1
Rynek turystyczny
definicje i zakres
pojęcia
2
Literatura podstawowa
1. Altkorn J., Marketing w turystyce, PWN,
Warszawa 2002,
2. Analiza rynku. Systemy i mechanizmy, praca
zbiorowa pod red. S. Mynarskiego, AE w
Krakowie, Kraków 1993,
3. Łazarek R., Ekonomika turystyki. WSE,
Warszawa, 2001
4. Mynarski S., Analiza rynku.
Makromechanizmy. AE w Krakowie, Kraków
2000,
5. Nasilowski M., System rynkowy. Podstawy
mikro- i makroekonomii, Wyd. Key Text,
Warszawa 1996,
6. Wrzosek W., Funkcjonowanie rynku, PWE,
Warszawa 1998
,
3
Literatura podstawowa
cd.
7. Middleton V.T.C., Marketing w
turystyce, PAPT, Warszawa 1996,
8. Wodejko St., Ekonomiczne zagadnienia
turystyki. PWSH, Warszawa 1997
9. Helnarska K.J., Międzynarodowy ruch
turystyczny w Unii Europejskiej. Wyd.
Adam Marszałek, Toruń 2004
10.Alejziak W. Turystyka w obliczu
wyzwań XXI wieku. Albis, Kraków 1999
4
Pod pojęciem rynku rozumiemy
proces, w ramach którego nabywcy
i sprzedawcy określają, co mają
zamiar kupować i sprzedawać i na
jakich warunkach
(J.Altkorn).
5
Rynek (z punktu widzenia
marketingu) jest
zbiorem aktualnych lub
potencjalnych nabywców
produktu
(Kotler).
6
Rynek – to zespół
warunków, które
doprowadzają do
kontaktów między
kupującymi i
sprzedającymi w
procesie wymiany dóbr i
usług
(R. Łazarek)
7
Rynek, to wzajemne
stosunki wynikające z
wymiany między
dostawcami i odbiorcami,
których decyzje
kształtują podaż i popyt
(J.Altkorn).
8
Rynek – wszyscy
potencjalni klienci,
mający określoną
potrzebę lub pragnienie,
którzy w celu ich
zaspokojenia są gotowi i
są w stanie dokonać
wymiany; czyli wszyscy
którzy są zainteresowani i
mogą zakupić ofertę
przygotowaną przez ort
(E.Dziedzic)
9
Rynek turystyczny – to ogół
stosunków wymiennych między
osobami i instytucjami
sprzedającymi towary i usługi
turystyczne przedstawiającymi
podaż a osobami i instytucjami
nabywającymi towary i usługi
zaspokajające potrzeby
turystyczne – przedstawiającymi
popyt
(K. Naumowicz).
10
Rynek turystyczny to ogół
stosunków wymiennych,
towarowych i pieniężnych
podejmowanych przez osoby
indywidualne, przedsiębiorstwa,
organizacje i instytucje, które
reprezentują podaż turystyczną
oraz popyt na różne dobra i
usługi turystyczne.
(R. Łazarek)
11
Rynek jako kategoria
ekonomiczna to ogół stosunków
wymiennych (towarowo –
pieniężnych) miedzy
sprzedającymi, oferującymi
produkty po określonej cenie i
reprezentującymi podaż, a
kupującymi, zgłaszającymi
zapotrzebowanie na te produkty
znajdujące pokrycie w
funduszach nabywczych i
reprezentującymi popyt
(S. Mynarski)
12
Elementy rynku
Podaż
to ilość produktu, którą dostawcy
są skłonni dostarczyć na rynek w
określonym miejscu i czasie po
określonej cenie.
Popyt
to ilość produktu, którą nabywcy
skłonni są kupić w określonym miejscu i
czasie po określonej cenie.
Cena
to ilość środków pieniężnych, jaką
należy zapłacić za nabycie jednostki
określonego produkktu.
(E. Garbacik)
13
Rynek podaży – rynek popytu
Rynek płytki i rynek głęboki
Rynek sprzedawcy – Rynek nabywcy
Funkcje regulujące i informacyjne
rynku
14
Cechy rynku
turystycznego
15
Jest to rynek towarów i usług z
przewagą usług,
Występuje tu popyt łączny na towary
i usługi, których sprzedaż
wzajemnie się uzupełnia,
Konsumpcja następuje w miejscu
podaży jednocześnie z produkcją usług,
Rynek turystyczny występuje nie
tylko w miejscu czasowego pobytu
turystów, ale także w miejscu stałego
zamieszkania, przed wyjazdem oraz po
powrocie z podróży
16
Popyt turystyczny
17
Popyt turystyczny jest sumą dóbr
turystycznych, usług i towarów, które turyści są
skłonni nabyć przy określonym poziomie cen
(W.Hunziker, K. Krapf)
Popyt turystyczny to taka ilość dóbr i usług,
które w danym momencie jesteśmy skłonni
nabyć po istniejących w kraju cenach lub po
określonym kursie wymiennym
lub
Popyt na dobra turystyczne (walory
turystyczne) dotyczy korzyści, które te dobra
przynoszą, a jest związany z popytem na dobra i
usługi komplementarne, wśród których jako
główne występują dobra i usługi dotyczące
transportu i hotelarstwa (M.Troisi)
18
Popyt turystyczny pojawia się przy
osiągnięciu przez potencjalnych
turystów odpowiedniego poziomu
dochodów. Poniżej tej granicy może
występować tylko naturalna konsumpcja
turystyczna.
Naturalna konsumpcja turystyczna jest
to takie uprawianie turystyki, które nie
wymaga w zasadzie żadnych
dodatkowych wydatków i dokonuje się w
ramach wydatków na codzienne
utrzymanie w miejscowości stałego
zamieszkania.
19
Popyt potencjalny
oznacza
pragnienie nabycia określonych
usług turystycznych bądź gotowego
produktu turystycznego w postaci
wycieczki krajowej lub zagranicznej,
nie poparte możliwościami
dochodowymi.
Popyt efektywny
jest to taki popyt,
przy którym pragnienie nabycia
określonych produktów opiera się na
posiadaniu odpowiedniego
ekwiwalentu.
(R. Łazarek).
20
Pierwotny popyt turystyczny
czyli
popyt ukształtowany już w
zamiarach gospodarstwa
domowego.
Popyt zrealizowany
na rynku i
popyt niezrealizowany z powodu
braków w podaży lub z innych
przyczyn (R. Peretiatkowicz).
Popyt restytucyjny
oznacza
ponowny zakup dobra identycznego
z użytkowanym poprzednio. W
turystyce jest to zjawisko stałe i
masowe (np. wyjazdy narciarskie).
21
Właściwości popytu turystycznego :
Popyt turystyczny ma charakter indywidualny
Konsumpcja turystyczna charakteryzuje się
dużymi możliwościami wyboru (różne rodzaje i
formy turystyki)
Zależność od czynników irracjonalnych (moda,
snobizm)
Popyt turystyczny jest zjawiskiem złożonym, co
znajduje odbicie w elastyczności cenowej i
wynika ze struktury potrzeb turystycznych
Popyt turystyczny jest bardzo podatny na
propagandę i reklamę
Popyt turystyczny charakteryzuje sezonowość
Duża wrażliwość na wahania koniunktury
Substytucyjność wynikająca ze
substytucyjności produktu turystycznego
22
Czynniki kształtujące popyt turystyczny :
Czynniki ekonomiczne
Otoczenie
Społeczeństwo
Osobowość
Państwo
Podaż i media
23
Kryteria podziału (segmentacji) rynku :
Geograficzne
: rynek lokalny, regionalny,
krajowy, kontynentalny, światowy (globalny),
Przedmiot transakcji
: rynek dóbr
konsumpcyjnych, rynek usług, rynek przewozów
lotniczych, usług noclegowych,
gastronomicznych, itp.,
Cechy konsumenta
(kryteria demo-
społeczne) : rynek młodzieżowy, rynek turystów
III wieku, rynek turystów bogatych, rynek
turystyki ludności miejskiej,
24
Kryteria segmentacji c.d
Formy uprawianej turystyki
: rynek
turystyki narciarskiej, wodnej, itp.,
Motywy i cele
: rynek
podróżujących w celach
wypoczynkowych, religijnych,
edukacyjnych, służbowych, itp.,
25
Podaż turystyczna
(1)
Podaż turystyczna
–
to taka ilość dóbr i usług
turystycznych, którą przy określonej cenie
wewnętrznej (turystyka krajowa) lub kursie
wymiennym waluty danego kraju (turystyka
zagraniczna) producenci są skłonni odstąpić
nabywcom krajowym lub zagranicznym.
Podaż pierwotna - zawiera ofertę dóbr przyrody i
kultury i niekiedy także korzyści związane z
infrastrukturą danego obszaru,
Podaż wtórna – wszelkiego rodzaju dobra i usługi, bez
których przyrodnicze i kulturowe atrakcje pozostałyby
niewykorzystane a nawet niedostępne.
26
Podaż turystyczna
(2)
Podaż (sensu stricte)
–
to wolumen dóbr i usług,
który wytwórcy przedstawiają turystom po
określonej cenie,
Podaż (sensu largo)
–
całokształt działań wszystkich
podmiotów prowadzących działalność zmierzającą do
zaspokojenia potrzeb turystów
W ramach podaży można wyróżnić trzy grupy
elementów :
• atrakcje – jako główny czynnik przyciągający,
• szeroko pojęte środki i urządzenia komunikacyjne,
środki komunikacji rynkowej, więź z turystami,
• urządzenia i usługi recepcji.
27
Podaż turystyczna
(3)
Cechy podaży turystycznej :
• nieprzenośna ( z wykluczeniem wyjątków)
• nierozdzielność (usługi są świadczone w
obecności turysty)
• zróżnicowanie (wpływ preferencji turystów)
• sztywność (nieelastyczność)
• brak możliwości magazynowania (tworzenia
zapasów) – ale katalogi ofert można traktować jako
zapasy dóbr materialnych
• duże ryzyko, kapitałochłonność, wysokie koszty
stałe
• Duży udział małych i średnich firm w strukturze
gospodarki turystycznej