Państwo to trwała wspólnota ludzi, zajmująca określone terytorium, poddana zwierzchnej władzy. Jest polityczną, suwerenną, terytorialną i przymusową organizacją społeczeństwa. Pojęcie wprowadził: Piccolo Machiavelli. Inne definicje państwa:
a)Arystoteles-(koncepcja) jako efekt naturalnego rozwoju społeczeństwa
b)św. Tomasz z Akwinu (Katolicka nauka społeczna) samowystarczalna społeczność, uznająca określony porządek prawny
c)Immanuel Kant- rodzaj ludzkiej zbiorowości żyjącej według określonego porządku prawnego
d)Georg Wilhelm Friedrich Hegel- wartość absolutna i nadrzędna. „Państwo Bogiem na ziemi”. Interesy państwa przed interesami jednostki.
e)Karol Marks-(koncepcja marksistowska)- organizacja przymusowa i narzędzie klasy panującej
f)Georg Jellinek (klasyczna trójelementowa definicja państwa)-elementy państwa: ludność, terytorium i władza najwyższa
Państwo i jego elementy:
a)organizacja polityczna- - władza jest podmiotem, który koordynuje i organizuje współprace dużych grup społecznych, zarządza nimi oraz tworzy i utrzymuje ład społeczny
b)organizacja suwerenna
-Zewnętrzna - Państwo jest podmiotem prawa międzynarodowego niezależnym od innych państw.
-Wewnętrzna - Władza państwowa jest zwierzchnia, która sama może decydować o swym zakresie.
- Racja Stanu - wzgląd na dobro państwa, wyższość interesu państwa nad innymi interesami.
c)organizacja terytorialna- obejmuje ludzi związanych ze ściśle określonym terytorium.
- Terytorium Państwa - ląd, wody przybrzeżne, przestrzeń powietrzna statki, samoloty i ambasady
d)organizacja przymusowa- przynależność do niej ma charakter sformalizowany
-Obywatelstwo - przynależność państwowa zobowiązująca do wypełniania określonych obowiązków i dająca uprawnienia ustalone przez prawo danego państwa. Osoby nie posiadającej żadnego obywatelstwa nazywa się bezpaństwowcami
Koncepcje genezy państwa:
-umowa społeczna: 18-wieczny pomysł (Rousseau), państwo jest umową społeczną, umowa między członkami społeczeństwa a zaczątkiem państwa.
-teoria podboju i przemocy (Gumplowicz)- powstanie państwa w wyniku podboju plemion słabszych przez silniejsze
-koncepcja teistyczna (św. Augustyn)- boskie pochodzenie władzy państwowej
-koncepcja marksistowska (Fryderyk Engels)- powstanie państwa wynikiem rozpadu wspólnoty pierwotnej i wytworzenia się klas społecznych
Władza- to zdolność wydawania i egzekwowania decyzji. Jednym z najważniejszych rodzajów władzy społecznej jest władza polityczna, czyli zdolność wydawania, narzucania i wymuszania (egzekwowania) decyzji w skali społecznej, możliwość wpływania na ludzi tak, aby zachowywali się w sposób oczekiwany i pożądany.
Władza państwowa i jej legitymizacja:
(to proces spoleczny, polegajacy na dialogu miedzy osobami pragnacymi wladzy i tymi które maja się podporzadkowac. Autorem podstaw legitymizacji jest Max Weber.)
a)legalna władza => prawo
- rządzący zdobywają i sprawują władze z mocy obowiązującego prawa.
b)tradycyjna władza=> dziedziczone wynikające z tradycji
- utrwalona tradycja, dająca określonym osobom (rodom) prawo do dziedziczenia władzy, która pochodzi od Boga dzięki czemu jest trwała i ciągła.
c)charyzmatyczna władza => łaska
- oparta jest na przeświadczeniu że sprawujący władze nabył do niej prawo dzięki posiadaniu jakiś wyjątkowych właściwości i zdolności (np. męstwo, sprawiedliwość, talent organizacyjny, zdolności przywódcze świątobliwość itp.)