BROŃ BIOLOGICZNA

Co to jest broń biologiczna?

Broń biologiczna, broń B – rodzaj broni

masowego rażenia, w której ładunkiem

bojowym są patogenne mikroorganizmy (np.

laseczki wąglika) lub wirusy (np. wirus ospy

prawdziwej). Zwyczajowo zalicza się także

do broni biologicznej broń opartą na

toksynach pochodzenia biologicznego (np.

botulina, rycyna).

Cechy broni B:



stosunkowo niewielkimi kosztami produkcji

Duża część drobnoustrojów potencjalnie użytecznych w broni

biologicznej wywołuje choroby wśród zwierząt (laseczka wąglika,

pałeczka dżumy i in.).



dużą skutecznością

Drobnoustroje i toksyny są w szczególny sposób preparowane (np.

przez modyfikacje genetyczne), aby zwiększyć zdolności do

przetrwania w środowisku, wirulencję, śmiertelność, lekooporność.



słabą wykrywalnością w początkowym etapie

Jako potencjalny ładunek biologiczny mogą zostać wykorzystane

patogeny, które wywołują niezwykle rzadkie choroby (np. wirus ospy

prawdziwej, której ostatni przypadek pojawił się w 1978). Dodatkową

trudnością jest brak "zapowiedzi" zachorowań wśród ludzi opartych

na raportach epidemiologicznych dotyczących zwierząt (w przypadku

antropozoonoz).

Broń B może być rozprzestrzeniania nietypowymi środkami (np. "listy

wąglikowe").



zazwyczaj krótkim okresem inkubacji

Klasyfikacja patogenów



Ze względu na znaczenie jako potencjalnego środka broni

biologicznej wyróżnia się trzy główne (wg CDC) grupy

oznaczone kolejno literami alfabetu:



A – patogeny o wysokiej zjadliwości i śmiertelności, łatwe

do utrzymania w środowisku, których przydatność, jako

"wojskowych" postaci została sprawdzona w przeszłości

(np. laseczki i przetrwalniki wąglika)



B – patogeny o średniej zjadliwości i śmiertelności, średnio

trudne do utrzymania w środowisku (np. rycyna).



C – patogeny, które mogą być wykorzystane jako broń

biologiczna, np. po modyfikacjach genetycznych (np.

filowirusy, prątek gruźlicy)



Czasem dodatkowo wymienia się grupę D, na którą

składają się patogeny, które prawdopodobnie nigdy nie

zostaną wykorzystane jako broń biologiczna (np. wirus

grypy – łatwy do rozpoznania przez epidemiczne

występowanie, wirus HIV – przez długi okres utajenia).

Metody stosowania broni B:



bomby lotnicze i pociski artyleryjskie



zrzucane z samolotów pakiety (np. pudełka),

przesyłane pocztą listy



rozpylania aerozolu z powietrza



kontaminacja wody, żywności i każda inna działalność

dywersyjna

Rozpoznawanie ataku bronią

biologiczną

Wystąpienie ataku bronią biologiczną można podejrzewać w

wypadku:



pojawienia się dymu, mgły, kurzu po przelocie samolotu



wybuchów "cichych" bomb



występowania wielu zgonów i zachorowań o podobnych

objawach, a nieznanej etiologii



masowego pomoru zwierząt gospodarskich (np. bydła)



ciężkiego przebiegu chorób



słabej odpowiedzi lub braku odpowiedzi na rutynowe

leczenie



wystąpienia chorób niezwykle rzadkich lub całkowicie

eradykowanych



wystąpienia chorób o nietypowych cechach lub w

szczepionej populacji (co wskazuje na modyfikacje

genetyczne)

Psychologiczne znaczenie

bioterroryzmu

Broń B może mieć duże znaczenie jako środek dezorganizacji

służb publicznych (nawet w krajach znacznie oddalonych od

miejsca ataku) i wywoływania paniki wśród ludności. Biologiczny

terroryzm socjoekonomiczny opiera się nie tylko na zabijaniu

roślin i zwierząt hodowlanych, ale także na osłabieniu

gospodarki przez wywołanie strachu przed określoną grupą

produktów żywnościowych, na której produkcji skupia się dane

państwo. W tym celu potencjalnie mogą być wykorzystane

priony,

Wykrywanie broni B:



LRBSDS (Long Range Biological Standoff Detection System) – pozwala na

wykrycie chmury aerozolu w promieniu 30 km



JBSDS (The Joint Biological Standoff Detection System) – unowocześniona, w

pełni automatyczna wersja LRBSDS, rozróżnia aerozole biologiczne od

niebiologicznych, oraz pozwala na monitorowanie ruchu chmury



IBADS (The Interim Biological Agent Detection System) – umożliwia wstępną

identyfikację patogenów na podstawie testów immunochromatograficznych



JPS (The Joint Portal Shields) – wysoce zautomatyzowany system detekcji,

również wykorzystujący testy immunochromatograficzne, całość sterowana

przez centralny komputer



JBPDS (The Joint Biological Point Detection System) – wykrywa obecność

cząstek biologicznych w ciągu 60 sekund, i pozwala na identyfikację dziesięciu

patogenów w przeciągu 20 minut



FLAPS (Fluorescence Aerodynamic Particle Sizer) – prócz szybkiej detekcji

wysyła informację do centrów dowodzenia

Historia:



Broń biologiczna była używana już w starożytności. Znane są

przykłady powszechnego zatruwania strzał toksynami także

pochodzenia biologicznego oraz podrzucania jadowitych węży

na wrogie statki (praktyka Hannibala), a w Chinach

podrzucania pszczół nieprzyjaciołom. W rozumieniu ścisłym

definicji broni B, pomijającej jady, typowym przykładem z tego

okresu będzie polityka Aleksandra Macedońskiego, który

porzucał w czasie wycofywania się z pól bitewnych zwłoki koni

i żołnierzy zmarłych na choroby zakaźne.



Okres największego rozwoju broni biologicznej przypada na

okres II wojny światowej (największe mocarstwa broni

biologicznej: Japonia, Stany Zjednoczone, Wielka Brytania,

ZSRR) i okres powojenny (przede wszystkim ZSRR, w którym

próbowano np. wykorzystać wirus Ebola).

PRZYKADOWE

ZDJĘCIA

KONIEC