Polityka zdrowotna
Polityka zdrowotna
Polityka zdrowotna- to zbiór zasad
Polityka zdrowotna- to zbiór zasad
przyjętych przez społeczeństwo które
przyjętych przez społeczeństwo które
określają jak dokonywana jest alokacja
określają jak dokonywana jest alokacja
zasobów przeznaczonych na ochronę
zasobów przeznaczonych na ochronę
zdrowia albo też określają udział w
zdrowia albo też określają udział w
kosztach i korzyściach zdrowotnych
kosztach i korzyściach zdrowotnych
jakie stają się udziałem poszczególnych
jakie stają się udziałem poszczególnych
grup
grup
PZ polega na określeniu celów dla danej
PZ polega na określeniu celów dla danej
społeczności, chodzi o wybór
społeczności, chodzi o wybór
„właściwych” celów, grup objętych
„właściwych” celów, grup objętych
działaniem i rodzajem interwencji
działaniem i rodzajem interwencji
•
Polityka zdrowotna państwa wyznacza
Polityka zdrowotna państwa wyznacza
cele funkcjonującego systemu ochrony
cele funkcjonującego systemu ochrony
zdrowia, a przez regulacje prawne
zdrowia, a przez regulacje prawne
i zapewnione środki
i zapewnione środki
również ich realizację.
również ich realizację.
•
Regulacje prawne powinny
Regulacje prawne powinny
kompleksowo ująć zasady
kompleksowo ująć zasady
funkcjonowania wszystkich składowych
funkcjonowania wszystkich składowych
systemu, w tym opieki medycznej, oraz
systemu, w tym opieki medycznej, oraz
określić przejrzyste sposoby nadzoru i
określić przejrzyste sposoby nadzoru i
kontroli realizacji wyznaczonych celów.
kontroli realizacji wyznaczonych celów.
•
Polityka zdrowotna jako część polityki
Polityka zdrowotna jako część polityki
społecznej państwa powinna być osadzona
społecznej państwa powinna być osadzona
w jego realiach społecznych i
w jego realiach społecznych i
ekonomicznych oraz być ukierunkowana na
ekonomicznych oraz być ukierunkowana na
zapewnienie warunków sprzyjających
zapewnienie warunków sprzyjających
zachowaniu zdrowia ludzi.
zachowaniu zdrowia ludzi.
•
Na czoło wszystkich uwarunkowań zdrowia
Na czoło wszystkich uwarunkowań zdrowia
wysuwają się czynniki społeczne i
wysuwają się czynniki społeczne i
ekonomiczne. Warunki społeczne i
ekonomiczne. Warunki społeczne i
ekonomiczne mają wpływ na to, czy ludzie
ekonomiczne mają wpływ na to, czy ludzie
tracą zdrowie i chorują, a także stanowią
tracą zdrowie i chorują, a także stanowią
najbardziej istotny czynnik umocnienia
najbardziej istotny czynnik umocnienia
zdrowia całej populacji.
zdrowia całej populacji.
•
Brak prozdrowotnej polityki państwa
Brak prozdrowotnej polityki państwa
powoduje, że ludzie narażeni są
powoduje, że ludzie narażeni są
znacznie częściej na zachorowania,
znacznie częściej na zachorowania,
co zwiększa wydatki na opiekę
co zwiększa wydatki na opiekę
medyczną oraz negatywnie wpływa
medyczną oraz negatywnie wpływa
na gospodarkę, rozwój społeczny i
na gospodarkę, rozwój społeczny i
pozycję międzynarodową kraju.
pozycję międzynarodową kraju.
Dlatego wydatki na zdrowie należy
Dlatego wydatki na zdrowie należy
traktować jako inwestycję w rozwój
traktować jako inwestycję w rozwój
państwa.
państwa.
•
Na politykę zdrowotną wpływ mają
Na politykę zdrowotną wpływ mają
zachodzące zmiany demograficzne,
zachodzące zmiany demograficzne,
mobilność ludzi wewnątrz kraju i
mobilność ludzi wewnątrz kraju i
emigracja, społeczne rozwarstwienie,
emigracja, społeczne rozwarstwienie,
różnice kulturowe i sytuacja ekonomiczna.
różnice kulturowe i sytuacja ekonomiczna.
•
Polityka zdrowotna powinna uwzględniać
Polityka zdrowotna powinna uwzględniać
koszt nowych technologii diagnostyczno-
koszt nowych technologii diagnostyczno-
leczniczych oraz drogich interwencji
leczniczych oraz drogich interwencji
medycznych, ale także zaspokajać
medycznych, ale także zaspokajać
potrzeby grup szczególnie narażonych na
potrzeby grup szczególnie narażonych na
utratę zdrowia lub wymagające
utratę zdrowia lub wymagające
zwiększonej troski, np. kobiety w ciąży,
zwiększonej troski, np. kobiety w ciąży,
niemowlęta i dzieci, upośledzeni fizycznie i
niemowlęta i dzieci, upośledzeni fizycznie i
umysłowo.
umysłowo.
Obszary którymi zajmuje się
Obszary którymi zajmuje się
polityka zdrowotna
polityka zdrowotna
•
rozwój opieki medycznej i skuteczność działań
rozwój opieki medycznej i skuteczność działań
diagnostyczno-leczniczych,
diagnostyczno-leczniczych,
•
a także zapewnienie warunków: sprzyjających
a także zapewnienie warunków: sprzyjających
zdrowiu w środowisku życia i pracy,
zdrowiu w środowisku życia i pracy,
•
zdrowej żywności, prawidłowego żywienia,
zdrowej żywności, prawidłowego żywienia,
•
możliwości odpoczynku, rekreacji oraz
możliwości odpoczynku, rekreacji oraz
rozwoju fizycznego szczególnie dzieci i
rozwoju fizycznego szczególnie dzieci i
młodzieży,
młodzieży,
•
działania promujące zdrowie oraz
działania promujące zdrowie oraz
zapobiegające chorobom.
zapobiegające chorobom.
Poziomy polityki zdrowotnej:
Poziomy polityki zdrowotnej:
•
Międzynarodowa polityka zdrowotna.
Międzynarodowa polityka zdrowotna.
•
Regionalna polityka zdrowotna.
Regionalna polityka zdrowotna.
•
Krajowa polityka zdrowotna.
Krajowa polityka zdrowotna.
•
Lokalna polityka zdrowotna.
Lokalna polityka zdrowotna.
Za kreowanie polityki zdrowotnej
Za kreowanie polityki zdrowotnej
państwa odpowiadają:
państwa odpowiadają:
•
Rząd z ministerstwami
Rząd z ministerstwami
•
Administracja
Administracja
•
Samorządy lokalne
Samorządy lokalne
•
NFZ
NFZ
•
Pracownicy opieki zdrowotnej
Pracownicy opieki zdrowotnej
•
Społeczeństwo
Społeczeństwo
•
Organizacje z otoczenia ochrony zdrowia.
Organizacje z otoczenia ochrony zdrowia.
•
Organizacja państwa opiera się na
Organizacja państwa opiera się na
funkcjonowaniu systemów, które mają za
funkcjonowaniu systemów, które mają za
zadanie zapewnienie społeczeństwu
zadanie zapewnienie społeczeństwu
określonych, zdefiniowanych celów
określonych, zdefiniowanych celów
rozwoju społeczno-ekonomicznego.
rozwoju społeczno-ekonomicznego.
Założenia funkcjonowania każdego z
Założenia funkcjonowania każdego z
systemów regulują założenia polityki
systemów regulują założenia polityki
państwa w danej dziedzinie ustalane przez
państwa w danej dziedzinie ustalane przez
powołane do tego organy władzy
powołane do tego organy władzy
ustawodawczej i wykonawczej. Definiują
ustawodawczej i wykonawczej. Definiują
one cele ogólne (konstytucja) i
one cele ogólne (konstytucja) i
szczegółowe (ustawy) każdego z systemów
szczegółowe (ustawy) każdego z systemów
oraz poprzez kompleksowe regulacje
oraz poprzez kompleksowe regulacje
prawne (przepisy wykonawcze) metody i
prawne (przepisy wykonawcze) metody i
środki zarządzania systemem, w tym
środki zarządzania systemem, w tym
udziału poszczególnych sektorów.
udziału poszczególnych sektorów.
•
Jednym z systemów jest system ochrony
Jednym z systemów jest system ochrony
zdrowia, którego celem jest bezpieczeństwo
zdrowia, którego celem jest bezpieczeństwo
zdrowotne państwa, czyli zapewnienie
zdrowotne państwa, czyli zapewnienie
odpowiadającego oczekiwaniom
odpowiadającego oczekiwaniom
społeczeństwa stanu zdrowia ogółu
społeczeństwa stanu zdrowia ogółu
ludności. Poza celem głównym polityka
ludności. Poza celem głównym polityka
państwa określać powinna cele szczegółowe
państwa określać powinna cele szczegółowe
systemu oraz metody i środki ich realizacji.
systemu oraz metody i środki ich realizacji.
W odniesieniu do zdrowia polityka państwa
W odniesieniu do zdrowia polityka państwa
zawierać musi regulacje prawne dotyczące
zawierać musi regulacje prawne dotyczące
zaspokojenia nie tylko indywidualnych ale i
zaspokojenia nie tylko indywidualnych ale i
zbiorowych potrzeb zdrowotnych obywateli.
zbiorowych potrzeb zdrowotnych obywateli.
Główne funkcje systemu
Główne funkcje systemu
ochrony zdrowia:
ochrony zdrowia:
1.
1.
zaspokojenie indywidualnych potrzeb
zaspokojenie indywidualnych potrzeb
zdrowotnych z których najważniejsze są
zdrowotnych z których najważniejsze są
potrzeby wynikające z
potrzeby wynikające z
chorób, niedomagań, wypadków, czyli
chorób, niedomagań, wypadków, czyli
tzw. wyrażone potrzeby zdrowotne,
tzw. wyrażone potrzeby zdrowotne,
system powinien brać pod uwagę również
system powinien brać pod uwagę również
istnienie tzw. rzeczywistych potrzeb
istnienie tzw. rzeczywistych potrzeb
zdrowotnych, nie zawsze ujawniających
zdrowotnych, nie zawsze ujawniających
się dostatecznie wcześniej i zaspokajać je
się dostatecznie wcześniej i zaspokajać je
z własnej inicjatywy;
z własnej inicjatywy;
2. zaspokojenie zbiorowych potrzeb
2. zaspokojenie zbiorowych potrzeb
zdrowotnych , tzn. takich warunków
zdrowotnych , tzn. takich warunków
życia, pracy, mieszkania,
życia, pracy, mieszkania,
odżywiania, wypoczynku a nawet
odżywiania, wypoczynku a nawet
wszelkich innych aspektów życia
wszelkich innych aspektów życia
zbiorowego, które minimalizują, jeśli
zbiorowego, które minimalizują, jeśli
nie eliminują jakiekolwiek ryzyka
nie eliminują jakiekolwiek ryzyka
utraty życia.
utraty życia.
•
Bezpieczeństwo zdrowotne państwa
Bezpieczeństwo zdrowotne państwa
zapewnić może tylko system ochrony zdrowia
zapewnić może tylko system ochrony zdrowia
przyjazny obywatelom, tzn.:
przyjazny obywatelom, tzn.:
-
gwarantujący sprawiedliwy w odczuciu
gwarantujący sprawiedliwy w odczuciu
społecznym dostęp do osiągnięć wiedzy
społecznym dostęp do osiągnięć wiedzy
medycznej,
medycznej,
-
sprawiedliwe obciążenie kosztami,
sprawiedliwe obciążenie kosztami,
-
jest wrażliwy na potrzeby osób biednych,
jest wrażliwy na potrzeby osób biednych,
niepełnosprawnych, osób starych oraz kobiet
niepełnosprawnych, osób starych oraz kobiet
w ciąży i dzieci,
w ciąży i dzieci,
-
zapewnia równość w dostępie do świadczeń,
zapewnia równość w dostępie do świadczeń,
-
uwalnia od zagrożenia nie uzyskania pomocy
uwalnia od zagrożenia nie uzyskania pomocy
medycznej w przypadku jej potrzeby.
medycznej w przypadku jej potrzeby.
•
System musi zapewnić ponadto spełnienie
System musi zapewnić ponadto spełnienie
oczekiwań społeczeństwa w zakresie
oczekiwań społeczeństwa w zakresie
podstawowych warunków w jakich
podstawowych warunków w jakich
udzielane są świadczenia medyczne, czyli:
udzielane są świadczenia medyczne, czyli:
-poszanowanie godności osobistej pacjenta,
-poszanowanie godności osobistej pacjenta,
każdej osoby
każdej osoby
-zapewnienie podstawowych warunków w
-zapewnienie podstawowych warunków w
uzyskaniu potrzebnego świadczenia
uzyskaniu potrzebnego świadczenia
zdrowotnego
zdrowotnego
-sprawiedliwe w odbiorze społecznym
-sprawiedliwe w odbiorze społecznym
obciążenie kosztami systemu.
obciążenie kosztami systemu.
Światowa Organizacja Zdrowia
Światowa Organizacja Zdrowia
(WHO):
(WHO):
•
WHO to wyspecjalizowana agenda
WHO to wyspecjalizowana agenda
ONZ powołana do życia w 1948 r.
ONZ powołana do życia w 1948 r.
•
celem utworzenia WHO było
celem utworzenia WHO było
stworzenie prawdziwie uniwersalnej,
stworzenie prawdziwie uniwersalnej,
o zasięgu globalnym,
o zasięgu globalnym,
międzynarodowej organizacji zdrowia
międzynarodowej organizacji zdrowia
Główne organy WHO:
Główne organy WHO:
•
Światowe Zgromadzenie Zdrowia-
Światowe Zgromadzenie Zdrowia-
składa się z przedstawicieli wszystkich
składa się z przedstawicieli wszystkich
państw członkowskich WHO,
państw członkowskich WHO,
•
Rada Wykonawcza- składa się z 32
Rada Wykonawcza- składa się z 32
członków desygnowanych przez
członków desygnowanych przez
państwa członkowskie,
państwa członkowskie,
•
sekretariat na którego czele stori
sekretariat na którego czele stori
Dyrektor Generalny
Dyrektor Generalny
Zadania WHO wg jej
Zadania WHO wg jej
konstytucji:
konstytucji:
•
podejmowanie kierowniczych i koordynacyjnych
podejmowanie kierowniczych i koordynacyjnych
działań w dziedzinie ochrony zdrowia o charakterze
działań w dziedzinie ochrony zdrowia o charakterze
międzynarodowym,
międzynarodowym,
•
zwalczanie chorób epidemicznych, endemicznych i
zwalczanie chorób epidemicznych, endemicznych i
innych,
innych,
•
stymulowanie badań naukowych w dziedzinie ochrony
stymulowanie badań naukowych w dziedzinie ochrony
zdrowia,
zdrowia,
•
rozwój higieny publicznej,
rozwój higieny publicznej,
•
gromadzenie, analiza i wymiana informacji w
gromadzenie, analiza i wymiana informacji w
dziedzinie zdrowotności,
dziedzinie zdrowotności,
•
wypracowanie standardów i norm międzynarodowych,
wypracowanie standardów i norm międzynarodowych,
•
standaryzacja w dziedzinie metod diagnostycznych,
standaryzacja w dziedzinie metod diagnostycznych,
•
podejmowanie wszelkich innych działań w dziedzinie
podejmowanie wszelkich innych działań w dziedzinie
zdrowia i zdrowotności publicznej niezbędnych dla
zdrowia i zdrowotności publicznej niezbędnych dla
osiągnięcia celów organizacji.
osiągnięcia celów organizacji.
Europejska polityka zdrowotna
Europejska polityka zdrowotna
w zakresie ochrony zdrowia:
w zakresie ochrony zdrowia:
•
Polityka zdrowotna na poziomie
Polityka zdrowotna na poziomie
europejskim, a także na płaszczyźnie
europejskim, a także na płaszczyźnie
międzynarodowej była od pierwszych
międzynarodowej była od pierwszych
lat po II wojnie światowej
lat po II wojnie światowej
koordynowana przez WHO. Dopiero
koordynowana przez WHO. Dopiero
po wielu latach działania tej
po wielu latach działania tej
organizacji zostały wzmocnione przez
organizacji zostały wzmocnione przez
inne instytucje europejskie, w tym
inne instytucje europejskie, w tym
Radę Europy i Unię Europejską.
Radę Europy i Unię Europejską.
Jest prowadzona w Europie przez 3
Jest prowadzona w Europie przez 3
różne organizacje międzynarodowe:
różne organizacje międzynarodowe:
•
Biuro Europejskie WHO z siedzibą
Biuro Europejskie WHO z siedzibą
w Kopenhadze.
w Kopenhadze.
•
Unię Europejską z siedzibą jej
Unię Europejską z siedzibą jej
głównych organów w
głównych organów w
Brukseli, Kopenhadze i Strasburgu.
Brukseli, Kopenhadze i Strasburgu.
•
Radę Europy – z siedzibą organów
Radę Europy – z siedzibą organów
centralnych w Strasburgu.
centralnych w Strasburgu.
•
Większość programów prowadzonych
Większość programów prowadzonych
jest najczęściej wspólnie przez
jest najczęściej wspólnie przez
wszystkie te organizacje.
wszystkie te organizacje.
•
Ich działalność wchodzi w zakres
Ich działalność wchodzi w zakres
pojęcia „europejska polityka
pojęcia „europejska polityka
zdrowotna” lub „regionalna polityka
zdrowotna” lub „regionalna polityka
zdrowotna”.
zdrowotna”.
4 główne grupy problemów
4 główne grupy problemów
polityki ochrony zdrowia w
polityki ochrony zdrowia w
Europie:
Europie:
1. Kreowania zachowań prozdrowotnych (ograniczenia
1. Kreowania zachowań prozdrowotnych (ograniczenia
palenia tytoniu, modyfikacja diety, ograniczenie
palenia tytoniu, modyfikacja diety, ograniczenie
spożywania alkoholu, przeciwdziałanie narkomanii,
spożywania alkoholu, przeciwdziałanie narkomanii,
upowszechnianie edukacji zdrowotnej);
upowszechnianie edukacji zdrowotnej);
2. Opieki zdrowotnej (niwelowanie nierówności w
2. Opieki zdrowotnej (niwelowanie nierówności w
dostępie do opieki zdrowotnej, optymalizacja w
dostępie do opieki zdrowotnej, optymalizacja w
zarządzaniu służbą zdrowia, efektywne
zarządzaniu służbą zdrowia, efektywne
wykorzystanie istniejącej bazy służby zdrowia);
wykorzystanie istniejącej bazy służby zdrowia);
3. Profilaktyka chorób, inwalidztwa i leczenia chorób;
3. Profilaktyka chorób, inwalidztwa i leczenia chorób;
4. Niwelowanie niekorzystnych czynników
4. Niwelowanie niekorzystnych czynników
środowiskowych (zanieczyszczenie wody, gleby,
środowiskowych (zanieczyszczenie wody, gleby,
powietrza, żywności, a także przekraczanie norm
powietrza, żywności, a także przekraczanie norm
promieniowania jonizującego).
promieniowania jonizującego).
Dziękuję za uwagę
Dziękuję za uwagę