Państwo jako

główny podmiot

bezpieczeństwa

Państwo

- Terytorium

- Ludność

- Władza

Geneza państwa

- Państwo jako byt naturalny

(Arystoteles)

- Boskie pochodzenie władzy i

państwa

- Teoria podboju (L. Gumplowicz)

- Umowa społeczna (T. Hobbes, J.

Locke, J.J. Rousseau, J. Rawls)

- Teoria marksistowska

Państwo wg Maxa Webera

„Państwo jest taką wspólnotą

ludzką, która w obrębie

określonego terytorium – owo

terytorium stanowi jej

wyróżnik – rości sobie

(z powodzeniem) prawo

monopolu na wywieranie

prawomocnej przemocy

fizycznej”.

Państwo wg Georga Jellinka

Definicja socjologiczna: „państwo to

wyposażona we władzę samorodną
jedność związkowa osiadłych ludzi”.

Definicja prawna: „państwo jest

korporacją osiadłego ludu,
wyposażoną w bezpośrednią,
samorodną władzę zwierzchnią”.

„Samorodna władza zwierzchnia” – to

władza „od żadnej innej władzy nie
pochodząca” a więc suwerenna.

Suwerenność

„pierwszym znamieniem suwerenności

księcia jest możność wydawania
ustaw, obowiązujących wszystkich w
ogólności i każdego z osobna. Lecz to
nie wystarcza, gdyż trzeba dodać, że
chodzi o wydawanie ustaw bez zgody
wyższego, równego i niższego od
siebie”

Jean Bodin, Sześć ksiąg o Rzeczypospolitej, XVI

wiek

Cechy państwa jako formy

organizacji działań zbiorowych (M.

Kuniński,P.Kaczorowski)

- ciągłość w czasie i przestrzeni

 - nie redukowalność do instytucji

politycznych i administracji

- suwerenność wewnętrzna (nadrzędność

wobec grup, stanów i jednostek

żyjących na terytorium państwa)

 - suwerenność zewnętrzna (niezależność

od innych państw)

- centralizacja i hierarchizacja władzy

- istnienie biurokracji jako narzędzia

administrowania

Cechy państwa jako formy

organizacji działań zbiorowych

(M. Kuniński) - cd

- monopol legalnego stosowania przemocy

- zdolność osiągania lojalności obywateli

- wyznaczanie sfery publicznej i prywatnej

- władza prawodawcza

- równość wobec prawa

- równość wobec władzy państwowej

- oddzielenie władzy państwowej od

duchownej

- prawne usankcjonowanie odrębnej natury

różnych form własności

- tworzenie systemu podatkowego, systemu

finansowania państwa

Polityka zagraniczna a

dyplomacja

Polityka zagraniczna państwa –

strategia działania państwa na
zewnątrz, dyplomacja to taktyka,
metoda poszukiwania nalepszych
środków do jak najpełniejszej
realizacji polityki zagranicznej
państwa w danej sytacji
międzynarodowej

Dyplomacja – jeden z instrumentów

prowadzenia polityki zagranicznej
państwa

Kto realizuje politykę

zagraniczną?

Polityka zagraniczna jest

prowadzona za pomocą

dwóch symbolicznych postaci:

Dyplomaty

Żołnierza

 

Ambasadora

Stratega

Państwo czyli stan

Greckie polis

 

„Powody zaś zerwania rozejmu i punkty sporne

podaję od razu na wstępie, ażeby nikt w

przyszłych wiekach nie miał wątpliwości, z

jakiego powodu wybuchła tak wielka wojna

między Hellenami. Otóż za najistotniejszy powód,

chociaż przemilczany, uważam wzrost potęgi

ateńskiej i strach jaki to wzbudziło u

Lacedemończyków; natomiast powody oficjalnie

podawane, dla których obie strony zerwawszy

rozejm stanęły na stopie wojennej były

następujące ....”

Tukidydes „Wojna peloponeska”, księga pierwsza

Imperium

Romanum

 

Christianitas –

Europa

średniowieczna

Niccolo Machiavelli

Europa po traktacie

westfalskim 1648

roku

OMP – WSE, 2005

Imanuel Kant

i Thomas

Hobbes

Armand Jean du Plessis,

kardynał de Richelieu –

raison d’état, równowaga

sił

Europa po

Kongresie

Wiedeńskim 1815

Koncert mocarstw,

Metternich i

Talleyrand

Europa po Traktacie

Wersalskim 1918

Theodore Roosevelt

i

Woodrow Wilson

Europa po II wojnie

światowej

Świat dwubiegunowy USA -

CCCP

1945 - 1989

Europa po 1989

roku

F. Fukuyama, Koniec historii
S. Huntington, Trzy fale

demokracji

 

* * *

F. Fukuyama, Zaufanie
S. Huntington, Zderzenie

cywilizacji

H. Kissinger, Dyplomacja

Europa po 11

września 2001

Powrót geopolityki

F. Fukuyama, Budowanie

państwa

R. Kagan, Potęga i raj

Realizm

Koncepcja partykularnych

interesów poszczególnych
państw, system równowagi
sił, raison d’état, polityka
siły, Realpolitik, wojna jako
naturalny instrument
prowadzenia polityki
zagranicznej państwa

 

Idealizm

Koncepcja uniwersalistyczna,

jednocząca, wspólnotowa,
idealistyczna, pokój jako

naturalny stan relacji

międzynarodowych

WŁADZA

Definicja władzy

Max Weber:
Posiadanie władzy oznacza „szansę, w

ramach stosunków społecznych, zyskania
dla własnych zamierzeń posłuchu w
grupie, nawet wbrew woli jej członków”

Marek Bankowicz:
„Władzą polityczną jest zdolność wydawnia i

egzekwowania decyzji w skali społecznej,
co oznacza możliwość kształtowania
zbiorowych zachowań ludzkich”

Podmiot i adresat

władzy

Podmiot władzy – ten kto ma

zdolność wydawania decyzji i
wymuszania posłuchu

Adresat władzy – ten kto musi się

stosować do wydanych decyzji,
kto im podlega i czasem jest
zmuszony je wykonać

M. Bankowicz

Legitymizacja

władzy

- zespół zasad uprawniający

daną władzę do rządzenia

- uzasadnienie władzy
- M. Weber – wewnętrzne

uprawomocnienie, podstawa
prawomocności panowania

Trzy rodzaje legitymizacji

(Max Weber)

- Tradycyjna

- Charyzmatyczna

- Legalna

WŁADZA