji
asymilacji
wiedzy
wiedzy
(podające)
(podające)
Metody
Metody
samodzielnego
samodzielnego
dochodzenia do
dochodzenia do
wiedzy
wiedzy
(problemowe)
(problemowe)
Metody
Metody
waloryzacyj
waloryzacyj
ne
ne
(eksponując
(eksponując
e)
e)
Metody
Metody
praktyczne
praktyczne
1. Pokaz
1. Pokaz
2. Opis
2. Opis
3.
3.
Opowiadanie
Opowiadanie
4. Wykład
4. Wykład
5. Praca z
5. Praca z
książką
książką
6. Pogadanka
6. Pogadanka
7. Dyskusja
7. Dyskusja
1. Klasyczna metoda
1. Klasyczna metoda
problemowa
problemowa
2. Metoda
2. Metoda
przypadków
przypadków
3. Metoda
3. Metoda
sytuacyjna
sytuacyjna
4. Burza mózgów
4. Burza mózgów
5. Mikronauczanie
5. Mikronauczanie
6. Gry dydaktyczne:
6. Gry dydaktyczne:
a) metoda
a) metoda
inscenizacji,
inscenizacji,
b) metoda symulacji
b) metoda symulacji
1. Metody
1. Metody
impresywne
impresywne
2. Metody
2. Metody
ekspresy
ekspresy
wne
wne
1. Metody
1. Metody
laboratoryjne:
laboratoryjne:
a) tradycyjna,
a) tradycyjna,
b) problemowa
b) problemowa
2. Metody
2. Metody
ćwiczebne
ćwiczebne
3. Metody realizacji
3. Metody realizacji
zadań twórczych:
zadań twórczych:
a) klasyczny tok
a) klasyczny tok
pracy
pracy
b) problemowy tok
b) problemowy tok
pracy
pracy
Ćwiczenia referatowe
Ćwiczenia referatowe
Kto pracuje?
Kto pracuje?
referent, koreferent,
referent, koreferent,
nauczyciel
nauczyciel
Co robi grupa?
Co robi grupa?
Nie ma żadnych widocznych obowiązków
Nie ma żadnych widocznych obowiązków
„
„
wyłączanie się” z zajęć, gdyż ma
wyłączanie się” z zajęć, gdyż ma
świadomość, iż
świadomość, iż
nie oczekuje się od nich aktywności
nie oczekuje się od nich aktywności
ZYSKI
STRATY
STUDENT
Opanować
tematykę
referatu
GRUPA
„coś im wpadnie
do ucha”
Model ćwiczeń referatowych:
Model ćwiczeń referatowych:
1)
1)
Zapoznanie wszystkich studentów z zagadnieniami
Zapoznanie wszystkich studentów z zagadnieniami
do dyskusji oraz obowiązkową literaturą (zajęcia
do dyskusji oraz obowiązkową literaturą (zajęcia
poprzedzające ćwiczenia referatu);
poprzedzające ćwiczenia referatu);
2)
2)
Referent (oprócz literatury obowiązkowej)
Referent (oprócz literatury obowiązkowej)
otrzymuje literaturę dodatkową na podstawie
otrzymuje literaturę dodatkową na podstawie
której przygotowuje referat;
której przygotowuje referat;
3)
3)
Koreferent (oprócz literatury obowiązkowej)
Koreferent (oprócz literatury obowiązkowej)
otrzymuje literaturę dodatkową na podstawie
otrzymuje literaturę dodatkową na podstawie
której przygotowuje referat;
której przygotowuje referat;
4)
4)
Referat i koreferat skonstruowany zostaje w
Referat i koreferat skonstruowany zostaje w
oparciu o problemy podane całej grupie;
oparciu o problemy podane całej grupie;
Cdn…
Cdn…
Model ćwiczeń referatowych:
Model ćwiczeń referatowych:
5) Zajęcia rozpoczyna pracownik dydaktyczny
5) Zajęcia rozpoczyna pracownik dydaktyczny
sformułowaniem pierwszego zagadnienia
sformułowaniem pierwszego zagadnienia
(problemu), by wywiązała się dyskusja całej grupy;
(problemu), by wywiązała się dyskusja całej grupy;
6) Ze względu na to, że grupa przygotowała się do
6) Ze względu na to, że grupa przygotowała się do
dyskusji wyłącznie w oparciu o literaturę
dyskusji wyłącznie w oparciu o literaturę
podstawową zaistnieje niedosyt informacji;
podstawową zaistnieje niedosyt informacji;
7) Referent i koreferent na żądanie grupy musi
7) Referent i koreferent na żądanie grupy musi
uzupełnić wiadomości (wypełnić lukę) i dołączyć
uzupełnić wiadomości (wypełnić lukę) i dołączyć
do sporu, przedstawiając teoretyczne racje,
do sporu, przedstawiając teoretyczne racje,
zajmując własne stanowisko;
zajmując własne stanowisko;
Cdn…
Cdn…
Model ćwiczeń referatowych
Model ćwiczeń referatowych
(cd.)
(cd.)
:
:
8) Spór powinien rozstrzygnąć referent i koreferent;
8) Spór powinien rozstrzygnąć referent i koreferent;
9) Nauczyciel pełni rolę kierowniczą w dyskusji
9) Nauczyciel pełni rolę kierowniczą w dyskusji
(tylko formalnie);
(tylko formalnie);
10) Dyskusja kończy się podsumowaniem,
10) Dyskusja kończy się podsumowaniem,
wnioskiem, odpowiedzią wprost na zaistniały
wnioskiem, odpowiedzią wprost na zaistniały
problem;
problem;
11) Nauczyciel akademicki powinien podsumować
11) Nauczyciel akademicki powinien podsumować
dyskusję, wykazując się wiedzą i perspektywą o
dyskusję, wykazując się wiedzą i perspektywą o
wiele szerszą niż student. Konkluzje powinny
wiele szerszą niż student. Konkluzje powinny
być poparte wiedzą „twardą”, a nie intuicyjną.
być poparte wiedzą „twardą”, a nie intuicyjną.
Układy doboru treści kształcenia
Układy doboru treści kształcenia
LINIOWY
KONCENTRYCZNY
SPIRALNY
LINIOWY
KONCENTRYCZNY
SPIRALNY
1
2
3
4
5
1
2
3
4
5
ZAKOŃCZENIE
ZAKOŃCZENIE
Dziękuję za uwagę
Dziękuję za uwagę