DEFINICJE I ZAKRES
DEFINICJE I ZAKRES
POLITYKI ZDROWOTNEJ
POLITYKI ZDROWOTNEJ
W ostatnich latach w polityce zdrowotnej
i systemach ochrony zdrowia następują
coraz częściej zmiany . W związku z tym,
rośnie zainteresowanie analizą i
optymalizacją systemów opieki. Także
coraz częściej poruszane są zagadnienia
polityki zdrowotnej.
Ze szczegółowym przeglądem definicji
polityki zdrowotnej, głównie dotyczącym
literatury zachodniej, zapoznać się można
w pracy Włodarczyka
pt. „Polityka zdrowotna w społeczeństwie
demokratycznym".
Definicje polityki zdrowotnej
uwzględniające różne punkty
odniesienia, cel działania, etykę,
rodzaje działań służby zdrowia, podział
zasobów:
POLITYKA ZDROWOTNA - CELE
„To działalność, która ma na celu
poprawę stanu zdrowia, zaspokajanie
potrzeb zdrowotnych albo udzielanie
świadczeń zdrowotnych".
POLITYKA ZDROWOTNA
POLITYKA ZDROWOTNA
A PROBLEMY ETYCZNE
A PROBLEMY ETYCZNE
„Polityka zdrowotna kraju lub
społeczności to przyjmowana przez
nie strategia, służąca kontrolowaniu
i optymalizowaniu wykorzystywania
przez nie wiedzy medycznej
i dostępnych zasobów" stosowanych
do rozwiązywania problemów
zdrowotnych.”
Według WHO, biorąc pod uwagę
działania służby zdrowia można politykę
zdrowotną określić jako:
„artykulację celów prowadzących do
poprawy sytuacji zdrowotnej, wśród nich
celów priorytetowych i głównych
kierunków działań służących ich
realizacji"
bądź też jako
„formalną deklarację przyznającą
priorytet sprawom zdrowia i określającą
cele zdrowotne, która tworzy określone
zobowiązania dla różnych instytucji, także
dla instytucji rządowych".
W kategoriach podziału zasobów
przeznaczonych na osiągnięcie lub uniknięcie
oczekiwanych skutków zdrowotnych politykę
zdrowotną można określić następująco:
„sposób, w jaki społeczeństwa, kraje,
miasta
i społeczności rozdzielają zasoby pomiędzy
różne
konkurujące ze sobą formy interwencji
i różne konkurujące ze sobą grupy ludności"
lub też jako
„zbiór zasad przyjętych przez
społeczeństwo,
które to zasady określają, jak
dokonywana jest alokacja zasobów
przeznaczonych na ochronę
zdrowia albo też
określają udział w kosztach
i korzyściach zdrowotnych, jakie stają się
udziałem poszczególnych grup".
Politykę zdrowotną można też zdefiniować jako
„dynamiczny, interakcyjny proces, polegający
na projektowaniu i wdrażaniu działań, które
kształtują system opieki zdrowotnej"
lub w ujęciu szerszym powiedzieć, że
„polityka zdrowotna opiera się na wyborze
problemów priorytetowych dla danej
społeczności, na wyborze celów, wyborze grup
objętych działaniem i na wyborze interwencji,
która ma być podjęta ".
W znaczeniu szerszym polityka zdrowotna
polega na tworzeniu podstawowych ram
funkcjonowania opieki zdrowotnej w długich
przedziałach czasu.
Tak rozumiana polityka zdrowotna składa się
z sekwencji działań, które wpływają na sytuację
instytucji tworzących system opieki zdrowotnej
oraz podstawowe posunięcia organizacyjne,
określające odpowiedzialność obywateli
i państwa oraz dostępność opieki zdrowotnej.
Zakresem polityki zdrowotnej w
znaczeniu węższym jest
podejmowanie krótkoterminowych
działań zmierzających do realizacji
założonych celów oraz odpowiednie
rozdysponowanie zasobów.
W literaturze przedmiotu wprowadza
się
„pola zdrowia" Lalonda porządkujące
czynniki warunkujące stan zdrowia
w cztery grupy:
•
czynniki genetyczne,
•
zachowania prozdrowotne,
•
ochrona środowiska,
•
organizacja opieki zdrowotnej.
WHO postuluje, aby poszczególnym polom
przyporządkować odpowiadające im
działania polityczne, które można określić
jako szczegółowe polityki zdrowotne:
politykę zachowań prozdrowotnych,
politykę kształtującą ochronę środowiska,
politykę dotyczącą organizacji opieki
zdrowotnej,
politykę nastawioną na organizowanie
działań wspierających (przede wszystkim
budowanie naukowego zaplecza).
W cytowanej pracy Włodarczyk widzi dwie
interpretacje pojęcia polityki
zdrowotnej:
polityka zdrowotna może być
traktowana jako suma tego, co jest
realizowane w ramach polityk
szczegółowych,
polityka zdrowotna może być
traktowana jako kategoria nadrzędna w
stosunku do polityk szczegółowych,
nakierowanych na poszczególne pola
zdrowia, interesująca się przede
wszystkim zagadnieniami wspólnymi.